Uploaded by User12951

Quran oxumağa giriş 3-cu nəşr 64 səhh

advertisement

Quran
oxumağa
giriş
Kitab satış üçün nəzərdə tutulmayıb
Bakı – 2022
Quran oxumağa giriş
Bakı, 2022, 64 səh.
Redaksiya heyəti:
Elşən Şəkərov
Ramin Yavəroğlu
Ramin İsbarxanlı
Bu kitab Azərbaycan Respublikası
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
razılığı ilə çap edilmişdir. (DK-32/Q 14.01.2022)
telegram/qurankitabi
‫ب ِْس ِم اللَّ ِه ﭐل َّر ْحـ َم ٰـ ِن ﭐل َّر ِح ِيم‬
Ön söz
Aləmlərin Rəbbi olan Allaha həmd olsun! Allahın peyğəmbəri
Muhəm­mədə, onun ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamı
olsun!
Əziz oxucu!
Əlinizdə olan bu kitab bir çox kitablara müraciət edilərək hazır­lan­
mışdır. Məqsə­dimiz Qurani-Kərimi öyrənmək istəyənlər üçün sadə
və asan oxunulan bir kitab hazırlamaqdır. Kitabda olan qaydaların
rahat başa düşülməsi üçün hərf­ləri bəzən rəngli qeyd etmişik. Quran
oxumağı öyrənmək istəyənlər, bu kitabı müəllim ilə keçməlidirlər.
Çünki, müəllimsiz hərflərin düzgün tələffüzünü öyrənmək mümkün
deyil. Ona görə qaydaları tam öyrənənə kimi müəllimin köməyindən
istifadə etmək lazımdır. Həmçinin əlinizdə olan bu kitab Qurani-Kərimi
tam və qaydalara uyğun şəkildə oxumaq üçün kifayət deyil. Quranı
qaydalara riayət edərək oxumaq üçün təcvid elmindən bəhs edən
kitabdan da istifadə etmək lazımdır, çünki təcvid elmini öyrənmək
zəruridir.
Sözsüz ki, nöqsansız olan yalnız Allahdır, demək ki, kitabda səhvlərin
olması labüddür. Odur ki, öz düzəlişlərini, qeyd və mülahizələrini
aşağıdakı elek­tron ünvana göndərəcək oxuculara əvvəlcədən təşəkkü­
rümüzü bildi­ririk. Sizin dəyərli məsləhətləriniz bu kitabın gələcək
nəşrlərində mütləq nəzərə alınacaqdır. Bu işdə bizə kömək olan hər
kəsdən Allah razı olsun!
Sonda heç bir şəriki və bənzəri olmayan Uca Rəbbimizdən bu kitabı
İslam ümməti üçün faydalı etməsini diləyirik!
Redaksiya heyəti
quranoxuyuruq@gmail.com
Hərflər haqqında ümumi məlumat
Ərəb əlifbasında sözlər sağdan sola həm yazılır, həm də oxunur.
Ərəb əlifbası 28 hərfdən ibarətdir.
Bu hərflərin yazılışı sözdə gəldiyi yerdən asılı olaraq dörd
formada yazıla bilər:
1- tək
2- sağdan birləşmiş
3- həm sağdan, həm də soldan birləşmiş
4- soldan birləşmiş
Digər əlifbalardan fərqli olaraq ərəb əlifbasında böyük hərflər
yoxdur.
‫ا‬
‫ب‬
‫ت‬
‫ث‬
‫ج‬
Əlif - bu hərf [ ə, i, u ] səslərini verir. Bu hərfin
digər bir şəkli də ( ‫ ) ء‬həmzədir. Bu səslər boğazın
sinəyə bitişdiyi yerdən çıxarılaraq tələffüz edilir.
Özündən sonra heç bir hərflə birləşmir. İncə
hərfdir.
Bə - bu hərf [ b ] səsini verir. Bu səs dodaqların
yaş hissələri möhkəm şəkildə bir-birinə vurularaq
tələffüz edilir. İncə hərfdir.
Tə - bu hərf [ t ] səsini verir. Bu səs dilin ucu yuxarı
kəsici dişlərin kökünə tam toxundurmaqla tələffüz
edilir. İncə hərfdir.
Sə - bu hərf pəltək [ s ] səsini verir. Bu səs dilin
ucunun yuxarı tərəfini, üst ön dişlərin uclarından
bir az önə çıxarmaqla yumşaq və pəltək şəkildə
tələffüz edilir. Bu hərf ingilis dilində olan [th] hərf
birləşməsi kimi səslənir. İncə hərfdir.
Cim - bu hərf [ c ] səsini verir. Bu səs dilin ortasını
yuxarı damağa vurmaqla tələffüz edilir. İncə
hərfdir.
4
‫ح‬
Hə - bu hərf [ h ] səsini verir. Bu səs boğazın ortası
hava axını hiss olunacaq dərəcədə sıxılaraq tələffüz
edilir. Azərbaycan dilində bu səsin qarşılığı
yoxdur. İncə hərfdir.
