2013 / 2014 ‐ SAYI: 14 Haftanın Bazı Başlıkları Çocuklarda Doğru Beslenme Matematiği Seviyoruz Nur İÇÖZÜ İle Öykü Atölyesi Yılbaşı Gecesi En Değerli Armağan İlkyardım TED Bursa Kolejinden Yılsonu Paylaşım Şenliği “Cern ve Higgs Buluşu” Konferansı Çocuklarda Doğru Beslenme TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 Çocuklarda Doğru Beslenme Okulların açılmasıyla birlikte çocukların beslenme düzeni de değişmeye başlar. Yaşadıkları tempo ve çalışma düzeni beraberinde beslenme sorunlarını da getirebilir. Okul çağında kazanılan beslenme alışkanlıkları yetişkinlik dönemindeki beslenme alışkanlıklarını da etkiler. Bu nedenle ebeveynlerin, çocuklarının bu dönemde doğru beslenme alışkanlıkları edinmesine yardımcı olmaları gerekmektedir. + Kahvaltı yapan çocuklarda başarı oranı daha yüksektir Çocukların beslenmesinde kahvaltının büyük önemi vardır. Yapılan araştırmalar kahvaltı eden çocukların başarı ve dikkatinin çok yüksek olduğunu göstermiştir. Bu nedenle aileler çocuklarda kahvaltının alışkanlık haline getirilmesine gayret etmelidir. Kahvaltı zengin ve dengeli besinlerden oluşmalıdır. Kahvaltı menüsünde peynir, yumurta, zeytin, reçel, bal, pekmez, ekmek, süt veya meyve suyu bulunabilir, tercihen de süt ile beraber mısır gevreği de tüketilebilir. + Çocuklar 3‐4 saatte bir ara öğün tüketmelidir Yemek ve besinlerin çocuklar için ödül veya ceza yöntemi olarak kullanılması ebeveynlerin en sık yaptığı hatalardandır. Çocuklara özellikle “Bunu yaparsan seni hamburger yemeğe götüreceği.” gibi sözler söylenmemelidir. Çocuğa besinleri neden yemesi gerektiği anlatılmalı ve beslenme konusunda istikrarlı davranılmalıdır. Ebeveynler, hemfikir olarak ve istikrarlı bir şekilde çocuğa beslenme eğitimi vermelidirler. + Çocuk düzenli spor yapmaya teşvik edilmelidir Bilgisayar ve televizyon başında çok vakit geçiren çocuklarda hareket azalmaktadır. Özellikle kilo almaya eğilimli çocuklarda obezite riski artmaktadır. Bu yüzden çocuğun hem sağlıklı vücut gelişimi için hem de enerji harcamasının artması için düzenli, yaşına uygun spor dalına eğilimi sağlanmalı ve çocuk düzenli spor yapmaya teşvik edilmelidir. + Her besin grubundan düzenli tüketilmelidir Ana yemeklerde her besin grubunun düzenli tüketimi sağlanmalıdır. Süt ve yoğurt protein, yağ asitleri, kalsiyum, fosfor, A vitamini ve B grubu vitaminleri içerir. Çocukların kemik ve diş gelişimi için günde iki üç porsiyon süt grubu ürünlerinden tüketmesi gerekmektedir. Öncelikle kas yapılarının gelişimi için protein, demir ve B grubu vitaminleri içeren kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, peynir düzenli tüketilmelidir. Yüksek protein içeren kuru baklagiller ise haftada bir iki kez tüketilmelidir. Çocuklar iyi kaliteli protein kaynağı olan yumurtayı her gün tüketebilirler. Vücuda enerji veren karbonhidrat grubu ise (ekmek, makarna, bisküvi, pilav, patates v.b) çocuk gelişiminde büyük öneme 2 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 sahiptir ve her öğünde çocuğun harcadığı enerji