Gebelik ve Trombofili Prof Dr Rıza Madazlı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Trombofili – Kuagulasyon sistemi dengeyi – Pıhtılaşma lehine bozan – Pıhtı riskini ↑ • Kalıtsal – FVL Mutasyonu – Protrombin G20210A Mutasyonu – MTHFR Mutasyonu – Antirombin III – Protein C ve S • Edinsel – Lupus antikuagulant – Antikardiyolipin antikorlar – Aktive protein C resistansı – Hiperhomosistinemi Trombofili • Damarlarda Pıhtılaşma • Kötü Obstetrik Sonuçlar – – – – – Plasentasyon Sorunu Erken gebelik kaybı İntrauterin fetal ölüm Ağır FGR Ağır preeklampsi Abruptio plasenta Kötü Obstetrik Sonuç APS Erken Kayıp Geç kayıp Hafif Preek Ağır Preek FGR Abruptio +? ++ -? ++ + + ++ -? ++ +? ++ FVL het FVL hom + + -? Prt het + ++ -? Prt hom +? + +? ++ -? AT III ++ -? ++ Prt C + -? +? +? Prt S ++ -? ++ +? +? -? + MTFHR - +? +? Plasenta Sorunu 1. Trombozların neden olduğu hasar 2. Doğrudan trofoblast ve endotel hücreleri üzerine olumsuz etkileri sonucu • Trombofili plasenta ilişkisi değerlendirmek ZOR – Kötü obstetrik sonuçlarda saptanan patolojilerin trombofililere özgü olduğunu ortaya koymak güç Plasenta / Plasentasyon (Plasenta Oluşumu) vSTB vST IVS evSTB kolon İntersisyel evSTB Endovasküler evSTB Endometriyal Stroma Fetal damar Fetal mesenkim ST IVS 5 3 Sinsisyal Füzyon Trofoblast kolon / farklılaşma Spiral arter yapılanma Sitotrofoblast Kök Hücre Ekstra Villöz Yol STB Kolon Endovasküler STB Spiral arter yapılanma Villöz Yol Villöz STB İntersisyel STB Desidua ve myometriyum invazyon ST Transport ve Endokrin Fonksiyonlar Kalıtsal Trombofililer Sıklık (%) FVL Het Hom Protrombin MTHFR (Hom) 3.6 - 8 0.1 - 0.02 1–4 10 – 20 Geçiş Etki Ot Dom APC direnç / FV, VIII inaktvOt Dom Protrombin ve trombin ↑ Ot Res Homosistein remetilizasyon AT III 0.17 - 0.02 Ot Dom Trombin, diğer enz inaktv- Prot C 0.14 - 0.5 Ot Dom FV, FVIII inaktv- 0.2 Ot Dom FV, FVIII inaktv- Protein S Kalıtsal Trombofili / DVT • DVT Riski – Gebelik ↑ – Kal. Tromb. ↑↑ • Gebeliğe bağlı venöz tromboembolilerin yaklaşık %30 -50’sinde de kalıtsal trombofili mevcuttur (Lim ve ark.,2007) K Tr FVL het. FVL hom. Prot. het Prot. hom Risk 3-9 49-80 2-9 16 AT III Protein C Protein S Het FVL + Het Prot 25-50 3-15 2 150 Gebelik ve Tromboz Çalışma Grubu Konsensus Raporu (Duhl ve ark 2007) DVT Prof Prof Prof DVT+ Ted Ted Ted Risk 49-80 16 25-50 Prof Ted 150 Prof Prof 3-9 2-9 Protein C Prof 3-15 Protein S Prof 2 FVL hom Prot hom AT III Het FVL + Het Prot FVL het. Prot. het LMWH Doz Şeması Proflaksi dozu Tedavi edici doz • Enoxaparin sodyum 40mg(4000IU) TD 1mg(100IU)/kg BID • Dalteparin sodyum 2500-5000 IU TD 100 IU/kg BID • Nadroparin kalsiyum 3075 IU TD 170 IU/kg TD • Tinzaparin sodyum 2500-4500 IU TD 175 IU/kg TD • Revaparin