‫خ‬
Xa - bu hərf [ x ] səsini verir. Bu səs boğazın ağıza
ən yaxın olan yerindən çıxarılaraq tələffüz edilir.
Qalın hərfdir.
‫د‬
Dəl - bu hərf [ d ] səsini verir. Bu səs dilin ucunu
ön üst dişlərin dibinə toxundurmaqla tələffüz
edilir. Özündən sonra heç bir hərf ilə birləşmir.
İncə hərfdir.
‫ذ‬
Zəl - bu hərf pəltək [ z ] səsini verir. Bu səs dilin
ucunun yuxarı tərəfini, üst ön dişlərin uclarından
bir az önə çıxarmaqla yumşaq və pəltək şəkildə
tələffüz edilir. Özündən sonra heç bir hərf ilə
birləşmir. İncə hərfdir.
‫ر‬
Ra - bu hərf [ r ] səsini verir. Bu səs dilin ucunu
yuxarı kəsici dişlərin kökünə toxun­durmaqla
tələffüz edilir. Özündən sonra heç bir hərf ilə
birləşmir. Bəzən qalın, bəzən isə incə tələffüz edilir.
‫ز‬
Zə və ya Zeyn - bu hərf [ z ] səsini verir. Bu
səs dilin ucunu aşağı kəsici dişlərin ortasına
toxundurmaqla tələffüz edilir. Özündən sonra heç
bir hərflə birləşmir. İncə hərfdir.
‫س‬
Sin - bu hərf [ s ] səsini verir. Bu səs dilin ucunu
aşağı kəsici dişlərin damağa bitişən hissəsinə
toxundurmaqla tələffüz edilir. İncə hərfdir.
5
‫ش‬
‫ص‬
‫ض‬
‫ط‬
‫ظ‬
‫ع‬
‫غ‬
‫ف‬
‫ق‬
Şin - bu hərf [ ş ] səsini verir. Bu səs dilin ortasını
üst damağa yaxınlaşdırmaqla tələffüz edilir. İncə
hərfdir.
Sad - bu hərf [ s ] səsini verir. Bu səs dilin ucunu
aşağı kəsici dişlərin ucuna toxundurmaqla tələffüz
edilir. Qalın hərfdir.
Dad - bu hərf [ d ] səsini verir. Bu səs dilin sağ və
ya sol yanlarını azı dişlərə toxundurmaqla tələffüz
edilir. Qalın hərfdir.
Ta - bu hərf [ t ] səsini verir. Bu səs dilin ucunu
üst ön dişlərin dibinə şiddətli bir şəkildə
toxundurmaqla tələffüz edilir. Qalın hərfdir.
Za - bu hərf pəltək [ z ] səsini verir. Bu səs dilin
ucunun yuxarı tərəfini, üst ön dişlərin uclarından
bir az önə çıxarmaqla pəltək bir şəkildə tələffüz
edilir. Qalın hərfdir.
Ayn - bu hərf boğazın ortasından çıxan [ əa ]
səsini verir. Bu səs boğazın ortası sıxılaraq tələffüz
edilir. Azərbaycan dilində bu səsin qarşılığı
yoxdur. İncə hərfdir.
Ğayn - bu hərf [ ğ ] səsini verir. Bu səs boğazın
ağıza ən yaxın olan yerindən çıxarılaraq tələffüz
edilir. Qalın hərfdir.
Fə - bu hərf [ f ] səsini verir. Bu səs yuxarı dişlərin
uc hissəsini alt dodağın yaş yerinə toxundurmaqla
tələffüz edilir. İncə hərfdir.
Qaf - bu hərf [ q ] səsini verir. Bu səs dilin
kökünün damağa vurulması ilə tələffüz edilir.
Qalın hərfdir.
6
‫ك‬
Kəf - bu hərf [ k ] səsini verir. Bu səs dilin
kökündən, ortasına doğru olan hissəsini damağa
vurmaqa tələffüz edilir. İncə hərfdir.
‫ل‬
Ləm - bu hərf [ l ] səsini verir. Bu səs dili azacıq
qatlayaraq ucunu və ön yanlarını yuxarı kəsici
dişlərin kökünə toxundurmaqla tələffüz. edilir.
İncə hərfdir, lakin istisna olaraq ُ‫“ اَللَّه‬Allah”
sözündə bu hərf bəzən qalın oxuna bilər. (Bu
məsələ ətraflı olaraq “Ləfzətullah” mövzusunda
verilmişdir).
‫م‬
Mim - bu hərf [ m ] səsini verir. Bu səs dodaqların
quru hissələri bir-birinə vurularaq və burundan
çıxarılaraq tələffüz edilir. İncə hərfdir.
‫ن‬
Nun - bu hərf [ n ] səsini verir. Bu səs dilin ucunun
üst ön dişlərin dibinə toxunması ilə tələffüz edilir.
İncə hərfdir.
‫ه‬
Hə - bu hərf [ h ] səsini verir. Bu səs boğazın sinəyə
bitişən hissəsindən çıxarılaraq tələffüz edilir. İncə
hərfdir.
