tiroid ve paratiroid hast ders

TİROİD VE PARATİROİD BEZİ
HASTALIKLARI
ANATOMİ
 Tiroid
bezi
sternohyoid kas
altında,C5 ve T1
vertebra seviyeleri
arasında veya 2. ve 3.
trakeal halkalar
arasında yerleşimli
yaklaşık herbiri 25 gr
ağırlığında olan
endokrin bir organdır

Tiroid bezi içinde 2
endokrin organ
vardır:
 Tiroid hormonları
ve kalsitonin
salgılayan kısım
(tiroid organı)
 Paratiroid hormon
salgılayan kısım
(paratiroid organı)
TIROIDIN NEOPLASTIK HASTALIKLARI


Benign tiroid lezyonları
 Tiroid adenomu (Folliküler adenom)
 Teratom
 Tiroid kistleri
Malign tiroid lezyonları
 Diferansiye tiroid kanserleri
Papiller karsinom
 Folliküler karsinom
 Hürthle hücreli karsinom


İndiferansiye tiroid kanserleri
Anaplastik karsinom
 Medüller karsinom
 Tiroid lenfoması
 Skuamöz hücreli karsinom
 Sarkomlar
 Metastatik tümörler

BENİGN TİROİD NEOPLAZMLARI
TİROİD ADENOMU
 En
sık görülen tiroid neoplazmı
 30 yaş üstü kadınlar
 Folliküler dokudan gelişir
 Kapsüllü soliter lezyon
 Tümör içine kanama, nekroz, kalsifikasyon ve
kistik dejenerasyon
 Çoğunlukla hipofonksiyonal olup, bazı
vakalar hiperfonksiyone olabilir.
 İİAB ve frozen incelemenin ayırıcı teşhise
yeterli katkısı yoktur.
 Lobektomi uygulanır.
TERATOM


Hayatın erken dönemlerinde kistik ve benign
teratomlar görülür (Total tiroidektomi+Hormon
replasmanı).
Erişkinlerde malign teratomlar (Total
tiroidektomi+Boyun diseksiyonu+RT+KT).
TİROİD KİSTLERİ



Doğumsal-gelişimsel anomalilerden, malign
neoplastik lezyonlara kadar değişen geniş bir
spektrumdaki patolojilerle ilişkili olabilir.
Tedavi; benign lezyonlar için mikroinvaziv tedavi
(Kistin aspirasyonu ve kist içine etanol yahut
tetrasiklin enjeksiyonu) veya cerrahi ektirpasyon
uygulanır.
Dört cm.den büyük kistlerde tedavi, malignansi
ihtimalinden dolayı cerrahi ekstirpasyon
uygulanır.
MALİGN TİROİD NEOPLAZMLARI

İyi differansiye karsinomlar (% 90), medüller
karsinom (%5-7), Anaplastik karsinom (%2-3) ve
diğerleri olarak ayrılabilir. Papiller (%80),
foliküler (%10), papiller mikrokarsinom ve
Hurthle hücreli karsinom ise iyi differansiye
karsinom tipleridir. Tüm iyi differansiye tiroid
karsinomları tiroid hormonu ve tiroglobulin
salgılarlar.
RISK FAKTÖRLERI
İyonize Radyasyon
-Maruziyetten 6-55 (ort 25.4) yıl sonra
kanser
gelisebilir
-RT sonrası %90 papiller ca gelismekte, genellikle
multisentrik ve lenfatik metastaz riski yüksek
 Cinsiyet
-Kadınlarda daha fazla
-Dogum sayısının artması riski arttırmakta

RISK FAKTÖRLERI
Çevresel Faktörler
-Endemik guatr bölgeleri, iyot eksikligi
(Foliküler ve anaplastik) İyot destegi
saglanınca sıklıkları azalır
 Benign nodüller, otoimmün tiroiditler,
Graves Hastalıgı
 Genetik
-Medüller Ca
-Papiller Ca (Gardner Sendromu)
-Foliküler Ca (Cowden Sendromu)

