İsim: ... ... ... ... No: ... ... BAÜ N.E.F. BİYOLOJİ EĞİTİMİ GENETİK 1 ARASINAVI 04 Aralık 2008 (75dk) 1. Genetiğin alt dalları ve bunların incelediği konuları yazınız. Sitogenetik: Kromozomların sayı, yapı ve şeklini inceler Populasyon genetiği: Populasyonlar içinde karakterlerin kalıtımını inceler Aktarım Genetiği: Bireylerde karakterlerin kalıtımını inceler. Moleküler Genetik: Genomların ve genlerin analizini yapar. 2. Pangenez, epigenez ve ön oluşum kavramlarını tanımlayınız ve aralarındaki farkları göstererek karşılaştırınız. PANGENEZ: Vücudun çeşitli bölgeleri kalıtım özelliklerini taşıyan sıvılar (humors) içerir ve bunlar üreme organlarında toplanırlar EPİGENEZ: Organizmalar yumurtanın içinde bulunan bileşiklerin birleşip tekrar düzenlenmeleri ve ergin bireyi oluşturmak üzere gelişmeleri sonucu ortaya çıkarlar PREFORMASYON / ÖN OLUŞUM: Cinsiyet hücrelerinde homunculus adı verilen minyatür bir ergin vardır 3. Homunculus nedir açıklayarak önemini belirtiniz. 18. yüzyılda çok popüler olan ön oluşum teorisinde, cinsiyet hücreleri, homunculus adı verilen ve her haliyle mükemmel olan tam bir minyatür ergin bireyi ifade etmektedir. 4. Kromozomlar sentromer yerleşmesine göre metasentrik, submetasentrik, akrosentrik ve telosentrik adlarını alırlar. 5. İnterfaz hakkında hangisi doğrudur? a) Mitozun evrelerinin toplamına verilen addır b) G1 ile G2 arasında kalan safhadır c) Go ile G2 arasında kalan safhadır d) Mitozun dışında kalan safhalara verilen addır e) DNA replikasyonunun olmadığı safhalara verilen addır. 6. Bir hücrenin geçirdiği safhalar hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a- Mitozla başlayıp Go’da ömrünün sonuna kadar kalabilir. b- Mitozla başlayıp G1-S-G2’den sonra tekrar mitoza girebilir. c- Mitozla başlayıp G1-Go-S-G2’den sonra yine mitoza girebilir. d- Mitoz-Interfaz-Mitoz seklinde devam edebilir. e- G1 ve G2’de yoğun DNA sentezi gerçekleşir. 7. Mendelin önermelerinden ......bağımsız açılım (birim faktörler gametlere birbirinden bağımsız olarak dağılırlar) sadece en az 2 gen içeren çaprazlar için geçerlidir. 11. Kiyazma hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a- kardeş olmayan kromatitler arasında parça değişimi noktalarıdır. b- kardeş kromatitlar arası parça değişim noktalarıdır. c- Mayoz 2 profazında meydana gelir. d- Mayoz 1 metafazında meydana gelir e- Mayoz 1 leptoteninde meydana gelir. 12. .....mitoz....bölünme bir bireyin bütün dokularının aynı kromozom sayısına sahip olmasını sağlarken, ....mayoz.. bölünme bir türün bütün üyelerinin aynı miktarda kromozom sayısına sahip olmasını sağlar. 13. İki kromozomun bir birine temas etmesi haline ...sinaps..., ikinci mayozun metafazındaki kromozomların durumuna .... bivalent..., birinci mayozun profazında kromozomların krosover yaptıkları noktalarına .... kiyazma..., kromozomlar arası parça değişimine ... kros over..., profaz kromozomlarının eksenleri boyunca bükülmüş boncuk benzerş kromozom bölgelerine .... kromomer...., bir kromozomun iki alt birimine ....kardeş kromatitler...., mayoz 1’in metafazındaki her bir kromozom setine ... tetrat...., mayoz 2’nin metafazındaki her bir kromozom setine ... diyat..., mayoz 2’nin sonundaki her bir hücreye ...monat..., mayoz 1’in profazında iki kromozomun temas bölgesine ise .... sinaptomal kompleks.... adı verilir. 14. Ayrılmama insanda hangisine sebep olmaz? a-Monozomik gamet b-dizomik gamet c-Trizomik gamet d2N+1 zigot e-2N-1 zigot 15. Mendel Genetiğinde, aynı genotipli 2 bireyin çaprazlanmasıyla oluşan gamet sayısı ile fenotip sayısı eşittir 16. Bir dihibrit çaprazlamada 572 düz sarı, 178 düz yeşil, 198 buruşuk sarı, ve 52 buruşuk yeşil bezelye gözlenmiştir. 3:1 sarı yeşil oranı için χ2 değeri 2.13 dir/dır. Buna göre sonuçlar beklenene ................ (uygundur / uygun değildir) çünkü p değeri 0.05’ten .................. (büyüktür / küçüktür). 572 sarı 178 yeşil df = 2-1 = 1 198 sarı 52 yeşil 770 sarı (gözlenen) 230 yeşil (gözlenen) 750 sarı (beklenen) 250 yeşil (beklenen) 020 fark 020 fark / 250 202 = 400 / 750 = 0.53 202 = 400 / 250 = 1.60 χ2 = 1.60 + 0.53 = 2.13 8. [D] [Y] Sağlam p53’ü olan ancak DNA’sı çok hasarlı bir hücre G1/M kontrol noktasında programlanmış hücre ölümüne yönlendirilir. Aşağıdaki hücresel elemanlar genetik bilginin depolanmasında, ifadesinde ve aktarılmasında hangi rolü oynar? (12p) a) Kromatin depolama 9. b) Çekirdekçik depolama c) Ribozom ifade d) Mitokondri depolama e) Sentriyol aktarma f) Sentromer aktarma 10. Mayoz bölünmenin her aşamasını karakterize eden olayları kısaca anlatınız. 12p d f 1 2 3 4 0.90 0.02 0.21 0.58 1.06 0.50 0.46 1.39 2.37 3.36 Olasılık (p) 0.20 0.05 1.64 3.84 3.22 5.99 4.64 7.82 5.99 9.49 0.01 6.64 9.21 11.35 13.28 0.001 10.83 13.82 16.27 18.47 17. Otozomal çekinik bir hastalık için erkek kardeşi hasta olan bir erkek, kız kardeşi hasta olan bir bayanla evlenmiştir. Erkeğin ya da kadının taşıyıcı olup olmadıkları bilinmemektedir. Bu çiftin ilk çocuklarının hasta olma olasılığı ..2/3 x 2/3 x 1/4 = 4/36 = 1/9... olarak hesaplanır. Not: Normal görünümlülerden (AA + 2Aa = 3) taşıyıcı olma olasılığı 2/3 tür. (2p)