MERCOSUR Ülkeleri

Ekonomik Entegrasyon
EntegrasyonBiçi Kısıtlamaları
mi
n
(Kota&Gümr
ük)
Kaldırılması
Ortak
Gümrük
Sistemi
Üretim
Faktörlerini
n Serbest
Dolaşımı
Ortak
Kurum
&Politikalar
Serbest Ticaret
Bölgesi
VAR
YOK
YOK
YOK
Gümrük Birliği
VAR
VAR
YOK
YOK
Ortak Pazar
VAR
VAR
VAR
YOK
VAR
VAR
VAR
VAR
Ekonomik Pazar
Gelişmekte olan ülkelerde ..
• Ekonomik entegrasyon dış yardımın artmasına neden olur.
• Entegrasyon bölgesine dış sermaye akımı artar.
• Ayrıca, bu ülkelerin dünya ticareti içindeki pazarlık güçlerini de
arttırıcı bir niteliğe sahiptir.
1991, Asuncion
MERCOSUR ..
Ekonomik bütünlük olarak dünya çapında 4. sırada.
Latin Amerika’nın,
Yurtiçi Milli Hasılası’nın % 50’sini,
nüfusunun %43’nü,
dış ticaret hacminin % 33’ünü
içine almaktadır.
Hedefler ..
 Ürünlerin serbest dolaşımı sağlamak.
 Ortak bir ticaret politikası benimsemek.
 Makroekonomik politikaların ve sektörel
politikaların uyumunu sağlamak.
 ABD’ye Avrupa’ya karşı pazarlık güçlerini
arttırmak.
Hedefler ..
 Üyeler kendi ulusal çıkarları için de MERCOSUR’u kullanmak
istemektedirler.
 Ekonomik kalkınmayı sağlamak.
 Ortak projelerin sayısını arttırmak.
 Siyasi ve kültürel alanda işbirliği yapmak.
1995 – 2006 ..
1994, Ouro Preto
1996, Şile ve Bolivya aday üye
2003 ..
Dolaysız Yabancı Yatırımlar ..
2004, artış oranları ..
Arjantin, %125
Brezilya, % 79
Şili, % 73
MERCOSUR Ülkeleri
• MERCOSUR’a üye ülkeler, Arjantin,
Brezilya, Uruguay, Paraguay ve son
dönemde üyeliği kabul edilen Venezuela’dır.
Ayrıca Şili, Bolivya, Ekvator ve Kolombiya
ortak üyelerdir. Bu ülkeler arasında özellikle
Brezilya ve Arjantin MERCOSUR’un toplam
ticaretinin % 97’sini oluşturduğundan dolayı
bu iki ülkeye yakından bakmakta fayda var.
Arjantin-Genel Ekonomik Durum
• Özelleştirme kapsamında gerçekleştirdiği
satışlarla devletin ekonomideki rolünü
azaltan ve dışa açık bir ekonomiyi
benimseyen Arjantin, Latin Amerika
Entegrasyon Birliği - ALADI, Güney Amerika
Ortak Pazarı - MERCOSUR üyesi olup
Dünya Ticaret Örgütü - DTÖ’nün kurucu
üyelerindendir. Ayrıca Latin Amerika’daki
birinci, dünyada sekizinci NATO müttefiki
olan ülkedir.
Arjantin-Genel Ekonomik Durum
• Dış ticaret politikasında 1980’lerde ithal
ikameci politikaları terk ederek serbest
ticaret politikası uygulamaya başlayan
Arjantin, tarife dışı engellerin çoğunu
uygulamadan kaldırmıştır.
Arjantin-Genel Ekonomik Durum
250
180
166.1
209.7
160
169.2
149.9
200
183.2
140
117.5
120
153.1
108.5
150
129.6
100
102
80
100
60
40
50
25.9
27.2
29.3
2005a
2006b
18.9
13.4
4.4
9.6
10.9
2005a
2006b
0
20
10.5
14.2
0
2002a
2003a
2004a
Ortalama tüketici fiyat enflasyonu (%)
GSYİH (Milyar dolar)
2002a
2003a
2004a
Döviz Rezervleri (Altın hariç, milyar dolar)
Toplam Dış Borç (Milyar dolar)
Arjantin-Genel Ekonomik Durum
Ülkelere Göre İhracat Yüzdeleri
50
45.6
Brezilya ;
16,6
45
40.1
40
34.6
35
31.8
ABD ;
11,2
Diğer
53%
29.9
30
Şili
11%
27.3
25.7
Çin ;
8,6
25
21.3
20
Ülkelere Göre İthalat Yüzdeleri
13.1
15
8.5
10
5
Brezilya
34%
Diğer
40%
0
2002a
2003a
2004a
2005a
2006b
ABD
16%
Mal İhracatı (Fob, Milyar dolar)
Mal İthalatı (Fob, Milyar dolar)
Almanya
5%
Çin
5%
Brezilya-Genel Ekonomik Durum
• Dünya ülkeleri arasında nüfusuyla beşinci,
GSMH’sı ile sekizinci sırada yer alan
Brezilya 1999 yılında yaşadığı krizi
atlatmıştır. 1999 yılının ikinci çeyreğinden
itibaren döviz kuru istikrara kavuşmuş,
enflasyon yılın sonlarına doğru yükselmekle
birlikte kontrol altında tutulabilmiş, faizlerde
yaşanan düşüş yatırımları teşvik etmiş ve
kamu finansmanını olumlu etkilemiştir.