SEMPTOMLAR - BULGULAR
Yavas büyüyen tiroid nodülü
 Basınç-gerginlik hissi
 Ses kısıklıgı, boyun agrısı, dispne, disfaji
 Boyunda LAP
 Uzak Met (kemik - akc)


Fizik muayene bulgusu olarak nodülün 4 cm’den
büyük, sert, fikse, tek olması, kord vokal
paralizisinin olması malignite için önemli
değişikliklerdir. Tiroid kanserlerinde pozitif LAP
daha çok boyunda III, IV ve VI. bölgelerde olur.
Üst juguler ve posterior üçgende bulunması çok
nadirdir.
TİROİD NODÜLÜNE YAKLAŞIM
TIROID NODÜLLERI
Populasyonun % 3-7’sinde
 % 4’ü malign
 Tek nodülde multiple nodüllere göre daha
fazla kanser potansiyeli
 Çocuk yas grubu ve ileri yasta artmıs kanser
riski

TİROİDEKTOMİ TİPLERİ



Nodulektomi: Sadece tiroid nodülünün çıkarılmasıdır. Tercih
edilmeyen cerrahidir.
Tiroid Lobektomi (Hemitiroidektomi): Tiroidin bir lobunun ve
istmusunun çıkarılmasıdır.Tiroid nodülü olan bir hastaya
minimum yapılacak cerrahidir.
Subtotal tiroidektomi: Tiroid bezinin bir lobunun posterior
kısmında bırakılan tiroid dokusu dışında tümünün çıkarılmasıdır.
Bırakılan tarafta rekurren ve paratiroid bezleri güvendedir.




Totale yakın tiroidektomi: Rekürren larengeal sinirin larenkse
girdiği yerin komşuluğundaki küçük tiroid dkusu dışında tüm
tiroid glandın rezeksiyonudur.
Total Tiroidektomi: Tüm tiroid glandın çıkarılmasıdır ?
Cerrahinin kapsamı artıkça komplikasyonlarda artar.
Karşı lobda mikroskobik hastalık, prognozda önemli değildir.
İnsidentaloma:




Klinik olarak palpe edilmeyen ve radyolojik
görüntülemeler sırasında tesadüfen tesbit edilen tiroid
nodülü için kullanılmaktadır.
%30-50 oranında tespit edilir.
Tiroid nodullerinin en önemli klinik sorunu, %5-10’unda
tiroid karsinomu saptanmasıdır.
Palpe edilemeyen nodüller, aynı boyuttaki palpe edilebilen
nodüller ile eşit oranda malignite riskine sahiptir.
İİAB (ince iğne aspirasyon biopsisi)

Tiroid bezindeki kitlelerin değerlendirilmesinde en değerli metoddur.

Sonuçları şöyle yorumlanır:




Nondiagnostik Biyopsi: Kistik noduller, takip veya cerrahi olarak
çıkarılabilir ancak solid nodullerde cerrahi ön planda düşünülmelidir.
Malign Biyopsi: Total tiroidektomi yapılmalıdır.
Benign Biyopsi: Ek girişime gerek yoktur ancak az da olsa yanlış negatif
sonuç açısından takibi gereklidir.
Şüpheli Biyopsi: Şüpheli olarak değerlendirilen nodüllerin yaklaşık %
20’si maligndir..
İİAB nin şüpheli geldiği şu durumlarda total tiroidektomi
tercih edilmelidir:





Büyük tümörlerde (4 cm ve yukarısı),
Biyopside atipi görülmüşse,
Papiller kanser açısından şüpheli ise,
Soygeçmişde tiroid karsinomu öyküsü varsa,
Radyasyona maruz kalma hikayesi varsa.




