Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır. İletişim Sürecinde; Dönüt sağlanamıyorsa iletişim tek yönlüdür. Etkili iletişimin amacı; (feedback) Çift yönlü mesaj alışverişine iletişim, tek yönlü olanına iletim denebilir. İletmek istediğimiz mesajı, karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, istenen tutum değişikliğini sağlamak ve ortak bir anlayış oluşturmaktır. İletişimin Bileşenleri İnsanlar arasındaki yüz yüze etkileşimde; İletişimin Türleri Sözlü İletişim Sözsüz İletişim Beden dili % 55 Ses tonu % 38 Sözler ise % 7 etkilidir. Yazılı İletişim 1. Sözsüz (Beden Dilinde) İletişim Çevrede olumlu izlenim yaratacak Beden Dili özellikleri Göz ilişkisi Sosyal psikologların uzun yıllar sürdürdükleri çok sayıda araştırmanın sonucuna göre insanların birbirleriyle yüz yüze kurdukları ilişkilerde sözsüz mesajların etkisi % 90 oranındadır. Yüz ifadesi İnsanlar arası iletişimi kuvvetlendiren en önemli etmenlerden birisi de sözel iletişimi destekleyen sözsüz mesajlardır. Beden duruşu Baş hareketleri Jestler Yakınlık Yöneliş Bedensel temas Dış görünüş 2. Sözlü İletişim Karşılıklı olarak konuşma ve dinleme etkinliklerini kapsar. Sözlü iletişimin başarısı, konuşan ve dinleyen arasında ortaklaşa bir temele dayanır. Sözlü iletişim, her zaman konuşan ve dinleyen arasında bilgi, beceri, tutum ve davranış açısından etkileşim olmasını gerektirir. Aksi halde konuşan ve dinleyen arasında doğru mesaj paylaşımı gerçekleşmez. 3. Yazılı İletişim Mesajı, katılımcıların anlayabileceği ortak simgeler aracılığı ile (tahta, slayt vb.) iletmemizdir. Burada iletişim aracı yazıdır. İçerik, destek materyaller ve ortamlarla sunulur. İletişim Süreci İletişimde etkili olan beş değişken vardır. Bunlar; İletişim Sürecinin Temel Öğeleri Öğretme – Öğrenme Süreci ile İletişim Süreci Arasındaki Benzerlik KAYNAK MESAJ KANAL Davranışlar Semboller İletici Araç ve Davranışlar ALICI Fikir Gerçek obje Yöntemler Fikir Bilgi Modeller Sözsüz iletişim Bilgi Duygu Resim Sözlü iletişim Duygu Tutum Hareket Basılı/Yazılı Tutum Beceri Ses araçlar Beceri Yöntemler DÖNÜT (GERİ BİLDİRİM) İletişimi Engelleyen Faktörler İletişim Sürecinin Etkinliği için; Ortak yaşantının olmaması Dile ait engeller Simgelerin benzer biçimde tanımlanması Sembol ile anlatılan konu arasındaki ilişki Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması Anlamların Karıştırılması Çoklu kanal kullanılması Savunma mekanizmaları Dönüt sisteminin sağlanması gereklidir. Algının sınırlı oluşu Sözcüklerle boğulma İletişim Süreci Etkili iletişimGürültü iki yönlüdür. Geribildirim olmadan etkili iletişim Gürültü kurmak olanaksızdır. İletişimin kopması, genellikle alıcının mesajı anlayışı göndericinin anlatmak istediğinin aynısı olmadığından kaynaklanır. İletişim göndericiden alıcıya anlam transferi sürecidir. Süreç, bir kaynak (gönderici), bir kodlanmış mesaj, kanal, bir alıcı, çözümlenmiş bir mesaj, geribildirim ve gürültüyü içerir. GÖNDERİCİ (Kaynak) - iletişimci – Fikirleri, niyetleri, bilgisi ve iletişimde bulunma amacı olan kişidir. KANAL – mesaj taşıyıcısı – Yüz yüze ilişkiyi, telefon, bilgisayar, toplantılar, yazılı dökümanlar, ödül sistemleri, vs. içerir. Gürültü Gürültü KODLAMA – Göndericinin düşüncelerini sistematik semboller setine dönüştürür. Bir dilin sözcükleri ve iletişimcinin amacını belirten ifadelerdir. Gürültü Gürültü İletişim Süreci Gürültü Gürültü MESAJ – Kodlanmış aktivitenin çıktısıdır. İletişimcinin alıcıya ne iletmek istediğidir. Mesajın biçimi kanala bağlıdır. DECODING – mesajın yorumlanması veya çözümlenmesi – Alıcının düşünce