‫و‬
Vav - bu hərf [ v ] səsini verir. Bu səs dodaqları
büzülmüş bir şəkildə önə uzadaraq bir-birinə
toxundurmadan tələffüz edilir. Özündən sonra
heç bir hərflə birləşmir. İncə hərfdir. Bu hərf ingilis
dilində olan “w” hərfi kimi səslənir.
‫ي‬
Yə - bu hərf [ y ] səsini verir. Bu səs dilin ortasını
üst damağa yaxınlaşdırmaqla tələffüz edilir. İncə
hərfdir.
7
Ərəb əlifbası
QARA rəngdə olan hərflər incə hərflərdir.
QIRMIZI rəngdə olan hərflər qalın hərflərdir.
MAVI rəngdə olan hərflər bəzən qalın, bəzən isə incə oxunan
hərflərdir.
Sə
Tə
Bə
‫ب تة ث‬
Əlif
‫ا‬
Dəl
Xa
Hə
Cim
‫د‬
‫خ‬
‫ح‬
‫ج‬
Sin
Zə, Zeyn
Ra
Zəl
‫س‬
‫ز‬
‫ر‬
‫ذ‬
8
Ta
Dad
Sad
Şin
‫ش ص ض ط‬
Fə
Ğayn
Ayn
Za
‫ف‬
‫غ‬
‫ع‬
‫ظ‬
Mim
Ləm
Kəf
Qaf
‫م‬
‫ل‬
‫ك‬
‫ق‬
Yə
Vav
Hə
Nun
‫ي‬
‫ن هە و‬
9
Hərflərin adsız cədvəli
QARA rəngdə olan hərflər incə hərflərdir.
QIRMIZI rəngdə olan hərflər qalın hərflərdir.
MAVI rəngdə olan hərflər bəzən qalın, bəzən isə incə oxunan
hərflərdir.
‫ب تة ث‬
‫ا‬
‫د‬
‫خ‬
‫ح‬
‫ج‬
‫س‬
‫ز‬
‫ر‬
‫ذ‬
10
‫ش ص ض ط‬
‫ظ‬
‫ع‬
‫غ‬
‫ف‬
‫ق‬
‫ك‬
‫ل‬
‫م‬
‫ن هە و‬
‫ي‬
‫‪11‬‬
‫‪Hərflərin qarışıq cədvəli‬‬
‫ع‬
‫ض‬
‫ل‬
‫ي‬
‫خ‬
‫ر‬
‫ث‬
‫ن‬
‫ط‬
‫ب‬
‫ذ‬
‫ش‬
‫ز‬
‫ك‬
‫ص‬
‫هﻩ‬
‫ف‬
‫ح‬
‫غ‬
‫و‬
‫ظ‬
‫ج‬
‫م‬
‫ا‬
‫ق‬
‫تة‬
‫س‬
‫د‬
‫‪12‬‬
Qalın hərflər
‫خ ص ض ط ظ غ ق‬
Özündən sonra heç bir hərflə birləşməyən hərflər
‫و‬
‫ز‬
‫ر‬
‫ذ‬
‫د‬
‫ا‬
Pəltək hərflər
‫ظ‬
‫ذ‬
‫ث‬
Hərflərin səslənməsinə diqqət et!
Bu cədvəldə səslənməsi oxşar olan hərflər eyni rəngdə yazılmışdır.
‫ط‬
‫ت‬
‫ص‬
‫س‬
‫ث‬
‫ظ‬
‫ز‬
‫ذ‬
‫ض‬
‫د‬
13
Hərflərin əvvəldə, ortada və sonda yazılışı
Özündən sonrakı hərfə birləşməyən hərflərdən sonra “ - “ tire
işarəsi qoyulub
Sonda
Ortada
Əvvəldə
Sərbəst
forması
‫ـا‬
-‫ـا‬
-‫ا‬
‫ا‬
‫ـب‬
‫ـبـ‬
‫بـ‬
‫ب‬
‫ـت ة‬
‫ـتـ‬
‫تـ‬
‫ت‬
‫ـث‬
‫ـثـ‬
‫ثـ‬
‫ث‬
‫ـج‬
‫ـجـ‬
‫جـ‬
‫ج‬
‫ـح‬
‫ـحـ‬
‫حـ‬
‫ح‬
14
‫خ‬
‫خـ‬
‫ـخـ‬
‫ـخ‬
‫د‬
‫د‪-‬‬
