KEMİK TÜMÖRLERİ Hem. Serpil YÜKSEL 1.Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği 2005 Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com DEĞERLENDİRME • Kemik tümörü olan bir hastada; -yaş -cinsiyet -semptomların tipi -hastalığın süresi -tümörün yeri -geçirilmiş travma -yapısal faktörler klinik hikaye açısından önemlidir. DEĞERLENDİRME • Tümörün yerini,boyutunu ve çapını bilmek farklı tanı konma ihtimalini azaltır. • Bazı tümörler yaş ile ilişkilidir.Örneğin metastik nöroblastom 10 yaşından büyüklerde görülmez. • Kemik tümörlerinin geneli erkeklerde daha sık görülür.Bununla beraber düşük gradeli parosteal osteosarkomlar bayanlarda daha sık görülür. • Büyük boyutlu tümörler,küçüklere nazaran malign olmaya daha yatkındır. DEĞERLENDİRME • Genç bireylerde ,çeşitli yerlerde görülen tümörler bening özellik gösterirken, yaşlılarda bu durum maling veya metastatik özellik gösterir. • Maling tümörlü hastaların çoğunda ağrı ve rahatsızlık şikayeti mevcuttur. *ağrı hem aktivite hem de dinlenme esnasında görülür ve dikkati azaltır. *bazı tümörlerde; Ewing sarkom,lenfoma,eozinofilik granülom gibi küçük yuvarlak mavi hücre tümörlerinde kilo kaybı.ateş,halsizlik,gece terlemesi titreme bulguları görülebilir. DEĞERLENDİRME • Alkol ve sigara kullanımı ve ailesel kanser hikayesi belirlenmelidir. • Kansere yol açabilecek ajanlara çevresel ve mesleki açıdan maruz kalma düzeyi tespit edilmelidir. FİZİK MUAYANE • Bütün organ sistemlerinin genel taramasını içermelidir. • Lezyonun büyüklüğü ve yeri,deformite varlığı veya yokluğu,deri değişiklikleri,şişme,eklem hareketi, krepitasyon, oskültasyon, bölgesel lenf nodüllerinin palpasyonu ve nörolojik ve vasküler araştırmalar yapılmalıdır. LABORATUVAR BULGULARI • Teşhis için yetersiz kalmaktadır.Yine de tam kan sayımı ve sedimantasyon tümörle enfeksiyonu birbirinden ayırt etmede yardımcı olur. • Serum biokimyası,özellikle ca, p, alkalen ve ast fosfataz ve laktat dehidrogenez değerlendirilmelidir.Örneğin prostat spesifik antijeni ve serum immün elektroferezi metastatik prostat kanseri ve multiple myelom teşhisinde yardımcı olabilir. KEMİĞİN TÜMÖRE REAKSİYONU • Kemiğin tümöre yanıtı sınırlıdır. yıkım: Lizis reaksiyon: sklerozis yeniden şekillenme: Periostal Reaksiyon (Remodeling) • Tümörün gelişim/büyüme oranı kemiğin yanıtını etkiler yavaş gelişim: Skleroz görülür hızlı gelişim: yıkım görülür KEMİĞİN TÜMÖRE REAKSİYONU • Kemik ve tümör arasındaki sınır radyografilerde görülür. • Yavaş gelişim sürecinde kemikte sınırı belli alan oluşur • Hızlı gelişim sürecinde,kemik yıkılır,sınır belirsizleşir TÜMÖR MATRİX • Matrix tümörün internal dokusudur • En fazla tümör matrixi özellikle yumuşak dokudur. • Kıkırdak Matrix enkondrom,kondroblastoma,kondrosarkom • Kemik Matrix osteosarkom LOKALİZASYON • Hastanın yaşı ve tümörün lokalizasyonu Primer kemik tümörlerini sınıflamada en önemli parametrelerdir. • Basit radyografilerden saptamak kolaydır. ÖZET • Radyografiler elzemdir • Gelişimin agrasifliği kemiğin yanıtını belirler. • Tanılamada yardımcı bilgiler yaş lokalizasyon marjin(sınır) EVRELEME • Evreleme,bir tümörü tanımlama ve çapını belirleme işidir. • Tedavi prognozu tümörün evresine göre oluşturulur. • Evreleme sürekli devam eden bir işlemdir çünkü tedavisinden sonra uzun yıllar gözlem devam eder. • Ortopedik onkolojistler tarafından kullanılan en yaygın evreleme sınıflandırması Enneking Evreleme Sistemidir. Evre 1A 1B IIA IIB III histolojik sınıflama Düşük Düşük Yüksek Yüksek yok kompartman metastaz içinde dışında içinde dışında yık yok yok yok yok var KEMİK TÜMÖRLERİ • OSSEÖZ KEMİK TÜMÖRLERİ 1.Enostozis 2.Osteid osteoma 3.Osteoblastoma 4.Osteosarkom • KARTİLAJ TÜMÖRLERİ 1.Osteokondrom 2.Kondroblastom 3.Kondromiksoid Fibroma 4.Enkondrom 5.Kondrosarkom • FİBRÖZ KEMİK TÜMÖRLERİ 1.Unikameral Kemik Kistleri 2.Fibröz Displazi 3.Fibroksantom(Non-Ossifiye Fibroma) 4.Ossifiye Fibroma/Adamantinoma 5.Maling Fibröz Histiositom • KÜÇÜK YUVARLAK MAVİ HÜCRE TÜMÖRLERİ 1.Langerhans Hücreli Histiositozis 2.Ewing Sarkom 3.Anevrizmal Kemik Kisti • DİĞER TÜMÖRLER 1.Kordom 2.Yumuşak Doku Tümörleri Femur üst ucundaki lezyonu Gösteren pre-op grafi Tümör eksizyonu sonrası TKP’ni gösteren post-op Grafi Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com