Uploaded by User14662

İmranlı - Vikipedi

advertisement
İmranlı
Sivas'ın ilçesi
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir.
Daha fazla bilgi
İmranlı, Sivas ilinin bir ilçesidir. İç
Anadolu Bölgesinin en doğusunda yer
alan İmranlı, il merkezine 104 km
uzaklıktadır. İlçenin yüzölçümü
1.229 km2 ve denizden yüksekliği 1650
metredir. İmranlı, doğusunda Erzincan
iline bağlı Refahiye ve İliç ilçeleri,
güneyinde Divriği, batısında Zara ve
kuzeyinde ise Suşehri ve Akıncılar
ilçeleriyle komşudur. 100 köyü ve 39
mezrası vardır.
İmranlı
İlçe
İmranlı'nın Sivas'taki konumu
Sivas İli Siyasi Haritası
Ülke
Türkiye
İl
Sivas
Coğrafi bölge
İç Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam
Abdulkadir Zengin
• Belediye başkanı
Özkan Demir (AK
Parti)[1]
Yüzölçümü
• Toplam
1219 km²
Rakım
1650 m
Nüfus (2020)
• Toplam
7,412
• Yoğunluk
/km²
• Kır
4,516
• Şehir
2.896
Zaman dilimi
UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu
58980
İl alan kodu
346
İl plaka kodu
58
Resmî(http://www.imranli.g
site
İmranlı Kaymakamlığı
ov.tr)
Tarih
İmranlı ve çevresinin, tarihi süreç
içerisinde Hitit, Pers, İskender, Roma ve
Bizans imparatorluklarının hakimiyeti
altında kaldığı bilinmektedir. Yine tarihi
kaynaklarda bölgenin zaman zaman
Müslüman Arapların eline geçtiği ve
Malazgirt Savaşı sonrasında da
Bizanslılar ile yapılan anlaşma gereğince
Kızılırmak yayının dışında kalan yerlerin
doğusu ile beraber bu bölgenin Türk
idaresi altına girdiği kaydedilmektedir.
İmranlı ve çevresinde 1075 yılında
Danişmentliler, 1174 yılında Selçuklular,
1243 Kösedağ Savaşı'ndan sonra
Moğollar 1340’lı yıllarda Eretna Beyliği,
1381-1398 yılları arasında Kadı
Burhaneddin ve daha sonra da
Osmanlılar hüküm sürmüştür. Yıllardır
farklı kültürlerin kardeşçe bir arada
yaşadıkları bir bölge olan İmranlı ilçesinin
ilk defa kimler tarafından ve ne zaman
kurulduğu bilinmemekle beraber bölgenin
canlılığı "93 Harbi" olarak bilinen 1876
Osmanlı-Rus Savaşı'yla artmıştır. İmranlı
geçmişinde çok yoğun bir orman
dokusuna sahip olmasıyla bilinir. Bu
sebepten devrinin önemli bir yerleşim yeri
olan Zara’nın doğusunda kalan bu yörede
dikkate değer bir yerleşim yeri
bulunmamaktadır. Batılı araştırmacı
Sinclair 1372 yılında Zara’nın
doğusundaki bugünkü İmranlı civarının
aşırı derecede ormanlaşmış olduğunu ve
belki de bu yüzden çok az sayıda
seyyahın Zara’nın doğusunda şimdiki
karayolu istikametinde seyahat ettiğini
ileri sürmektedir. İmranlı ve civarında
önemli herhangi bir kentin olmaması ve
bölgenin aşırı ormanlık olması gibi
sebeplerden dolayı, 17. yüzyılda yaşamış
olan Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi dahi
Sivas’tan Erzincan’a ve Erzurum’a Zara ve
Suşehri üzerinden seyahat etmiştir. Bu
tespit bazı Sivas Salnameleri (Yıllık)
tarafından da desteklenmektedir. Hicri
1308 (1890 – 1891) tarihli Sivas
Salnamesi’ne göre de Zara kazasının
Abaş ve Çit nahiyelerinde görkemli bir
orman bulunmaktadır.
Coğrafya
İlçe, il geneline göre dağlık bir yapıya
sahiptir. Arazi genellikle bozkır olup,
tepelerden oluşmaktadır. Tarıma elverişli
alan 12.700 hektar olup, toplam orman
alanı ise 4635 hektardır. Dağlar kuzey ve
güneyden Kızılırmak Vadisine doğru
eğimli bir şekilde alçalırlar. İmranlı'nın
kuzey tarafını, Sivas ilin en önemli dağları
olan Köse Dağları'nın doğu uçları kaplar.