‫ـد‪-‬‬
‫ـد‬
‫ذ‬
‫ذ‪-‬‬
‫ـذ‪-‬‬
‫ـذ‬
‫ر‬
‫ر‪-‬‬
‫ـر‪-‬‬
‫ـر‬
‫ز‬
‫ز‪-‬‬
‫ـز‪-‬‬
‫ـز‬
‫س‬
‫سـ‬
‫ـسـ‬
‫ـس‬
‫ش‬
‫شـ‬
‫ـشـ‬
‫ـش‬
‫ص‬
‫صـ‬
‫ـصـ‬
‫ـص‬
‫‪15‬‬
‫ض‬
‫ضـ‬
‫ـضـ‬
‫ـض‬
‫ط‬
‫ط‬
‫ـطـ‬
‫ـط‬
‫ظ‬
‫ظ‬
‫ـظـ‬
‫ـظ‬
‫ع‬
‫عـ‬
‫ـعـ‬
‫ـع‬
‫غ‬
‫غـ‬
‫ـغـ‬
‫ـغ‬
‫ف‬
‫فـ‬
‫ـفـ‬
‫ـف‬
‫ق‬
‫قـ‬
‫ـقـ‬
‫ـق‬
‫‪16‬‬
‫ك‬
‫كـ‬
‫ـكـ‬
‫ـك‬
‫ل‬
‫لـ‬
‫ـلـ‬
‫ـل‬
‫م‬
‫مـ‬
‫ـمـ‬
‫ـم‬
‫ن‬
‫نـ‬
‫ـنـ‬
‫ـن‬
‫ه‬
‫هـ‬
‫ـهـ‬
‫ـه ﻩ‬
‫و‬
‫و‪-‬‬
‫ـو‪-‬‬
‫ـو‬
‫ي‬
‫يـ‬
‫ـيـ‬
‫ـي‬
‫‪17‬‬
‫‪Hərflərin qarışıq cədvəli‬‬
‫ـهـ‬
‫عـ‬
‫ـشـ‬
‫ـظـ‬
‫ـحـ‬
‫ـقـ‬
‫مـ‬
‫ـا‬
‫ـفـ‬
‫ـغ‬
‫ـكـ‬
‫نـ‬
‫ـخـ‬
‫ـمـ‬
‫ـبـ‬
‫ـصـ‬
‫لـ‬
‫ـغـ‬
‫ـذ‬
‫ـنـ‬
‫ـعـ‬
‫ـضـ‬
‫ـتـ‬
‫ـز‬
‫ـلـ‬
‫ـر‬
‫ـه‬
‫ـيـ‬
‫ـثـ‬
‫ـطـ‬
‫ـجـ‬
‫ـع‬
‫ـسـ‬
‫ـو‬
‫ـد‬
‫!‪Aşağıdakı hərflərin yazılışına diqqət et‬‬
‫ـثـ‬
‫ـشـ‬
‫نـ‬
‫ـذ‬
‫ـز‬
‫ـتـ‬
‫ـيـ‬
‫ـر‬
‫ـد‬
‫ـفـ‬
‫ـغـ‬
‫ضـ‬
‫ـلـ‬
‫ـا‬
‫‪18‬‬
Hərəkələr
Ərəb dilində saitləri hərəkələr əvəz edir. Üç hərəkə var.
Fəthə
‫ ـ ـَـ‬, kəsrə ‫ ــِـ‬, dammə ‫ ــُـ‬.
Fəthə
‫ـ ـَـ‬
‫ﹷ‬
Fəthə hərfin üzərində yazılaraq qalın hərflərdə [a], incə
hərflərdə isə [ə] səsini verir.
‫س‬
‫ق‬
‫س‬
َ
‫َق‬
sin
qaf
sə
qa
‫ث‬
َ
َ‫ت ة‬
َ
‫ب‬
َ
َ‫ا‬
‫َد‬
‫َخ‬
‫س‬
َ
‫ط‬
َ
‫َز‬
‫َح‬
‫َج‬
‫ض‬
َ
‫ش‬
َ
‫ف‬
َ
‫غ‬
َ
‫ص‬
َ
‫ع‬
َ
‫ظ‬
َ
‫َم‬
‫َل‬
‫َك‬
‫َق‬
‫ي‬
َ
‫َو‬
‫َه َﻩ‬
‫َن‬
‫َر‬
19
‫َذ‬
Kəsrə
Kəsrə
‫ﹻ‬
‫ ــِـ‬hərfin altında yazılaraq incə hərflərdə [i] səsini verir.
‫خ‬
‫ص‬
‫غ‬
‫ض‬
‫ق‬
Qalın hərflərdən olan “xa” (
), “ğayn” (
) və “qaf” (
)
hərflərində [i] səsini verir.
Qalın hərflərdən olan “sad” (
), ”dad” (
), ”ta” (
) və
“za” (
) hərflərində isə [ı] ilə [i] səsi arasında bir səs əmələ
gətirir. Qeyd edək ki, ərəb dilində [ı] səsi yoxdur.
‫ظ‬
‫ط‬
‫ب‬
bə
ِ
‫ب‬
bi
ِ
‫ث‬
‫ِد‬
ِ
‫ت‬
ِ
‫ب‬
ِ‫ا‬
‫ِخ‬
‫ِز‬
‫ِح‬
‫ِر‬
‫ِج‬
‫ِذ‬
ِ
‫س‬
‫ِط‬
ِ
‫ف‬
‫ِم‬
‫ِي‬
ِ
‫ض‬
ِ
‫ص‬
‫ِغ‬
‫ِل‬
‫ِع‬
‫ِك‬
‫ِه ِﻩ‬
‫ِو‬
20
ِ
‫ش‬
‫ِظ‬
‫ِق‬
‫ِن‬
Dammə
Dammə
verir.
