kabakulak klinik

KABAKULAK
Prof. Dr. Emre ALHAN
http://hastaneciyiz.blogspot.com

Kabakulak, dış salgı bezlerinin özellikle de
parotis bezinin ağrılı büyümesiyle seyreden
bulaşıcı, akut bir viral hastalıktır.
ETİYOLOJİ

Etken; paramyxovirus grubundan myxovirus
parotidisdir.

Kabakulak virusunun dış salgı bezlerine ve
sinir sistemine afinitesi vardir.
KABAKULAK
EPİDEMİYOLOJİ
• Tüm dünyada endemik
• Askeri birliklerde ve okullarda salgınlar
• En sık 5-15 yaş grubunda görülür
• Her iki cinste eşit
• Bulaşma; direk temas, damlacık yolu enf,
tükrükle kontamine olmuş eşya
KABAKULAK
EPİDEMİYOLOJİ
• Tükrük bezi şişmeden 6 gün önce ve 9 gün sonraya kadar
hasta salgılarından virüs izole edilebilir
• Şişlik oluşmadan 24 saat öncesinden başlayan bulaştırıcılık
3-4 gün devam eder
• Epidemelere en sık ilkbahar ve kış aylarında rastlanır
• % 30-40 olgu, hastalığı “sessiz enfeksiyon” şeklinde geçirir.
• Transplesental antikorlar bebeği 6-8 ay korur.
KABAKULAK
KLİNİK
• Kuluçka evresi; ort 17-18 gün (14-24 gün )
• Prodromal dönem erişkinde var, çocukta yok
• Şişlik genellikle unilateraldir, 1-3 gün sürer, 3-7 günde kaybolur
KABAKULAK
KLİNİK




Parotisteki şişlikler karakteristiktir; başlangıçta şişlik
mandibulanın arka kenarı ile mastoid arasındaki
alanda belirir, şişlik sonra aşağıya ve öne doğru
belirginleşir.
Şişlik bazen çok çabuk gelişir, birkaç saatte
maksimum ebadına erişir, 1-3 gün o şekilde
seyreder.
Şişen dokular kulağı yukarı ve daha dışa iter, bazen
mandibula açısı gözlenmez.
Şişlik genellikle yavaş ve 3-7 günde bazen daha
uzun sürede iner.
KABAKULAK
KLİNİK



Ağız içinde Stenon kanalının açıldığı yer çoğu
zaman kızarık ve ödemlidir.
Şişliğin olduğu tarafta yumuşak dokuda ve farkinkste
ödem meydana gelebilir ve tonsili mediale iter;
bazen larinksde de ödem gözlenebilir.
Lenfatik obstrüksiyona bağlı olarak manibriumda ve
göğüs duvarının üst kısmında ödem meydana
gelebilir
KABAKULAK
KLİNİK




Vakaların birçoğunda sadece parotis bezleri
etkilendiği gibi, submandibuler bezler de şişerek
olaya iştirak edebilir.
Vakaların %10-15 inde ise parotiste şişlik olmaksızın
sadece submandibuler bez veya bezlerde şişlik
olabilir.
Submandibuler bezlerdeki şişliğe genellikle Wharton
kanalının ağzındaki şişlik ve kızarıklık da eşlik eder.
Daha nadir olarak sublingual bezler de şişer
(genellikle bilateral). Şişlik submental bölgede ve
ağız tavanındadır.
KABAKULAK
KOMPLİKASYONLAR
• Meningoensefalit
• Orşit, epidimit
• Oopharit
• Pankreatit
• Nefrit
• Tiroidit
• Miyokardit
• Mastit
• Sağırlık
• Oküler Komplikasyonlar
• Artrit
• Trombositopenik Purpura
• Kabakulak embriyopatisi
• Diabetes Mellitüs
KABAKULAK
TANI
• Etkenin İzolasyonu
• Serolojik Testler ( CF, HI, ELISA, Virüs Nötralizasyonu)
• Diğer (Serum Amilaz Seviyesi)
KABAKULAK
TANI
Tanıya gidilirken aşağıdaki faktörlere dikkat edilir.
1) Hastalık başlamadan 2-3 hafta önce kabakulakla karşılaşılmış
mı?
2) Parotitisin ve diğer salgı bezlerinin klinik bulguları var mı?
3) Aseptik menenjit bulguları var mı?
KABAKULAK
AYIRICI TANI
1) PAROTİTİS
• Süpüratif parotitis
• Servikal veya preauriküler adenit
• Rekürren parotitis
• Taşlar
• Miculicz Send.
• Parotis Bezi Tümörleri
• Parainfluenza - III enf.
• Uveoparotit Ateş (Sarkoidoz)
2) MENİNGOENSEFALİT
KABAKULAK
PROGNOZ
• Çok iyi
• Meningoensefalit benign seyreder, sekel bırakmaz
• Orşit - testiküler atrofi ve sterilite şansı az
KABAKULAK
İMMÜNİTE
• Yaşam boyu süren immünite sağlar
• Transplacental antikorlar 6-8 ay koruyucu
KABAKULAK
TEDAVİ
• Kendi kendine iyileşir
• Semptomatik tedavi (salisilatlar, sıcak uygulama, IV mayi)
KABAKULAK
KORUYUCU ÖNLEMLER
• Pasif Korunma (St. İmmünglobulin etkisiz)
• Aktif Korunma - Aşı ( KKK)
http://hastaneciyiz.blogspot.com