(Kalmodülin) KAS TONÜSÜ

KASLAR
KAS DOKUSU
• 1) Çizgili kas (İstemli)
• 2) Düz kas (İstemsiz)
• 3) Kalb kası (İstemsiz)
KAS DOKUSU
• Kas hücrelerinin sitoplazmasına
sarkoplazma,
• Zarına sarkolemma denir.
• Miyofibril ve miyoflament denen
kasılabilir elemanlar vardır
Kas lifi demetleri
Kas
Bağ
dokusu
ı
Kas lifi
çizgisi
İSKELET KASI DOKUSU
• Çizgili kastır.
• İstemli kasılır. Santral sinir sisteminden
emir alır.
• Uzun,silindirik,çok çekirdekli liflerdir.
• Birbirine paralel fasiküller halinde
toplanır.
• Kas hücresinde oksijen bağlayan
miyoglobin adlı protein bulunur.
• Çizgili kaslar tüm vücut dokularının % 40’ını
oluşturur.
• İnsanda 300 çiftten fazla çizgili kas bulunur
• Gövde kasları ve ekstremite kasları olarak
incelenebilir.
• Hareketin aktif organıdır.
• Her kasın kemiğe tutunduğu iki noktası vardır.
• Üst kemikteki ilk bağlantı noktasına ORİGO,
• Alt kemikteki son bağlantı noktasına İNSERSİYO
adı verilir
• Bir eklemi aynı yöne doğru hareket ettiren
kaslara SİNERJİSTİK KASLAR;
• Eklemi farklı yöne hareket ettiren kaslara
ANTAGONİST KASLAR denir.
ÇİZGİLİ KASLAR
•
•
•
•
•
•
Hareket
Kemik ve iç organların örtüsü ve korunması
Son şeklimizin oluşması
Postür ve duruş
Kişisel ifade,
Mimik ve jestler
Çizgili kas
• Mikroskop altında koyu ve açık
bantlar şeklinde görülür.
H bandı
A bandı
Z çizgisi
I bandı
• Kalın ve ince flamentlerde
AKTİN
MİYOZİN
TROPONİN proteinleri
bulunur.
MİYONÖRAL BİLEŞKE
• Motor sinirin iskelet kası
hücresine birleştiği yere motor
son plak veya miyonöral bileşke
denir.
Akson
Motor son plak
İskelet kası
Uyarı
Sinaps
Sinaptik veziküller
Motor son plak
Na+
iyonu
Asetilkolin (Ach)
R R R
KAS HÜCRESİ
Depolarizasyon
Ca++
Troponin
Aktin
Miyozin
Kasılma
DÜZ KAS DOKUSU
•
•
•
•
•
•
•
•
Sindirim sistemi kanalı,
Bezlerin kanal duvarları,
Solunum yolu duvarları,
Üriner ve genital organ kanalları,
Arter, ven ve lenf damarları,
Kıl dipleri ve meme başı çevresi,
Skrotum,
Gözde iris ve silier kas da bulunur.
DÜZ KAS DOKUSU
• Otonom sinir sistemi tarafından
yönetilir.
• İstemsiz hareketler yapar.
• Genelde tek çekirdekli, iğ şeklinde
hücrelerdir.
• İçinde miyofibril ve miyoflamentler
bulunur.
Nucleus
• Miyoflamentler ince ve düzensizdir.
• İnce liflerin kalın liflere oranı=12/1’dir.
• Çizgili kas gibi aktin/miyozin
birleşmesi ile kasılır.
• Kasılması çizgili kasdan daha yavaştır.
• Çok az enerji ile daha uzun süre
kasılabilir.
• Kasılma sinirsel ve hormonal faktörler
yanı sıra kas gerilmesi sonucunda da
uyarılabilir.
KALB KASI DOKUSU
•
•
•
•
•
Çizgili kas
İstemsiz hareket eder.
Mitokondri çok boldur.
Çekirdek daha merkezi yerleşimlidir.
Kendi kendine uyarı çıkarabilir ve
uyarıyı iletebilir.
• Uyarı çıkışı ve iletisi otonom sinir
sistemi ve hormonal faktörlerden
etkilenir.
Nukleus
Hücreler arası diskler
FİZYOLOJİ
Çizgili Kas
Kan damarı
Tendon
Kas
Tendon
Kas lifi
Bağ dokusu
KAS HÜCRESİ:
Sarkolemma
Miyofibril
Kalın ve ince flamentler
MİYOFLAMENTLER:
Kalın flament
İnce flament
Kalın flament: miyozin
C proteini: Miyozin moleküllerini
bir arada tutar.
