GAPS - Ankara Akupunktur Derneği

GAPS
Bağırsak ve
Psikoloji / Fizyoloji
Sendromu
(Gut And Psychology / Physiology Syndrome)
Dr. Asuman KAPLAN ALGIN
4. Akupunktur Sempozyumu, Kızılcahamam Ankara, 2015
www.drasuman.com
www.akupunkturist.com
www.kozmetikakupunkturist.com
500 tür bakteri
1–10 katrilyon arasındadır.
1,5-2 kg.
Sağlıklı bir insanda sayıları sınırlıdır ve yararlı bakteriler tarafından
kontrol edilirler.
Bağırsak florasındaki faydalı bakteriler, yediğimiz besinlerdeki
Proteinleri ----------- aminoasitlere,
Karbonhidratları --- disakkaritlere
Yağları --------------- yağ asitlerine
dönüştürürler.
Faydalı Flora (en önemli ve sayıca % 98’i)
Bifidobacteria
Lactobacteria
Propionobacteria
E. coli’nin fizyolojik nesilleri
Peptostreptococci
Enterococci
Fırsatçı Flora
Bacteroids
Peptococci
Staphylococci
Streptococci
Bacilli
Clostridia
Enterobacteria (Proteus, Clebsielli, Citrobacteria vb.)
Fuzobacteria
Eubacteria,
Catenobacteria
Mayalar
Geçici Flora
Günlük olarak yiyecek ve içeceklerle aldığımız, genellikle
mayalama özelliği olmayan, gram-negatif basillerden oluşur.
Hasarlı ve Geçirgen Bağırsak Florası
Toksinler
Ağır metaller
Katkı maddeleri
İyi sindirilemeyen besinler
Bağırsak duvarından kana, kan yoluyla beyne gider ve hastalıklara
yol açar.
Buna GAPS, yani “Bağırsak ve Psikoloji Sendromu” denir.
Bağırsak duvarından kana, kan yoluyla vücutta çeşitli organlara gider
ve hastalıklara yol açar.
Buna GAPS, yani “Bağırsak ve Fizyoloji Sendromu” denir.
GAPS
• Anormal bağırsak florası
• Anormal sindirim, beslenme yetersizlikleri
• Gıda alerjileri
• Bağırsaktaki patojenler tarafından üretilen toksinler, vücut
tarafından emilir, etrafa dağıtılır ve belirtilere/semptomlara neden
olurlar.
• Detoksifikasyon sistemi çöker.
• Otoimmunite çöküşe katılır.
• Beyin etkilendiğinde- Bağırsak ve Psikoloji Sendromu.
• Vücudun geri kalanı etkilendiğinde- Bağırsak ve Fizyoloji
Sendromu.
• İki GAP Sendromu her zaman üst üste biner!
GAPS Semptomları
Bağırsak ve Psikoloji Sendromu: Ruh değişiklikleri, hafıza ve
bilişsel sorunlar, davranışsal ve sosyal sorunlar, uyku problemleri,
psikotik belirtiler, panik ataklar, anksiyete, istemsiz hareketler, tikler
ve nöbetler, obsesyonlar, kompulsiyonlar, yeme problemleri, vb.
Bağırsak ve Fizyoloji Sendromu: Sindirim problemleri, yorgunluk,
kas zayıflığı, kramplar ve anormal kas tonu, kemikler, eklemler ve
kaslarda ağrı, cilt problemleri, nörolojik problemler, hormonal
bozukluklar, baş ağrısı, sık tekrarlayan enfeksiyonlar, alerji, idrar
problemleri, kısırlık, vb.
GAPS’lı bir kişide sindirim sistemi, vücudun ana toksisite kaynağı
haline gelmiş durumdadır.
GAPS tedavisinin temeli,
kişiye özel bir beslenme programı uygulayarak bozulan bağırsak
florasını tekrar yapılandırıp vücuda toksin girişini kesmek
ve vücudun kendisini tedavi etmesini sağlamaktır.