Tiroid bezine yönelik minimal cerrahi girişim
hemitiroidektomi olmalıdır.
Nodulektomi veya parsiyel tiroidektomi yapilması tercih
edilmez. Çünkü lokal rekurrens riski çok yüksektir ve
güvenli cerrahi sınır oluşturulamaz.
Hastaların % 80’inde hemitiroidektomi yeterli olmaktadır.
% 5 hastada ise hangi cerrahi yapılırsa yapılsın sonuç
kötüdür. Kalan %15 hastada agresif cerrahi ve RAI-RT
lokal hastalık kontrolü sağlanır.
Tiroid nodüllü hastada malignite yönünden şüphe uyandıran
belirti ve bulgular:









Hızlı büyüme
Disfaji
Disfoni
Hemoptizi
Ağrı
Erkek hasta
20 yaşın altı, 60 yaşın üstü
Ailede tiroid kanseri hikayesi
Radyoterapi hikayesi





4 cm ≥ noduller
Cilde ve yumuşak dokuya fikse
Sert nodül
Palpabl lenfadenopati
Vokal kord paralizisi
Tiroid nodullerinde laboratuvar tetkikleri:

T3, f T3,T4,f T4,TSH

TG-Anti TG antikor

TPO-Anti TPO

Kalsitonin

Soliter tiroid nodülü ile karşılaşıldığında, öncelikle glandın fonksiyon
durumunun değerlendirilmesi gereklidir. Başvuruda ilk istenen test tatal
T4 düzeyi olmasına rağmen, serbest T4 miktarı serumdaki tiroid hormonu
seviyesini daha doğru yansıtırken, sensivitesi en yüksek test TSH
ölçümüdür. Tiroid nodülü saptanan birçok hastada TSH düzeyi
normaldir.




TSH normal veya yüksekse tanıda bir sonraki aşama USG dir. TSH
düşük bulunursa nodülün fonksiyon görüp görmediğini saptamak için
öncelikle tiroid sintigrafisi tercih edilmelidir.
Anti TPO, Hashimato tiroiditi tanısına yardımcı bir testtir. Hashimato
tiroiditi tanısı, nodüldeki malignensi riskini azaltmadığı gibi, karsinoma
ve lenfomanın bu hastalıkta daha yüksek insidansda görüldüğü de akılda
tutulmalıdır.
Serum tiroglobulin düzeyi; karsinom tanısında yararlı değildir, ancak
tiroid karsinomu tanısıyla tiroidektomi yapılan hastalarda takipte
yararlıdır.
Kalsitonin düzeyi; aile hikayesinde tiroid meduller karsinomu veya
multipl endokrin neoplazi sendromu olan kişilerde mutlaka ilk
değerlendirmede istenmelidir.


Solid nodullerin %5-10 u malign karekterdedir.
Solid kompenenti olmayan kistik lezyonların malignensi riski % 0.5-3
Multınoduler vakalarda ise malign oranı %1-3 seviyelerindedir.

Malignensi açısından USG!de şüphe uyandıran bulgular:

Halo görüntüsünün olmaması

Hipoekojenik solid patern

Heterojen yapı

Sınır düzensizliği

Mikrokalsifikasyonlar

Ekstraglanduler uzanım

TSH ve tiroid hormon düzeyleri

Ötiroidi
Tiroid nodülü olan hastaların çoğu
 Tiroid kanserleri


Hipertiroidi
Soliter toksik nodül
 Toksik multinodüler guatr
 Graves zemininde gelişmiş nodül


Hipotiroidi

Hashimoto tiroiditi (Kronik lenfositik tiroidit) zemininde gelişen
nodül veya lenfoma

Tiroglobulin’in esas yararı kanser cerrahisi
sonrası takiptedir. Zira iyi differansiye tiroid
kanserleri tiroglobulin salgılar.Tiroglobulin
İİAB’den sonra ve subakut tiroiditte
artar.Kalsitonin medüller Ca’lı hastalarda en
önemli tanı ve tarama incelemesidir. Rutin
olarak değil de aile anamnezi olanlarda yapılır.
R
ADYOLOJIK INCELEME
 BT, MRG ilk başvurulacak inceleme seçeneği değildir.
Kanserde invazyonun belirlenmesi ve LAP tetkikinde
yararlı olabilir. Burada kontrastsız incelemeler tercih
edilmelidir. Zira kontrast maddeleri İyot 131
tutulumunu düşürerek sonraki inceleme veya
müdahaleleri zorlaştırır.
TİROİD SİNTİGRAFİSİ
İİAB’den önce klinik değeri daha fazla idi..
 Sıcak (fonksiyonel), soğuk (non-fonksiyonel)
nodül ayırımı ise ancak tiroid tarafından tutulup
kullanılabilen radyoiyodinlerle olur.
 İyot 131 rutinde kullanılır.


