Ekran kartı

BİL 110 Bilgisayara Giriş
Donanım 2 (Hardware 2)
Öğrt. Gör. Ahmet Cengizhan Dirican
Bilgisayar Müh. Böl.
İçerik
 Bilgisayarda Renk ve Grafik Kartı
 Bilgisayarda Ses, Ses Kartı ve Hoparlörler
 Monitörler
 DirectX
2
Bilgisayarda Renk ve Grafik Kartı
3
Temel Bilgiler
 Grafik terimi PC'nin birçok parçası arasındaki karmaşık bir
etkileşimi içerisinde barındırır.
 Monitör veya ekran, işletim sisteminiz veya programlarınızda ne
tür ilerlemeler olduğunu size gösterir.
 Ekranlar PC için birincil çıktı aygıtıdır.
 Ekran kartı (veya bağdaştırıcısı) ise CPU ve monitör arasındaki
iletişimi yönetir.
4
Piksel
 Tüm sayısal görüntülerin en küçük parçası olan üçlü nokta grubuna
piksel denir.
 Dijital görüntüler, yatay ve dikey biçimde yan yana sıralanmış
piksellerden oluşur.
 Ekranda seçtiğiniz 1024x768 gibi bir çözünürlük değeri kaç adet yatay
ve dikey pikselin gösterileceğini belirler
5
Piksel ve Renk Bileşenleri
 RGB ve CMYK kavramları piksel renk yeteneklerini ifade eder.
 Bilgisayarda renkler RGB, yani kırmızı - yeşil - mavi renkler ile
gösterilir; bu renklerin karıştırılması ile diğer renkler elde edilir.
 Her piksel için kullanılan bit sayısı gösterilebilecek maksimum renk
sayısını belirler
6
RGB Renk Katmanları
 RGB bir görüntüde, 3 farklı rengin farklı tonlarını taşıyan 3 ayrı
katman olduğunu ve bunların üst üste gelmesi ile görüntünün elde
edildiğini düşünebilirsiniz
7
Renk Derinliği
 Her bir pikselin bit derinliği, o noktanın kaç farklı rengi ifade edebileceğini
gösterir.
 4 bit (24 = 16) farklı renk tonunu taşıyabilir
 8 bit 256, 16 bit 65.536, 24 bit ise 16.777.216 rengi ifade eder.
 Yaygın olarak 24 bit “true color”, yani gerçek renk olarak tanımlanır
 32 bit renklendirme de 16 milyon rengi ifade eder; farklı olarak ilave 8 bit ile
donukluk saydamlık gibi değerleri saklar
24 bit
4 bit
8
Ekran Kartı
 Ekran kartı, CPU'dan gelen bilgiyi işleyip onu monitöre gönderen
fiziksel donanımı ifade eder.
 Çoğu masaüstü sistemde özel bir genişleme yuvasına takılan bir
genişleme kartı şeklindedir.
 Taşınabilir cihazlarda ve bazı masaüstü sistemlerde ise anakart üzerine
entegre edilmiş şekildedir.
 Çok farklı isimlerle anılsa da hepsi aynı kavramı ifade eder.
 Grafik, görüntü veya video…
 Kart, bağdaştırıcı, adaptör
veya birimi…
9
Ekran Kartlarının Bileşenleri
 Ekran kartları 4 temel parçadan oluşur; görüntü RAM'i, görüntü işlemci




devresi, bağlayıcılar ve soğutucular.
Görüntü RAM'i video görüntüsünü depolar.
GPU, yani görüntü işleme devresi görüntü RAM'in den bilgiyi alır ve onu
bağlayıcılar aracılığı ile monitöre gönderir.
Modern ekran
kartlarında bulunan
GPU ve bellekler,
ana sistem işlemcileri
ve belleklerinden
çok daha güçlüdür
GPU’lar özel soğutma
birimlerine ihtiyaç duyar
10
Ekran Kartı Yapısı
SLI / CrossFire
Köprüsü Arayüzü
GPU Soğutucusu ve Altında GPU
HDMI Bağlayıcı
Eski nesil kartlarda S Video
veya Composite Bağlayıcı
VGA Bağlayıcı
DVI Bağlayıcı
PCI Express Arayüz
Video Belleği
11
Görüntü Çıkışları & Monitör Bağlayıcıları
 Ekran kartlarında 6 farklı görüntü çıkış vardır.