Bağırsak ve Psikoloji Sendromu
Çocukta
Yetişkinde
 OTİZM
 MADDE BAĞIMLILIĞI
 DEHB/DEB (ADHD/ADD)
 DEPRESYON
 DİSLEKSİ
 YEME BOZUKLUKLARI
 DİSPRAKSİ
 OBSESİF-KOMPULSİF
 ÖĞRENME-DAVRANIŞSAL-
BOZUKLUK
 MANİK DEPRESİFLİK
 ŞİZOFRENİ
 EPİLEPSİ
SOSYAL PROBLEMLER
 EPİLEPSİ
Bağırsak ve Fizyoloji Sendromu
 Tüm sindirim bozuklukları: IBS (İrritabl KalınBağırsak








Sendromu), IBD (İltihaplı KalınBağırsak Hastalığı), gastrit, kolit,
yemek borusu iltihabı, çölyak hastalığı
Otoimmünite: MS, romotaid artrit, diyabet tip1, kemik iltihabı,
lupus, idrar yolları iltihabı, sedef hastalığı, kellik
Her çeşit artirit
ME (Miyeljik Ensefalomiyelit), fibromiyalji, kronik yorgunluk
Alerji, astım, egzema, saman nezlesi, vb
Hormonal problemler (tiroit, böbrek üstü bezi rahatsızlığı, adet
öncesi sendromu)
Migren, nöropati, nörolojik problemler
Kronik sistit, yatağı ıslatma, nefropati
Gıda intoleransları, Gıda Proteini Intoleransı, Enterokolit Sendromu
Tipik senaryo – çocuk
• Annede bağırsak disbiyozu
• Bebek normal bir bağırsak florası geliştiremez
• Bağışıklık sistemi buna göre değişir
• Kulak enfeksiyonları, antibiyotik kullanımları
• Göğüs enfeksiyonları, antibiyotik kullanımları
• Bağırsak florası ve bağışıklık sistemi daha çok zarar görür
• Aşılar
• Bebek sütten kesilir
• Bağırsak disbiyozu hasarlı bağırsak duvarına yol açar
• Toksinler, mikroplar, sindirilmemiş yiyecekler vücuda girer
•Otoimmunite devreye girer
Tipik Senaryo – Yetişkin
• Doğumdan itibaren veya sonrasında hasar görerek oluşan anormal
bağırsak florası.
• Sindirim sorunları.
• Enerji eksikliği.
• Alerji ve astım.
• Mantar, kronik sistit, yatak ıslatma.
• PMS, kısırlık, düşük cinsel dürtü.
• Baş ağrısı, zayıf hafıza, kötü uyku, bilişsel ve ruh hali sorunları.
• Dermatit, saç dökülmesi, sedef hastalığı.
• Anemi, zayıf dayanıklılık ve stres ile başa çıkma yetersizliği.
• Ağrılı eklemler ve kaslar, artrit dönemleri.
• Otoimmunite sorunlara katılır ve muhtemelen teşhis edilir.
• Depresyon ya da başka zihinsel sorun tanısı.
Sindirim Problemleri
 Karın ağrısı, spazmlar.
 Anormal dışkı: ishal, kabızlık, karışım.
 Eksik dışkılamış olma hissi.
 Ağrılı dışkılar
 Aşırı gaz üretimi: gaz, geğirme, şişkinlik.
 Reflü ve hazımsızlık.
 Sıkıştırılmış bağırsak.
 Kötü nefes, paslı dil.
Hasar Görmüş Bağırsak Duvarı
 Yararlı bağırsak florası tarafından korunma yetersiz kalır
 Patojen mikroplar ve toksinler saldırır
 Enterositler bozulur, kapalı eklem yerleri açılır
 Yeterince sindirilmemiş yiyecekler, yiyecek alerjilerine ve
intoleranslarına sebep olur
 Hasar görmüş bağırsak, toksinlerin ve mikropların kana
karışmasına izin verir
 Vücutta genelinde toksisite oluşur
 Bağışıklık sistemi, otoimmünite ile tepki gösterir
Otoimmunite GAPS’da her zaman mevcuttur!
 Otoimmunite bağırsakta doğar!
• Hasarlı bağırsak duvarı tarafından, sindirilmemiş protein ve
toksinlerin emilimi nedeniyle olur
• Bağışıklık sistemi daha sonra vücudun kendi dokularına saldıran
antikorlar üretir
• Tip 1 diyabette pankreas hücreleri saldırıya uğrar
• Çölyak hastalığında ince bağırsak saldırıya uğrar
• MS'de, otizm ve diğer zihinsel ve nörolojik sorunlarda, sinir sistemi
saldırıya uğrar
• Her zaman birden fazla doku saldırıya uğrar
Kan – Beyin Bariyeri
• Geçirgen olduğu şeyler konusunda çok seçicidir
• • Mikrobiyal toksinler ve otoimmün saldırı
• Hasarlı kan-beyin bariyeri
• Toksinler, mikroplar ve antikorlara karşı geçirgen
• Bozulmuş beyin fonksiyonu, bozulmuş öğrenme, davranış,
sosyal beceriler ve algıya yol açar - Bağırsak Ve Psikoloji
Sendromu
• Epileptik nöbetler
Çocuklarda Epilepsi
• 20 yaşın altındaki nüfusun % 1’i
• Zihinsel sorunları olan çocukların % 50’si
• % 70 için – belirgin hiçbir neden görülmez
 Vakaların büyük çoğunluğunda, çocukluk epilepsisi
bağırsaktan gelen toksisite nedeniyle oluşur.
 Tedavinin bağırsak sağlığı üzerinde durularak olması gerekir!