M proteini:Hacimsel düzenden
sorumludur.
İnce flament: aktin
G-aktin (globüler aktin)
F-aktin (Fibröz aktin)
Enine
kesit
Aktin
Miyosin
(ince flamentler) (kalın flamentler)
MİYOFİBRİL:
• Mikroskop altında koyu ve açık
bantlar şeklinde görülür.
Z bandı
A bandı
H çizgisi
I bandı
İki fibröz aktin flamenti sarmalı
• TROPONİN MOLÜLLERİ: Aktin flamentine
bağlanıp kası gevşek tutan, kasılmayı
engelleyen proteinlerdir.
• (Kalmodülin)
• KAS TONÜSÜ:
• Kasın istirahat halindeki gerginliğidir ve
proprioseptif reseptörler olan kas iğciği
tarafından sağlanır.
KAS KASILMASI
SSS’den gelen uyarılar,
Motor son plakta ACH oluşumu ve sinaps
boşluğuna dökülmesi
Hücre zarındaki reseptörlerle temas
Elektriksel değişiklikler
Kimyasal değişiklikler
Kas kasılması
Na++ ++++++++++++++++++++++++++++
K+ -----------------------------------------------
-80 mV
++++++++++++++++++++++++
İstirahat
zar
potansiyeli
• Sinirsel uyarı
Na++
Ach
Depolarizasyon
+++++
-20 mV
Ca++
Aksiyon zar
potansiyeli
Aksiyon potansiyeli,
depolarizasyona yol açar ve
hücre içi Ca++ serbestleşir.
Ca++, troponini aradan çekerek
miyozin bağlanma bölgelerini
açığa çıkarır.
Miyozin aktine bağlanır
Miyozin kafaları
Flamentler birbirinin içinden
kayar.
ATP miyozine bağlanır.
Miyozin aktini serbest bırakır.
Flamentler iç içe kayarak kas
kasılmasını gerçekleştirir
ATP yıkılır.
Miyozin kafaları istirahate
geçer.
Ca++, sarkoplazmik
retikuluma geri döner.
Kas istirahat haline geçer.
Ca++, sarkoplazmik retikuluma geri
dönmezsedöngü yinelenir.
Kas kasılması devam eder..
aktin
troponin
Ca Ca++
aktin
troponin
Ca
Ca++
miyozin
kas kasılması
• Kas kasılması enerji gerektiren
aktif bir olaydır.
İki tip kas kasılması mevcuttur:
•
•
•
•
•
•
1)İzotonik kasılma:
İş var.
O2 kullanımı fazla
Boyca kısalma var.
Kuvvet sabit kalır.
Kasılma zamanı
uzundur.
•
•
•
•
•
•
2) İzometrik kasılma:
Fiziksel iş yok.
O2 kullanımı az.
Boyca kısalma yok.
Kuvvet değişir.
Kasılma zamanı
daha kısadır.
KAS TUTULMASI:
• Kas defalarca üst üste kasılırsa,
• Kasılma giderek zayıflar,
•
Laktik asit birikir,
• Kas yorgunluğu
Hareketle artan
şiddetli ağrı
• HİPERTROFİ: Çalıştırılan kasların
gelişmesi.
• ATROFİ: Çalıştırılmayan kasların
dümuru.
REFLEKS
• Organizmanın içten veya çevredeki ortamdan
gelen uyarılara karşı istemsiz verdiği bir yanıttır.
Refleks reaksiyonu, refleks arkı (kavsi) adını alan
5 eleman üzerinden gerçekleşir.
• Duyarlı reseptör
• Duyarlı getirici lif
• Medulla spinalis, arka boynuz
• Medulla spinalis, ön boynuz
• Götürücü yol
Duyarlı reseptör
1
6
Duyarlı getirici lif
Duyarlı götürücü lif
2
5
4
3
MS arka boynuz
Kas hücresi
MS ön boynuz
REFLEKS
-Kas gevşeme - kasılma refleksi miyotatik refleks
adını alır.
Bu refleksle, kas tonüsü yani kasın dinlenme halinde
bile hafif bir kasılma durumunun olması sağlanır.
REFLEKS
--Periferik düzeyde kas tonüsü, motor nöronların
yoğun uyarılması ile oluşabilecek aşırı bir kasılmayı
önleyen inhibitör lifler tarafından ayarlanır.
