Topkapı sarayı nerede • • • Topkapı Sarayı No:, Sultanahmet Mh. Eminönü, İstanbul, • 34122, Fatih, İstanbul, Türkiye • Nasıl kuruldu • Fatih Sultan Mehmet , fetihten sonra İstanbul’da sadece yirmi gün kalmış ve bir olasılığa göre , bu süre içinde Haliç’te karasuları üzerindeki Blakerna Sarayı’nda kalmıştır. Fetihle birlikte İmparatorluğun üçüncü başkenti olacak olan İstanbul’dan Edirne’ye dönüşünde , bugün İstanbul Üniversitesi merkez binasının bulunduğu yerde eski Theodosius Forumun kenarında bir saray inşa edilmesini emreden Fatih’in bu ilk sarayının yapımı bir yıl sürmüştür. Saray-ı Cedide denilen Yeni Saray’ın (Topkapı Sarayı) ilk yapıları tamamlanıncaya kadar , Fatih’in İstanbul’da bulunduğu sürelerde eski Saray’da kalmış olması doğaldır. Sultanın Yeni Saray’a geçişinden sonra • Kanuni dönemine kadar Enderun halkının kullanımına verilen Eski Saray , 16. yüzyıl arşiv belgelerine göre , vefat eden sultanların aileleri ve onların hizmetlileri tarafından kullanılmakta idi Fatih’e, Yeni Saray yaptırımını gerektirecek nedenler ne olursa olsun , Eski Saray’ın , Edirne Sarayı programı göz önüne alındığında , kısa sürede tamamlanan , kentin merkezinde , duvarlarla çevrili , küçük ölçüde bir saray olduğu söylenebilir • Fatih’in, fetihten sonraki ilk sekiz yılı güneydoğu Avrupa ülkelerine yaptığı seferlerle geçmiştir. 1461 yılında Trabzon Rum Devletinin fethi ile sonuçlanan Kuzey Anadolu seferleri , Karaman ilinin bir Osmanlı ili haline getirilmesi de yine Avrupa ile ilişkilerle eş zamanlıdır. 31 yıl süren saltanatı döneminde sürekli seferlerde bulunan Fatih’in , Topkapı Sarayı’nda uzun süreli oturmadığı açıktır. • Birincisi devletin örgüt ve işleyişine , diğeri özlük hukukuna ilişkin iki kanunnamesi olan Fatih’in Yeni Sarayı , devlet yapısında merkezi yönetimin sağlanması ve ülke sınırlarının genişletilmesi ile aynı dönemde inşa edilmiştir. Bu dönemdeki Saray nüfusunun sadece 726 kişi olduğu kaydedilmesine karşın , Fatih’in , Topkapı Sarayı’nın asıl şemasını , kapsamlı bir İmparatorluk Sarayı’nın avlulu düzeni ve törensel işleyişine göre planladığı görülmektedir. • Topkapı Sarayı’nın ilk yapım şeması iki evreyi göstermektedir. 864H. / 1459M. – 873H. / 1468M. tarihleri arasında tamamlanan idari işlevli İkinci Avlu ile Sultanın özel yaşamına ilişkin binaların yer aldığı Üçüncü Avlu birinci evreyi, 875H. / 1470M. – 883H. / 1478M. tarihleri arasında tamamlanan dış duvarlar (kara surları) ve dış bahçe köşkleri ikinci evreyi oluşturur. Kritovoulos (1465) ve Promontorio’nun (1475) eserlerinde tanımlanan iki • bölümlü ilk şema , Edirne’de Fatih’in ve 2. Murad’ın , birinci avlunun bulunmadığı saraylarının yerleşim şemasının devamıdır. Dış duvarların 1478 yılında tamamlanması ile üç bölümlü hale gelen Topkapı Sarayı , Fatih’in kanunnamesinde belirlenen işleyiş şemasına uygun yerleşimde ve birbirini genelden özele doğru hiyerarşik düzende izleyen avlular sisteminden oluşur. Angiolello (1474-1481) ve Arnold von Harff (1496-1499) da benzer tanımlamayı yapmaktadır. • Topkapı Sarayı’nın ana giriş kapısı Bab-ı Hümayun’dur. Deniz Saltanat Kapısı ise Topkapı’dır Ne zaman müze durumuna getirildi • Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle 3 Nisan 1924 tarihinde halkın ziyaretine açılmak üzere İstanbul Âsâr-ı Atika Müzeleri Müdürlüğü’ne bağlanan Topkapı Sarayı önce Hazine Kethüdalığı, sonra Hazine Müdüriyeti adıyla hizmet vermeye başlamış ve nihayet Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü adıyla hizmet vermeye devam etmektedir.