Bağırsaktan Geçişin Temizlenmesi
Suda çözünen besin ve
toksinler
• Evre 1: Bağırsak duvarından
kan dolaşımı içine
• Evre 2: Karaciğer
• Evre 3: Akciğerler
Yağda Çözünen Besin ve
Toksinler
• Evre 1: Bağırsak duvarından
lenf içine
• Evre 2: Akciğerler
Karaciğer
 Bağırsaktan büyük ölçüde artmış toksik akışı
• Detoksifikasyon sisteminin çöküşü
• Toksinler kan dolaşımının içine girer
• Çevreden: toksik metaller, fenoller, petro-kimyasallar, tutkal
yapıştırıcılar, tarımsal kimyasallar, kişisel bakım ve temizlik
ürünleri, plastik yumuşatıcılar vs
• Vücudun kendi metabolizmasının yan ürünleri (nörotransmitterler,
enzimler, hormonlar, vs)
• Tüm karaciğer fonksiyonları zarar görür, safra taşları oluşur
Safra Taşları
• Safrayla kaplı parazitler, safra kanallarını bloke eden safra taşları
oluşturur
• Bozulmuş safra akışı ve yağ sindirimi
• Kabızlığın en önemli nedenlerinden biridir.
Akciğerler
 Toksinler, sindirilmemiş gıdalar ve mikroplar, fagositler ve
"mukosilier escalatörler" yoluyla ortadan kaldırılırlar
 • Zehirli gazların kaçışı
 • Bronşlara hasar
 • Bronkospazm (hırıltı) - bronşları iyileştirmek için koruyucu
bir mekanizma
Astım
• 1950-60 yıllarında anti-astım ilaçları icat edilene kadar ( astımdan
ölüm yok) iyi huylu bir durumdu.
• Şimdi ölümcül bir hastalık
• Anti-astım ilaçları akciğerlerin toksinleri atmasına ve hasarı
iyileştirmesine izin vermez
• Toksinler vücutta başka bir yere giderek hasara neden olur
Toksinlerin ve sindirilmemiş gıdaların atılması
• Akciğerler yoluyla: astım, diğer kronik akciğer rahatsızlıkları
• Deri yoluyla: egzama, sedef, dermatit ve diğer cilt problemleri
• İdrar yoluyla: nefropati, kronik sistit, böbrek taşları, yatak
ıslatma, pamukçuk
• Mukoza zarının içinden: sinüzit, post-nazal akıntı, rinit, dişeti
iltihabı, vajinit, ishal / kabızlık, vb - tüm diğer kronik
rahatsızlıklar
Egzema
• Toksinlerin cilt yoluyla atılması hasara neden olur
• Anormal cilt florası hasarı arttırır
• Otoimmunite soruna katılır
Kronik sistit, nefropati, yatak ıslatma
 • Toksinler ve sindirilmemiş proteinler idrar yoluyla elimine




edildiğinde, böbreklere hasar vererek nefropatiye neden olur
• Mesanede biriken toksik idrar hasara ve enflamasyona neden olur Kronik sistit
• Mesanede ve üretrada inflamasyon yatak ıslatmaya neden olur
• Kasık, vajina, üretra ve mesanede anormal flora –mantar
enfeksiyonu
• Oksalat ve salisilat yönünden zengin gıdalar, inflamasyonu
ağırlaştırır ve o da ağrılı idrara çıkmaya neden olur.
Çoğu GAPS’lının
Beslenme
Sorunları Var!
Seçici Beslenme Alışkanlıkları
 Genellikle GAPS’in ilk işaretidir
• Diyetlerinin % 90’nı tatlı ve nişastalı gıdalarla sınırlarlar
• Davranış değiştirme tekniği kullanarak % 100 başarı elde
edilebilinir.
Bebeklerde Gelişme Geriliği
• Anormal bağırsak florası olan bebek
• Katı gıdalara geçiş GAPS belirtilerini getirir
• Bebek katı gıdayı reddeder ve gelişmez
Yeme Bozuklukları
• Baştan bir GAPSli çocuk
• Sağlıklı bir çocuk, kötü beslenme (vejetaryenlik, zayıflama)
yüzünden besin eksiklikleri geliştirir; bağışıklık sistemi bozulur,
bu da enfeksiyonlara ve antibiyotiklere yol açar.
Bunun bir sonucu olarak çocuk GAPS geliştirir
• GAPS, kişinin kendisiyle ilgili algısının değişme hissiyle ortaya
çıkar ve yeme bozukluğuna neden olur
Otizm
(içe yöneliklik)(autos=self) Leo Kanner, 1943
 Son 11 yılda insidansta %563
 Son 5 yılda %185
 Son 3 yılda %40 artış oldu.