 VGA, DVI, HDMI, Component, S Video ve Composite
 Bunlar, bağlayıcı türü değişikliğinden fazlasını ifade ederler.
 Görüntü özellikleri bağlayıcı türüne göre ciddi farklar gösterir.
 Harici dönüştürücülerle bir türü başka bir bağlayıcıya çevirmek, görüntü
özelliklerini olumlu yönde değiştirmez.
 VGA bir çıkışı DVI’a dönüştürmek, DVI kalitesine ulaşmayı sağlamaz
 Ekran kartları dijital
olmayan çıkışlara
görüntü vermek için
özel dönüştürücü
birimler kullanır.
VGA Bağlayıcı
 VGA en eski analog görüntü standardıdır.
 En fazla 1280x1024 çözünürlüğe izin verir.
 15 pin D-Sub tipi bağlayıcı kullanır.
 Bu bağlantıda dijital sinyaller bir devre
yardımı ile analoga çevrilir.
ADC - DAC Kavramı
 Bilgisayarlar analog sinyaller üzerinde direkt işlem yapamazlar
 Analog sinyaller üzerinde işlem yapmak gerektiğinde öncelikle bu sinyallerin
dijital karşılıkları elde edilmelidir.
 Aynı şekilde bilgisayar tarafından üretilen dijital sinyallerin analog cihazlarda
kullanılması için tersi yönde çevrilmesi gerekir.
 Bu işlem için kullanılan 2 tip dönüştürücü vardır
 ADC: Analog Digital Converter
 DAC: Digital Analog Converter
 Ekran kartları analog
bağlantı türleri için
RAMDAC olarak bilinen
dönüştürücü kullanırlar
Analog Dijital Dönüşüm İşlemleri
 Bir analog sinyalin dijital karşılığının alınmasında iki önemli kriter
vardır; örnekleme ve her örnek için kaç bit kullanılacağı.
 Örnekleme ne kadar
sık olursa kayıp o
kadar az, dosya
boyutu da o kadar
büyük olur.
 Dijital sinyal
üretilirken alınan
örnek noktaları
geri birleştirilerek
dijitalden analog
sinyal üretilir.
DVI: Digital Visual Interface
 DVI hem analog hem de dijital video sinyallerini iletebilir.
 DVI girişi olan bir monitör ile kullanılması




durumunda ekran kartının verileri analog
olarak dönüştürmesi gerekmez.
Analog dönüştürme işlemi olmadığından
daha net bir görüntü elde edilir.
2560x1600 çözünürlüğe kadar destekler.
Pin sayısı ve dizilimine göre 5 türü vardır.
Pin sayıları desteklenen maksimum
çözünürlük ve yenileme oranlarını etkiler.
HDMI: High Definitions Multimedia Interface
 Dijital ses ve video aktarımı için geliştirilen en güncel arayüzdür.
 Herhangi bir ses veya görüntü kaynağından gelen çoklu veriyi tek kablo




üzerinden aktarır.
PC monitörlerin yanı sıra yeni nesil TV türlerinin çoğunda HDMI
desteği yer almaktadır.
3200x2048 çözünürlüğe kadar destekle.r
HDMI’dan DVI dönüşücülerle
görüntü alınabilir, ancak ses için
orijinal HDMI kablo gerekir.
Ekran kartından HDMI bağlantısı
ile görüntü ve ses aktarımı için
özel sürücüler yüklenmesi gerekebilir.
Component, S Video ve Composite Bağlayıcılar
 Bu bağlayıcı türleri HDMI bağlantısının yaygınlaşması ile birlikte
tarihe karışmaktadır.
 VGA bağlantısında olduğu gibi analog sinyal gerektirdiklerinden
RAMDAC tarafından dönüştürülen sinyali iletirler.