İlçenin kuzeydoğusunda bulunan Kızıldağ
3.025 metre yüksekliği ile hem Sivas
ilinin en yüksek dağı, hem de
yurdumuzun en uzun akarsuyu olan
Kızılırmak'ın doğduğu yerdir. İlçenin
güneyi ise Divriği'nin dağ silsilesi ile
karşılaşır. Burada ise Çengelli Dağı
(2596m) önemli bir yer işgal eder.
İklim
İlçenin iklimi Karasal iklimdir. İlçenin
Kızıldağ'a bakan bölümü yılın 9 ayı çok
soğuk olup sadece 3 ayı bahar mevsimi
özelliği gösterir. Çengelli dağı kısmına
bakan bölüm ise nispeten daha sıcak ve
tarım için daha uygun özellikler gösterir.
Kış ayları kar yağışlı ve çok soğuk geçer.
Yazları ise kısa süreli, sıcak ve kurak
geçer. İlçede genelde ilkbahar ve
sonbahar aylarında bol miktarda yağış
düşer.
Bitki örtüsü
İlçenin bitki örtüsü bozkırdır ve yer yer
ormanlıktır. Bu nedenle tarıma elverişli
olan 12.700 hektar, orman alanları ise
4.635 hektardır. İklim şartlarında ağır
olması nedeniyle kavak ve söğütten
başka ağaç türü zor yetişmektedir.
Meyvecilik yok denecek kadar azdır.
Yetiştirilen sebzeler de kış ihtiyacı içindir.
Arıcılık çok ilerlemiş durumdadır. Acıdere
Irmağı çok zengin bitki örtüsüyle ve
ormanlarıyla çok özel bir yerdir.
Nüfus
Yıl
Toplam
Şehir
Kır
1950[3]
29.198
1.158
28.040
1955[4]
29.045
2.557
26.488
1960[5]
31.405
2.769
28.636
1965[6]
32.253
3.176
29.077
1970[7]
31.722
4.274
27.448
1975[8]
30.364
5.667
24.697
1980[9]
29.657
6.421
23.236
1985[10]
27.595
6.806
20.789
1990[11]
21.530
7.414
14.116
2000[12]
13.883
7.316
6.567
2007[13]
7.532
4.015
3.517
2008[14]
8.113
3.509
4.604
Yıl
Toplam
Şehir
Kır
2009[15]
7.483
3.303
4.180
2010[16]
7.553
3.289
4.264
2011[17]
7.568
3.264
4.304
2012[18]
7.882
3.587
4.295
2013[19]
7.975
3.390
4.585
2014[20]
7.989
3.307
4.682
2015[21]
7.265
3.084
4.181
2016[21]
7.115
2.974
4.141
2017[21]
6.705
2.815
3.790
2018[21]
8.249
3.004
5.245
2019[21]
7.668
2.978
4.690
2020[21]
7.412
2.896
4.516
Yöresel yemekler
Sirron
Kömbe
Sarımsak kömbesi
Niyaz
Pezük
Kavut
Üzümlü börek
Kesme aşı
Aşure çorbası
Köfteli çorba
Hıngel
İmranlı usulü sarımsak taneli bulgur
pilavı
Tandır kebabı
Lahana dolması
Yumurtalı Pancar
Papara
Sarımsak yoğurtlu yumurta
Fırınkurusu ekmeği
Katmer
Bijerik
Bişi
Zerfet
Katlamaç
Madımak çorbası
Libiko
Ekmek aşı
Kültür
İlçe geçiş bölgesinde olmasından dolayı
halk oyunları halay ve bar karışımıdır.
Düğünler davul ve zurna ile yapılmaktadır.
Eskiden köylerde kemençe çok tercih
edilmekteydi. Yörede en çok kullanılan
enstrümanlar zurna, saz, davul, kemençe,
keman, kaval-düdük gibi çalgılardır.
Yöreden pek çok 3 telli bağlama, keman
ve kemençe üstadı yetişmiştir. Bölgede
oynanan oyunlar dik kayda, düz kayda,
laz diki, temurağa, hoşbilezik, dizden
kırma, yeritme, karacaören diki, sarhoş,
tello, karahisar diki, imranlı dikidir. Yörede
toplam 27 farklı oyun türü bulunmaktadır.