Geç Teşhis Sebepleri:
1) ‘Her çocuk gelişimi farklıdır’ düşüncesi
2) ‘Aşılar’ konusundaki bilgisizlik
3) ‘Epigenetik’ hakkındaki bilgisizlik
CİVA
Nörotoksin
ELDEKİ BİLGİ:
Aşılar hiç bir problem yaratmaz
Her aşıyı immünitesini değerlendirilmeden herkese uygulayabiliriz
Tiomersalin tehlikeleri konusunda bilgisizlik
Preterm bebeklerin gestasyonel yaşa göre değil kronolojik yaşa göre aşılanmasında sakınca
yok.
GEREKEN ÇABA:
Tiomersal içermeyen aşı aramak.
Tüm aşıları 5’li aşı olarak birarada yapmak yerine ayrı ayrı yapmak,
MMR’yi ayrı ayrı yapmak
Hepatit B’yi annede taşıyıcılık olmasa bile bebek doğar doğmaz kan beyin bariyeri
oluşmadan yapmamak
Aşılar ve İmmünite
Thimerosal Can Cause Immune Imbalances (Journal of Leukocyte Biology)
Thimerosal and Immune Cells – UC Davis M.I.N.D. Institute – March 26/06
Tiny amounts (nanomolars) of thimerosal can:
 1) Kill immune (dendritic) cells
 2) Cause cytokine imbalances
 3) Induce inflammation
The immune response in autism: a new frontier for autism research
Paul Ashwood*,1Sharifia Wills† and Judy Van de Water†
+ Author Affiliations
*Medical Microbiology and Immunology and the M.I.N.D. Institute and †Division of Rheumatology, Allergy and
Clinical Immunology, University of California Davis, Sacramento
↵1 Correspondence: M.I.N.D. Institute, UC Davis, Wet Lab Building, 50th Street, Sacramento, CA 95817. E-mail:
pashwood@ucdavis.edu
 Otizm tanısı alan çocukların yeni doğan döneminde saçlarında civa düzeyi
normal çocuklara göre daha düşük bulunmuş.
 Çünkü: Vücuda alınan civanın atılımı ile ilgili bu çocuklarda problem var.
Metilasyon, transsülfürasyon ve detoksifikasyon mekanizmalarında
bozukluktan dolayı)
Otizmin Genetiği
 %80-85 vakada sebep bilinmiyor
 Ve muhtemelen epigenetik mekanizmalar sorumlu (Yani gen ve çevre ilişkisi)
 Genetik olarak tariflenen vakalar zaten gördüğümüzde fenotipten de tanıyabileceğimiz
frajil X, Tuberoz skleroz gibi vakalar.
 Şu an otizm çalışmaları için bütçe ağırlıklı olarak otizm genetiğine ayrılmaktadır.
Çevre gen ilişkisi üzerine yapılan çalışmalar için yeterli bütçe ayrılmamaktadır.
 Epigenetik (Çevre- gen etkileşimi) hangi genlerimizin eksprese olacağını, hangi
genlerimizin eksprese olmayacağını belirler.
 En az genetik kadar, belki çok daha fazla önemlidir. Ve harika tarafı genetiğimiz
üzerinde söz sahibi olamazsak ta epigenetiğimiz üzerinde oldukça etkili olabilmemiz.
 Genetik dolu bir silah, çevre tetiği çeken faktördür. Ve bu durum, özellikle otizm için
geçerlidir
Leo Kanner ve
Donald Gray Triplett (İlk otizm vakası)
Otizm ve mitokondri






‘’Giulivi and her colleagues found that hydrogen
peroxide levels in autistic children were twice
as high as in normal children. As a result, the
cells of children with autism were exposed to
higher oxidative stress.
Mitochondria often respond to oxidative stress
by making extra copies of their own DNA. The
strategy helps ensure that some normal genes
are present even if others have been damaged
by oxidation.
The researchers found higher mtDNA copy
numbers in the lymphocytes of half of the
children with autism.
These children carried equally high numbers of
mtDNA sets in their granulocytes, another type
of immune cell, demonstrating that these effects
were not limited to a specific cell type.
Two of the five children also had deletions in
their mtDNA genes, whereas none of the control
children showed deletions.’’
JAMA , 2010
Otizm ve metilasyon yolakları
 Otistiklerin %85’i ‘undermethylated’ grupta.
Otizm ve Balık Yağı
Otizm ve Glutatyon
 Glutatyon toksik metallere karşı ilk defans hattıdır.
 Glutatyonun %10-20’si okside olduğu zaman toksik
metaller glutatyondan metallothienine transfer edilir
ve sonrasında vücuttan atılır.
 Metallothienin erken beyin gelişimi için önemlidir.
Otizm ve Candida
 Patojen bakterilerin ve candidanın kuru ağırlığının
%50’sini ağır metaller oluşturur
 Detoksifikasyon süreci aktive olmadan ‘candida’ dan
kurtulamayız.