‫ــُـ‬
‫ﹹ‬
hərfin üzərində yazılaraq bütün hərflərdə [u] səsini
‫ت‬
tə
‫ت‬
ُ
tu
‫ث‬
ُ
‫ت‬
ُ
‫ب‬
ُ
ُ‫ا‬
‫ُد‬
‫خ‬
ُ
‫ح‬
ُ
‫ج‬
ُ
‫س‬
ُ
‫ُز‬
‫ُر‬
ُ‫ذ‬
‫ط‬
ُ
‫ض‬
ُ
‫ص‬
ُ
‫ش‬
ُ
‫ف‬
ُ
ُ‫غ‬
ُ‫ع‬
‫ظ‬
ُ
‫ُم‬
‫ُل‬
‫ُك‬
‫ُق‬
‫ي‬
ُ
‫ُو‬
ُ‫ُه ﻩ‬
‫ُن‬
21
‫‪Hərəkələrə aid tapşırıq‬‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫ب‬
‫ب‬
‫ا‬
‫اَ ا ُ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ج‬
‫ج‬
‫ج‬
‫ث‬
‫ث‬
‫ث‬
‫ِ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ ُ‬
‫َد ِد ُد‬
‫خ‬
‫َخ ِخ ُ‬
‫َز ِز ُز‬
‫َر ِر ُر‬
‫ض ِ‬
‫ص ِ‬
‫ش ِ‬
‫ض‬
‫ض ُ‬
‫ص َ‬
‫ش ُ‬
‫َ‬
‫ص ُ‬
‫ش َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ع‬
‫ع‬
‫ع‬
‫ظ‬
‫ظ‬
‫ظ‬
‫ط‬
‫ط‬
‫ط‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫َ ُ‬
‫ِ‬
‫َق ِق ُق‬
‫ف‬
‫ف‬
‫ف‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫غ ِغ غُ َ‬
‫َم ِم ُم‬
‫َل ِل ُل‬
‫َك ِك ُك‬
‫ِ‬
‫ت‬
‫ت‬
‫ت‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ح‬
‫ح‬
‫ح‬
‫ِ‬
‫َ ُ‬
‫َذ ِذ ُذ‬
‫ِ‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َه ِه ُه‬
‫ِ‬
‫ي‬
‫ي‬
‫ي‬
‫َ ُ‬
‫َن ِن ُن‬
‫َو ِو ُو‬
‫‪22‬‬
‫‪Hərəkələrə aid tapşırıq‬‬
‫أَ ِم َن‬
‫ب ِ‬
‫ش َر‬
‫ُ‬
‫ث ُق َل‬
‫َ‬
‫ع‬
‫ُر ِج َ‬
‫ُن ِز َل‬
‫أُ ِم َر‬
‫ِ‬
‫ع‬
‫ب‬
‫ُ‬
‫ت َ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫س‬
‫ح َ‬
‫ُ‬
‫ُك ِ‬
‫ب‬
‫ذ‬
‫َ‬
‫ح ِ‬
‫ش َر‬
‫ُ‬
‫خ ِل َق‬
‫ُ‬
‫ُد ِخ َل‬
‫ت ِ‬
‫ف‬
‫ص ُ‬
‫َ‬
‫ح ِ‬
‫ظ‬
‫ف َ‬
‫َ‬
‫ُو ِل َد‬
‫ُق ِ‬
‫ت َل‬
‫ف‬
‫ض عُ َ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫ل‬
‫غُ َ‬
‫ط ِر َد‬
‫ُ‬
‫ب‬
‫ُر ِع َ‬
‫ب‬
‫ي َه ُ‬
‫َ‬
‫ُك ِ‬
‫ب‬
‫ت‬
‫َ‬
‫َو َك َل‬
‫ف ِع َل‬
‫ُ‬
‫‪23‬‬
‫‪Hərfərin birləşməsinə aid tapşırıq‬‬
‫َخ َل َق‬
‫َح َك َم‬
‫ش أَ‬
‫َن َ‬
‫ض َر‬
‫َح َ‬
‫ع َل‬
‫َج َ‬
‫س َك‬
‫م‬
‫َ َ‬
‫ب‬
‫َك َ‬
‫ت َ‬
‫َن َه َج‬
‫ع‬
‫َر َج َ‬
‫َخـ ـلَ ـ ـ َـق‬
‫َح ـ ـ َك ـ ـ َـم‬
‫ش ـ ـأَ‬
‫نَـ ـ َ‬
‫ض ـ ـ َـر‬
‫َح ـ ـ َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـع‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ج‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ـك‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ـس ـ ـ َ‬
‫َ َ‬
‫ـب‬
‫َكـ ــتَ ـ ـ َ‬
‫ـج‬
‫نَـ ـ َـه ـ ـ َ‬
‫َر َجـ َـع‬
‫‪24‬‬
‫َخ ـ ـلَ ـ َـق‬
‫َح ـ َك َـم‬
‫ش ـ ـأَ‬
‫نَـ ـ ـ َ‬
‫ضـ َـر‬
‫َح ـ َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـع‬
‫ـ‬
‫ج‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫ـك‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ـس ـ َ‬
‫َ َ‬
‫ـب‬
‫َكــتَـ َ‬
‫ـج‬
‫نَـ َـه ـ َ‬
‫َر َج َـع‬
‫‪Hərflərin sözün əvvəlində, ortasında və sonunda‬‬
‫‪fəthə hərəkəsi ilə yazılışlarına aid misallar‬‬
‫‪Hərflər‬‬
‫‪Əvvəldə‬‬
‫ا‬
‫َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫أ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ـصـ ـ َـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ب‬
‫َ َ‬
‫ب‬
‫ت‬
‫ث‬
‫ج‬
‫ح‬
‫خ‬
‫‪Ortada‬‬
‫‪Sonda‬‬
‫ش ـ ـأَ‬
