TOPRAK ANALİZ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Toprak Türü: Orman toprakları için balçık, orman fidanlıkları için ise balçıklı kum ve kumlu balçık türünde topraklar ideal olarak kabul edilmektedir. İbreli orman fidanlıklarında toz+kil miktarının % 10-25 arasında olması gerekirken, yapraklılar için bu miktar en çok % 35’ e kadar çıkabilmektedir. Fidanlıklarda 0-15 cm toprak derinliğinde toz+kil oranını % 1 düşürebilmek için topraklara 21 ton/ha, 0-30 cm’de ise bunun iki misli (42 ton/ha) kum verilmesi gerekir. Toprak Reaksiyonu (pH): pH Sınıflandırma pH < 4,5 Pek çok şiddetli asit 7,0 Sınıflandırma Nötr 4,6-5,0 Çok Şiddetli asit 7,1-7,3 Çok hafif alkali 5,1-5,5 Şiddetli asit 7,4-7,8 Hafif alkali 5,6-6,0 Orta şiddetli asit 7,9-8,4 Orta alkali 6,1-6,5 Hafif asit 8,5-9,0 Şiddetli alkali 6,6-6,9 Çok hafif asit > 9,1 Çok şiddetli alkali İbreli fidanlıklar için genellikle 5,0 – 6,0 pH değerleri, yapraklılar için ise 5,5 – 6,5 pH değerleri ideal olarak kabul edilmektedir. Kireç (CaCO3): Toplam kireç (%) Sınıflandırma Aktif kireç (Kavak için) (%) Sınıflandırma <1 Pek az kireçli <4 Az (iyi) 1-3 Az kireçli 4-7 Orta (nispeten iyi) 3-5 Orta kireçli 7-10 Zengin (orta) >5 Zengin kireçli >10 Çok zengin (sorunlu) >35 Marn toprağı Organik Madde (OM): Fidanlıklar yönünden değerlendirme (üst toprak itibarı ile): OM (%) Sınıflandırma OM (%) Sınıflandırma <0,5 Çok fakir 5-10 Çok zengin 0,5-1 Fakir 10-20 Pek çok zengin 1-2 Orta 20-50 Organik-mineral toprak 2-5 Zengin >50 Turba Organik topraklar Profil İncelemelerinde: Kumlu topraklarda OM (%) Balçıklı ve killi topraklarda OM (%) Sınıflandırma 1-2 2-5 Az 2-5 5-10 Orta 5-10 10-15 Yüksek 10-15 15-20 Çok yüksek Fidanlıklarda 0-20 cm toprak derinliğinde organik madde miktarını % 1 artırabilmek için 28 ton/hektar, 0-30 cm için ise 42 ton/hektar mutlak kuruya eşdeğer (yaklaşık 2 misli) organik madde verilmesi gerekir. Toplam Azot (Nt): Fidanlıklar yönünden değerlendirme: Sınıflandırma Nt (%) 0,20 0,12 Türler Zengin (Besin isteği fazla olan Kavak (I- 214), Dişbudak, Akçaağaç, Karaağaç, Meşe, türler için yeterli miktar) Kestane, Ihlamur, Göknar (?), Ladin (?) Orta (Besin isteği orta olan Ladin, Göknar, Duglas, Veymut çamı, Melez, Kayın, türler için yeterli miktar) Gürgen, Karakavak Fakir (Besin isteği düşük olan 0,07 türler için yeterli miktar) Sarıçam, Karaçam, Kızılçam, Fıstıkçamı, Sahilçamı, Toros Göknarı, Sedir, Servi, Ardıç, Yalancı Akasya, Aylantus, Gladiçya, İğde, Kızılçam, Titrekkavak, Huş, vb. Ağaçlandırma sahalarında üst toprağın (0-15 cm) ihtiva etmesi gereken en az toplam azot miktarı: Sınıflandırma Nt (%) 0,10 Besin isteği fazla olan türler için yeterli miktar 0,05 Besin isteği orta olan türler için yeterli miktar 0,02 Besin isteği düşük, kanaatkâr olan türler için yeterli miktar Katyon Değişim Kapasitesi (KDK) ve Değişebilir Katyonlar (Ca++, Mg++, K+, Na+) KDK için değerlendirme: KDK (me/100 g toprak) Sınıflandırma 10 Zengin 7 Orta 4 Fakir Kumca zengin topraklar “düşük”, kil ve humusça zengin topraklar ise “yüksek” katyon değişim kapasitesine sahiptirler. Nemli bölge toprakları ve normal topraklar genellikle < 1 me/100 g toprak değişebilir sodyum ihtiva ederler. Tuzlu veya tuzsuz alkali (sodik) topraklarda pH > 8,5 olup, değişebilir sodyum yüzdesi > 15 dir. Türkiye toprakları genellikle potasyum bakımından zengindir. Doğu Karadeniz yöresi hariç, genelde değişebilir kalsiyum ve magnezyum bakımından da zengindir. Fosfor (P2O5): Bitkiler tarafından alınabilir fosfor: Alkalen reaksiyonlu topraklarda Asit reaksiyonlu topraklarda P (ppm) Sınıflandırma P (ppm) Sınıflandırma < 2,5 Çok az <5 Çok az 2,5-6 Az 5-12 Az 6-12 Orta 12-22 Orta > 12 Yüksek > 22 Yüksek Elektriki iletkenlik ECX10 3 (mS/cm): Elektriki iletkenlik Tuzluluk sınıfı (mS/cm) (%) <2 0-0,075 Tuzsuz 2-4 0,075-0,15 Çok hafif tuzlu 4-8 0,15-0,35 Orta tuzlu-tuzlu 8-16 0,35-0,65 Çok tuzlu > 16 > 0,65 Pek çok tuzlu Açıklama Çok hassas bitkiler zarar görebilir Çoğunlukla bitkiler zarar görür Tuzcul bitkiler yetişebilir Sadece birkaç tuzcul bitki yetişebilir Bor (B): B (ppm) Bor sınıfı Açıklama <1 Borsuz 1 ppm B, bor’a hassas bitkiler için üst sınırı teşkil eder 1-2 Orta borlu >2 Borlu Toksik/marjinal sınır