Otizm ve Epilepsi
 Oksidatif stres ve sonrasında oluşan gliozisten dolayı aslında
beklenen bir sonuç.
 !!!!!!!Depakin (Valproik asit)!!!!!! mitokondriyal hasar yapıyor.
 Otizmli çocuklarda başka antiepileptikler tercih edilmeli.
Otizm ve Parasetamol
 Otizmli çocuklarda parasetamol dışındaki antipiretikler
tercih edilmeli.
Otizm ve Özel Eğitim
 Özel eğitim sinaps artırımı ve çocuğun yaşıtlarına göre
geri kaldığı dönemi yakalaması işlevi açısından çok
önemlidir, ancak otizmin biomedikal tedavisi de
mutlaka bireysel bazda değerlendirilmeli ve
yapılmalıdır.
 Sadece biomedikal tedavi alan çocuklarda da yeterli ve
istenen ilerleme görülememektedir.
Destek Tedavisi
 Koenzim Q 10,
 Vit C, Vit D, Vit E, Vit A
 Metil donorleri: Vit B12 (Metilkobalamin), DMG/TMG,










Folinik asit, SAM-e, Glutatyon
Kofaktörler: B1, B2, B6, Mg, Çinko
N- asetilsistein
Selenyum
İdebenone
Carnosine
Milk thistle ile KC.i güçlü tutmak
Zeytinyaprağı ekstresi
Grapefruit seed excract
Bentonit
Uygun antiepileptikler
GAPS Tedavisi
GAPS Beslenme Protokolü
1.
GAPS Diyet
2. Besin destekleri
3. Detoxifikasyon, güneşlenme
& yaşam tarzı değişiklikleri
GAPS Diyeti
Tedavinin en
Önemlisidir
Yasak yiyecekler
 Tüm tahıllar
 Nişastalı sebzeler
 Şeker, diğer ticari şekerler
 Süt şekeri , laktoz
 Soya içeren nişastalı fasulyeler
 Tüm işlenmiş yiyecekler
 Tüm yiyecek katkı maddeleri
www.gaps.me
Önerilen Yiyecekler








Taze veya dondurulmuş tüm pişmiş etler
Sakatat
İyi kalite yumurta
Nişastasız sebzeler
Kuru meyveler, tüm olgun meyveler
Kabuklu yemişler ve çekirdekler
Fermente edilmiş yiyecekler: süt ürünleri, sebzeler, vb.
Doğal bal
www.gaps.me
Et ve Balık Suları
 Ev yapımı et-kemik ve balık suyu
 Et-kemik sularıyla yapılmış çorbalar ve güveçler
 Ev yapımı et jölesi
 Kemik iliği
 Eklem yerleri ve kıkırdaklar
 Doğal jelatin
Asla ticari bulyon et suları küplerini veya granüllerini
kullanmayın!
Fermente (mayalanmış) yiyecekler
 Lahana turşusu Fermente edilmiş sebzeler,
 Yoğurt veya kefir mayasıyla yapılmış fermente sebzeler
 Fermente balık
 Fermente süt ürünleri
 Fermented beverages
 Fermente kabuklu yemiş ve tohumlar
 Fermente fasulye ve tahıllar (hasta hazır olduğunda)
Doğal Yağlar
 Bütün hayvansal yağlar
 Tereyağı ve ghee (saf, sade tereyağı)
 Hindistan cevizi yağı and hurma yağı
 Soğuk pres sızma zeytinyağı
Tüm margarinlerden, tereyağı benzerlerinden, bitkisel
yağlardan ve pişirme yağlarından kaçının
GAPS Diyeti üç
bölümdür
GAPS Diyet- 3 bölümü
1.
GAPS Giriş Diyeti
2.
Tam GAPS Diyet
3.
Diyetten çıkış
GAPS Giriş Diyeti
 Az lifli ürünler, naziktir ve iyileştiricidir
 Yiyecekler vücuda yavaşça tanıtılır
 Giriş Diyeti aşamalardan oluşur
 Enterositler için yapı taşları sağlar
 Fermente yiyecekler aracılığıyla faydalı mikropları sağlar
 Gıda intoleranslarını hızlıca giderir
 Giriş Diyeti, sabır ve sebat gerektiren bir aşamadır
Birinci Aşama
• Et, kemik ve balık suyu
• Et suyuyla yapılmış çorba ve sebzeler
• Probiyotik gıdalar: Süt temelli (peynir altı suyu, yoğurt, ekşi
krema) ve / veya sebze temelli: lahana turşusu suyu
• Bal ile içilecek zencefil, nane veya papatya çayı
• Aşırı ishal durumunda: Sebze yok! Et veya balık suyu, peynir altı
suyu ve / veya yoğurt, lahana turşusunun suyu, çiğ yumurta sarısı
• Aşırı kabızlık durumunda: lahana turşusu suyu ile başlayın; yoğurt
ve peynir altı suyu yerine ekşi krema koyun
İkinci Aşama
• Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki
gıdalar ile devam edin
• Çiğ yumurta sarısı, daha sonra rafadan yumurta
• Güveç ve tencere yemekleri ekleyin: sebzeli et
• Fermente balık ve İsveç gravlax ekleyin
• Ev yapımı Ghee ekle
Duyarlılık Testi
Gıda alerjisi şüphesi olduğunda ve yeni gıdalar tanıtılırken
kullanın.
