Kentsel dönüşüm Kentsel Dönüşüm

6306 SAYILI AFET RISKI ALTINDAKI ALANLARIN
DÖNÜŞÜMÜ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA
PLANLAMA VE KENTSEL TASARIM
SÜREÇLERİ
KENTSEL
DÖNÜŞÜM
PLANLAMA
TASARIM
Kentsel dönüşüm
KENTSEL DÖNÜŞÜM


Kentsel dönüşüm, fiziksel mekânın dönüşümünün
yanı sıra, sosyal adalet ve gelişim, sosyal
bütünleşme, yerel-ekonomik kalkınma, tarihi ve
kültürel mirasın ve doğal çevrenin korunması,
zarar azaltma ve risk yönetimi, sürdürebilirliğinin
sağlanması vb. ilkeler çerçevesinde kapsamlı ve
bütünleşik bir yaklaşımla ele alınması gereken bir
konudur.
Kentsel dönüşüm, bir alanın sosyal, ekonomik,
fiziksel
ve çevresel
koşullarında iyileşme
sağlamanın peşinde olan ve kentsel sorunlara
çözüm getiren, kapsamlı ve bütüncül vizyon ve
eylemlerdir.

Ülkemiz, başta deprem olmak üzere jeolojik
yapısı, topografyası ve iklim özellikleri gibi
nedenlerle her zaman afet sonucunu
doğurabilecek tehlikelerle karşı karşıya olan
bir ülkedir.
 Deprem
 Heyelan,
 Sel,
 Erozyon,
 Kuraklık,
 Kaya ve çığ düşmesi
BU SEBEPLE 6306 SAYILI KANUN 31.05.2012
DE ÇIKARTILMIŞTIR.
BU KANUNLA ILGILI YÖNETMELIKLER;

4 Temmuz 2012 tarih ve 28343 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan”Kamu Mülkiyetinde
Veya Kullanımında Olan Yerlerde Kentsel
Dönüşüm Ve Gelişim Alanı İlan Edilmesinin
Usul Ve Esaslarına İlişkin Tebliğ”

4 Ağustos 2012 tarih ve28374 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan” Afet Riski Altındaki
Alanların
Dönüştürülmesi
Hakkında
Kanunun Uygulama Yönetmeliği

13 Eylül 2012 tarih ve 28410 sayılı Resmi
Gazete’de Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı Gelir,
Harcama, Kredi Ve Kaynak Aktarımı Yönetmeliği
yayımlanmıştır.

13 Ekim 2012 tarih ve 28440 sayılı Resmi
Gazete’de 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Hak
Sahiplerince Bankalardan Kullanılacak Kredilere
Sağlanacak Faiz Desteğine İlişkin Karar.

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi
Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği revize
edilerek son şekliyle 15 Aralık 2012 tarih ve
28498 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir.
6306 SAYILI KANUNUNUN DAYANAĞI:



Anayasanın 56. ve 23.Maddeleri;
56.Maddesi ;herkesin sağlıklı ,dengeli ve
güvenli bir çevrede yaşama hakkına sahip
bulunduğunu hükme bağlamakta ve Devlete
bu hususta görevler yüklemektedir.
23. Maddesine göre ise Devlet,” sosyal ve
ekonomik gelişmeyi sağlamak, sağlıklı ve
düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek” ile
görevlidir.
Bu maddelere dayanılarak ;
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
Dönüştürülmesi Hakkında Kanun 31.05.2012
tarih ve 28309 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
BU YÖNDEKI DIĞER KANUNLAR

775 sayılı Gecekondu Kanunu

2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı
Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler Hakkında Kanun

5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz
Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak
Kullanılması Hakkında Kanun

5543 sayılı İskan Kanunu

2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ( Ek 7. Madde)

5393 sayılı Belediye Kanunu (73. Madde)

7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla
Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
Dönüştürülmesi Hakkında Kanun;
 Rezerv Yapı Alanı,
 Riskli Alan,
 Riskli Yapı,
 olmak üzere üç ana başlık altında hazırlanmış
ve Kanun kapsamında “alansal uygulamalara”
ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

