KONU-14 File

Elektro-Optik Tarayıcılar
Elektro optik tarayıcılar, altlarındaki araziyi görüntülemek için teleskop benzeri optik istemler
kullanırlar. Film kullanımı yerine görüntü, ışığa duyarlı ve ışık enerjisi parlaklığına oranlı elektriksel
işaretler veren duyaçlarla yaratılırlar. Görüş açısını (field of view) yeryüzüne çeviren bir dönen ayna
sistemi kullanarak bir duyacın bir manzaraya ait bir şeridi algılanması sağlanır. Bu işleme “tarama”
(scanning) denir. Bu işlem Şekil 3.10’da gösterilmektedir.
Pratikte, görüntü bölgesini taramak için 20 ile 40 (belki de daha fazla) duyacın aynı anda bir dizi dar
dalga boyu aralıklarını algılaması sağlanır. Algılanan ışımanın parlaklığı çıktı biriminde bir voltaj olarak
ortaya çıkar. Duyacın görüş alanı bölgeyi taradıkça voltaj seviyeleri sürekli olarak değişir. Bununla
birlikte, verileri etkin şekilde işleyebilmek için, işaret düzeyinin her tarama sırasında eşit zaman
aralıkları ile örneklenmesi (kaydı) gerekir. Her kaydedilen değer, belli bir zamanda voltaj seviyesinin
örneklenmesidir. O anda kaydedilmekte olan yeryüzü alanına da ani görüş alanı AGA (instantaneous
field of view, IFOV) denir. AGA sayısal ölçümlerin toplandığı en küçük yeryüzü alanıdır. Duyacın
kuramsal (teorik) çözme gücü AGA ile belirlenir. AGA’nın büyüklüğü duyacın yapısı ve uçuş yüksekliği
ile belirlenir. Duyacın bakış açısı ne kadar küçük ise ve uçuş ne kadar alçaktan yapılırsa AGA o kadar
küçük olur ve uzaysal çözümleme o kadar iyileşir. (Kontrast gibi çözümleme gücünü etkileyen başka
etkenler nedeni ile bazen AGA’ından daha küçük yapılar da fark edilebilir.)
Duyaçlarca yaratılan sayısal verileri “görüntü işleme sistemleri” denilen özel bir bilgisayar sistem
kullanarak görüntüye dönüştürülmesi gerekir. Yeniden oluşturulan görüntü “piksel” tabir edilen ve
her biri grinin belli bir tonuna sahip görüntü elemanlarından oluşur. Görüntünün resme
dönüştürülmesi sırasında her bir piksel, AGA büyüklüğünde bir alanı temsil eder.