Üçüncü Aşama
• Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki
gıdalar ile devam edin
• Olgun avokado ekleyin
• Yumurta, fındık yağı ve kabak ile yapılan krep ekleyin
• Pişmiş (karıştırılmış) yumurta veya omlet ekleyin
• Lahana turşusu ve diğer fermente sebzeleri ekleyin
• Yağ tüketimini arttırmaya devam edin: hayvansal yağlar.
Dördüncü Aşama
• Günde alınan fermente gıdaların miktarını
arttırarak, önceki
gıdalar ile devam edin
• Kavrulmuş(fırın) & ızgara et ekleyin
• Soğuk preslenmiş zeytinyağı ekleyin
• Taze sıkılmış meyve suları ekleyin: Meyve sularının içine çiğ
yumurta, ekşi krema ya da hindistan cevizi yağı karıştırarak
GAPS 'milkshake' elde edersiniz
• Kabuklu yemiş unundan yapılan ev yapımı ekmeği ekleyin
Beşinci Aşama
• Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki
gıdalar ile devam edin
• Elma püresi ya da pişmiş elma ekleyin
• Çiğ sebzeleri ekleyin
• Meyve sularındaki meyve ve sebze çeşitliliğini arttırın
Bu aşama, dikkatli şekilde tanıtılmalıdır. Birçok hasta 4 ile 5.
Aşamalar arasında bir süre için ileri geri gidip gelir.
Altıncı Aşama
• Günde alınan fermente gıdaların miktarını arttırarak, önceki
gıdalar ile devam edin
• Soyulmuş elma ile başlayarak, çiğ meyve ekleyin
• Daha fazla bal ekleyin
• Hamur işlerini ekleyin:kabuklu yemiş unu, yumurta, kurutulmuş
meyve ve yağ ile yapılan kek, top kekler, vb
Bu aşama, dikkatli şekilde tanıtılmalıdır. Birçok hasta 4 .5.
6.Aşamalar arasında bir süre için ileri geri gidip gelir.
Tam GAPS Diyet
• Minimum 2 yıl takip edilmeli
• Günde iki kez meyve suyu / milkshake: Sabah ilk iş ve öğleden sonra
• Ana yemekler yumurta, et, balık ve sebze ve bolca hayvansal yağ ile
yapılmalıdır. Et suyu ve çorbaların her gün tüketilmesi gerekir
• Fındık ekmeği, krep, kek ve meyvelerin yemek aralarında tüketilmesi
gerekir
• Tam Diyet ile başlıyorsanız, “Süt Tanıtım Yap Ürünlerine Başlama
Planı”nı uygulayın
Süt Ürünleriyle Başlama Planı!
Sadece Organik
Adım 1: tuzsuz ghee
Adım 2: Tuzsuz tereyağı
Adım 3: Ev yapımı yoğurt, fermente krema ​ve kefir
Adım 4: Ev yapımı peynir
Adım 5: Olgun geleneksel peynir
Adım 6: Çiğ yoğun krema ​ve kaymak
Tüm pastörize süt ve süt yerine geçen ürünlerden kaçının!
GAPS Diyetinden Çıkmak
• Minimum 1.5 – 2 yıl Tam GAPS’de tam bir iyileşme sağlandıktan
sonra deneyin
• Taze patates tanıtın
• Fermente buğday veya Kinoa tanıtın
• Fermente darı tanıtın
• Her seferinde bir gıda tanıtın ve yavaş yavaş gidin
• Bol miktarda doğal yağ ile servis edin
• Ekşi maya deneyin
• Fermente etmeden buğday, darı ve Kinoa deneyin
Hangi Diyetle
Başlamalı?
Hangi Diyetle Başlamalı?
• BazılarıTam Diyet ile başlar, ardından gerektikçe Giriş Diyeti
yapabilir
• Bazıları Tanıtım Diyetini yapıp tam GAPS Diyetine geçer, ancak bir
iyi bir kötü belirtilerle başa çıkmak için, belirli süreler için Giriş
Diyetine geri gitmek zorunda kalır.