Bu inhibisyön, GABA ve Glisin gibi nöro transmitter
sayesinde meydana gelir.
Beyin ve MS motor
nöronlarına gelen
uyarılar
• Kas Tonüsü
Kas iğciğinden
kalkan uyarılar
Miyotatik refleksin hiperaktivasyonu nedeniyle
ortaya çıkan patolojik kas tonüsünün artışı spazm
olarak tanımlanır.
Spazm aşırı artarsa kontraktürler meydana gelir
KAS SPAZMI
KAS SPAZMI:
•Kasın normal tonüsünün aşırı artışıdır.
• Kas-iskelet hastalıklarında bunlardan gelen
uyarı kalıbının bozulması,
• Bazı nörolojik hastalıklarda MS düzeyinde
uyarıcı ve inhibitör emirler arasındaki
dengenin bozulması
• Kas, eklem,bursa ve kemiklerde travma,
iltihap, artroz ve beslenme bozukluğu,
• Periferik sinirlerin bası ve irritasyonu.
Kas spazmı
• Arterlere bası
Kas metabolizması
artışı
• Kasın O2 gereksiniminde artış
İskemik ağrı
KAS SPAZMI
AĞRI
TORTİKOLİS
• Sterno-kleido-mastoid kasın ve/veya trapez kasın
tek taraflı, ağrılı ve şiddetli spazmıdır.
• Spazm sonucu baş bir tarafa deviye olur.
• Hayat boyu sürebilir ve postür bozukluğu, hareket
kısıtlılığına yol açabilir.
• Bu hastalık aktif boyun hareketlerini kısıtlayan
boyun tutulmasından ayrılmalıdır.
• Tortikolis ve boyun tutulmasında semptomatik
tedavi analjezik ve miyorelaksanlardan ibarettir.
TORTİKOLİZ
SPASTİSİTE
• Santral sinir sistemi hastalıkları nedeniyle motor
kontrolün kaybolduğu durumdur. Beraberinde;
-Artmış kas tonüsü
-Abartılı germe refleksleri
-Bozulmuş istemli hareket
-Genel zayıflık hali
-Yürümenin bozulması ve
-Anormal postür spazmları görülebilir.
TEDAVİ’de ana yaklaşım antispastik ajanlarla
beraber fizyoterapidir.
İNFLAMASYON
• Tehlikeli ve zarar verici iç ya da dış uyarılara karşı
verilen doku yanıtına inflamasyon denir.
–
–
–
–
Toksik ya da kimyasal etkenler
Fiziksel etkenler (sıcak, soğuk, travma, radyasyon vb)
Mikroorganizmalar ve bunların metabolik ürünleri
Bağışıklık yanıtı (aşırı duyarlılık, immün kompleks ya da
otoimmün reaksiyonlar)
DOKU TAHRİŞİ
PROSTOGLANDİN SENTEZİNDE ARTIŞ
LÖKOSİTLERİN BÖLGEYE TOPLANMASI
İNFLAMASYON
AĞRI
• Mevcut veya potansiyel doku hasarı
varlığında yaşanan, hoş olmayan, duysal ve
duygusal deneyime ağrı denir.
• AKUT AĞRI:
– Yüzeysel; cilt ve ciltaltı dokular
– Derin somatik; Kas, tendon, eklem, kemikler
– Visseral; iç organlar
• KRONİK AĞRI:
– Kanser ve romatizma ağrıları gibi
Ağrı oluşturan
uyarı
(Kimyasal ve mekanik)
Periferik prostoglandin
sentezi artışı
Bradikinin
Histamin
Serotonin
PROSTOGLANDİN ARTIŞI = AĞRI DUYUMUNDA ARTIŞ
Ortopedik - Romatizmal Patolojiler
Osteo-arktiküler
hastalıklar
Nöro-müsküler
hastalıklar
Kemiksel
Osteoporoz,
osteomalasi vb. gibi
Artiküler
Dejeneratif - artroz
enflamatuar-artrit
Miyopatiler
Dejenaratif , enf. tortikolis,
fibromiyalji
Liflerin ve/veya
periferik sinir
köklerinin patolojisi
Nöropatiler
Ortopedik - Romatizmal Patolojiler
Bütün bu sendromlarda yaygın karakteristik
semptom üçlüsü:
1) Ağrı
2) Spazm
3) Eklem sertliği ve fonksiyon kısıtlamasıdır