Cambbell ve Pillsburg’un çalışmasında tek soğuk
nodüllerin %17’si, ılık nodüllerin %13’ü, sıcak nodüllerin
%4’ü malign olarak saptanmıştır. Bu sonuçlar
sintigrafinin malignite tetkikinde sınırlılığını
göstermektedir.

Tiroid sintigrafisi bunlara rağmen sıcak
nodüllerde, ektopik doku saptanmasında,
postoperatuar rezidüel doku, okült uzak
metastaz, ektopik tiroid dokusu varlığının
saptanmasında yararlıdır.

Ablasyonda yararlanılan iyot 131‘in yaydığı ß
ışınlarıdır. Soğuk nodül, nontoksik diffüz (basit)
guatr, toksik diffüz guatr, küçük nontoksik
multinodüler guatr’da faydalı değildir. Graves
hastalığı, 45 yaş üstü toksik adenomda I131 ile
ablasyon cerrahiden önce gelir.
İNCE İĞNE ASPIRASYON BIOPSISI

Tiroid nodüllerinde en iyi tanı metodudur. Güvenli,
ucuz, minimal invazif, sensitif olması avantajlarıdır. %
90 civarında doğru tanı koydurur. Değerlendirmede
benign (%70), malign (%5), kuşkulu (%10), tanı için
yetersiz (%15) yorumları yapılmaktadır. Tanı için
yetersiz olanlarda frozen veya açık biopsi
önerilmektedir. Papiller Ca, medüller Ca, anaplastik
Ca’yı tanır ve bunlarda frozen’dan üstündür.
 Folliküler
Ca ve Hurthle hüc. Ca’da ise
güçlük vardır. Yalancı negatifliğe sebep
olan durumlar 1 cm’den küçük ve 4
cm’den büyük nodüllerin aspirasyonu,
hemorajik nodüller ve multinodüler
guatrdadır. Burada yetersiz hücre
aspirasyonu bu sonucu doğurmaktadır.
Bu nedenle USG’nin klavuzluğu yararlı
olacaktır. Yalancı pozitifliğin en önemli
sebebi ise Hashimato tiroiditidir.
Tiroid kanserleri ve görülme sıklıkları

Foliküler hücre kaynaklı tiroid kanseri
Papiller tiroid kanseri
%60-65
Foliküler tiroid kanseri
%15-20
Hurthle hücreli tiroid kanseri
%2-5

Parafoliküler (medüller) tiroid kanseri
%4-6

İndifferensiye tiroid kanseri
%5

Stromal tiroid kanseri (lenfoma, sarkom vb)
%1
Tiroid Kanserinde Risk Faktörleri
Düşük risk
45 den küçük
Yüksek risk

Yaş

Cinsiyet
bayan
erkek

T evresi
4 cm den küçük
4 cm den büyük

Ekstraglanduler yayılım yok
var

Histoloji
foliküler
papiller
45 den büyük
PAPILLER KARSINOM
Tiroid kanserlerinin % 80’i
 En sık 30-40 yas arası, K/E: 3
 Beyaz ırk
 En iyi seyirli diferansiye tiroid ca
 Uzun, sessiz seyir, düsük mortalite
 Ailesel geçis (Gardner Send)

PAPILLER KARSINOM
Kapsülsüz, tiroid dokusu içine infiltrasyon,
kalsifikasyon, nekroz ve kistik degisiklikler
gösterir
 Stroma içi kalsifikasyonlar >Psammoma
cisimcikleri
 %10 oranında tiroid kapsül invazyonu, çevre
dokulara yayılım

PAPILLER KARSINOM
%30-82 oranında kontralateral lobda
mikroskopik kanser odakları olabilir
 Servikal LAP % 46-90
 Level VI, II-IV, üst mediastinal bölge (VII)
 Papiller ve foliküler ca da lenfatik kapsül
invazyonu çok düsük> fonksiyonel boyun
disseksiyonu yeterli