• Ciddi fiziksel ve ruhsal sorunları olan insanlar, kalıcı olarak Giriş
Diyetinin 2. Aşamasında en iyi halde olurlar, sadece ara sıra Tam
GAPS Diyete gidip gelirler
Giriş Diyetiyle Başlayın
• İshal ve diğer ciddi gastrointestinal sorunlar (çölyak hastalığı, Crohn,
ülseratif kolit, IBD, IBS, vs.)
• Otistik çocuklar
• Diyabet tip bir
• Şiddetli öğrenme güçlüğü (Down sendromu, serebral palsi, otizm, vb)
• Şiddetli gıda alerjileri ve intoleransları
• Her tür kökenli ishal (yolculukta olan, 'mide bozulması', viral, vs.)
Tam GAPS Diyetiyle Başlayın
• Hiçbir ciddi Gİ semptomu yoksa (psikolojik ve ruhsal problemler;
nörolojik, endokrin, otoimmün hastalıkları ve alerjileri olan
yetişkinler)
• Kronik kabızlık
• Meşgul yetişkinler
• Ciddi Gİ sorunu olmadan, DEHB, disleksi, dispraksi gibi
rahatsızlıkları olan daha büyük çocuklar
• Diyetlerini değiştirmeyi zor bulan tereddütlü müşteriler,
• Daha sonra Giriş Diyeti düşünülebilir.
Takviyeler/Destekler
Programın Başındaki Destekler
• Ana tedavi diyettir!
• Probiyotikler
• Balık yağı
• Esansiyel yağ asitleri
• İyot boya
• Sindirim enzimleri
• Belirli besin destekleri
Morina Balığı Karaciğer Yağı esansiyel yağ asitleri
 Doğal vitamin A ve D ile kaliteli balık yağı
• EPA ve DHA’lı balık yağları
• Kabuklu yemiş ve tohum yağı karışımı: Soğuk preslenmiş ve iyi
kalite!
İyot boya
• İyileşme ve toksinlerin giderilmesi için gerekli
• Beyin ve bağışıklık sistemi için gerekli
• İyot boya iyot eksikliği testleri için ve iyot desteği için iyidir
• Lugol solüsyonu veya iyot tentürü kullanın
• Vücutta farklı yerlerinde, günde bir kez, hastanın eli boyutunda bir
leke boyayın
• Sindirim belirtileri yok olduğunda, destek olarak iyot bakımından
zengin deniz yosunu ile değiştirin
Sindirim Enzimleri
• Mide asidi güçlendirici: Reflü, geğirme ve hazımsızlık için,
yetişkinlerde HCI Pepsin veya Betaine HCI
• Çocuklar ve yetişkinler için: yemeklerden önce ve yemeklerle
birlikte taze veya fermente lahana veya lahana suyu
• Çocuklar için ara sıra, yemeklerle birlikte Betaine HCI
• Öğün sonlarında veya öğün aralarında pankreas enzimleri
Detoksifikasyon
ve yaşam tarzı
değişiklikleri
Detoksifikasyon ve yaşam tarzı değişiklikleri
 Detoksifikasyon sistemi
 Toksisitenin ana kaynağı ince bağırsaktır – GAPS Programı bunu





ortadan kaldırır
Genel toksik yükün azaltılması
Taze sıkılmış meyve-sebze suları
Epsom tuzu, deniz tuzu, deniz yosunu veya sodyum bikarbonatla
banyolar
Güneşlenme çok önemlidir!
Vücüdun detoksifikasyon sistemi iyileştikçe, şelasyona gerek
kalmadan ağır metaller vücuttan uzaklaştırılacaktır
Genel toksik yükü azaltın
 Kişisel bakım ürünleri
 Ev temizlik ürünleri
 Çamaşır ve bulaşık makinesi deterjanları
 1 yıl için evinizi yeniden dekore etmeyin veya yeni mobilya satın





almayın
Saç yapımı ve makyaj
Diş işlemleri
Profesyonel toksinler ve endüstriyel kirlilik
Küflü ev
EMF ve elektronik kirlilik
Güneşlenme
• Güneşe maruz kalma, insan sağlığı için çok önemlidir!
• D vitamini üretimi
• Bağışıklık ve genel sağlığın arttırılması
• Güneşlenme süresini yavaş yavaş arttırarak oluşturun
• Sıcak sezonda öğle güneşinden uzak durun; sabah ve ikindi
güneşlenme için en iyi zamanlardır
• Geleneksel güneş koruyucuları kullanmayın
• Yanıklar için ekşi krema, hindistan cevizi yağı ve aloe vera kullanın
 Koyu tenli etnik gruplar daha fazla güneşe ihtiyaç duyar!