durumuna göre miktarı ayarlanarak tüketilmelidir. Dikkat edilecek nokta, hamur işi ve çok yağlı besinlerin çocukta kalp‐damar sağlığını olumsuz etkilediği ve obezite riskini arttırdığıdır. + Çocuklara günde 5‐6 porsiyon sebze ve meyve yedirilmeli Vitamin ve posa deposu olan meyve ve sebzelerin günde 5‐6 porsiyon tüketimi sağlanmalıdır. Genellikle çocuklar sebze yemeyi sevmezler. Bu durumda sebzeyi daha sevilebilir hale getirmek, çocuğun tüketebileceği gibi sunmak önemlidir. Sebzeyi peynirle fırında hazırlamak veya böreğin içine koymak gibi çeşitli yöntemler geliştirilebilir. + Sebzeyi reddeden çocuklar için ne yapmalı? Çocuklar gelişme döneminde bazı besinleri sevmiyor veya reddediyor olabilir. Bu besinler süt, yoğurt, sebze, kuru baklagiller, meyve çeşitleri gibi bir veya birkaç besin olabilir. Reddedilen besinlerden en sık rastladığımız ise sebzedir. Bir besini çocuğa zorla yedirmeye çalışmakla hiçbir şey elde edemeyiz. Tam tersi, çocuk zorlandığı için besine daha fazla tepki göstererek bunu hiç tüketmeyecektir. Bu konuda bizlerin de birçok hatası oluyor. Sebzeleri çocuğumuza sevdirmek için çeşitli yöntemleri ve dikkat etmemiz gereken durumları gözden geçirelim: Öncelikle çocuğunuzun her şeyi sevmek zorunda olmadığını kabul edin. Çok üstüne gitmeden az miktarda, farklı zamanlarda sebze yedirmeyi deneyin. İkinci adım ise sunumu değiştirmek. Çocuk beslenmesinde dikkat edilmesi gereken püf noktalar: Eve cips, çikolata, asitli içecekler, hazır meyve suları gibi besinleri almayın. Çocuğunuzu bu tip gıdalarla ev ortamında karşılaştırmayın. Israr ederse onunla oturup bu tip besinlerin bünyesine nasıl zarar verdiğini uygun bir dille anlatın ama sakın korkutmayın. + Sabah kahvaltısı günün en önemli öğünüdür. Yapılan araştırmalarda kahvaltı eden çocukların etmeyenlere göre başarı düzeylerinin, derse ilgilerinin daha yüksek olduğu ve bu çocukların daha kolay öğrendikleri görülmüştür. + Çocuğunuzu oyunlara ve harekete teşvik ediniz. Hatta siz de onunla birlikte hareket edin. Unutmayın çocuklar çoğunlukla anne‐babalarını örnek alırlar. + Çocuklara ara öğün alışkanlığı kazandırın. Bu öğünlerde meyve, sandviç, süt, sütlü tatlı, sebze çubukları gibi alternatifler sunun. Sevmediği bir besin grubu varsa bir diyetisyene danışın. Yerine ne verebileceğinizle ilgili size yardımcı olacaktır. + Asla diyet için zorlayıcı olmayın ve çocuğu listelere mahkûm etmeyin. Yavaş yavaş ve kademeli olarak alışkanlıklarını değiştirmeye çalışın. + Sağlıklı yemekleri birlikte yapmaya çalışın. İçinde emeğinin bulunduğu bir besini daha kolay ve severek yiyecektir. + Hazır yemek restoranlarında hamburgerin yanında patates, kola yerine ayran ve salata isteyin. + Hamurlu ve şerbetli tatlılar yerine meyve tatlıları veya sütlü tatlıları tercih etmesine özen gösterin. + Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın, onun ihtiyacı kadar olan, yiyebileceği porsiyon miktarlarını ayarlayın. + Evde belirli saatlerde ayarlanmış sofra düzeni olmalı ve bu saatlere ev içerisindeki herkes uymalıdır. + Kola, çay yerine çocukların taze meyve suyu, süt, ayran, bitki çayları içmesini sağlayın. 