MÜZİK DERGİSİ SAYI:7 NİSAN 2012 LATİN MÜZİK Flamenko nedir

MÜZİK DERGİSİ
SAYI:7
NİSAN 2012
LATİN MÜZİK
Flamenko nedir? Flamenko, Güney İspanya'nın Endülüs bölgesine özgü ama bu bölgeyle sınırlı
kalmamış bir müzik ve dans türüdür. 14.yy. sonrasında çingenelerin, Arapların, Yahudilerin ve
toplumdışı bırakılmış Hristiyanların toplumun dış çevresinde kaynaşması sonucu meydana
gelmiştir. Her ne kadar flamenko Endülüs bölgesine özgü olsa da sadece bu bölgeye veya
İspanya'ya ait değildir. Flamenko flamenkocularındır. Dünyanın her yerinden gönül verenlere,
flamenko için içten olarak bir şey yapanlara aittir. Halkların problemleri vardır. Kendilerini bir
şekilde ifade etmek isterler. Bunu da müzik ve dans yoluyla yaparlar. Yıllarca zulüm gören,
yoksulluk çeken, ezilen, toplumsal sorun ve güvenilmez olarak nitelendirilen, bütün tarihleri
boyunca mal mülk edinemeyen, adi işlerde, tarım yada maden ocaklarında çalıştırılan çingeneler
hırs, şefkat, özgürlük ruhu, isyan, sosyal kalıplaşmanın olmaması gibi etkenlerle flamenko'yu
oluşturdu. Acılarını, mutsuzluklarını flamenko ile ifade ettiler. Flamenko'daki sert duruşlar, ifadeler
hep bunların sonucudur. Bizler belki de, asırlardır süregelen bu gizemli müzik ve dansın içinde
barındırdığı hüznün güzelliğine, içinde bulunduğu hüznü terk etmek istemeyen insanların halini
anlatan ve flamenko sanatına ilham veren bu ruhani güç'e (İspanyolca'daki karşılığı duende'dir)
kapılıyoruz ve flamenko sanatından bu kadar çok etkileniyoruzdur. Flamenko'nun özü şarkıdır.
Çoğunlukla gitar ve doğaçlama dans şarkıya eşlik eder. 3 sınıf flamenko vardır. En ağır başlısı
"cante grande" (büyük şarkı) adıyla anılan ve ölüm, keder ve din konularını işleyen "cante jondo"
dur (derin şarkı) Ara sınıfta "cante intermedio" (orta şarkı) bulunmaktadır. Gene dokunaklı ama
daha az ağırbaşlı ve çoğunlukla doğu müziğinden esintiler taşıyan flamenko'lar yer alır. En hafif
tarz olan "cante chico" (küçük şarkı) konuları ise aşk, kırsal yaşam ve eğlencedir. Her tarzın
kendine özgü bir ritmi ve akor yapısı bulunmaktadır. Vurgu ve duygusal içerik farklarıyla da
birbirlerinden ayrılmaktadır. Flamenko Terimi, tam olarak nereden çıktığı tesbit edilememiştir,
elde edilen teoriler ise şunlardır; İspanyol Yahudiler dini şarkılarını, rahatsız edilmeden
söyleyebilecekleri yerlere göç etmişler ve bu şarkılar İspanya'da kalan Yahudilerce "Flamenko"
olarak adlandırılmıştır. Flamenko kelimesi, "fellah minküm" diye okunan "sizden olan çiftçi"
anlamına gelen Arapça kelimelerden edinilmiştir. 19. yy. başlarında kibirli, küstah insan anlamına
gelen bir argo kelime olarak kullanılmıştır. Flamenko Tarihi Avrupa'nın en eski yerleşimi olarak
bilinen Cadiz, M.Ö.1100'de Fenike'liler tarafından kurulmuştur. M.Ö.550'de eski Yunanlılar Güney
İspanya'yı kontrol altına aldılar. M.Ö.201- M.S.206 Roma İmparatorluğu'nun bir parçası oldu.
711'de Mağribiler (Faslılar) olarak bilinen Araplar, Suriyeliler ve Berberiler İspanya'yı işgal ettiler.
800 sene burada hakimiyet kurdular. Arap kültürü İspanya'yı çok büyük ölçüde etkiledi. Kendi şiir,
şarkı ve müzikal enstrümanlarını getirdiler. İspanya'nın müziğine duygusallık ve duyarlılık
kazandırdılar. 1492'de İspanya tekrar Hristiyan hakimiyetine girdi. En son Endülüs bölgesine
ulaştılar. Arap işgalinde en uzun süre kalan bölge Endülüs bölgesi oldu. Hristiyan krallar çok
fanatiklerdi ve bu bölge köylerine çok kötü davranıyorlardı. İnsanları zorla vaftiz edip Hristiyan
dinine geçiriyorlardı. Böylelikle Müslüman kültürü dağıldı, krallar oraya yerleştiler. Bölgedekilerin
varlıkları ellerinden alındı, halk fakirleşti. Bir şekilde yaşam mücadelesi verip kendi kendilerine
ayakta durmaya çalıştılar. Yüzyıllar boyu süregelen hoşgörünün yerini baskılar ve yasaklar almaya
başlamıştı
Latin müziği Bazen sadece Latin müzik olarak da adlandırılan Latin Amerikan müziği, kuzey
Meksika'nın sade müziğinden Küba'nın karmaşık ezgilerine, Heitor Villa-obos senfonilerinden
Andean flüt melodilerine kadar birçok ülkenin birçok çeşit müziğini kapsar. Müzik Latin
Amerika'nın tarihinde nueva cancion hareketinde olduğu gibi önemli rol oynamıştır. Latin müzik
çok çeşitlidir ve bu çeşitlerin ortak tek yanı Brezilya'da İspanyolca veya Portekizce kullanılmasıdır.
Latin Amerika birçok müzik bölgesine bölünebilir. Örneğin Andean müzik Peru, Bolivya, Ekvator,
Şili ve Venezüella gibi güneybatı Amerika'yı içine alır; Central Amerikan müziği ise El Salvador,
Belize, Nikaragua, Panama, Guatemala, Honduras ve Kosta Rika'yı. Karayip müziği Haiti dahil
Karayip Denizi'ndeki İspanyolca ve Fransızca konuşulan birçok adada, Dominik Cumhuriyeti,
Küba, Porto Riko, Martinique ve Guadeloupe'da yaygındır ve Francophone adaları genelde Latin
olarak kabul edilmese de kökleri İspanyollara ve Portekizlilere dayanır. Brezilya geniş yüzölçümü
ve bir Portekiz kolonisi olarak çok çeşitli toplum olmasından dolayı kendi müzik alanını oluşturur.
İspanya Latin Amerika'nın bir parçası olmadığı İspanyol müziği (ve Portekiz müziği) ve Latin
Amerika müziği birbirinden beslenmiştir ancak Latin müzik aynı zamanda İngiliz, Amerikan ve
özellikle Afrika müziğinden etkilenmiştir.
BAŞLICA SEVİLEN LATİN MÜZİKLER
Marc ANTHONY-Viviv Mi Vida
Babby RİVES-5 Vecinas
Teoman- Tesadüfen
Murat TOKGÖZ- İçimdeki kıpırdama
Gotan PROJECT- Santa Maria
Yıldız TİLBE&Moliendo CAFE-Tesadüf Değil