sodyum 1432-3436 IU TD 142 IU/kg BID Kalıtsal Trombofili / KOS Robertson ve ark (2005) TREATS Geç kayıp Ağır Preek FVL het 2.06, (1.1-3.8) 2.19, (1.4-3.2) 2.68, (0.5-12.1) FVL hom 1.98, ( 0.4-9.6) 1.87, (0.4-7.8) 4.64, (0.1-115.6) Prt het 2.66, (1.2-5.5) 2.54, (1.5- 4.2) 2.92, (0.6- 13.7) AT III 7.63, (0.3-196.3) 3.89, (0.1-97.1) Prt C 3.05, (0.2-38.5) 5.15, (0.2-102.2) +? Prt S 20.09, (3.7- 109.1) 2.83, (0.7 -10.6) +? FGK Abruptio 4.70, (1.1–19.5) 7.71 (3.0–19.7) Tarama • Rutin / – Kalıtsal trombofili taraması önerilmemekte • Tromboemboli öyküsü olan / – Kalıtsal trombofili taraması önerilmekte (ACOG,2000; Jordaan ve Badenhorst,2005) (Merriman ve Greaves, 2006) – Fayda / maliyet – Gereksiz endişe – Tartışma − İlave risk faktörü yoksa tekrarlama riski %3 - 5 − Yüksek riskli trombofili insidansı çok düşük • Ailede Tromboemboli Öyküsü – Bilinen AT III mutasyonu yoksa önerilmemekte (ACOG,2000; Merriman ve Greaves, 2006) • Kötü Obstetrik Öyküsü – Kalıtsal Trombofili taraması önerilmemekte • İnsidans Düşük • Tedavinin Yararı kanıtlanmamış Antifosfolipid Sendrom – aPL Ak Klinik • Vasküler tromboz (arter, ven, kapiller) • Gebelik Morbidite – <10GH 3 abort – >10 GH Fetal kayıp – < 34 GH, ağır preek,eklamp ve PY doğum Labratuvar • ACA IgG veya IgM + • Lupus Antikuagulan + • Anti B2 glikoprotein IgG veya IgM + (12 hf ara / 2kere) • Tanı en az 1 Klinik + 1 Labratuvar Antifosfolipid Sendrom – aPL Ak • %15-20’sinde obstetrik komplikasyon • APS / %50-75’inde tekrarlar • Negatif yüklü fosfolipid otoantikor • Fosfotidilserin + b2 glikoprotein + aPL Ak • Test Belirleyiciliği – – – – LA + / ACA + ↑ Yüksek titre / Düşük titre ↑ IgG ACA / IgM ACA ↑ Birden fazla test + ↑ • Sinsisyal füzyon / apoptosis benzeri mekanizma / fosfatidilserin + aPL Ak → ST oluşum ve döngüsünde bozukluk (D’Ippolito ve ark.,2007) • STB proliferasyon önler (Chamley ve ark.,1998 ) • STB invaziv özellik kazanmaları önler (Di Simone ve ark.,2000) • İmplantasyon sorunu • EvSTB fonksiyon bozukluk (Sebire ve ark.,2003 ) • vSTB / Anneksin V ekspresyonunda azalma / IVS pıhtı eğilim ↑ (Di Simone ve ark.,2001) • STB kompleman sistemi aktivasyonu (Shamonki ve ark.,2007) Heparin / aPL aPL Ak Bakılabilecek Durumlar Klinik • SLE aPL pozitifliği %30 • Preeklampsi (Ağır, <35 GH) %15 • Plasenta kaynaklı ağır FGR aPL+ %35înde FGK öykü • İkinci trimestir fetal kayıp aPL+ %50 2. trm • Tekrarlayan Gebelik Kaybı %10 • Tekrarlayan IVF başarısızlığı ? • Nedeni bilinmeyen tromboz aPL+ %35 tromb öykü aPL Ak + Açık sorular Klinik Tedavi • Tromboz öyküsü var Heparin • Asemptomatik yok Aspirin? • Düşük Risk Grup <3 abortus, FK yok KOO - Aspirin? Tedavi - , Heparin? • Yüksek Risk Grup >3 abortus, FK +, KOO + LMWH+Aspirin Asp?, Hep? Teşekkürler