‫َس ـ ـأَ َل نَـ ـ َ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـت‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫د‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ع‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ََ‬
‫َ‬
‫ـت‬
‫ثَـ ــبَ ـ َ‬
‫ـث‬
‫ـحـ ـ َ‬
‫بَـ ـ َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـت‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ق‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـث‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫ـج‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـه‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ن‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـج‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ه‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ َ َ‬
‫ـح‬
‫ـحـ ـ َ‬
‫بَـ ـ َ‬
‫ـث فَـ ــتَـ ـ َ‬
‫تَـ ـ َـر َك‬
‫ـف‬
‫ثَـ ـ َقـ ـ َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـع‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ج‬
‫َ َ َ‬
‫َح ـ ـ َكـ ـ َـم‬
‫َخ ـ ـلَـ ـ َـق بَـ ـ َخـ ـ َـع َس ـ ـلَ ـ ـ َخ‬
‫‪25‬‬
‫‪Hərflər‬‬
‫‪Əvvəldə‬‬
‫‪Ortada‬‬
‫‪Sonda‬‬
‫د‬
‫َد َمـ ـ َـع‬
‫بَـ ـ َدأَ‬
‫قَـ ــيَ ـ ـ َد‬
‫ذ‬
‫ب نَـ ــبَ ـ ـ َذ‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ه‬
‫ذ‬
‫َ‬
‫ـب َك ـ ـ َذ َ‬
‫َ َ‬
‫ر‬
‫ز‬
‫س‬
‫ش‬
‫ص‬
‫بَـ ـ َـرَز‬
‫َرَكـ ـ َـع‬
‫ع‬
‫نَـ ـ َـز َ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ز‬
‫ََ َ‬
‫ـك‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـت‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫س‬
‫ـسـ َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫َ‬
‫ش ـ َـر‬
‫َش ـ ـ َك ـ ـ َـر َحـ ـ َ‬
‫ـصـ ـ َـر‬
‫نَـ ـ َ‬
‫لَـ ـ َـمـ ـ َـز‬
‫ـس‬
‫ـ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ع‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫ـش‬
‫َخـ ـ َـم ـ َ‬
‫ـص‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ن‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـص‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ن‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ص‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ََ‬
‫ََ َ‬
‫‪26‬‬
‫‪Hərflər‬‬
‫‪Ortada‬‬
‫‪Əvvəldə‬‬
‫‪Sonda‬‬
‫ض‬
‫ـض‬
‫ب َح ـ ـ َ‬
‫َ‬
‫ض َـر َخـ ـ َفـ َ‬
‫ض ـ َـر َ‬
‫ط‬
‫ط‬
‫طَ ـ ـلَ ـ ـ َـع َخ ـ ـطَ ـ ـ َـر َو َس ـ ـ َ‬
‫ظ‬
‫ظَ ـ ـلَ ـ ـ َـم‬
‫نَـ ـظَـ ـ َـم‬
‫ظ‬
‫َو َع ـ ـ َ‬
‫ع‬
‫َع ـ ـ َق ـ ـ َد‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـع‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ف‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َر َجـ ـ َـع‬
‫غ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫غ‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ف‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫غ‬
‫ش‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫بَـ ـلَ ـ ـ َغ‬
‫ف‬
‫ـف‬
‫فَ ـ ـ َق ـ ـ َد َش ـ ـ َفـ ـ َـع َس ـ ـلَـ ـ َ‬