işleminin teknik terimidir. Kodlama ALICI – Mesajın nesnesi – Alıcılar mesajları kendi deneyimlerinin ışığında yorumlarlar. Gönderici GERİBİLDİRİM – mesajdır – Alıcının tepkisi için kanal sağlar ki gönderici mesajının alındığını ve niyetin doğru alınıp alınmadığına karar verir. Çözümleme GÜRÜLTÜ – mesajın niyetini bozan faktörler – İletişimin her anında Gürültü gürültü oluşur.Gürültü İletişim Yolu ile; Çözümleme Mesaj (Kaynak) Alıcı KANAL Geribildirim Kodlama Gürültü Gürültü Birbirimizi anlamaya, Sevmeyi Öğrenmeye, İlişkileri başlatmaya ve sonlandırmaya, Kendimiz hakkında daha fazla bilgi edinmeye, Başkalarının bizi nasıl algıladıklarını öğrenmeye başlarız. Komik mi? Duygusal mı? YOKSA YOKSA Saf mı? Sulu Gözlü mü? Gibi sorulara yanıtlar bulmaya çalışırız. Zeki mı? YOKSA Dahi mi? İletişimimi Nasıl Geliştirebilirim? İletişim becerisi, insanlara doğuştan verilen bir yetenek değildir. Öğrenilebilir ve Geliştirilebilir Becerilerdir. İYİ BİR DİNLEYİCİ OLMAK İÇİN TEMEL İLKELER • • • • • • • • • Susun Konuşanı rahatlatın Dinlemek istediğinizi gösterin Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın Karşınızdaki kişiye empati gösterin Zaman tanıyın Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin Soru sorun Yargılayıcı olmayın PASİF DAVRANIŞ DAVRANIŞ BİÇİMLERİ İletişim sırasında duygu, düşünce, istek ve ilgiler değişik davranış biçimleri ile ifade edilir. Bu davranış biçimleri dört grupta incelenir: – – – – Pasif Davranış Saldırgan Davranış Manüplatif Davranış Atılgan Davranış • Kişiler duygu ve düşüncelerini ifade etmezler • Benlik saygıları düşüktür • Kaygılıdır • Suçluluk ve öfke duygusu yaşarlar • Kişinin verdiği mesaj: “BEN ÖNEMLİ DEĞİLİM, SEN ÖNEMLİSİN” şeklindedir. SALDIRGAN DAVRANIŞ • Diğer kişileri aşağılar,saygı göstermezler • Başkalarının duygu ve düşünceleri ile ilgilenmezler Kişinin verdiği mesaj: “SEN ÖNEMLİ DEĞİLSİN , BEN ÖNEMLİYİM” şeklindedir. MANÜPLATİF DAVRANIŞ • • • • Pasif görünür ama saldırgan davranırlar Dürüst olmazlar ve imalı konuşurlar Karşı tarafı suçlu hissettirirler Kişinin verdiği mesaj: “ BEN ÖNEMLİ DEĞİLİM, SEN DE ÖNEMLİ DEĞİLSİN,ÖNEMLİ OLAN ÇIKAR” şeklindedir. ATILGAN DAVRANIŞ • Kişi, kendisinin ve başkalarının haklarına saygılıdır • Kendisine olan güveni ve benlik saygısı yüksektir • Başkalarının duygu ve düşünceleri ile ilgilenir • Kişinin verdiği mesaj: “ BEN ÖNEMLİYİM, SEN DE ÖNEMLİSİN” şeklindedir. SAĞLIKLI İLETİŞİMİN ÖN KOŞULLARI Doğallık Kabul etme\ saygı Empati HANGİ DAVRANIŞLAR ATILGAN DAVRANIŞLARDIR? • Olumlu ve olumsuz duygu ve düşüncelerini ifade edebilen • Hayır diyebilen • İstekte bulunabilen • Kendisi hakkında olumlu düşünen ve ifade edebilen • İletişimi başlatabilen,sürdürebilen ve sona erdirebilen Doğallık Kişinin açık ve dürüst olmasıdır. Yerli yersiz sevgi gösterilerinde bulunmak, yerli yersiz iltifatlarda bulunmak iticilik oluşturur. “ Ayıya dayı demek” “Al gülüm ver gülüm” sözleri bu durumu özetler Kabul etme\ saygı EMPATİ Kişilerin birbirlerinin kişiliğine saygı duymasıdır. Bir insanın kişiliğine saygı duymak, onu kendine özgü nitelikleriyle kabul etmektir. Kişilerarasında çıkan çatışmaların çoğu kişilerin, birbirlerinin bu yönünü kabul etmemesinden kaynaklanır. Herkesin karşı tarafa kendi fikrini dayatması çatışma yaratır. Kendimizi karşımızdakinin yerine koyma, çok yönlü bakış açısı gerektirir. Açık iletişim becerisine sahip olmak gerekir. Bir insanın kendisini, karşısındakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine EMPATİ denir. SİZCE; • • • İnşaat Mühendisi Olarak; Nasıl Empati Kurabiliriz? Kimlerle? Neden?