PAPILLER KARSINOM
Uzak metastaz baslangıçta %1, ileri dönemde
%10
 En sık 20 yas altı ve 50 yas üstünde ve akc. ile
kemik dokusuna
 Metastazlar gençlerde stabil kalıyor ancak
yaslılarda agresif seyirli
 10 yıllık survi %85-90

FOLIKÜLER KARSINOM
%10-25,kadınlarda 2-5 kat fazla
 Ortalama 40 yas
 İyot eksikligi,endemik guatr bölgelerinde
sık
 Ailesel tipler tanımlanmıs
 Cowden Sendromunda %10 görülür.
 Graves Hastalıgı ile birlikte olabilir

FOLIKÜLER KARSINOM
Genellikle soliter-kapsüllü
 Multifokal hastalık nadir
 Vasküler ve kapsüler invazyonla benign
adenomdan ayrılır
 Hematojen yayılım gözlenir
 İİAB de yalancı negatiflik %62 dolayındadır

HÜRTHLE HÜCRELI KARSINOM
Olguların %3-5 i
 En az %75 i hürthle (onkositik) hücreli bir
yapı gösteren kapsüllü, foliküler hücre grupları
 Daha az diferansiye, daha agresif
 Servikal ve uzak metastaza egilimli
 TSH reseptörleri içerir ve tiroglobulin üretir

HÜRTHLE HÜCRELI KARSINOM
Sıklıkla multifokal ve bilateral yerlesimli
 Tüm hürthle hücreli neoplazmların %20 si
malign
 Foliküler karsinomlu hastalardan 2 kat daha
fazla akciger metastazı

PROGNOZ
İyi Differansiye Ca’da
 Tümörün 4 cm’den büyük olması, pozitif
metastaz kötü prognoz faktörleridir.
 Düşük risk grubu; papiller Ca, 50 yaş altı kadın,
40 yaş altı erkek
 Foliküler Ca, 50 yaş üstü kadın, 40 yaş üstü
erkek olarak belirlenmiştir.

İYI DIFERANSIYE TIROID
KARSINOMLARINDA TEDAVI
Total tiroidektomi ve fonksiyonel boyun
diseksiyonu (II.-VI. bölge lenf nodu diseksiyonu
yapılır)
 Radyoaktif iyot tedavisi
 RT
 Hormonal replasman

İYI DIFERANSIYE TIROID
KARSINOMLARINDA TEDAVI
1.Total Tiroidektomi+FBD
 2.Lobektomi+isthmektomi frozen esliginde yapilırsa
ve ca (+) gelirse tamamlayıcı tiroidektomi+FBD
 3.TSH degeri 35’e gelince hormon replasman tedavisi
 4.Cerrahiden 6 hafta sonra radyoaktif iyot taraması
 5.Önemli derecede rezidüel iyot tutulumu varsa
radyoaktif İyot tedavisi

6. 1. yılda tarama negatif ise 2 yıl sonra kontrol, yine
 negatifse 5 yılda bir kontrol
 7.Rekürrens varsa yüksek doz radyoaktif iyot tedavisi
 8.Folliküler karsinomlar TSH reseptörleri içerdikleri
için cerrahi sonrasında tiroid hormonu verilerek
TSH’ın baskılanması çok önemlidir.

RADYOAKTIF İYOT TEDAVISI
1.Non-rezektabl metastatik hastalıklarda İyot
tutulumu mevcut ise
 2.Cerrahi sonrası (+) lenf nodu olan durumlarda
(İyot tutulumu belirgin ise)
 3.Vasküler invazyon mevcut ise
 4.Trakea, larenks, hipofarenks invazyonu olup
iyot tutulumu mevcut ise

MEDÜLLER KARSINOM
 Tiroid
kanserlerinin %7 si
 Daha kötü seyirli
 Ortalama 50 yaş
 Parafoliküler C hücreleri kaynaklı
 Sıklıkla tek bir nodül olarak gözlenir
 Karsinom olusmadan önceki dönemde C
hücrelerinde hiperplazi olusur
 Kalsitonin salınır
 Ailesel ve sporadik (%80),MEN IIA ve
MENIIB olmak üzere 4 klinik şekli
vardır.
 %50 lenf nodu (+), %10 uzak metastaz (+)
MEDÜLLER KARSINOM

