Ratta Toraks Anatomisi Kılıç, Elmir Memmedov Cenk Kılıç Toraks Boşluğuna Genel Bakış Toraks duvarının çevrelediği boşluğa toraks boşluğu (cavitas thoracis) adı verilir. Toraks boşluğu içerisinde mediastinum içerisindeki yapılar ve akciğerler bulunur. Mediastinum’da kalp, cavum pericardii, thymus, trachea, oesophagus (Şekil 40,41), aorta, vena cava cranialis’ler ve diğer nörovasküler yapılar bulunur. Toraks boşluğunda negatif basınç vardır. Plevra ve perikard toraks boşluğu içerisindedir. Pericardium sadece kalbi örten serözal zardır. Memelilerin toraks boşluğu plevra adı verilen ince bir serözal zar ile kaplıdır. Bu zar, genel olarak akciğerlerin üzerini örtüyorsa visseral plevra (pleura visceralis), göğüs boşluğunu örtüyorsa parietal plevra (pleura parietalis) olarak adlandırılır. Parietal plevra örtmüş olduğu yapılara göre ayrıca isimlendirilebilir. Toraks boşluğunun iç yüzünü örtüyorsa kostal plevra, diyafragmanın toraks kavitesini oluşturan yüzeyini örtüyorsa diyafragmatik plevra (Şekil 1,2,35), mediastinal yapıların yüzeyini örtüyorsa mediastinal plevra olarak adlandırılabilir. Mediastinal plevra toraks boşluğunun medyan kısmında mediastinum’u şekillendirir. Medyan düzlemde sağ ve sol tarafın mediastinal plevrası mediastinal septumu oluşturmak için buluşur. Plevranın pürüzsüz yüzeyleri toraks organları arasındaki sürtünmeyi azaltır. Toraks boşluğunun ortasında (mediastinum medium) bulunan geniş organ kalp’tir. Kalbin sağında sağ akciğer bulunur. Sağ akciğerin arka lobu yakınında kalbin arkasına (mediastinum posterior) yakın oesophagus (Şekil 10,35) bulunur. Kalbin önünde (mediastinum anterior) timus bezi (Şekil 40,41) bulunur. Bu bezin kanalı yoktur. Salgısını kan içerisine yapar. Bu nedenle endokrin bir bezdir, bir başka ifadeyle iç salgı bezidir. Toraks boşluğunun kranyal girişinin (apertura thoracis cranialis) ön tarafında sternum’u, scapula’nın processus acromialis’ine bağlayan, bir çift clavicula vardır. Göğüs kafesi insandan farklı olarak önden arkaya doğru genişlemiştir. 44 1 Şekil 40. Toraks duvarının ön taraftan görünümü (taze rat diseksiyonu). 1: Trachea, 2: Thymus, 3: Sternum, 4: Kalp, 5: Akciğer lobları, 6: Diafragma. 45 2 Şekil 41. Thymus’un ön taraftan görünümü (taze rat diseksiyonu). 46 3