ALANSAL
UYGULAMA
RİSKLİ ALAN
YAPILAŞMA
NEDENİYLE
RİSKLİ YAPI
ZEMİN YAPISI
NEDENİYLE
REZERV YAPI
ALANI
RİSKLİ ALAN
Bakanlar Kurulu
kararıyla belirlenir.
Riskli alan içerisindeki
kamu kurumlarına tahsisi
olan veya olmayan hazine
mülkiyetleri ile kamu
kurumlarının mülkiyetleri
Bakanlık, TOKİ veya
idareye tahsis/devir
edilebilir.
Alan içerisinde kalan
riskli olmayan yapılar da
proje bütünlüğü açısından
kanun kapsamında
değerlendirilebilir.
RİSKLİ YAPI
Bakanlıkça
lisanslandırılmı
ş kurum veya
kuruluşlarca
tespit edilir.
Maliklerce tespit
yaptırılabileceği
gibi Bakanlık ve
İdare tarafından da
yapılabilir, .
Riskli olduğu tespit
edilen yapılar
mutlak suretle
yıkılır,Riskli yapı
tespitine itirazlar 7
kişilik komisyonca
değerlendirilir,
Uygulamaların
öncelikle
maliklerce
yapılması
esastır
REZERV YAPI ALANI
Bakanlar Kurulu kararıyla
belirlenir.
Rezerv alan içerisindeki kamu
kurumlarına tahsisi olan veya
olmayan hazine mülkiyetleri ile
kamu kurumlarının mülkiyetleri
Bakanlık, TOKİ veya idareye
tahsis/devir edilebilir.
VATANDAŞLARIMIZ WWW.CSB.GOV.TR ADRESINDEN BINALARININ RISK
TEPSITINI YAPTIRABILECEKLERI KURUM VE KURULUŞLARI
ÖĞRENEBILECEKLERDIR.
BAKANLIK
ANASAYFA
6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Yapıların Tespiti
için Yetki Verilen Kurum ve Kuruluşlar
planlama süreci
PLANLAMA SÜRECINE ILIŞKIN
Uygulama alanına yönelik olarak yapılacak
planlarda alanın özelliğine göre;
Afet risklerinin azaltılması,
fiziksel çevrenin iyileştirilmesi, korunması ve
geliştirilmesi,
sosyal ve ekonomik gelişmenin sağlanması,
 enerji verimliliği ve iklim duyarlılığı ile
yaşam kalitesinin artırılması esastır.
PLANLAMA IŞLEMLERINE ILIŞKIN
Bakanlık;
Riskli alan ve rezerv yapı alanı ile riskli
yapıların bulunduğu taşınmazlara ilişkin
her tür ve ölçekteki planı resen yapmaya,
yaptırmaya ve onaylamaya yetkilidir.
PLANLAMA IŞLEMLERINE ILIŞKIN
Bakanlık;
Riskli alan ve rezerv yapı alanındaki
uygulamalarda faydalanılmak üzere; özel
kanunlar ile öngörülen alanlara ilişkin olanlar
da dâhil, her tür ve ölçekteki planlama
işlemlerine esas teşkil edecek standartları
belirlemeye ve gerek görülmesi hâlinde bu
standartları plan kararları ile tayin etmeye
veya özel standartlar ihtiva eden planlar
yapmaya, onaylamaya ve kent tasarımları
hazırlamaya,
yetkilidir.
tekliflerin hazırlanması
RISKLI ALAN NASIL BELIRLENIR?
Riskli Alan teklifine İlişkin Hazırlanacak
Dosyada Bulunması Gereken Evraklar:
1.
Alanın, zemin yapısı veya üzerindeki
yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol
açma riski taşıdığına dair teknik rapor.
(Teklifi yapan idare tarafından hazırlanacak ve alanı tanıtan, alanın
riskli alan ilan edilmesine gerekçe oluşturacak her türlü bilgi ve
belgeyi, teknik ve rakamsal verileri ve alandan fotoğrafları içeren
ayrıntılı bir teknik rapor)
2)
Alanda daha önceden meydana gelmiş afetler
varsa, bunlara dair bilgiler.(Riskli alan olarak ilan edilmiş
bölgede daha önce meydana gelmiş tüm afetler, bu afetlerde yaşanan
kayıplar ve afetler sonrası hasar gidermeye yönelik yapılan işlemleri
içeren bir açıklama)
3)
Alanın büyüklüğünü de içeren koordinatlı
sınırlandırma haritası, varsa uygulama imar planı,
4.
Alanda bulunan kamuya ait taşınmazların
listesini,
5.
Alanın uydu görüntüsünü veya ortofoto
haritasını,
6.
Zemin yapısı sebebiyle riskli alan olarak
tespit edilmek istenilmesi halinde yer
bilimsel etüt raporunu,
7.
Alanın özelliğine göre Bakanlıkça istenecek
sair bilgi ve belgeleri,
RISKLI ALAN İLANINA İLIŞKIN SÜREÇ
1.
Riskli Alan teklifine yönelik
dosya, Bakanlığa iletilir.
hazırlanan
2.
Bakanlıkça uygun görülmesi durumunda
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına
(AFAD) görüşe gönderilir.
3.
AFAD 15 gün içerisinde görüşünü bildirir.
4.
AFAD ın görüşü alınan teklif Bakanlıkça,
Bakanlar Kuruluna sunulur.

Büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki
ilçe belediyelerince hazırlanan imar planı
teklifleri hakkında ilgili büyükşehir
belediyesinin görüşü de alınır.

Büyükşehir belediyesinin onbeş gün içinde
görüş vermemesi halinde, uygun görüş
verilmiş sayılır.
 Kentsel
Dönüşüm, Kentsel Gelişim, Kentsel
Yenileme gibi farklı isimlerle farklı kanunlarda
kentsel dönüşüm uygulamaları yapma yetkisi farklı
idarelere verilmiş olup, söz konusu uygulamalar, bu
kanunlarla yetkilendirilen idareler tarafından
yürütülmektedir.
 Her ne kadar kamuoyunda 6306 sayılı Kanun
gündemde olsa da tüm kentsel dönüşüm
uygulamaları söz konusu Kanun kapsamında
Çevre
ve
Şehircilik
Bakanlığı
tarafından
yürütülmemektedir.
 Bu
kapsamda çeşitli kanunlara istinaden
Belediyelerce, Valiliklerce ve TOKİ tarafından
uygulama yürütülebilmektedir.
Bu
madde kapsamındaki uygulamaların zaruri
kılması hâlinde, bu uygulamaların gerektirdiği
iş ve işlemler hakkında Kanunun 9 uncu
maddesinin hükümleri uygulanır.
“...bu Kanunun uygulanmasını engelleyici
hükümleri ve diğer kanunların bu Kanuna aykırı
hükümleri uygulanmaz. Ancak, bu Kanunun
öngördüğü uygulamalar sırasında, bahsedilen
kanunların amaçları ayrıca gözetilir...”
değerlendirme
Yoğun yapılaşmış mahallelerde yapı ve
yaşam kalite riskinin azaltılması nasıl
sağlanacaktır?

Belediyelerin bu konuda bir BÜTÜNCÜL bir
PLAN çalışması yapması gerekir.
AMAÇ
6306 sayılı kanun kapsamında yapılacak
planlama ve tasarım çalışmalarında amaç;
mevcut yoğunluklarının artırılması veya arsa
üretmek veya ilgili idareye gelir getirmek
OLMAMALI,
 Yapı ve yaşam kalite riskinin azaltılması
OLMALIDIR.