Yöresel kıyafetler
Feskum
Fesçit
Peştemal (Bordo Beyaz, Sarı Kırmızı ya
da Mavi Sarı şeritli)
Alevi yazması (Ankara, İmranlı, Zara,
Ege ve batı Tuncelide kullanılır)
3 etek/kutni
Kuşak
Futa
Önlük
Eteklik
Fistan
Turizm ve ulaşım
Ankara-Sivas-Erzincan illerinin birbirine
bağlayan kara yolunun ilçeden geçmesi
ilçeyi olumlu yönden etkilemektedir. İlçe
bu kara yolu ile Sivas iline 106 km’dir.
1988–1989 yıllarında Köy Hizmetleri
Müdürlüğünce ilçeyi Suşehri ilçesine
bağlayan bir stabilize yol yapılmış ve
hâlen kullanılmaktadır.
Koçgiri yöresi
Sivas'ın İmranlı ilçesinde Koçgiri
aşiretinin yaşadığı köyler ve ayrıca başta
Zara olmak üzere diğer ilçelerle başka
illerin sınırları içeresinde kalmakla birlikte
bu bölgenin etrafındaki bulunan
köylerden oluşan ve kültürel bütünlüğe
sahip olan bir yöredir.[22]
Kaynakça
1. ^ "Arşivlenmiş
a-chpli-belediye-
kopya" (https://
akpye-gecti-189
www.cumhuriye
0838) . Erişim
t.com.tr/siyase
tarihi: 21 Aralık
t/son-dakika-ch
2021.
pli-belediye-akp
ye-gecti-189083
8) . 7 Aralık
2021 tarihinde
kaynağından
arşivlendi (http
s://web.archive.
org/web/20211
207131446/htt
ps://www.cumh
uriyet.com.tr/si
yaset/son-dakik
2. ^ "9/11. sayfa"
3. ^ . "Vilayet,
(https://web.arc
Kaza, Nahiye ve
hive.org/web/2
Köyler itibarıyla
015040506004
nüfus" (https://
4/http://www.h
web.archive.or
gk.msb.gov.tr/u
g/web/2019081
runler/diger/il_il
5112717/http://
ce_alanlari.pd
kutuphane.tuik.
f) (PDF). 5
gov.tr/pdf/0015
Nisan 2015
040.pdf) (PDF).
tarihinde
22 Ekim 1950
kaynağından (ht
Umumi Nüfus
tp://www.hgk.m
Sayımı. DİE. 15
sb.gov.tr/urunle
Ağustos 2019
r/diger/il_ilce_al
tarihinde
anlari.pdf)
kaynağından (ht
(PDF) arşivlendi.
tp://kutuphane.t
Erişim tarihi: 18
uik.gov.tr/pdf/0
Aralık 2012.
015040.pdf)
(PDF) arşivlendi.
4. ^ . "1955 Genel
Erişim tarihi: 21
Nüfus Sayımı"
Şubat 2021.
(https://web.arc
hive.org/web/2
021060221422
0/http://kutuph
ane.tuik.gov.tr/
pdf/0015083.p
df) (PDF). 23
Ekim 1955
Genel Nüfus
Sayımı. DİE. 2
Haziran 2021
tarihinde
kaynağından (ht
tp://kutuphane.t
uik.gov.tr/pdf/0
015083.pdf)
(PDF) arşivlendi.
Erişim tarihi: 21
Şubat 2021.
5. ^ . "İl, İlçe,
Bucak ve Köyler
itibarıyla nüfus"
(https://web.arc
hive.org/web/2
019081511271
7/http://kutuph
ane.tuik.gov.tr/
pdf/0015128.p
df) (PDF). 23
Ekim 1960
Genel Nüfus
Sayımı. DİE. 15
Ağustos 2019
tarihinde
kaynağından (ht
tp://kutuphane.t
uik.gov.tr/pdf/0
015128.pdf)
(PDF) arşivlendi.
6. ^ "1965 genel
Erişim tarihi: 19
nüfus sayımı
Şubat 2021.
verileri" (http://
www.webcitatio
n.org/6BtmPZw
J0) . Türkiye
İstatistik
Kurumu. 3
Kasım 2012
tarihinde
kaynağından (ht
tp://www.webci
tation.org/6Btm
PZwJ0) (html)
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
7. ^ "1970 genel
8. ^ "1975 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6Bto1Ygz
n.org/6BtqyzYv
I) . Türkiye
G) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 3
Kasım 2012
Kasım 2012
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6Bto
tation.org/6Btq
1YgzI) (html)
yzYvG) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
Kasım 2012.
