Kanser Taramaları Kısa Raporu 2014 için TIKLAYINIZ

TÜRKİYE’DE KANSER ÖNLEME ve TARAMALARI 2014 KISA RAPORU
97 bin erkek
kansere
yakalanmıştır.
62 bin kadın
kansere
yakalanmıştır.
25 bin kadın ve
erkek kolorektal
kansere
yakalanmıştır.
14 bin kadın
meme
kanserine
yakalanmıştır.
1500 kadın
serviks
kanserine
yakalanmıştır
Kolorektal
kanserlerin
üçte biri erken
evredir.
Meme
kanserlerinin
yarısı erken
evredir.
Serviks
kanserlerinin
yarısı erken
evredir.
1
Kanserin önlenmesi amacıyla DSÖ kanserin önlenebilir ana risk faktörlerine karşı eylem
planlarını hayata geçirmiştir. Birincil koruma kapsamında olan bu eylem planlarının (tütünle
global mücadele, obeziteyle mücadele vb) yanı sıra erken tanı ve tarama programlarının
uygulanmasını önermektedir. Böylece kanser tarama oranları %70’lere ulaştığı zaman, yeni
kanser vakaları, ileri evrede tanı alan kanser olguları ve meme, serviks, kolorektal kanserlere
bağlı ölümlerin azalacağı öngörülmektedir.
Ülkemizin son istatistiklerine göre ise toplamda yaklaşık 159 bin yeni kanser vakası
gelişmektedir. Bu vakaların çok büyük bir kısmını akciğer, meme, kolorektal ve serviks
kanserleri gibi önlenebilir kanserler oluşturmaktadır.




Erkeklerde en sık görülen kanser akciğer kanseridir. Erkeklerde tütün ve tütün
ürünlerine bağlı yaklaşık 39 895 yeni kanser vakasına neden olmaktadır.
Kadınlarda en sık görülen meme kanseri, her 4 kadın kanserinden birisi olmaya
devam etmektedir.
Hem erkeklerde hem de kadınlarda kolorektal kanserler üçüncü sırada
gelmektedir.
Obezite ile ilişkili olarak ülkemizde toplam yaklaşık 40 bin yeni vaka görülmekte
olup, bunların 2/3’ü kadınlardadır.
Neler Yaptık?
Kanseri önlemek için,
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 2014 yılını “Sağlıklı Yaşam ve Hareket Yılı” olarak
ilan etmiş ve yıl boyunca hareketli yaşamı desteklemek amacıyla farkındalık çalışmaları
yapmıştır.
Tütünle mücadele çalışmalarımız son hızıyla devam etmektedir.
2014 yılında tüm bunlara ek olarak asbest ve radon ile mücadele programları da
başlattık.
Kanseri Erken Taramak için,
Meme kanseri, kolorektal kanser ve rahim ağzı kanseri tarama programlarına son
hızla devam edilmiştir.
2
Kanser taramaları için ülke çapında
toplamda 7 mobil olmak üzere 126 KETEM
ile hizmet verilmektedir. KETEM’lerin
toplam sayısını 2018 yılı sonunda 280’e
çıkarılması hedeflenmektedir.
Kanser taramalarında 2013 yılında
KETEM’lerde her üç kansere karşı toplamda
500 bin kanser taraması yapılmıştır. 2014
yılı içinde rekor düzeyde kanser taramaları
yapmışlardır. Ülke çapında 2014 yılında
birinci basamakta (KETEM, TSM ve
ASM’ler) 350 bin kadına meme kanseri, 500
bin kadına rahim ağzı kanseri ve 800 bin
kadın ile erkeğe kolorektal kanser taraması
yapılarak rekor kırılmıştır. Bu konuda en
büyük katkılardan birisi de her aile sağlığı
merkezini (ASM) birimini birer KETEM’e
çeviren aile hekimleri ile aile sağlığı
elemanlarımızdan gelmiştir. Böylece birinci
basamakta
kanser
taramaları
için
başvurabilinecek yer sayısı binleri geçmiştir.
Kuşkusuz ki amacımız her bireyin kendisine
en yakın yerde kanser tarama hizmetlerine
ulaşabilmesi ve yurt genelinde bu
hizmetlerin yaygınlaştırılmasıdır.
3
MEME KANSERİ TARAMALARI
Toplam hedef
nüfus:5 600 bin
%33,5
%27,6
%5,9
Meme kanseri taramasında 2014 yılı içinde hedef grupta olan toplam 5 600 000 kadının
%33,5’ine ulaşılmıştır. Birinci basamakta yapılan meme kanseri taraması 2013 yılına göre 2014
yılında %40 artmıştır. 231 kadınımıza birinci basamak tarama hizmetleri ile büyük çoğunluğu
erken evrede meme kanseri teşhisi konulmuştur.
RAHİM AĞZI KANSER TARAMALARI
Toplam hedef
nüfus:3 300 bin
%82,6
%67,3
%15,3
Rahim ağzı kanseri taraması 2014 yılı içinde hedef grupta olan toplam 3 300 000 kadının
%82,6’sına ulaşılmıştır. Birinci basamakta yapılan rahim ağzı kanser taraması 2013 yılına göre
2014 yılında %82 artmıştır. Birinci basamak kanser taramaları ile 3669 kadınımızda rahim ağzı
öncülü olan lezyon, 112 kadınımızda ise büyük çoğunluğu erken evrede rahim ağzı kanseri tespit
edilmiştir.
4
KOLOREKTAL KANSER TARAMALARI
Toplam hedef
nüfus:6 400 bin
%22,4
%10,4
% 12,0
Kolorektal kanser taraması 2014 yılı içinde hedef grupta olan toplam 6 400 000 erkek ve
kadının %22,4’üne ulaşılmıştır.2012 yılında başlanan bu kanserin taramalarında; Birinci
basamakta yapılan tarama sayısı 2013 yılına göre, 2014 yılında %800 artmıştır. Birinci basamak
tarama hizmetleri ile büyük çoğunluğu erken evrede 234 vatandaşımıza kanser teşhisi konmuştur.
5
Birinci Basamakta (Halk Sağlığı, KETEM, TSM, ASM) Yapılan Taramalar
Yurt Genelinde Yapılan Toplam Tarama Sayıları
6