ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI DENEY RAPORU Deney Adı ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Deneyi Yaptıran Ar. Gör. İsmail Dilman Raporu Hazırlayan (İsim / Numara / Bölüm) Kubilay Karpat / 150120055 Bilgisayar Mühendisliği B-38 26.11.2015 Grup Numarası ve Deney Tarihi Rapor Notu Teslim Edildiği Tarih Teslim Alındığı Tarih 03.12.2015 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Giriş 4. deneyimizi işlemsel kuvvetlendiricilerin doğrusal davranışlarını incelemek için gerçekleştirdik. Bu elemanların kuvvetlendirici, toplama, integral ve türev özelliklerini sınadık. Bu deneyleri yaparken de frekansın işlemsel kuvvetlendiricinin çalışmasına etkisini gözlemledik ve tartışmalarımız sonucu düşük frekanslı işaretlerin bu devre elemanları ile kullanılmaya uygun olmadığı sonucuna vardık. Deney 2.1 Şekil 4.2’deki devreye gerçekledik ve Vin olarak 1V genlikli sinüs işareti verdik. 3 farklı R3 değeri için farklı genliklikteki çıkışlar gözlemledik yani farklı kazanç oranları elde ettik. R2 (Ω) 75k 50k 100k Vout (V) 7 5 1.2 Kazanç 7 5 1.2 Osiloskop üzerinde giriş ve çıkış işaretini birlikte incelediğimizde 180 derecelik bir faz kayması yaşandığını gözlemledik. Şekil 1 Deney 2.1 ile görülen 180 derece faz kayması Deney 2.2 Şekil 4.3’teki devre 4.2’dekine benzer bir yapıya ve çalışmaya sahip olsa da kazancı ilk devredeki gibi negatif değildir. Pozitif kazancın ötürü faz kayması yaratmamış olur. R2 (Ω) 75k 50k 100k Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l Vout (V) 10 7.4 3.2 T e k n i k Kazanç 10 7.4 3.2 U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Şekil 2 Fay kaybı olmadan gözlenen işaret kazancı Deney 2.3 Bir toplama devresi gerçekleştirmek için şekil 4.4’deki devreyi kurduk. a=3, b=1 koşullarını sağlayabilmek için R1=8,2 kΩ ve R2=2,7 kΩ dirençlerini kullandık. V1 üzerinden 1V genlikli sinüs dalgamızı V2 üzerinden de 5V DC gerilimini uyguladık. Bu devre bize merkezi -5V’a ötelenmiş 3V genlikli bir sinüs dalgası üretti. Şekil 3 0V ekseni Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Şekil 4 Toplama devresinin ötelenmiş çıkış işareti Deney 2.4 Bu deneyde işlemsel kuvvetlendiriciyi giriş işaretinin türev ve integralini alacak bir biçimde kullandık. Önce türev alıcı devre kurarak girişine farklı işaret tipleri uyguladık. Kare dalga uygulandığında asimptotik olarak sonsuza uzanan bir türev çıkış gözlemledik. Şekil 5 Kare dalga ve türevi Üçgen dalga girişi verdiğimizde ise türevi olan kare dalgayı gözlemledik. Özellikle bu devrelerde düşük frekans değerlerinde doğru sonuçlar elde edilemeyeceğini gözlemledik. Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Şekil 6 Üçgen dalganın türevi kare dalga İntegral devresini ise sinüs dalgası ile denedik ve integrali olan kosinüs dalgasını elde ettik. Şekil 7’de iki dalga arasındaki 180 derecelik faz farkını görmek mümkündür. Şekil 7 Sinüs dalgası ve integrali Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Şekil 8 Kare dalga ve integrali üçgen dalga Kavramlar Ortak İşaret Bastırma Oranı: İşlemcinin farklı giriş bacakları arasında ortak olan istenmeyen sinyaller bastırma yeteneğidir. Bu oranın yüksek olması manyetik alan gibi kaynaklardan gelen gürültülerin sinyalden daha iyi ayrışacağı anlamına gelmektedir. Birim Kazanç Bant Genişliği: Kazanç oranının 1’e düştüğü frekans değeridir. Yükselme Eğimi: İşlemsel kuvvetlendiricinin ne kadar hızlı durum değiştirebileceğini belirten bir parametredir. Bu değer ne kadar yüksekse işlemsel kuvvetlendirici girişinde çabuk değişen işaretleri çıkışına o kadar bozulmaya uğramadan taşıyabilir. Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i