3 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 Matematiği Seviyoruz Okulumuzda “Zeka Oyunları Turnuvaları” kapsamında gerçekleştirilen sudoku yarışmasına öğrencilerimiz yoğun ilgi gösterdi. Verilen sudokuyu doğru ve hızlı çözmek için çalışan 3, 4, 5, 6, 7, 8. sınıf öğrencileri finale adlarını yazdırmak için kıyasıya yarıştı. Japonca ‘Sayılar tek olmalı’ anlamına gelen Sudoku oyunu düşünme ve mantık geliştirme yeteneğini geliştiren en popüler zeka oyunlarından biridir. Matematik bölümü tarafından öğrencilerimize zeka oyunlarını tanıtmak ve yaygınlaştırmak amacıyla organize edilen Sudoku Turnuvası 18‐19 Aralık’ta okulumuzda gerçekleştirildi. 4 aşamada gerçekleştirilen turnuvada 1. aşamaya istekli tüm öğrenciler katıldı ve ilk 8 doğru çözen öğrenci çeyrek finale geçmeye hak kazandı. Çeyrek finalde doğru çözen ilk 4 öğrenci yarı final için ve yarı finalde başarı gösteren ilk 2 öğrenci şampiyon olmak için yarıştılar. Yarışmaya katılmayan öğrencilerimiz de izleyici oldular ve arkadaşlarını heyecanla destekledirler. Yarışma boyunca izleyicilerle birlikte heyecanlı anlar yaşandı. 4 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 3 kategoride yapılan yarışmada 3 ‐ 4. sınıflarda Yeliz Azra YILDIRIM, 5 ‐ 6. sınıflar Deniz Baran BUDAK, 7 ‐ 8. sınıflarda Esma KESİK şampiyon oldular. Şampiyon olan öğrencilerimiz ödüllerini zeka oyunları turnuvaların bitişinde alacaklar. Katılan tüm öğrencilere teşekkür ediyoruz ve kutluyoruz. Nur İÇÖZÜ İle Öykü Atölyesi Bu hafta okulumuzda çocuk kitaplarıyla tanınmış önemli bir yazarı; Nur İÇÖZÜ ağırladık. Yazarımız, 4. sınıf öğrencilerimizle hikâye oluşturma etkinliğini gerçekleştirdi. Nur İÇÖZÜ ile bire bir sohbet etme fırsatı bulan öğrencilerimiz, hikâye yazma teknikleri ile ilgili önemli bilgiler edindi. Üç fotoğraftan yola çıkan yazarımız, beyin fırtınası yaparak öğrencilerin sınıfça kendi hikâyesini oluşturmalarını istedi. Yazarımızın da yardımlarıyla her sınıf kendi hikâyelerini oluşturdu. Etkinliğin sonunda öğrencilerimiz Nur İÇÖZÜ’ne kitaplarını imzalatarak keyifli etkinlik için teşekkür ettiler. 5 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 TED Bursa Koleji öğretmenleri olarak bizler de yazarımıza çok teşekkür ediyor, okulumuzda kendisini ağırlamaktan mutluluk duyduğumuzu belirtiyoruz. 6 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 Yılbaşı Gecesi Bir gün Ali ile Merve pencereden bakıyorlardı. Birden denizde savrulan bir gemi gördüler. Gemi renk renk hediye paketleriyle doluydu. Teknenin dümeninde Noel Baba kıyafetindeki kaptan, telaşla dümenini kıyıya kırdı. Belli ki yükünü bir an önce teslim etmek istiyordu. Zorlukla limana yanaştı. Halatı attı. Gemiyi bağladı. Sonra renk renk paketleri gemiden çıkarmaya başladı. Merve’yle Ali bu işe şaşırdılar. Nasıl olurda Noel Baba kaptanlık yapardı? Ali, kardeşine “Vay canına, şuraya baksana ne kadar çok hediye var.” dedi. Merve’de “Belki