BİLGİSAYAR AĞLARINA GİRİŞ TANER ÖĞÜNÇ Bilgisayar Mühendisliği Trakya Üniversitesi EDİRNE (Email: togunc@mynet.com) Bilgisayar Ağlarına Giriş BİLGİSAYAR AĞLARINA GİRİŞ Bilgisayar Ağlarına Giriş Bilgisayar Ağları Bilgisayar ağları; iki ya da daha fazla özerk bilgisayarı birbirine bağlar. Bilgisayarlar fiziksel olarak herhangi bir yere monte yerleştirilebilir. Bilgisayar Ağlarına Giriş LAN, MAN & WAN Küçük bir coğrafi konumdaki (Oda, Bina, Kampüs) ağ LAN (Local Area Network) olarak adlandırılır. Bir şehirde bulunan ağ MAN (Metropolitan Area Network) olarak adlandırılır. Daha geniş bi alana yayılan ağ (Ülke çapında) ise WAN (Wide Area Network) olarak adlandırılır. Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Uygulamaları Kaynak Paylaşımı Donanım (bilgisayar parçaları, diskler, yazıcılar) Yazılım (Uygulama Yazılımı) Bilgi Paylaşımı Herhangi bir yerden kolay erişim (dosyalar, veritabanları) Araştırma Yeteneği (WWW) İletişim Email Mesaj yayınlanması Uzaktan erişim Dağıtılmış İşlem (GRID Computing) Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Topolojisi Ağ topolojisi bilgisayarların, yazıcıların ve diğer cihazların birbirlerine bağlantı yolunu tanımlar. Bir ağ topolojisi cihazları ve bağlantı kablolarının nasıl bağlanacağını tarif eder. Bilgisayar Ağlarına Giriş Bus Topolojisi Genel olarak doğrusal bir veri yoluna denk gelmektedir. Bu yoldaki bütün cihazlar tek bir kablo üstünde birbirlerine bağlıdır. Bilgisayar Ağlarına Giriş Yıldız & Ağaç Topolojisi Yıldız topolojisi Lan Eternet mimarilerinde en yaygın kullanılandır. İnstall edildiklerinde, yıldız topolojisi bir bisiklet tekeri cantlarına benzemektedir. Daha büyük ağlar genişletilmiş yıldız ağları topolojisi kullanırlar. Bunlara ağaç topolojisi de denir. Bilgisayar Ağlarına Giriş Halka Topolojisi Herbir düğümde duran ve bir halka etrafında hareket eden bir iskelet yapısıdır. Bir düğüm veri yollamak istediğinde, veriyi ve gideceği adresi veriyoluna ekler. Bu yapıdaki hareket, verilen adres bulunana kadar devam eder. Tek halka – Ağdaki bütün cihazlar tek bir kablo üstüne bağlıdır. Veri tek bir yönde hareket eder. Çift Halka – Çift halka topolojisinde, verinin her iki yönde hareket etmesine izin verilir. Bilgisayar Ağlarına Giriş Çokgen Bağlantılı Ağ Topolojisi Çokgen bağlantılı ağ topolojisi, bütün cihazları (düğümleri) artıklık ve hata toleransı için birbirine bağlar. LAN’ları WAN’lar içinde birbirlerine bağlamak için kullanılır. (Genelde bankalar ve finansal şirketler için) Bu topolojiyi geliştirmek ve uygulamak pahalı ver zordur. Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Bileşenleri Fiziksel Medya Cihazların Arabağlantısı Bilgisayarlar Ağ Yazılımı Uygulamalar Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Medyası Ağ medyası basit anlamda bir bilgisayardan diğerine sinyallerin(verinin) yollanması olarak tanımlanabilir. (Bir kablo ya da kablosuz olarak) Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Cihazları HUB, Switchler, Routerlar, Kablosuz Erişim Noktaları, Modemler vs. Bilgisayar Ağlarına Giriş Bilgisayarlar: Clienler ve Serverler Bir client/server ağ düzeninde, ağ servisleri fonksiyonları clintlerin isteklerini karşılamak olan bilgisayarların olduğu yere yerleştirilir. Serverlar, clintlerin istekleri üzerinde hizmet (yazma, uygulamalar, güvenlik ve diğerleri) veren uygulamaları içerir. Bilgisayar Ağlarına Giriş Ağ Protokolü: TCP/IP Bilgisayar Ağlarına Giriş Uygulamalar E-mail Aranabilen Veri (Web Sites) E-Ticaret Haber Grupları Internet Telefonu (VoIP) Video Konferansı Chat Grupları Anlık Mesajcılar (MSN) Internet Radyo