Burun

SOLUNUM SİSTEMİ
EMİR DUMAN
YASIR ESER
ASLIHAN DUMAN
BEYZA KARATAŞ
BURUN



Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan,
dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı.
Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan da
yutağa bağlanır. Burnun içerisinde mukus tabakası, kılcal damarlar ve kıllar
bulunmaktadır. Burnun iç kısmının tüylü ve nemli oluşu sayesinde dışarıdan
alınan hava nemlendirilir ve temizlenir. Kılcal damarlar sayesinde hava
ısıtılır.
Koku almaçları ve duyu sinirleri burun boşluğunun üst kısmında bulunur. Bu
bölgeye sarı bölge denir. Bir kokunun burun tarafından algılanabilmesi için
mukus içerisinde çözünmüş olması gerekir. Çözünen madde koku alma
hücrelerini uyarır. Uyartı koklama ile beyne iletilir.En çok yorulan duyu
organımız burundur. Böylece koku alınmış olur.Memelilerde burundan giren
hava filtre edilir, ısıtılır ve nemlendirilir. Alınan havanın filtre edilmesi yani
süzülmesi, burun kılları ve mukus yüzey sayesinde gerçekleşir. Solunum
havası kılcal damarlarlar yardımıyla ısıtılır. Havanın nemlendirilmesi ise
mukus bezlerin salgıları sayesinde olur.
BURUN RESMI
YUTAK



Yutak, geniz veya farinks (Latince pharynx), sindirim kanalının, ağız
ve burun boşluğunun arkasında yer alan bölümüdür.
Yutakta gırtlak bulunur. Alınan besinin yemek borusuna geçmesini
sağlar. Solunum sisteminde de etkin rol oynar.
Yutak (farinks) 50 cm uzunluğunda, tüp biçiminde, kas ve
mukozadan yapılmış bir organdır. Üst sınırı kafatasının altında,alt
sınırı ise 6. boyun omuru hizasında-dır. Yutağın en üst bölümü hemen
önündeki burun boşluğu ile bağlantı halindeyken, alt ucu yemek
borusu (özofagus) ile devam eder. Yutağın yemek borusuna
tutunduğu bölümü sindirim kanalının en dar bölgesidir. Yutağın arka
duvarı omurganın boyun bölümüyle komşudur.Yutak yukarıdan aşağı
doğru “Nazofarinks”, “Orofarinks” ve “Laringofarinks” olmak üzere üç
bölümden oluşmuştur. Nazofarinks bölümü hemen önündeki burun
boşluğu ile, burun arka delikleri aracılığıyla bağlantı halindedir.
YUTAK RESMİ
GIRTLAK



Gırtlak (larinks veya larenks), boynun ön soluk borusunun üst kısmında yer alan
bir solunum ve ses organı. Boynun ön tarafında; yetişkinlerde 3. ve 6.
, bebeklerde ise 2. ve 4. boyun omurları hizasında bulunur. Basit bir kutu
görünüşünde olan gırtlak; kıkırdak, zar ve bağlardan yapılmış önemli vazifeleri
bulunan bir organdır. Solunum yolunun üst kısmını teşkil eder ve aynı
zamanda ses organıdır. Bu sebeple gırtlağın yapısı solunum borusunun diğer
kısımlarından daha farklı ve karışıktır.
Gırtlağın üst deliği solunum yolunu daraltabilecek ve hatta icabında tamamıyla
kapatabilecek bir mekanizmaya sahiptir. Bilhassa sesin meydana gelmesi ile ilgili
olan bu mekanizma, icabında solunum yolunu kapatmak suretiyle yabancı
maddelerin daha içerilere girmesine mani olur. Bu suretle organizma kendini ölüme
bile götürebilecek olan bir hadiseden kurtulma imkânına sahip bulunmaktadır.
Büluğ çağında erkek çocukların gırtlağı hızla büyümeye başlar. Bütün kıkırdaklarda
ve her yönde cereyan eden bu büyüme sonucunda bir sene zarfında mizmar
aralığının uzunluğu hemen hemen iki misline çıkar. Ses kıvrımlarının (ses tellerinin)
uzaması neticesinde bu çağda erkek çocuklarının sesi değişir ve kalınlaşır. Kız
çocuklarında gırtlağın büyümesi büluğ çağında da yavaştır. Bu yüzden gırtlak
erkeklerde hem genişlik hem de uzunluk bakımından kadınlardan daha büyüktür.
Gırtlağın çevresi erkeklerde ortalama 136, kadınlarda 112 milimetre kadardır. Cins
ve yaş durumlarından başka, çeşitli şahıslarda da gırtlak büyüklük ve şeklinde çeşitli
farklılıklar görülebilr.
GIRTLAK RESMİ
SOLUK BORUSU