bir ikisi de bizim içindir.” Diye ona katıldı. Hevesle beklemeye başladılar. O yılbaşı gecesi belki Noel Baba onların da kapısını çalardı. Aradan birkaç saat geçti. İki kardeş oyuna daldılar. Derken kapının zili çaldı. Annelerinin sesini duydular. ”Koşun çocuklar. Bakın kapıda kim var?” Ali ile Merve kapıya koştular. Bir de ne görsünler. Noel Babayla Noel Anne ellerinde renkli paketlerle onlara bakmıyor mu? İşte yılbaşı gelmişti. Noel Baba ile Noel Anne onlara da hediye getirmişti. Merve sevinçle Noel Annenin boynuna atıldı. “Biliyordum… Bize bir sürpriz yapacağınızı biliyordum.” dedi. Noel Baba ile Noel Anne maskelerini çıkardılar, çocuklarına sarıldılar. Yeni yılı mutlulukla karşılamaya hazırlandılar. 4/A SINIFI En Değerli Armağan Kemal Reis, o sabah erkenden teknesine binip derinliklere doğru açıldı. Ağlarını maviliklerin koynuna saldı. Çok çok balık avlamak istiyordu… Çocuklarının yılbaşı için armağanlar beklediğini biliyordu. Fakat birden bulutlar karardı, deniz kabardı, bardaktan boşanırcasına bir yağmur başladı. Ağdaki balıklar çekirge sürüsü gibi kaçışmaya başladı. Kemal Reis, bir yandan ağı toplamaya bir yandan da tekneyi dalgaların arasından kurtarmaya çalışıyordu. Aklı çocuklarına alacağı armağanlardaydı. Bu nedenle birden gelen dev dalgayı fark etmedi. Aniden gelen dev dalga gemiyi hızla savurdu. Geminin içi suyla dolmuştu. Dalgaların etkisiyle çatırdayan direklerden biri denize savruldu. Kemal Reis, dümeni tutmaya çalıştı. Ama boşuna! Gemi ağır ağır suların derinliklerinde kayboldu. Kemal Reis ile tayfası, gemiden kopan bir tahtaya zorlukla tutundular. Tayfa, elindeki can yeleğini reise uzattı, bir diğerini de kendisi giydi. Onca yılın denizcisi ilk kez böyle tehlikeyle karşılaşmıştı. Aynı anda evindeki çocuklarının da endişeyle onu beklediklerinden haberi yoktu. Çocuklar pencereye yapışmış babalarının yolunu gözlüyorlardı. Akşam olana kadar pencerenin önünden ayrılmadılar. Birden gölgelerin arasında biri belirdi. Gelen Kemal Reis’ten başkası değildi. Çocukları sevinçle haykırdılar: ‐Babam geliyor! Akşam yemeğe oturduklarında Kemal Reis başına gelenleri anlattı. “Eğer o büyük gemi bizi görmeseydi kurtulmamız kolay olmayacaktı.” dedi. Sonra ceketinden iki küçük kutu çıkardı. “Yeni yılınız kutlu olsun çocuklar” dedi. Çocuklar, Kemal Reis’e sarılıp; “ Babacığım, bizim en değerli armağanımız senin eve dönmen oldu.” dedi. 4/B SINIFI 7 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 Pencereden Bakarken Mehmet ve Ayşe, çok küçük yaşta anne ve babalarını kaybetmişlerdi. Büyükanneleriyle oturuyorlardı. Yaşlı kadın, rahmetli kocasından kalan emekli maaşı ile çok zor geçiniyordu. İki kardeş, her gün camın önüne oturup hasretle denize bakıyorlardı. Sanki yıllar önce bir deniz kazasında yitirdikleri anne ve babaları dönüp gelecek gibiydi. Mehmet’in hayallerinde hep kaptan olmak vardı. Çünkü açık denizlerde kaybolan annesiyle babasını bulacağını düşünüyordu. Ayşe ise koca bir oda dolusu hediye düşünüyordu. O güne değin hiç hediye almamıştı. Eğer