İngiltere`nin yüzleşemediği sömürgeci geçmişi

advertisement
İngiltere'nin yüzleşemediği sömürgeci
geçmişi
Britanya İmparatorluğu'nun 20. yüzyılda sömürge topraklarında yaptıklarının bir kısmı
bile, sömürgeciliğin karanlık tarihiyle ilgili fikir vermeye yetiyor.
10.03.2017 / 12:13
Sömürgecilik tarihinin karanlık sayfalarından biri, Britanya İmparatorluğu'nun 20.
yüzyıldaki sömürge tarihidir. Batı'nın ısrarla yüzleşmekten kaçtığı bu tarih,
sömürülen bölgelerdeki halkların unutmayıp dersler çıkardığı bir ibret vesikası olarak
dünya tarihinde yerini çoktan almıştır.
Coğrafi keşifler, baskıdan kurtulmaya çalışan Avrupa, yeni arayışlar, yeni icatlar ve
yeni bir çağın doğuşu... Avrupalıların "keşfettiklerini" söyledikleri, ancak
binlerce yıldır zaten var olan, bilinen ve kök salmış medeniyetlere ev
sahipliği yapan coğrafyalar, birkaç yüzyılda çeliğin, yani Batılı vahşetin gücüne
boyun eğdi. Sömürgeciliğin, 18. yüzyıldaki sanayi devrimine kadar olan ilk ve "amatör"
döneminde, birçok medeniyet tamamıyla yok edilirken özellikle Amerika kıtası
Batılı "kaşifler" tarafından yağmalandı. Sömürgeciliğin uğradığı bölgelerden Avrupa'ya
akan zenginlik; Avrupa'nın altın, Afrika, Asya ve Güney Amerika'nın karanlık
çağını başlatacaktı.
Sanayi devrimine dek daha çok İspanyol ve Portekizli sömürgeciler eliyle devam eden
"keşifler", sanayi devriminin başlamasıyla İngiltere eksenli devam etti. Çelik ve
kömürün gücünü, sömürge topraklarından "elde edilen" insan emeği ve altınla
birleştiren İngiltere, yeni çağın en büyük imparatorluğu olan Büyük Britanya'yı
kuracak, 1. Dünya savaşı ve sonrasına dek devam edecek olan "Pax Britannica"
devri yaşanacaktı. Almanya'nın sanayileşme hamlesi, Japon İmparatorluğu ve ABD'nin
güçlenmesiyle yavaş yavaş sonra eren bu devirde İngiltere, "üzerinde güneş
batmayan imparatorluk" olarak anılacaktı. Kanada'dan Irak'a, Hindistan'dan
Kenya'ya birçok toprak parçası İngiltere'nin hakimiyetine girecekti.
Batı'da "Pax Britannica" yani İngiliz barışı olarak anılan bu devrin, dünyanın Avrupa
haricinde kalan toprakları için bir barış niteliğinde olduğunu söylemek ise
oldukça güç. İngiltere'nin sömürge topraklarında yaşananlardan günümüze ulaşarak
hatırlanmayı başarabilenler dahi, Pax Britannica'nın "3. dünya ülkeleri" için nasıl br
devir olduğunu gözler önüne sermeye yetecek düzeyde. İngiliz İmparatorluğu'nun
dünyayı domine ettiği bu devir bilhassa Asya, Ortadoğu ve Afrika için, günümüzde
bile hala dinmemiş olan kan ve gözyaşının sistemli olarak akmaya başladığı
dönemdir. İngiltere tarih boyunca, günümüzde var olan ülkelerden 22 tanesi hariç
hepsini daha önce işgal etti.
İngiltere'nin hiç işgal etmediği topraklar beyazla gösterilmiş.
İşgal etmedikleri ülkeler ise Avrupa'daki küçük prenslikler, oldukça iç bölgeler yahut
diğer sömürgecilerin halihazırda işgal etmiş olduğu topraklar. Pax Britannica'ya karşı
en çetin mücadele ise Afganistan'da ve bölgenin doğal uzantısı olan ancak yine
İngilizlerin çizdiği Durand hattı ile ülkeden koparılan Veziristan'da yaşanmış.
Çoğunluğunu Peştun savaşçıların oluşturduğu Afganlar, bu büyük "barıştan" mahrum
kalmak için toplam 3 büyük savaş vermiş. Afganların İngiliz İmparatorluğu'nu son kez
mağlup ettiği 3. Afgan İngiliz Harbi'nin bitimi olan 1919, "üzerinde güneş
batmayan imparatorluğun" da dünya hakimiyetindeki tekelinin artık yavaş
yavaş sonlandığı dönemdir. Ancak bu yıllardan sonra bile İngiliz sömürgeciliği, elini
eski topraklarından çekmemiştir. Kaynak: Mepa News
© 2015 Mepa News Tüm Hakları Saklıdır!
Kaynak Gösterilmeden Alıntı Yapılamaz!
Tasarım ve Yazılım: Mepanews
Download