15.03.2010 Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler DAVETÇİLİĞİ Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Kur'ân-ı Kerim'de Hz. Peygamber; "Allah'ın davetçisi“ vasıflandırılmıştır. (Ahzab 46) Ona yüklenen görev de; • • • • "öğüt ver", "davet et", "tebliğ et", "ikaz et" gibi emirlerle ifade edilmiştir. olarak Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • uyaran (nezîr), • uyarıcı (münzir), ve • müjdeci (mübeşşir, beşîr) olarak nitelendirilmiştir. (Necm 56, Sad 65,70, Fatr 23) • Bütün insanlara müjdeci ve uyarıcı olarak gönderildiği belirtilmiştir. (Sebe 28) Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Hz. Peygamber, • en yakınlarından başlayan, • daha sonra bütün Arap Yarımadası'nı kapsayan, • hatta yarımadasının sınırlarını aşan davet faaliyetlerini peygamberlik görevi boyunca sürdürmüş ve bu hususta büyük başarı elde etmiştir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Onun uyguladığı davet metotları; • • • • • tutarlı, mantıklı, sistemli, gerçekçi ve başarıya götürücü özelliğe sahiptir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Bu suretle önce etrafında inançlı bir kitle, daha sonra da başlattığı davet faaliyetlerini başka ülkelere taşıyacak toplumu oluşturmuştur. • Kendisi, Allah'ın elçisi sıfatıyla komşu ülkelerin devlet başkanlarına davet mektupları göndermiştir. Bu faaliyetiyle, sonraki yüzyıllarda hızla gelişecek olan evrensel davet çalışmalarını başlatmıştır. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Hz. Peygamber'in davetinin ulaşmasının çeşitli etkenleri vardır. başarıya • Bunların başında, bizzat kendisinin, davet ettiği dine samimiyetle bağlanması, • Bu dinin prensiplerini kendi hayatında uygulamış olması gelmektedir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Gerçekten o, İslâm'ın insanlara yüklediği yükümlülüklerin hiç birinden kendisini hariç tutmamıştır. • Farzları önce kendisi uygulamış, • Yasaklara önce kendisi uymuş, • En yakınlarına tatbik etmiştir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Hz. Peygamber'in davet faaliyetlerinin başarıya ulaşmasının etkenlerinden biri de Ümitsizliğe ve karamsarlığa kapılmaksızın çalışmalarını daima; 1. 2. 3. 4. sabır, azim, inanç ve kararlılıkla sürdürmüş olmasıdır. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • O, davet çalışmalarında sosyal ilişkilerini aralıksız bir şekilde sürdürmüş ve bu ilişkilerden büyük ölçüde istifade etmiştir. Örneğin müslüman olanların yanısıra, henüz İslâm'a girmemiş bulunan akraba ve çevresiyle ilgisini de ısrarla devam ettirmiştir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Toplum üzerindeki etkilerini göz önüne alarak, kabile başkanlarına özel ilgi göstermiştir. • Davetini sunmak üzere toplantılar düzenlemiş, çarşı, pazar, panayır ve ev gibi, insanların toplu olarak bulunduğu her yerde tebliğ faaliyetini sürdürmüştür. • İslâm'a davet için hiç kimseyi hakir görmemiştir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Hz. Peygamber muhataplarını tanımaya büyük önem verir, Onların; • Duygularını, • İsteklerini, • Fert olarak özelliklerini dikkate alır, • Kendilerine değer verir, • İlgi gösterir, • Yakınlaşma teminine gayret ederdi. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Muhataplarıyla ortak noktalarda esasından hareket ederdi. birleşme • Faaliyetlerinde; af, müsamaha, yumuşaklık, şefkat ve merhameti; kin, öfke ve zorbalığa tercih ederdi. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Kur'an-ı Kerim'de Hz. Peygamber'in İlâhî bir lütuf sayesinde insanlara yumuşak davrandığı belirtilir; kaba ve katı kalpli olduğu takdirde çevresinden dağılıp gidecekleri uyarısında bulunulur. (Al-i İmran 159) Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Hz. Peygamber insanların kusurlarını yüzüne vurmazdı; • Eleştirilerini isim vermeden yapardı. Çünkü kişinin hatasını yüzüne vurmak, mahcup olmasına ve toplumdan uzaklaşmasına yol açabilir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Muhataplarının farklı tepkilerine karşı daima azim ve ümitle davetine devam etmiştir. Özellikle Mekke döneminde daveti kabul etmeyen kabilelerden kimisi kaba, kimisi kibar, kimisi kaçamak bir şekilde olumsuz cevap vermiştir. Fakat o, sebatla, ümitsizliğe kapılmadan, azimle gayret göstermiş, her fırsatta davetini tekrar etmiştir Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Peygamberimiz hiçbir kimseyi İslâm'ı kabule zorlamamıştır. Çünkü onun görevi insanları zorla dine sokmak değil; İslâm'ı tebliğ etmek ve uyarmaktır. • İnsanları zorla İslâm'a dahil etmek, arzu edilenin aksine sonuçlar doğurur; İslâm'ın son derece karşı çıktığı ve istemediği münâfıklığı yaygın hale getirir, insanları iki yüzlü yapar. • Halbuki İslâm samimi olmaya, samimi olarak inanmaya büyük önem verir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Hz. Peygamber'in, davet faaliyetlerini yürütürken takip etmiş olduğu metot insanları güzel öğütle İslâm'a çağırmaktır. Bu esaslar doğrultusunda hareket eden Hz. Peygamber, hiçbir Yahudiyi, Hristiyanı veya başka bir din mensubunu dinini terkedip İslâm'a girmesi için zorlamamıştır. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Bilakis onları zorlamaksızın İslâm'a davet etmiş; kabul etmedikleri takdirde kendilerine belli şartlar çerçevesinde din ve vicdan özgürlüğü sağlamıştır. • Kur'an-ı Kerim'de insanların iman etmeleri için zorlanamayacağı, hatta Hz. Peygamber'in bu konuda, sorumluluk duygusuyla gücünün yettiğinin ötesinde kendisini zorlamasının bile uygun olmadığı (Şuara 3-4) ifade edilmektedir Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Peygamberimiz çalışmalarında hiçbir zaman şahsî menfaat arzusu gözetmemiştir. • Nitekim Kur'an-ı Kerim'de onun uyarma ve müjdeleme görevinin karşılığı olarak bir ücret istemediği bildirilir. (Furkan 56-57) • Onun vefatından sonra da Müslümanlar İslâm'a daveti, kendilerinin kaçınılmaz görevlerinden biri olarak kabul etmişlerdir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Müddessir Sûresinde "Kalk ve (insanları) inzâr et. Rabbini büyük tanı" hitâbıyla insanları dine davet etmesi emrolunduktan sonra Hz. Peygamber'den "elbisesini temiz tutmasının" emredilmesi, davet açısından konuya bakıldığında son derece dikkat çekicidir. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği • Âyet-i kerîmede geçen ve temizlenmesi istenen "elbise"den maksadın ne olduğunu izah hususunda amel, kalp, nefis, beden, ahlak, din ve elbise şeklinde, kişinin maddî ve manevî yönünü kapsayan geniş yorumlar yapılmıştır. Hz Muhammed’in Örnek Kişiliğinden Kesitler Davetçiliği Bununla birlikte, maksat ne olursa olsun, gerek beden ve kıyafet, gerekse kalp ve ahlak temizliğinin iletişim açısından önemli olduğu ortadadır. Bu hitaba muhatap olduğunda artık Hz. Muhammed Allah'ın elçisidir, İslâm'a davetle emrolunmuştur, âyet-i kerîmede maddî ve manevî temizliğe dikkat etmesi vurgulanmıştır…………………………….