Familyal tip diğer endokrin patolojilerin eşlik
etmediği otozomal dominant geçişli ve en iyi
prognozlu bir alt tiptir. 45 yaşlarında ortaya
çıkar. MEN IIa aslında Sipple sendromu olarak
tanınır; feokromasitoma, paratiroid neoplaziler
ile beraber seyreden bir varyanttır. MEN IIb en
kötü prognozlu tiptir. Mukozal nöromalar,
marfanoid vücut tipi, feokromasitoma eşlik eder.
MEDÜLLER KARSINOM
 Ret
proto-onkogeni nokta mutasyonu
mevcut olabilir
 Eslik edebilecek feokromositoma
dıslanmalıdır
 Klasitonin ve CEA düzeyleri takipte çok
önemli
 İyot 131 ve Tc99M Sestamibi ile metastaz
saptanması yapılabilir.
 MEN sendromu ile ilişkili olmayan ailesel
medüller karsinomlar en iyi prognoza
sahip iken, bunu MEN II A ve sporadik
medüller karsinom izler. MEN II B ise en
kötü prognozludur.
MEDÜLLER KARSINOM-TEDAVI
Total tiroidektomi ve santral boyun
diseksiyonu, lateral servikal nod metastazı varsa
radikal boyun disseksiyonu yapılmalıdır.
 Takiplerde kalsitonin seviyesinin normal
düzeye inmesi birkaç ay sürebilir. Eger
düsmüyorsa veya sonradan yükseliyorsa
nüks düsünülmelidir.

ANAPLASTIK KARSINOM
60 yas üzerinde
 Genellikle uzun süreli bir guatr veya iyi
diferansiye karsinom zemininde gelisir
 İyot eksikligi olan bölgelerde ve kadınlarda daha
sık
 Rekürren veya tedavi edilmemis tiroid ca da
uzun yıllar sonra anaplastik degisim gözlenebilir

ANAPLASTIK KARSINOM
Hızlı büyüyen ve hava-sindirim yollarını
destrükte eden boyun kitlesi
 Lenfatik metastaz %80-90,uzak metastaz
%50
 Prognoz oldukça kötü olup ortalama 6 aydır
 Tedavi: RT ve KT, Palyatif cerrahi

TIROID LENFOMASI
 Sıklıkla
yaslı kadınlarda ve Hashimoto
tiroiditi
zemininde gelisir
 Çogunlugu Non-Hodgkin B hücreli tip
 Tanıda açık biyopsi gerekebilir
 Kemoterapiye çok iyi yanıt verir
 Sıkıkla RT ile kombine edilir
 Cerrahinin yeri yoktur
 5 yıllık sag kalım %50’dir
DİGER MALİGN
NEOPLAZMLAR
Primer Squamöz Hücreli Karsinomlar
 Sekonder Squamöz Hücreli Karsinomlar(Larinks
priform sinüs)
 Sarkomlar(Total tiroidektomi+BD+RT)
 Metastatik
 Karsinomlar(meme,böbrek,akciger,melanom)

TNM (AJCC-2002)
T1: Tümör çapı 2 cm den küçük
 T2: Tümör çapı 2-4 cm
 T3: Tümör çapı 4 cm den büyük,tiroide sınırlı
veya tiroid
dısına uzanım minimal mevcut
 T4a: Tümör herhangi bir boyutta olabilir, ancak
kapsülü
invase edip çevre dokulara yayılmıs ( subkutan
yumusak doku, larynx, trakea, özofagus,
rekürren laryngeal sinir)
 T4b: Tümör prevertebral fasyaya uzanmıs veya
karotis
veya mediastinal damarları çevrelemis
 Tx: Primer tümör boyutu bilinmiyor