‫ق‬
‫ط َخ ـ ـلَـ ـ َـق‬
‫ـص ـ ـ َد َس ـ ـ َق ـ ـ َ‬
‫قَـ ـ َ‬
‫‪27‬‬
‫‪Ortada‬‬
‫‪Sonda‬‬
‫‪Hərflər‬‬
‫‪Əvvəldə‬‬
‫ك‬
‫َكـ ــتَـ ـ َـم‬
‫ل‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـص‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ف‬
‫ـق‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ح‬
‫ـس‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ـم‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ل‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫م‬
‫َمـ ـ َـر َج‬
‫لَـ ـ َـمـ ـ َـز‬
‫َح ـ ـ َكـ ـ َـم‬
‫ن‬
‫ـصـ ـ َـر‬
‫نَـ ـ َ‬
‫ـح‬
‫َج ــنَ ـ َ‬
‫بَـ ـطَـ ـ َـن‬
‫هـ‬
‫ـك‬
‫َه ـ ـلَـ ـ َ‬
‫ـج‬
‫نَـ ـ َـهـ ـ َ‬
‫أَلَـ ــهَ‬
‫و‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ج‬
‫و‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫َعـ ـ َـوَر‬
‫َح ـلَـ َـو‬
‫ي‬
‫يَـ ــنَ ـ ـ َـع‬
‫َســيَـ َـر‬
‫َع ـ ـلَـ ـ َـي‬
‫ـك‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ش‬
‫َ‬
‫ـسـ ـ َ‬
‫َ‬
‫َ َ‬
‫َ‬
‫‪28‬‬
‫‪Kəsrəyə aid tapşırıqlar‬‬
‫َكـ ـ ِرَه حـ ـ ِـســب بِـ ــنَ ـ َف ـ ِ‬
‫ـث‬
‫َ َ‬
‫لَـ ِ‬
‫ِ‬
‫فَ ـ ِهـ َـم‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـع‬
‫إ‬
‫شـ‬
‫يَـ َ‬
‫َ‬
‫طَـ ِـمــع نَـ ِ‬
‫ـج بَـ ِـقـ َـي‬
‫ـ‬
‫ـض‬
‫َ‬
‫َ‬
‫أ َِذ َن‬
‫َع ِج َل‬
‫َح ِز َن‬
‫ص ِ‬
‫ط‬
‫َولَ ِو‬
‫ص‬
‫نَ ِش َ‬
‫قَ َ‬
‫َخ ِ‬
‫َع ِ‬
‫أَنِ‬
‫ب‬
‫ج‬
‫ي‬
‫ش‬
‫س‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫لِثِ َق ِل‬
‫ط‬
‫َع ِش َق‬
‫َحبِ َ‬
‫ِ‬
‫ف بِ‬
‫أَب ِ‬
‫ت‬
‫ـل‬
‫ـخ‬
‫ط‬
‫خ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫‪29‬‬
‫َعـ ــلِـ َـم‬
‫ِ‬
‫ظ‬
‫ـ‬
‫ـف‬
‫َحـ َ‬
‫ركِ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫َ َ‬
‫نَ ِد َم‬
‫نَ ِظ َر‬
‫يَ َد ِي‬
‫رِ‬
‫ب‬
‫غ‬
‫َ َ‬
‫َرِح َم‬
‫‪Damməyə aid tapşırıqlar‬‬
‫بُـ ِـشـ َـر‬
‫ُح ِـسـ َد‬
‫غُـ ـ ِـفـ َـر‬
‫يُـ ِـس َـر‬
‫طُـبِـ َـع‬
‫ـب‬
‫ُجــنُـ َ‬
‫ُزبُـ َـر‬
‫غُلِ‬
‫ب‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫ر‬
‫ُ‬
‫ضـ َ‬
‫ُخلِ َق‬
‫ص َر‬
‫بَ ُ‬
‫عُ َق ِد‬
‫ُرِج َـع‬
‫ُحـ ِـش َـر‬
‫ُكــتِ‬
‫ـب‬
‫ـ‬
‫َ‬
‫ذُكِـ َـر‬
‫قُـبِ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫َ‬
‫تُـ ــلِـ َـي‬
‫أ ُِمـ َـر‬
‫هـ ِ‬
‫ي‬
‫ـد‬
‫ُ َ‬
‫ح ِ‬
‫ـص َـن‬
‫ُ‬
‫ص َم ُد‬
‫َ‬
‫غَـنَ ُم‬
‫ظُلِ َم‬
‫ُش ِك َر‬
‫وِ‬
‫ص َل‬
‫ُ‬
‫غُ ِف َر‬
‫ُر ُس ُل‬
‫طُ ِع َم‬
‫‪30‬‬
‫ث‬
‫نَ ِر ُ‬
‫لُ ِ‬
‫ب‬
‫ع‬
‫َ‬
‫فُــتِ‬
‫ـح‬
‫ـ‬
‫َ‬
‫!‪Oxşar hərflərin oxunuşuna diqqət et‬‬
‫ط‬
‫ت‬
‫بَــتِـ َـر‬
‫بَـ ِـطـ َـر‬
‫ع‬
‫َر َد َ‬
‫رِ‬
‫ضـ َـع‬
‫َ‬
‫لَ ـبِ‬
‫ـس‬
‫ـ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ـث‬
‫ـ‬
‫لَ ـب َ‬
‫ض‬
‫د‬
‫ث‬
‫س‬
‫ص‬
‫س‬
‫َسـ ِـعـ َد‬
‫صـ َـع ـ َد‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ي‬
‫ـذ‬
‫ـ‬
‫ح‬
‫َ َ‬
‫ِ‬
‫َحــظ َـي‬
‫ظ‬
‫ذ‬
‫‪31‬‬
Mədd hərfləri
Mədd sözünün lüğəvi mənası “uzatmaq” və ya “dartmaq”
deməkdir. Mədd hərfləri üçdür:
‫ا‬
“əlif” ( ), “vav” (
‫ ) و‬və “yə” ( ‫) ي‬.