 Component 1080i HD kalitesinde görüntü verebilir
 Kalite sıralaması; Component > S Video > Composite şeklindedir.
3D Grafikleri Anlamak
 Bilgisayar dünyasındaki gelişmelerin öncülüğü genellikle oyunlar ve




3D uygulamaları yapmıştır.
3D uygulamaları 1990 öncesinde özelleşmiş Unix sistemler üzerinde
idi; pahalı ve kullanımı zor sistemlerdi.
PC açısından ilk devrim Wolfenstein oyunu olmuştur.
Bu oyun sağlam RAM ve
CPU gücü desteği ile
ekranda 3 boyutlu bir
dünya oluşturuyordu.
3D objeler sabit
görüntü nesnelerinden
oluşturuluyordu.
(sprite)
3D Nesneler
 İkinci nesil 3D, "sprite"ların yerine gerçek 3D objeleri getirdi.
 Bunlar çok daha kompleks yapıdadır ve milyonlarca noktanın
birleşiminden oluşmuştur.
 Bu yapıya “vertices” veya vektör denir ve X,Y,Z olarak tanımlanmış
pozisyona sahiptir.
 Bu vektörel noktaların hareketlerinin hesaplanması yoğun CPU ve
RAM gücü gerektirir.
Bilgisayarda Ses ve Ses Kartı
Ses Kartları
21
Ses Bileşenleri
 Ses kartları, analog ve dijital ses dönüşümlerini yapar.
 Hoparlörler, analog sinyalin fiziksel ortama aktarılmasını sağlar.
 Mikrofon, fiziksel ses dalgalarını analog sinyallere çevirir.
 Kaydetme ve yürütme yazılımı ise ses kartının dijital ses kayıt ve
dinleme işlevlerinin yönetilmesini sağlar.
 Bu 4 temel bileşenin dışında,
ses kabloları da, ses kartı ile
hoparlör ve mikrofonlar
arasında bağlantıların
kurulmasını sağlar.
22
Bilgisayar Açısından Ses Kavramı
 Sesler, bir kaynaktan dalgalar halinde çıkar, kulaklarınız bu titreşimi
hisseder ve ses duyulur.
 İnsan kulağı melodileri gürültüden kısıklığa doğru farklı boğuklukta
algılar.
 Bilgisayarlar henüz insan kulağı ve beyni kadar sofistike değildir.
 Sesleri bilgisayarın yakalayabileceği ve yürütebileceği hale getirmek
için net standartlar vardır.
23
Seslerin Yakalanması
Ses Kartı
Mikrofon
Analog Sinyal
Ses Dosyası
Dijital Sinyal
24
Seslerin Yürütülmesi
Ses Dosyası
Hoparlör
Dijital Sinyal
Analog Sinyal
25
Ses Örnekleme
 Örnekleme, belirli bir ses dalgasının her bir saniyede bir dizi işlemden
geçirilerek durumunun ve kalitesinin yakalanmasıdır.
 Örnekleme oranı saniyedeki kaç bin kez tekrarlandığıyla ölçülür.
 KHz: Kilohertz
 Ses hangi sıklıkta örneklenirse o
kadar iyi kaydedilmiş olur.
 8 bit (28) 256, 16 bit ise (216)
65.536 farklı karakteristiği saklar.
 Ayrıca sesler tek veya çift kanallı
olmaktadır (mono/stereo).
 CD kalitesi yaygın olarak en iyi ses kalitesi kabul edilir
 CD: 16 Bit, 44.1 KHz, Stereo / DVD : 24 Bit, 96 KHz, Stereo
 Veri Boyutu = Örnek Frekansı x Örnek Derinliği x Kanal Sayısı
26
Kayıtlı Ses Biçimleri
 En eski ses saklama formatı darbe kod modülasyonudur (PCM).
 Telefon çağrıları için geliştirilmiştir.
 WAV olarak bilinen dosya formatı PCM biçimidir.
 Kaliteli ses düzeyine sahip, ancak büyük dosyalar halinde saklanır.
 Sıkıştırma veya kodlama algoritmaları gereksiz sayılabilecek sesleri göz
ardı ederek boyutu küçültmeyi sağlar.
