İNTRAKRANYAL BASINÇ MONİTORİZASYONU Dr. M.Yusuf SARI Ç.Ü. Çocuk Yoğun Bakım BD İNTRAKRANYAL ALANIN PATOFİZYOLOJİSİ • İCP’ın fizyolojik temelinin en iyi Monroe-Kelly teorisi açıklar. • Bu teoriye göre kafatası 4 ana kompenentten oluşur. – Beyin dokusu 78% – Kan ve intersitisyel sıvı 12% – Beyin omurilik sıvısı (CSF) 10% oluşturur. • Bu kompartımanlardan herhangibirindeki hacim artışı diğerlerinin alanlarının azalmasına sebep olmak zorundadır. • Vintracranial vault=Vbrain+Vblood +Vcsf Monro-Kellie Doctrine İntrakranyal basıncın ana komponentlerini CSF ve vasküler kompartımanın volüm homeastazı belirler. CSF • CSF volümü değiştiğinde CSF basıncı üç faktöre bağlı olarak değişir i. Volüm değişikliğinin hızı ii. Değişen volümün miktarı iii. İntrakranyal kompliyans • Kompliyans: CSF her bir volüm değişikliğindeki basınç değişikliğidir. Langfitt eğrisi BEYİN KAN AKIMI • Tanım: 1 dakikada 100 gram beyin dokusunda geçen kan miktarı Yaklaşık olarak 50ml/100g beyin doku • Kan akımı otoregülasyonu : beyin dokusunun sürekli kan akımının sağlanması için otomatik değişiklikler. • Cerebral perfüzyon basıncı (CPP) – Beyin dokusunun kanlanmsı için gerekli basınçtır – CPP = MAP – ICP – Normal değeri 70 -100 mm Hg – <50 mm Hg ise iskemi ve nöron ölümü ile ilişkilidir. – MAP değeri 150 den yüksek ise otoregülasyon bozulur damarlar konstrikte olur serebral sürkülasyon durur. Beyin kan akımı Beyin dokusu • Beyin ödemi • Yer kaplayan lezyon(tm, hematom v.b) İCP MONİTÖRİZASYONU • ENDİKASYONLARI Genel bir rehber kullanılmaz 1 Ağır travmatik beyin hasarı 2 İntrakraniyal kanamalar 3 Serebral ödem 4 Post-kraniotomi 5 abse, tm, kanama gibi yer kaplayıcı lezyon 6 Reye sendromu koma gelişen hastalarda,Kurşun alımı, hipertansif kriz 7 Ensefalopati 8.CSF emilimin bozulduğu menenjit, ensefalit gibi durumlarda • KONTRENDİKASYONLARI 1. Ağır enfeksiyon 2. Ciddi hemodinamik instabilite 3. İmmunsıpresyon 4. Ciddi koagülopati (plt sayısı<75000, PTZ>16, INR>1.2 ) 5. Scalp enfeksiyonu 6. Ventriküler kolaps • KOMPLİKASYONLARI 1. İntrakranial enfeksiyon 2. intraserebral hemoraji 3. Hava kaçağı 4. BOS kaçağı 5. Overdrenaj nedeniyle ventriküler kollaps ve herniasyon 6. Hatalı okumalar nedeniyle uygunsuz tedavi İCP ÖLÇÜM TEKNİKLERİ İCP ölçümü İCP Monitorizasyon süresi • >3 gün enfeksiyon riski YÜKSELİR • 24 Saat boyunca İCP tedavi gerektiren sınırın altında seyrediyorsa takip sonlandırılmalı • Ozmotik, hiperventilasyon, barbürat gereksinimi gibi özgün tedavileri yönlendirmek için 1 hafta ile 15 gün arası monitorizasyona devam edilebilir. Normal kafa içi basıç dalgaları • • • • • KIB dalga formları kardiovasküler sistemden intrakranial kavitedeki dokuya taşınan bir basınç dalgasından kaynaklanır. KIB’ının normal dalga formu üç arterial kompanent içerir. İlk arterial dalga perküsyon dalgası (P1) dır. Bunu dikrotik çentikte sonlanan tidal dalga (P2) izler. Göreceli beyin hacmini yansıtır. P2 kompenenti hematom ve intrakranial tümör gibi hızlı büyüyen kitle lezyonlarına cevap olarak yükselir. Dikrotik çentikten sonrada dikrotik dalga (P3) görülür. Serebral venöz sistemdeki Normal pulsasyonları gösteren ek dalgalar bir sonraki P1 den önce oluşabilir. • • fizyolojik koşullarda en büyük dalga perküsyon dalgasıdır ve bunu sırası ile tidal ve dikrotik dalga izler. KIB’ının yükselmesi durumunda KIB dalga formunda değişiklikler olmaya başlar. tidal dalga perküsyon dalgasından daha büyük hale gelir. Bu sırada beyin kompliansı da düşmüştür ÖZET • İCP ölçümü ve SPB göre tedavi ile mortalite % 44 AZALTIR • İCP ölçümü tedavi etkinliğini GÖSTERİR • İCP ölçümü akut değişikliğikleri GÖSTERİR • İCP ölçümü hem izlem hemde tedavi yöntemidir.