Brezilya-Genel Ekonomik Durum
• Brezilya’nın ticaret politikasının bel kemiğini
MERCOSUR oluşturmakla birlikte Latin
Amerika Entegrasyon Birliği (LAIA), Amerika
Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşmaları (Free
Trade of Americas) ve AB ile de
müzakereler yürütmektedirler.
Brezilya-Genel Ekonomik Durum
• Brezilya kapsamlı özelleştirme programı
sayesinde, en fazla yabancı sermaye
yatırımı çeken ülkeler arasında ilk on sırada
yer almakta olup 1991-2002 yılları arasında
toplamı 105 milyar USD’yi bulan ve
çoğunluğunu hizmet sektörünün oluşturduğu
çok sayıda kamu teşebbüsünü
özelleştirmiştir.
Brezilya-Genel Ekonomik Durum
795.7
800
700
603.8
600
510
505.5
500
460.8
400
300
231.1
233.1
236.6
222
200
187.1
100
0
2001a
2002a
GSYİH (Milyar $)
2003a
2004a
Toplam Dış Borç (Milyar $)
2005b
Brezilya-Genel Ekonomik Durum
Ülkelere Göre İhracat Yüzdeleri
120,000
ABD
21.1
Arjantin
100,000
7.6
59.6
Hollanda
6.1
Çin
5.6
Diğer
80,000
60,000
Ülkelere Göre İthalat Yüzdeleri
40,000
18.3
ABD
20,000
58.8
5.9
8.9
Arjantin
8.1
Almanya
Çin
Diğer
0
2001a
2002a
Mal İhracatı (Fob, milyon $)
2003a
2004a
2005b
Mal İthalatı (Fob, milyon $)
MERCOSUR’un Etkileri
MERCOSUR Ülkeleri Mal İhracatı
(Milyar $)
MERCOSUR Ülkeleri Mal İthalatı
(Milyar $)
140
90
80
120
70
100
60
80
50
40
60
30
40
20
20
10
0
1980
1985
1990
Arjantin
1996
Brezilya
1999
2000
Paraguay
2001
Uruguay
2004
2005
0
1980
1985
Arjantin
1990
1996
Brezilya
1999
2000
Paraguay
2001
2004
Uruguay
2005
MERCOSUR Ülkeleri Mal
İhracatı
• MERCOSUR kuruluşundan beri oldukça
hızlı bir ilerleme göstermiştir. 1980'li yıllarda
8 milyar dolar civarında olan Arjantin'in
ihracatı MERCOSUR'un kurulması ile birlikte
önemli bir yükselme eğilimine girmiş, 1996
yılında 21 milyar dolara, 2005 yılında ise, 40
milyar dolara ulaşmıştır.
MERCOSUR Ülkeleri Mal
İhracatı
• Brezilya da, MERCOSUR şemsiyesi altında
ihracatını 1990-2005 döneminde üçe katlamıştır.
Tablodaki verilerden Paraguay ve Uruguay'ın
Mercosur bünyesi altında önemli bir ihracat artışı
sağlayamadıkları görülürken; MERCOSUR ile
serbest ticaret anlaşması imzaladığı 1996 yılıyla
birlikte Şili'nin ihracatında önemli artışlar meydana
geldiği görülmektedir. MERCOSUR üyelerinin
birbirlerine yaptıkları ihracatın toplamı (blok-içi
İhracat) 1999 yılı itibarıyla 21 milyar $ civarındadır.
MERCOSUR Ülkeleri Mal
İthalatı
• MERCOSUR'un kurulmasıyla beraber
özellikle Brezilya ve Arjantin'in ithalat
rakamlarının artma eğilimine girdiği
görülmektedir. Ancak bu ülkeler benzer
malları ve genellikle de sanayileri için gerekli
aramalları ithal ettikleri için, ithalattaki artış,
blok-içinden ziyade blok-dışından ve
özellikle de Avrupa Birliği ülkelerinden ve
ABD'den yapılan ithalatta karşılanmıştır.
MERCOSUR’un Etkileri
MERCOSUR Ülkelerine Doğrudan Yabancı Yatırım Akımları
(Milyon $)
35000
30000
25000
Arjantin
Brezilya
20000
Paraguay
15000
Uruguay
10000
5000
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Mercosur Ülkelerine Doğrudan
Yabancı Yatırım Akımları
• Arjantin ve Brezilya, doğrudan yabanci
yatırımlardan pay almakta, gelişmekte olan ülkeler
arasında önde gelen ülkelerdir ve Mercosur'un
kurulması ile doğrudan yabancı yatırım
akımlarında önemli artışlar meydana gelmiştir.
MERCOSUR kurulmadan önce 1,8 milyar dolar
düzeyinde olan Arjantin'e yönelik yıllık doğrudan
yabancı yatırım akımı, bugün 20 milyar doların
üzerine çıkmıştır. Brezilya, MERCOSUR sürecinin
bu yönünden daha fazla yararlanmış, başlangıçta
bu ülke daha az yabancı yatırım çekerken, bugün
Brezilya'ya yıllık 30 milyar doların üstünde
doğrudan yabancı yatırım yapılmaktadır.
Birlikteki Sorunlar
• İlk sorun 1999’da…
• Ülkelerin iç ekonomik sorunlarını dış ticaret
araçları ile çözme çabaları,
• ABD’nin Güney Amerika’ya dönük planları
• Latin Amerika bürokrasinin karmaşıklığı ve
kuralların uygulanmasındaki düzensizlikler
• Yığılma etkisinin dengelenmemesi
Sonuç olarak…
• Entegrasyon hala canlı ve tüm bu zorluklara
ve ABD’ye karşın devam etmek istediğini
açıkça ortaya koymaktadır…
…TEŞEKKÜRLER…