 Kodlayıcı ve kod çözücü (codec)
yazılımlara gereksinim duyulur.
 En ünlü codec MP3 olarak bilinen
MPEG-1 Katman 3 kodudur.
27
Seslerin Yürütülmesi / Dinleme
 Tüm Windows sürümleri “Media Player ” yazılımı ile gelir.
 Temel olarak tüm yürütme yazılımları WAV dosyalarını çalabilir.
 Ancak özel bir algoritma ile sıkıştırılmış ses dosyalarının çalınabilmesi
için, ilgili codec yazılımın yüklü olması gerekir.
 MP3 formatı da neredeyse WAV düzeyinde standartlaşmıştır.
28
MIDI
 MIDI, kullanımın azalması sebebiyle sadece WAV veya MP3 gibi bir ses





formatı olarak bilinir.
Asıl olarak müzik aygıtlarının ses kartlarına bağlanması için özel bir
arayüzdür (Musical Instrument Digital Interface).
MID dosyasında sesler şu ana kadar gördüğümüz şekilde örneklenmez;
MID sadece metin tabanlı bir dosyadır.
Dosyada çalınacak nota, aygıt
ve süre bilgileri tutulur.
Ses kartı bu komutalara göre
özel bir işlemci ile sesler üretir.
Bu seslerin nasıl olacağı ses kartı
üzerindeki işlemcide kodludur.
29
Yaygın Dosya Formatları
 WAV, MP3 ve MIDI formatları, ses dosyalarının çoğunluğunu
oluştursa da, yüzlerce ses kayıt formatı vardır
 Tabloda yaygın kullanılan diğer ses formatları yer almaktadır
Ad
Tanım
AAC
Apple’ın iTunes için geliştirdiği özel format
AIFF
QuickTime ile yaygınlaşan Mac’e ait bir format
ASX
Microsoft’un streaming (web yayını) formatıdır
AU
Farklı platformlar arasında taşımada yaygındır
OGG
Vorbis firmasının açık kaynak kodlu MP3 alternatifidir
RM
RealMedia yazılımına ait video ve ses formatıdır
WMA
Windows’un kendine özgü MP3 alternatifidir
30
Video Dosyalarında Ses
 Video dosyalarının neredeyse tümü bir ses katmanı barındırır.
 Sıkıştırılmış ses formatlarında olduğu gibi, video dosyaları içindeki seslerin
yürütülebilmesi için codec yüklü olmalıdır.
 Çoğu video formatı, kendisine özel bir ses kodlaması tanımlar.
 Bazı videolar ise standart ses formatlarını kullanır.
 Bu dosyalarda eğer uygun video codec yok ise yürütme programında açtığınızda
sadece ses duyurulur, görüntü ise gelmez.
31
Ses Kartı
 Ses kartlarının öncelikli olarak ele alınan 4 özelliği vardır
 İşlemci yetenekleri (MIDI işlemcisi ve diğer dönüştürücüler)
 Hoparlör desteği
 Kayıt kalitesi özellikleri
 Bağlayıcı türleri
 Ses kartları bir PCI genişleme kartı olabileceği gibi, anakart üzerine
yerleşik olarak da gelebilir (onboard).
 Yerleşik ses kartlarının kullanımı günümüzde daha yaygındır.
32
Hoparlörler
 Stereo hoparlörler, bilgisayar dünyasında göreceğiniz en eski ve halen




geçerli olan standart teknolojidir.
Biri sağda biri solda olmak üzere iki kolon vardır ve ses kartına tek bir
bağlayıcı ile bağlanırlar.
Üç boyutlu sesin bilgisayar dünyasına çıkışı ile birçok sayıda hoparlör
standardı yaratılmıştır.
2.1 hoparlör sistemi, bir çift standart stereo kolon ve 1 adet subwoofer
birleşiminden ibarettir.
2.1 hoparlörler de tek bağlayıcı kullanır.
33
Gelişmiş Hoparlörler
 Dolby digital ses standardı, beş kanallı sesi desteklemek için




tasarlanmıştır (ön-sol, ön-sağ, ön-orta, arka-sol, arka-sağ).