TNM (AJCC-2002)
 No:
Metastatik nod yok
 N1a: Level VI metastazı (pretrakeal,
paratrakeal ve prelaryngeal/Delphian lenf
nodları)
 N1b: Unilateral, bilateral, kontralateral
servikal veya süperior mediastinal lenf
nodu metastazı
 Mo: Uzak metastaz yok
 M1: Uzak metastaz var
 Mx: Uzak metastaz degerlendiriliemiyor
EVRELEME
Papiller ve Foliküler Ca
 45 yas altı
-Stage I : Herhangi T ve N, Mo
-Stage II : Herhangi T ve N, M1

EVRELEME
Papiller ve Foliküler Ca 45 yas üstü hastalar ile
Medüller Ca
-Stage I: T1, No, Mo
-Stage II: T2, No, Mo
-Stage III: T1-3, No-N1a, Mo
-Stage IVA: T1-4a, N0-1b, Mo
-Stage IVB: T4b,herhangi N, Mo
-Stage IVC: Herhangi T ve N, M1

EVRELEME

Papiller ve Foliküler Ca 45 yas üstü hastalar ile
Medüller Ca
-Stage I: T1, No, Mo
-Stage II: T2, No, Mo
-Stage III: T1-3, No-N1a, Mo
-Stage IVA: T1-4a, N0-1b, Mo
-Stage IVB: T4b,herhangi N, Mo
-Stage IVC: Herhangi T ve N, M1
PARATİROİD HASTALIKLARI
ANATOMI
4 adettir
 5-7 x 3-4 x 0.5-2 mm ebatta (30-50mg)
 Üsttekiler daha posteriorda
 3. Ve 4. Faringeal yarıktan gelişirler
 Supernumary glands %15
 Genelde inf tir arterden beslenirler

HISTOLOJI
Dokunun yarısı parankim yarısı stroma
 Erişkin paratirodindeki hücreler
 Chief hücreler
 Oxyphil (asidofilik) hücreler (PTH)
 Water clear hücreler (PTH)


PTH kalsiyum ve fosfat metabolizmasını
düzenler
KALSIYUM





Enzimatik reaksiyonlar
Hormon metabolizmasında mediatör
Nörotransmisyon
Kas kontraksiyonu
Pıhtılaşma mekanizmas
HIPERPARATIROIDIZM

Primer

Sekonder

Tersiyer
PRIMER HIPERPARATIROIDI
Etyoloji
Paratiroia adenomu
 Paratiroid hiperplazisi
 MEN 1 ve 2a sendronları
 Paratiroid karsinomu

Primer Hiperparatiroidi
 Bulguları
 Serum Ca fosfatta
idrar Ca
 Böbrek: Ürolithiazis, renal fonksiyonda bozulma
 Kemik : Osteoporoz, osteitis fibroza sistika,
subperiostal kemik rezorpsiyonu
 GİS : Bulantı, kusma, konstipasyon, kabızlık,
 peptik ülser, kolelithiazis, pankreatit
 Nöromuskuler : Proksimal kas güçsüzlüğü
 Psikoljik : Depresyon, anksiyete, psikoz,
komaPrimer Hiperpar

Lokalizasyon
USG
 BT
 MR
 Ta-Tc substraction sintigrafisi
 Boyun eksplorasyonu

PRIMER HIPERPARATIROIDI
Tedavisi
 Medikal tedavi
 Cerrahi tedavi
 Takip edilen hastaların %20 sinde klinik
semptom gelişir, %20 si takipten kaybolur

SEMPTOMLAR
Kas Güçsüzlüğü %70
 Artralji %54
 Konstipasyon %32
 Nefrolithiazis %30
 Psikiyatrik s. %15
 Peptik ülser %12
 Kas ağrısı %5
 Kemik Patolojileri %2
 Pankreatit %1

HIPERKALSEMININ TEDAVISI
Primer hastalığın tedavisi













Tümör rezeksiyonu
Paratiroidektomi
Ekstrasellüler volümün artırılması
Serum fizyolojik infüzyonu
İdrar Ca atılımının artırılması
Ekstrasellüler volüm ekspansiyonu
Loop diüretikler (Furosemid, etakrinik asit)
Kemik rezorpsiyonunun inhibisyonu
Kalsitonin
Glukokortikoidler
Mithramycin
Bifosfonatlar
Gallium nitrat
TEŞEKKÜRLER