Nefes borusu (soluk borusu) vücutta solunan havanın geçtiği, boru şeklinde
bir organdır. Omurgalılarda trakea havanın boğazdan akciğerlere geçişini
sağlarken, omurgasızlarda dışarıdaki havayı doğrudan iç dokulara ulaştırır.
Soluk borusu, gırtlağın altındadır, on iki santimetre boyundadır.(Yani çok
uzun değildir.) Altıncı boyun omuru hizasında gırtlaktan başlar. Dördüncü
sırt omurunda ikiye ayrılarak bronşları yapar. Arkası düz silindirik bir
borudur. Arka duvarı zardan, diğer duvarları yarım halka biçiminde üst üste
dizilmiş kıkırdaklar, kas ve zardan yapılıdır. Soluk borusunun içini örten
mukoza hava ile gelen küçük yabancı cisimlerin dışarıya atılması için, titrek
tüylü hücrelerle döşelidir .Bronşlar, soluk borusunun ikiye ayrılmasından
doğanlar, soluk borusunun yapısındadırlar, yalnız kıkırdakları daha
düzensizdir. Her biri bir akciğere girer, sağ bronş daha ince, daha kalın daha
kısa daha diktir;sol bronş daha ince, daha uzun ve daha yataydır. Bronşlar
akciğerde ince dalcıklara ayrılırlar. Akciğer, göğüs boşluğunda sağ ve solda
iki tanedir. Sağ akciğer, üç sol akciğer iki lobludur. Her akciğer tabanı
diyaframda olan birer yarı koni biçimindedir.
SOLUK BORUSU RESMİ
AKCİĞERLER


Akciğer, hava
soluyan omurgalılardaki temel solunum organıdır. Ana
görevi atmosferdeki oksijeni kan dolaşımına nakletmek ve
dolaşımdaki karbondioksiti atmosfere çıkartmaktır. Bu görev,
gaz değişiminin vuku bulduğu milyonlarca küçük, müstesna
biçimde çok ince duvarlı hava kesecikleri oluşturan dolaşımı
sağlayamadan kanı boşa vermektedir. Özelleşmiş hücrelerin
mozaiği sayesinde gerçekleşir. Akciğerlerin solunumla ilgili
olmayan görevleri de vardır.Ayrıca sesin oluşumunda da
görevlidir.
Akciğer ile ilgili tıbbi terimler genellikle pulmo- ile başlar;
bu Latince pulmonarius, "akciğerlerin", sözcüğünden
gelmektedir ki bu sözcük de Yunanca pleumon yani "akciğer"
ile akrabadır.
AKCİĞER RESMİ
BRONŞ




Bronş, soluk borusunun (trachea) ikiye ayrılması ile
başlayıp akciğerlere kadar giden kısımlarından birine verilen ad. Sağ
ve sol akciğere gitmesine göre sağ bronş, sol bronş adını alır. Sağ
bronş, sola göre daha kısadır (sağ bronş 3 cm. sol bronş 4.5 cm.)
Akciğerin yarı içinde yarı dışında bulunan bölümleri, akciğer içerisinde
ilerledikçe ince bronşçuklara (bronchulus) ayrılır. En son kısmı 1 mm.
çapında olan bronşçukların her biri bir alveolde ile sona erer.
Bronşların yapısı, soluk borusundaki gibidir. Kıkırdak iskeletle, elâstik
bağ dokusundan ve düz kaslardan meydana gelmiştir. İçleri epitel
hücreleri ile örtülmüştür. Mukoza içerisinde salgı veren bezler vardır.
Bronş hastalıkları, genel olarak bronşit adı ile bilinir.Ancak bronşit
hastalığının tedavisi bulunmaktadır.
Bronşlar akciğerde binlerce boruya ayrılır. Bu
borulara bronşçuk denir. Bronşcuklar çok ince borucuklarla akciğeri
oluşturan hava keselerine açılır
BRONŞCUK
ALVEOL

Alveoller, akciğerlerin içinde bulunur. Kılcal
damarlardaki olan karbondioksiti alıp, kılcal damarlara
içlerinde olan oksijeni verirler. Buna madde alışverişi
denir. Alveoller kan dolaşımında da görevlidir. Nefes
aldığımızda hava; burun, yutak, gırtlak, soluk borusu,
akciğerler, bronşlar, bronşçuklar ve alveoller yolunu izler.
Alveoller de havayı temizleyip, kılcal damarlara verir.
Damarlar tüm vücuda dağıtır. Kirlenen kan geri kılcal
damarlar ile alveollere gelir. Alveoller karbondioksiti alır,
bronşlara verir, bronşlar soluk borusuna, soluk
borusu burna verir. Burundan da dışarı atılır. Yani
alveoller gaz alış-verişini yapar. Yeni alveollere genç
alveoller denir.
ALVEOL RESMİ
SOLUNUM SİSTEMİ ŞEMA
ARKEDEŞLER
ARKEDEŞLER
ARKEDEŞLER
ARKEDEŞLER