Beş kanalın haricinde 1 tane de subwoofer destekler.
DTS (Digital Theatre Systems) de alternatif bir 5.1 ses sistemi olup,
dolby digital standartlarını da desteklemektedir.
Birçok ses kartı özel S/PDIF (Sony/Philips digital interface) bağlayıcısı
ile birlikte gelmektedir .
S/PDIF, 5.1 hoparlör sisteminin doğrudan bağlanmasını sağlar.
34
Monitör
35
Monitörler
 Bilgisayarlarda üç tip ekran kullanılmaktadır.
• CRT Monitör
• LCD/LED
• Projektör
 Bunun dışında PC’ler TV ve daha farklı görüntü
sistemlerine de çeşitli şekillerde bağlanabilirler; ancak bu ekranlar
eğitimin kapsamında değildirler.
36
CRT Monitör
 CRT, katot ışınlı tüp monitörleri ifade eder.
 Vakum tüpünü andıran bir yapısı vardır.
 Arka kısımda 3 elektron tabancası içeren ince bir silindir vardır.
 Kırmızı, yeşil ve mavi
 Bu silindir (yoke) elektron
tabancalarının vuruş
noktalarını yöneten
elektromıknatıslardan oluşur.
 Görüntünün olduğu geniş ön
kısım ise bir fosfor tabakasıdır.
37
CRT Monitör Nasıl Çalışır?
 Elektron tabancasından gönderilen elektronlar ön yüzeydeki fosfor tabakasına
çarparak ışık üretirler.
 Bu ışık belirli bir süre devam eder ve aydınlık kalır
 Bu süreklilik olarak ifade edilir ve görüntüyü algılamamızı sağlar.
 Çok süreklilik olduğunda resim lekeli olur.
 Çok az süreklilik olduğunda resim titreşimli görünür.
 Işın ve sürekliliğin senkronu kararlı bir görüntünün oluşmasını sağlar.
 Yoke adı verilen manyetik alan, tabancaları hedeflerine yönlendirir
38
Çözünürlük
 Monitör çözünürlüğü yatay ve dikey piksel sayılarının çarpımı olarak ifade
edilir.
 640 x 480 - 800 x 600 - 1024 x 768 - 1280 x 1024 - 1600 x 1200
 Bu çözünürlükler “aspect ratio” denilen bir orantıya sahiptir
 En - boy oranıdır…
 4:3 - 16:9 - 16:10
 Bir CRT monitör için maksimum
olası çözünürlük, bir pikselin
ne kadar küçük olabileceğine
bağlıdır.
 Minimum piksel boyutu, teorik
olarak kırmızı, yeşil ve maviden
oluşan üçlü fosfor grubu olabilir.
39
LCD Monitörler / Liquid Crystal Display
 LCD, sıvı kristalli monitörleri ifade eder.
 Güncel olarak en yaygın kullanılan monitör türüdür.
 CRT monitörlere göre daha
ince ve hafiftirler.
 Neredeyse titreşimsizdir ve
zararlı radyasyon yaymaz.
 Bunlara bağlı olarak CRT ekranlara
göre daha az enerji kullanır.
 Çözünürlük, tazeleme oranı ve
bant genişliğine gibi CRT ile
ortak ifade edilen özellikleri
olsa da tamamen farklı bir
çalışma sistemi vardır.
40
LCD’ler Nasıl Çalışır?
 LCD’nin çalışması, ışığın polaritesi kavramına dayanır.
 LCD ekranlarda özel olarak üretilmiş bir sıvı bulunur.
 Bu sıvı kristal, 2 adet polarize cam tabaka arasında yer alır.
 Kristaller ekrana bir ızgara şeklinde yerleştirilmiştir.
 Görüntü, sıvı kristallerin ışığı geçirme özelliklerinin elektrik ile
kontrol edilmesi ile elde edilir.
 Kristallerin ışığı geçirme yetilerinin yönetilmesine göre, aktif ve pasif
matris olarak adlandırılan 2 türü vardır.