9. ^ "1980 genel
10. ^ "1985 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6BtuzMOt
n.org/6Btx6OE0
M) . Türkiye
X) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 3
Kasım 2012
Kasım 2012
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6Btu
tation.org/6Btx
zMOtM) (html)
6OE0X) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
Kasım 2012.
11. ^ "1990 genel
12. ^ "2000 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6BtymIOV
n.org/6Bu0xkgt
s) . Türkiye
9) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 3
Kasım 2012
Kasım 2012
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6Bty
tation.org/6Bu0
mIOVs) (html)
xkgt9) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
Kasım 2012.
13. ^ "2007 genel
14. ^ "2008 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6Bu2IGyf
n.org/6BuCCX1
A) . Türkiye
Eg) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 3
Kasım 2012
Kasım 2012
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6Bu2
tation.org/6BuC
IGyfA) (html)
CX1Eg) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
Kasım 2012.
15. ^ "2009 genel
16. ^ "2010 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6BuEIgRn
n.org/6BuFxsYI
7) . Türkiye
P) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 3
Kasım 2012
Kasım 2012
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6BuE
tation.org/6BuF
IgRn7) (html)
xsYIP) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi: 3
Kasım 2012.
Kasım 2012.
17. ^ "2011 genel
18. ^ "2012 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6BuHC1A
n.org/6EZxwIf8
Ma) . Türkiye
8) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 3
Kurumu. 20
Kasım 2012
Şubat 2013
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6BuH
tation.org/6EZx
C1AMa) (html)
wIf88) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 3
Erişim tarihi:
Kasım 2012.
8 Mart 2013.
19. ^ "2013 genel
20. ^ "2014 genel
nüfus sayımı
nüfus sayımı
verileri" (http://
verileri" (http://
www.webcitatio
www.webcitatio
n.org/6NPVHZ
n.org/6WFDTT4
VZv) . Türkiye
TV) . Türkiye
İstatistik
İstatistik
Kurumu. 15
Kurumu. 10
Şubat 2014
Şubat 2015
tarihinde
tarihinde
kaynağından (ht
kaynağından (ht
tp://www.webci
tp://www.webci
tation.org/6NP
tation.org/6WF
VHZVZv) (html)
DTT4TV) (html)
arşivlendi.
arşivlendi.
Erişim tarihi: 15
Erişim tarihi: 10
Şubat 2014.
Şubat 2015.
21. ^ a b c d e f
"Merkezi
Dağıtım
Sistemi" (h
ttps://birun
i.tuik.gov.t
r/medas/)
(html)
(Doğrudan
bir kaynak
olmayıp
ilgili veriye
ulaşmak
için
sorgulama
yapılmalıdı
r). Türkiye
İstatistik
Kurumu.
Erişim
tarihi:
"Sivas
13 Nisan
İmranlı
2016.
Nüfusu" (ht
"İmranlı
tps://www.
Nüfusu -
nufusune.c
Sivas" (http
om/imranli
s://www.nu
-ilce-nufus
fusu.com/il
u-sivas) .
ce/imranli_
nufusune.c
sivas-nufus
om.
u) .
22. ^ Zara Koçgiri
nufusu.co
Sancağı ve
m. Erişim
İmranlı Çit
tarihi: 5
Yöresi Tarihi,
Şubat
Murat Uğraş,
2021.
Dorlion
Yayınevi, 2021
Dış bağlantıları
İmranlı Belediyesi (http://www.imranli.
bel.tr) 12 Ağustos 2020 tarihinde
Wayback Machine sitesinde arşivlendi
(https://web.archive.org/web/2020081
2173353/http://www.imranli.bel.tr/) .
YerelNET (http://www.yerelnet.org.tr/b
elediyeler/belediye.php?belediyeid=12
7159) 27 Haziran 2012 tarihinde
Wayback Machine sitesinde arşivlendi
(https://web.archive.org/web/2012062
7032521/http://www.yerelnet.org.tr/be
lediyeler/belediye.php?belediyeid=127
159) .
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?
title=İmranlı&oldid=29358272" sayfasından
alınmıştır
Sayfa en son 01.30, 5 Mart 2023 tarihinde
değiştirildi. •
Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA
4.0 lisansı kapsamında uygundur.
Download