Atom Ve Atomun Yapısı

Atom Modelleri ve Atom
Modellerinin Tarihsel
Gelişimi
1.Atom Nedir?
2.Atomu Oluşturan atom altı parçacıklar
3.GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ATOM MODELLERİ
1.Atom Nedir?
Atom, maddenin en küçük temel yapı taşıdır.
Gözle görülemeyecek kadar küçüktür.
Atomu yap-bozun bir
parçasına benzetebiliriz.
Atom
Su element değil, bir bileşiktir. Oksijen ve hidrojen atomlarından meydana
gelmiştir. Su, toprak, ateş, etrafımızdaki bütün maddeler, bu 105 çeşit elementin,
yani bunların yapı taşı olan atomların muhtelif şekillerde bir araya gelmesi ile
meydana gelmiştir. Mesela hidrojen ve demir birer elementtir. Çünkü yapılarında
birer çeşit atom vardır.
2) Atomu Oluşturan atom altı parçacıklar
• 1-Proton:Çekirdek adı verilen orta kısımda
bulunur.Pozitif(+) yüklüdür.
• 2-Netron:Çekirdekte bulunur.Yüksüzdür.
• 3-Elektron:Çekirdek etrafındaki katmanlarda
bulunur.Negatif (-) yüklüdür.
• Proton ve Netronun ağırlıkları çok yakındır .
elektronun ise azdır.Bu yüzden ağırlıkları
ölçülürken çekirdeğe bakılır.
Elektronların hareketini,Lunapark’taki
ahtapotun yaptığı dönme hareketine
benzetebiliriz.
2) GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ATOM MODELLERİ
1-) Demokritos(mö.400)
Atomun ilk varsayımını
yapmıştır.
Maddenin taneciklerden
oluştuğunu ileri sürmüş ve
bu taneciklere atom adını
vermiştir.
2-John Dalton
Atom ile ilgili ilk bilimsel çalışmayı yaptı.
John Dalton atomu içi dolu berk kürelere
benzetti.
Maddeleri oluşturan en küçük temel atomdur.
Atomlar daha küçük parçacıklara ayrılamaz.
Dalton atom modelinin eksik ve yanlışları
Atomlar içi dolu küreler değildir.
 Atomun büyük bir kısmı elektronların içinde dolaştığı boşluktan
oluşur.
Atomlar parçalanamaz yenide oluşturulamaz fikri
yanlıştır.
Atom altı parçacıkların (elektron,proton,nötron)
varlığından hiç bahsetmemesi önemli bir eksikliktir.
3-John Joseph Thomson
Atomun bazı parçacıklardan oluştuğunu ileri sürmüş ve
yüklerinin olduğunu söylemiştir.
Bunların atom içinde dağınık halde olduğunu söylemiş ve
üzümlü keke benzetmiştir.
Atomda pozitif yük içerisinde negatif yükler
homojen olarak dağılmıştır.
Thomson atom modelinin hataları ve eksiklikleri
ATOM KARPUZ
GİBİMİYDİ
ACABA
ELEKTRON
ATOMUN POZİTİF YÜKLÜ KISMI
 Atomdaki proton (pozitif yük) ve elektronlar
(negatif yükler) rastgele dağılmamışlardır.
Atomun yapısında proton ve elektronlardan başka,
yüksüz bir tanecik olan kütlesi proton kütlesine eşit
nötronlar da vardır. Bu nedenle atom kütlesinin çok
büyük bir kısmını protonlar oluşturmaz.
4-) Ernest Rutherford
 Atomun çekirdeğinden bahsetmiştir.
 Elektronların belirli yörüngelerde
bulunduklarını söylemiştir.
Rutherford atom modelinin açıklayamadığı özellikler:
Elektronların çekirdek etrafındaki dağılımını
açıklayamamıştır.
Çekirdeğin kütlesini protonların kütlesine eşit kabul
etmiştir. Çekirdekte yüksüz taneciklerin olabileceğini ifade
etmiş fakat nötronun varlığını açıklayamamıştır.
4- Niels Bohr
 Elektronların etraf ta dönmediklerini,belli katmanlarda
döndüğünü öne sürdü.
Atomdaki elektronlar çekirdek etrafında belirli uzaklıkta
(yörünge) bulunur.
Her yörüngenin enerjisi farklıdır.
Çekirdeğin etrafında çekirdekten uzaklaştıkça enerjisi artan
7 enerji düzeyi vardır. En düşük enerji düzeyi 1 olmak üzere
enerji düzeyleri tam sayı ile numaralanır. Yörüngeler K, L, M,
N, O, P, Q harfleri ile veya 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7gibi rakamlar ile
gösterilebilir.
Bohr atom modelinin açıklayamadığı özellikler
Manyetik alanın emüsyon spektrumuna etkisini
açıklayamamıştır.
Hidrojen ve hidrojen gibi tek elektronlu iyonların spektrumlarını
açıklayabilmişken, çok elektronlu atomların spektrumlarını açıklayamamıştır
Atom oluşturma
https://phet.colorado.edu/sims/html/build-anatom/latest/build-an-atom_en.html
5-Modern Atom Modeli
Elektronlar bulunma ihtimalinin
yüksek olduğu elektron bulutlarında
yer alırlar.
Netron ve Proton çekirdeği oluşturur
Bir elektronun yeri ve hızı
aynı anda
belirlenemediğinden,
elektronun çekirdek etrafında
bulunma olasılığından
bahsedilir.
Elektronlar dalga özelliği gösterir.
Orbitaller elektronların çekirdek etrafında bulunma
olasılığının en fazla olduğu bölgelerdir.
1) Konu anlatım animasyonlu video
https://www.youtube.com/watch?v=bTkNmyRn7l4