41
LCD Çözünürlüğü
 Tüm LCD’lerin kendilerine özgün bir çözünürlüğü vardır
 En net görüntü bu çözünürlükte sağlanır.
 LCD’de pikseller sabitlenmiştir ve bu piksel limitlerinden daha fazla
değerleri gösteremezler.
 Daha düşük çözünürlüklere ayarlandığında ise görüntü kalitesi büyük
ölçüde düşer.
 LCD'nizi daima kendine özgü çözünürlüğe ayarlayın!
 Bazı LCD ekranlar, daha düşük çözünürlük durumlarında görüntüyü
ekrana yayarak bozmak yerine ekrana ortalar
42
Arıza Tespiti
 Görüntü problemlerinde sorun yaşanabilecek 3 nokta vardır.
 Ekran kartı
 Monitör
 Kablolar ve bağlayıcılar
 Öncelikli adım sorunun nerede olduğunun tespitidir.
 En efektif yöntem, sağlam olduğu bilinen bileşenlere testtir
 Monitörün çalışıp çalışmadığının
temel kontrolü yerleşik
menüsünde ulaşmayı sağlayan
OSD tuşunu kullanmaktır.
 OSD menüsü geliyorsa büyük
ihtimalle sorun sadece ayarlar
veya diğer bileşenlerdir.
LCD Problemleri
 LCD’lerde kırılma / çatlama benzeri hasarlar onarılamaz
 LCD kararma sorunları, lamba veya invertor arızasını gösterir ve bu parçalar
servis ortamında rahatlıkla giderilebilir
 Bazı parlak piksel hataları, piksel masajı veya baskı yöntemi gibi çeşitli
müdahalelerle giderilebilir
 Monitör kapalı iken parlak pikselin bulunduğu bölgeye hafif nemli, yumuşak ve
pamuklu bir bez ile baskı yapılır
 Baskı sırasında monitörün
power düğmesi açılır
 Baskı kaldırıldığında piksel
hatası kaybolabilir
 Her zaman işe yaramadığı
gibi, bir süre sonra hata
tekrar oluşabilir
LCD ve CRT Karşılaştırması
LCD
CRT
İnce ve hafiftir. Daha az yer kaplar
Hacimli ve ağırdır
Daha az güç tüketir (20W)
Güç tüketimi fazladır (150W)
Görüntü net ve renkler sabittir
Netlik sınırlıdır ve renk kullanım ömrüne göre bozulabilir
Metin modunda kontrast çok iyidir
Metin modunda kontrast zayıftır
Titreme yoktur
Titreme vardır
Kontrast ve renk görüş açısına bağlı olarak değişir
Görüntü kalitesi görüş açısından bağımsız olarak sabittir
Tam siyah renk elde etmek güçtür
Tam siyah renk elde edilir
Hareketli görüntülerde bulanıklık olabilir
Hareketli görüntüler nettir
Piksel hatası oluşabilir
Piksel hatası gibi bir problemi yoktur
Doğal sabit bir çözünürlüğü vardır
Birden fazla çözünürlüğü aynı kalitede destekler
Gelişmiş teknoloji ürünüdür ve fiyatları düşmektedir
Gelişmiş teknoloji ürünüdür ve ucuzdur
DVI gibi sayısal bir arayüz ile problemsizdir
Analog arayüz ile problemsizdir
Projektörler
46
Projektörler
 Projektörler bilgisayar görüntüleri için üçüncü bir seçenektir.
 Önden ve arkadan görüntülü olarak 2 türü vardır.
 Arkadan görüntülü projektörler daima ekranın içindedir ve
televizyonlar için çok popülerdir.
 Önden görüntülü bir projektör ise, görüntüyü önden gönderir ve
öndeki uygun bir mesafeye ekranı koymanızı gerektirir.
 PC'lere bağlanan önden görüntülü projektörler son yıllarda tüm
konferansların temeli olmuştur.
47
Projektörlerin Bağlanması
 Projektörler yaygın olarak VGA, S Video ve Composite gibi analog
bağlantıları standart olarak bulundururlar.