GAPS
Pratik Konular
Vejetaryenlik
 Özellikle gençlerde ruhsal hastalığın önemli bir nedeni,
 İnsan bağırsağı, bizim bitkisel gıdalarla yaşamamız için yeterince
donanımlı değildir
 GAPS bağırsağı bitkisel gıdalar için özellikle elverişsizdir
 Vejetaryenlikten vazgeçilmesi yönünde telkinde bulunun ve GAPS
Diyetine uymak için teşvik edin
 Kişi vejetaryenlik konusunda ısrar ederse, bolca çiğ yüksek yağlı süt
ürünleri ve çok çok yumurta tüketmesi gerekir! Et suyu yerine zengin
sebze suları yapın
İshal
• Bağırsakların temizleyici bir fonksiyonu
• Giriş Diyetinin 1. Aşaması
• Aşırı durumlarda tüm sebzelerden uzak durun
Kabızlık
1. Tam GAPS Diyetini izleyin
2. Yüksek proteinli süt ürünlerini (yoğurt, kefir), yüksek yağlı süt
ürünleriyle (ekşi krema) değiştirin
3. GAPS milkshake ile safra akışını düzeltin
4. Daha fazla su ve ev yapımı Kvas için
5. Kas etlerini, jelatinimsi etler ile değiştirin
6. Besin desteği olarak spirulina, Chlorella, mavi-yeşil algler
7. Ağızdan magnezyum oksit ya da hint yağı
8. Diyette pancar ve lavmanlar
9. Diyette daha fazla hayvansal yağ
10. Karına hintyağı uygulaması
11. Enemalar
Enemalar
 Kabızlığı rahatlatır, bağırsaktaki sıkıştırmayı temizler, genel
toksisiteyi azaltır, karaciğer yükünü azaltır, basur ve çok daha
fazlasını iyileştirir
 2 yaşına kadar bebekler: Yalnızca kabızlık için, şırınga ampul ve
sıcak su kullanın
 3 yaşından büyük çocuklar: Şırınga ampulu veya enema kovası, suya
probiyotik ve doğal tuz ekleyin
 Yetişkinler: Suya tuz ve karbonat (soda bikarbonat) ekleyin, kahve
enemasıyla bitirin
• Kahve enemaları, karaciğeri temizler, vücuda detoks yapar, ağrı
kesici etki yapar ve daha fazlasını sağlar
Doğal Metal Şelasyonu
GAPS Protokolü ile kişinin kendi detoks sistemini geri kazandırın!
• Taze sıkılmış sebze ve meyve suları
 GAPS milkshake
 Probiyotikler
 Fermente gıdalar
 Yosun
 Humik asitler: fulvic asit, HumetR, vb
 Spirulina ve yosun
• HMD (Ağır Metal Detoksu)desteği
 NDF (Nano-kolloidal Detoks Faktörü)
 Doğal mineral destekleri
Meyve suyu
 % 50 yüksek terapötik maddeler (havuç, yeşillik, pancar, lahana,
kereviz, vb) + %50 lezzetli malzemeler (elma, ananas, portakal,
mango, vb)
 GAPS milkshake: Meyve suyunun içine çiğ yumurta, ekşi krema ya
da hindistan cevizi yağı karıştırın
Toksik Metaller
 Metaller detoksifikasyon sisteminin yıkımı nedeniyle vücudu etkiler
 Metaller vücuttaki kükürte yapışır, bu da otoimmünite, mitokondriyal




ve DNA hasarına yol açar
Metal toksisitesi için idrar porfirin testi
Metallere Alerji, MELISA testi, düşük akyuvar hücre sayımı, tıbbi
şelasyon
En az bir yıl süreyle meyve suyu ile GAPS Protokolüne odaklanın,
daha sonra metaller için test yapın
Hasta güçlenene kadar, bütünsel bir diş hekimi ile çalışın ve tüm acil
olmayan prosedürleri erteleyin
Test
 Test sınırlı bir değer taşır, programın ileri safhalarında kullanın, en




baştan değil
Belirli sorunlar için hedefe yönelik testler kullanın
Saygın profesyonel laboratuvarlarla çalışın
Vücut dışı (herhangi bir şey enjekte etmeden veya kesmeden yapılan)
testlerden başlayın: dışkı (bağırsak florası, parazitler), tükürük
(hormonlar), ter (mineraller), nefes (hidrojen, metan, laktoz
intoleransı), saç (mineraller), idrar (kryptopyrroles, organik asitler,
bağırsak geçirgenliği profili)
Testlere her zaman, kişinin fiziksel durumu, belirtileri ve kendi
gözlemleriniz çerçevesinde bakın!
İletişim:
www.GAPS.me
medinform@lineone.net
www.gapskitap.com
www.gaps-turkiye.org
www.gaps-destek.com
TEŞEKKÜR Bozucu
EDERİM...
Alan
.
Md. Dr. Asuman KAPLAN ALGIN
Portakal Çiçeği Bulv. Trunç Plaza 6/19 Antalya
www.drasuman.com
www.akupunkturist.com
www.kozmetikakupunkturist.com