FİKSASYONUN NÜKLEİK ASİT VE PROTEİN İÇERİĞİNE ETKİSİ Dr. Zafer KÜÇÜKODACI GATA HEH Patoloji Servisi 22. ULUSAL PATOLOJİ KONGRESİ 7 Kasım 2012 Manavgat BAŞLANGIÇ MATERYALİ BAŞLANGIÇ MATERYALİ FİKSASYON a. Anestezinin türü b. Anestezinin süresi c. İntraoperatif anoksik hasar d. Prefiksasyon zamanı 1. Fiksatifin özellikleri a. Kimyasal yapısı b. Doku penetrasyonu 2. Fiksasyon koşulları a. Isı b. Süre c. pH d. Konsantrasyon e. Örneğin büyüklüğü f. Fiksatifin hacmi 1. Saklama koşulları a. Süre b. Isı c. Saklama şekli 2. Hedef moleküller a. DNA b. RNA c. Proteinler AMAÇ ‘ Hücre ve hücreler arası matriksi biyolojik koşulları koruyarak inceleyebilmek ’ Morfolojik detayları ve moleküler yapıları korumak • Toksik olmasın • Ucuz olsun KOVALENT ÇAPRAZ BAĞ OLUŞTURANLAR Çapraz kovalent bağlar: Aminogruplar, Metilen köprüleri Formalin, Gluteraldehit PRESİPİTASYON OLUŞTURANLAR Dehidrasyon, denatürasyon, konformasyon deformitesi*, koagülasyon Etanol, Metanol, Aseton, Asetik asit KARIŞIMLAR Hollande, Bouin, Zenker, B5 YENİ KUŞAK (TİCARİ İSİMLERİ İLE) HOPES, UMFIX, FineFIX, Z7 Moleküler prezervasyon DNA, RNA ve Protein içeriği moleküler uygulamalar için uygun mudur? HİBRİDİZASYON DNA 1. 2. 3. 4. 5. 6. Taze doku Dondurulmuş doku Yeni kuşak fiksatifler Etanol Formalin Diğer * RNA 1-4, 5 PROTEİN 1-3, 4, 5 AMPLİFİKASYON 1-6 1-4, 5 ELEKTROFOREZ 1-5, 6 1-4, 5 1-3, 4, 5 DNA PREZERVASYONU FİKSASYON ALTERNATİFLERİ 1.Etanol 2.Formalin 3.Bouin 4.B5 5.Zenker 6.Hollande AMPLİFİKASYON ELEKTROFOREZ HİBRİDİZASYON Baloglu et al, AIMM 2008 FORMALİN ZENKER 1.FİKSATİFİN TİPİ ETANOL ve FORMALİN 2.FİKSASYON KOŞULLARI Isı Süre pH Konsantrasyon Örneğin büyüklüğü Fiksatifin hacmi • Uygun olmayan konsantrasyon (n=5) veya pH (n=4) • Taze doku örnekleri – tiroid (n=10) – kolon (n=10) – meme (n=10) • 3mm çaplı punch biyopsiler • 100cc hacimde 24 saat • Rutin parafin bloklama • 10 µm kalınlığında 5’er kesit Örneklerin tamamından 2-10 µg total DNA elde edilmiştir. 14 Ekstrakte edilen DNA (µg) 12 10 tiroid kolon meme 8 6 4 2 0 pH 3.65 pH 4.38 pH 6.03 pH 8.88 10% 11% 12% 20% 30% 40% Formalin fiksasyonunun DNA içeriğine etkisi Formalin fiksasyonunun DNA içeriğine etkisi MP uygulamaları için ideal fiksatif arayışı Formalin kadar iyi morfolojik detay Canlı doku kadar iyi moleküler prezervasyon FineFIX, etanol (%65-75), distile su, gliserol, polivinil alkol ve monomerik karbonhidratların karışımıdır (European patent N. EP 1455174B1 – December 15th 2004) FineFIX vs Formalin Giorgio Stanta et al, Diagn Mol Pathol Volume 15, Number 2, June 2006 339 bp 1000 bp 2400 bp RNA PREZERVASYONU 170 bp 200 bp 600 bp PROTEİN PREZERVASYONU Z7 Z2: (0.5% zinc chloride, 0.5% zinc acetate, 0.05% calcium acetate in 0.1M Tris–HCl pH 6.4–6.7). Z2’deki ‘Zinc acetate’ yerine: (1) zinc trifluoroacetate (17.16mM) (Z7) (2) zinc citrate (8.10mM) (Z8) (3) zinc trifluoroacetate 17.16mM+5% (v/v) DMSO (Z16) (4) zinc tartrate (20.05mM) (Z17) (5) zinc tartrate (20.05mM)+5% DMSO (Z18) (6) zinc isovalerate (18.69mM) (Z19) DNA PREZERVASYONU RNA PREZERVASYONU PROTEİN PREZERVASYONU Fresh Z7 NBF