 Güncel projektörlerin çoğu dijital arayüzler olan DVI ve HDMI desteği
de sunmaktadır.
 Bunun dışında USB, seri port veya network arayüzüne sahip
projektörler vardır.
 Windows Vista, kablolu veya kablosuz ağ projektörleri için özel
destekler sunar.
Diğer Monitör Teknolojileri
49
Dokunmatik Ekranlar
 Dokunmatik ekranlar genellikle özel sistemlerde kullanılır.
 PDA, POS Cihazları, GPS, Tablet PC, ATM Cihazları, Cep Telefonları
 Dokunmatik bir ekranın tek farkı, temas noktası ve süresi algılamadır.
 Farklı temas algılama teknolojileri kullanılır
 Isı veya basınç duyarlı dirençler.
 Kızılötesi sensörler.
 Elektronik kapasitörler.
Plazma Ekranlar
 Plazma ekranlar, TV’ler için bir dönem popüler olmuştur
 Bilgisayarlar için uygun değildir.
 Uyumsuz doğal çözünürlükleri vardır (Örneğin 1366x768)
 Ekranda sabit kalan görüntülerin yanma (burn-in) yapması ve sürekli
ekranda hayalet / gölge görüntülere sebep olması
 Yanma etkisi bilgisayarla kullanıldığında daha fazladır
 TV dünyasında da yerini LCD TV’lere bırakmıştır.
DLP: Digital Light Processing
 DLP, yani dijital ışık işleme çok yeni bir teknolojidir.
 Ev sinema sistemlerinde oldukça popülerdir ve şaşırtıcı zengin
görüntüler elde edilir.
 Bilgisayar monitörlerinde çok küçük bir etkisi vardır.
 Projektörlerde ise büyük bir başarı sağlar.
 DLP projektörler LCD projektörlerden çok daha pahalıdır.
İleri Düzey Ekran Teknolojileri
 Üreticileri yoğun bir şekilde CRT ve LCD teknolojilerinin güçlü
yönlerini bir araya getirmeye çalışmaktadır.
 LED, SED ve FED bu alanda ilerleyen teknolojilerdir.
 Bu kapsamda ilk LED TV’ler yüksek fiyatlarla satışa çıkmıştır.
 LED TV’ler daha ince yapıda, daha az ısınan ve enerji harcayan ve çok
daha kaliteli görüntü veren bir teknoloji durumundadır.
Televizyon İşlevleri ve Bilgisayarlar
 Ekran kartları çeşitli analog ve dijital çıkışlarla bilgisayarları
televizyonlara bağlayabilirler.
 Yeni nesil TV’ler bir PC monitörü gibi tasarlanmaktadırlar.
 Bunun dışında PC’ler genişleme kartları ile TV ve radyo özellikleri de
kazanabilmektedir.
 Bu kartlar analog veya dijital kanal seçici (tuner) işlevi görürler.
DirectX
55
DirectX
 Eskiden uygulamalar işlemler için donanıma direkt erişirlerdi.
 Yeterince iyi olmayan yazılımlar sistem çökmelerine sebep oluyordu
 Bunu engellemek için Microsoft DirectX API’sini çıkarttı.
 Amacı özellikle grafik uygulamalarında donanıma olan erişimleri doğru
şekilde yönetmek ve kolaylaştırmaktır.
 Grafiklerin dışında ses, ağ bağlantıları
ve giriş aygıtları gibi çok geniş bir
donanım yelpazesini destekler.
 DirectX sadece Windows içindir.
 Unix ortamlar için DirectX alternatifi
OpenGL’dir ve hem Windows hem de
Mac sürümleri bulunmaktadır.
56
DirectX Tanılama Aracı
 Bugün neredeye tüm oyunlar DirectX'e ihtiyaç duyar ve tüm
ekran kartlarının DirectX'i destekleyen sürücüleri vardır
 DirectX her sistemdeki yüklü ve çalışır durumda olmalıdır
 Bunu doğrulamak
için DirectX tanı
aracı bulunur
 Çalıştır : dxdiag
 Bu ekrandan bir
çok özelliği test
edebilirsiniz