PLAN







Kentin, büyüme ve nüfus tahminlerini,
Doğal ve tarihi varlıklara ilişkin değerlendirmeler,
Alt bölgelerdeki nüfus artışları veya değişimlerini,
Kent ve bölgedeki mevcut ve önerilen altyapı
durumunu
Kent bütününde ve bölge ölçeğinde nüfus
tahminleri de dikkate alınarak imar değerlerine
ilişkin yorumlar,
Bölgedeki planlama hedefleri ve tasarım
standartlarının belirlenmesi,
analiz ve yorumları içermelidir.
İLKELER
Bütüncül bir planlama yaklaşımı ile alanın
kent bütününe ve çevresine uyumu
 Sosyal ve teknik altyapı alanlarının
sağlanması
 Kent bütününde ulaşım sistemi bütünlüğü
 Kentsel kimlik, yaşanabilirlik ilkeleri ile
 Mevcut arazi kullanım kararları,
 Mülkiyet haritası ve mevcut imar planları da
dikkate alınarak belediyelerce hazırlanacak
Bütüncül Planlar doğrultusunda
 Riskli alan sınırları ve
büyüklüğü belirlenmelidir.

İMAR PLANLARI
 Kentlerin
yeni vizyonunda klasik imar planı
yaklaşımı dönüşüm uygulamaları için yeterli
olmayacaktır.
örnekler
PORTAKAL ÇİÇEĞİ VADİSİ PROJESİ
PORTAKAL ÇİÇEĞİ VADİSİ PROJESİ
(ANKARA)
DİKMEN VADİSİ (ANKARA)
DİKMEN VADİSİ
ALTINDAĞ KENTSEL DÖNÜŞÜM
PROJELERİ (ANKARA)
ZAFER MEYDANI PROJESİ(BURSA)
DERİCİLER PROJESİ(BURSA)
KUŞTEPE KENTSEL DÖNÜŞÜM
PROJESİ (İSTANBUL)
HACI BAYRAM ÇEVRE
DÜZENLEME PROJESİ (ANKARA)
ZAĞNOS VE TABAKHANE VADİLERİ
KENTSEL DÖNÜŞÜM
PROJELERİ(TRABZON)
ZAĞNOS (TRABZON)
BU KANUNLA ÜLKEMIZ YENI BIR VIZYON
KAZANMIŞ MIDIR?

6306 Sayılı Kanun kapsamında yapılacak
dönüşüm uygulamaları için 20 yıllık bir hedef
konulmuştur.

Bunun için ilgili tüm kurumlarımızın bu
hedefe odaklanmaları gerekmektedir.

Bu kanunla artık kriz yönetiminden risk
yönetimine geçilecektir.
sonuç
KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECININ
TARIFLENMESI
• DÖNÜŞÜM SENARYOSU / EYLEM
PLANI
• SAHA ÇALIŞMALARI VE VERİ TOPLAMA
• BEKLENTİ ANALİZİ
• KAVRAMSAL VE FONKSİYONEL
TASARIM
• MATEMATİKSEL MODEL
• ÖN FİZİBİLİTE (Uygulama Alanın
belirlenmesi)
• KETSEL TASARIM
• HAK SAHİBİ SÖZLEŞMELERİ
• MÜLKİYET TRANSFERİ
• PLANLARIN ONAYLANMASI VE
TATBİKİ
Kentsel dönüşüm alanı ilan edilen
bölgelerde uygulamaların nasıl
yapılacağına ve sürecin nasıl
yönetileceğine ilişkin model
oluşturulmaktadır.
 Proje geliştirme ve ayrıca arazi
kullanım kararlarının, yapı
yoğunluklarının, yapı
güçlendirme/yıkma koşullarının
belirlenmesi,
 Projeye katılma ve ortaklıkların
belirlenmesi,
 Proje alanındaki kişi ve kurumların
mülkiyet ve imar haklarının
saptanması ve değerlemesi,
 Projeler ile yaratılacak değerlerin
saptanması ve bunların nasıl
paylaşılacağına karar verilmesi,
 Yatırımların planlanması ve akçalı
kaynaklarının belirlenmesi
TEŞEKKÜR EDERİM