düşleri gerçek olursa, yoksulluklarından da kurtulmuş olacaklardı. Ancak, bu hayallerini gerçekleştirmek için çok çalışmaları gerektiğinin de farkındaydılar. Yıllar geçti, ikisi de büyüdüler. Mehmet gerçekten de iyi bir kaptan olup, açık denizlerde yol aldı. Ayşe’ye gelince, o da üniversiteden döndüğü her akşam abisinin yolunu gözlüyordu. Yine öyle bir akşam kapıyı açıp eve girdiğinde koca bir oda dolusu armağan paketiyle karşılaştı. Paketlerin arkasında, yüzünde geniş bir gülümsemeyle kardeşini görmeye çalışan Mehmet duruyordu. 4/C SINIFI İlkyardım Okulumuzda CAS etkinlikleri kapsamında Türk Kızılayı Bursa Şubesi uygulamalı olarak 10. sınıf IB öğrencilerine ilkyardım sunumu yapmıştı. Bu sunum sayesinde öğrencilerimiz hem ilkyardım hakkında bilgi sahibi olmuşlar, hem de uygulamalı olarak öğrendikleri bu bilgiyi çevrelerindekilere aktarmayı amaçlamışlardı. IB öğrencilerimiz, geçtiğimiz hafta cuma günü öğrendiklerini okulumuz 4. sınıf öğrencilerine aktarma şansı yakaladılar. 4. sınıf öğrencilerimiz trafik dersleri kapsamında öğrenecekleri ilk yardım konusunu IB öğrencilerimizden öğrenmiş oldular. Ezel TEKİN ‐ CAS Koordinatörü 8 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 9 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 TED Bursa Kolejinden Yılsonu Paylaşım Şenliği 26 Aralık Perşembe günü TED Bursa Koleji Bademli Kampüsünde düzenlenen “Yılsonu Paylaşım Şenliği” anlamlı bir dayanışma organizasyonuna dönüştü. Sosyal sorumluluk sahibi bireyler yetiştirmeyi hedefleyen TED Bursa Kolejinde, Okul Aile Birliğinin katkılarıyla hem eğlenceli hem de hizmet aktiviteleri ile dolu bir yılsonu şenliği gerçekleştirildi. Elde edilen gelirle ihtiyacı olan okulların gereksinimlerinin karşılanacağı ve bu yıl beşincisi düzenlenen şenlikte, velilerimizin hazırladıkları yiyecekler, armağan ettikleri hediyelik eşyalar, öğrencilerimizin ve öğretmenlerimizin hazırladıkları oyunlar birçok stantta yer aldı. Sosyal sorumluluk bilincinin vurgulandığı şenlikte LÖDER ve Kızılay’a destek olmak amacıyla bu kurumların stantları da yer aldı. Yoğun bir katılımla coşkulu bir şekilde gerçekleştirilen organizasyon sonunda Okul Yönetimi ve Okul Aile Birliği tarafından tüm çalışmalara destek olan, armağanları ileten, çekiliş için değerli hediyeler gönderen velilerimize katkılarından dolayı teşekkür edildi. 10 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 11 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 12 TED BURSA KOLEJİ VELİ BÜLTENİ 2013/2014 ‐ SAYI: 14 “Cern ve Higgs Buluşu” Konferansı Okulumuzun fizik öğretmenleri Fatma ARAL YILDIRIM, Ceyhun YILMAZ ve Ş. Burçak DAĞLI 25 Aralık Çarşamba günü 3 Mart Azizoğlu İlköğretim Kurumu’nda gerçekleşen “Cern ve Higgs Buluşu” adlı konferansa katılmışlardır. Konferansta Dr. Sezen SEKMEN parçacık fiziği üzerine genel bilgiler vermiş, ardından Cern’de yapılan çalışmalara değinmiştir ve son olarak Higgs parçacığının nasıl bulunduğunu ve laboratuvar çalışmalarından varlığının nasıl kanıtlandığını açıklamıştır. 13