Mədd hərfi “Əlif” ( ‫) ا‬
‫ﹷ‬
‫ا‬
Əgər hərəkəsi “fəthə” ( ) olan hərfdən sonra “əlif” ( ) hərfi
hərəkəsiz gələrsə, “əlif” ( ) hərfindən əvvəlki hərfin “fəthəsi” iki
hərəkə (təxmini 2 saniyə) miqdarında uzadılır.
‫ا‬
‫بَــا َن‬
bə:nə
‫بَـ َـن‬
‫بَــا‬
bənə
bə:
‫بَـ‬
bə
‫ا‬
“Əlif” ( ) hərfinin mədd hərfi kimi işlənməsinə aid misallar
‫ـاه‬
َ ‫َش ـ‬
‫َر َام‬
‫ـب‬
َ ‫قَاطَ َع طَالَـ‬
ِ‫نُـراق‬
‫ب نُ َدافِ ُع‬
ُ َ
ِ ‫يـثَ ِامر كِتَاب‬
‫ان‬
َ
ُ ُ
‫َكـ ــا َن‬
‫ـل‬
َ ‫َع‬
َ ‫ـام‬
ِ‫مـ َكات‬
‫ب‬
ُ َ
‫شا ِر ُك‬
َ َ‫ي‬
32
‫ـال‬
َ ‫قَـ ـ‬
‫ـاب‬
َ ‫تَـ ـ‬
‫اه َـر‬
َ َ‫َشا َكـ َـر ظ‬
‫اح تَـبَ َار َك‬
َ
ُ َ‫صب‬
‫يُـ َفا ِر ُق تُطَالِ ُع‬
Mədd hərfi “Vav” ( ‫) و‬
Əgər hərəkəsi “dammə” (
) olan hərfdən sonra “vav” (
hərfi hərəkəsiz gələrsə, “vav” (
‫)و‬
‫ ) و‬hərfindən əvvəlki hərfin
“damməsi” iki hərəkə miqdarında uzadılır.
‫تُـو َن‬
tu:nə
“Vav” (
‫تُ َـن‬
‫تُـو‬
tunə
tu:
‫تُـ‬
tu
‫ ) و‬hərfinin mədd hərfi kimi işlənməsinə aid misallar
‫ـوح‬
ُ ‫نُـ ـ‬
‫ـور‬
ُ ‫تَـ ُـمـ‬
‫ـول‬
ُ ‫َر ُسـ‬
‫وف‬
ُ ُ‫أَط‬
‫ـود‬
ُ ‫ُهـ ـ‬
‫ـوت‬
ُ ‫يَـ ُـمـ‬
‫ط‬
ُ ‫لُـ ــو‬
‫ـول‬
ُ ‫يَـ ُقـ‬
ِ ‫نُـ‬
‫ي‬
‫ـود‬
َ
‫ـور‬
‫ـ‬
‫ـم‬
‫ـ‬
‫ت‬
َ
ُ ُ
‫ـوك‬
َ ‫أَ ُخـ‬
‫ـوم‬
ُ َ‫ي‬
ُ ‫ـص‬
ِ
‫وه‬
‫ر‬
‫ض‬
‫ح‬
‫ن‬
‫و‬
‫ب‬
ُ ُ َ َ َ ُ ‫غَال‬
‫ض َربُونَا‬
َ
33
‫ـور‬
ُ ‫نُـ ـ‬
ُ‫أَعُـوذ‬
ُ‫أَبُــوه‬
‫وج‬
‫ـر‬
‫ب‬
ُ
ُ ُ
‫ظَلَ ُمونَا‬
Mədd hərfi “Yə” ( ‫) ي‬
‫ﹻ‬
‫ي‬
‫ي‬
Əgər hərəkəsi “kəsrə” ( ) olan hərfdən sonra “yə” ( ) hərfi
hərəkəsiz gələrsə, “yə” (
) hərfindən əvvəlki hərfin “kəsrəsi”
iki hərəkə miqdarında uzadılır.
‫فِ ـيـ َـن‬
fi:nə
“Yə” (
‫فِـ َـن‬
‫فِي‬
finə
fi:
‫فِـ‬
fi
‫ ) ي‬hərfinin mədd hərfi kimi işlənməsinə aid misallar
ِ
ِ
‫ـف‬
‫ـ‬
‫ي‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫خ‬
‫ـل‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ي‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ق‬
َ
َ
ِ
ِ
ِ
ِ
‫يث‬
‫د‬
‫ح‬
‫ي‬
‫ب‬
‫ا‬
‫ـت‬
‫ك‬
‫ي‬
‫َخ‬
‫أ‬
ُ َ
َ
ِ َ‫س ِميع ن‬
‫َس ِعي َد‬
‫َح ِمي َد‬
‫يم‬
‫ع‬
َ َ
َ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
ِ
‫ين‬
‫ز‬
‫ا‬
‫و‬
‫م‬
‫د‬
‫ي‬
‫ال‬
‫ق‬
‫م‬
‫ين‬
‫ح‬
‫ات‬
‫ف‬
‫ين‬
‫ب‬
‫اه‬
‫ذ‬
َ
َ
ُ
َ
َ
ُ َ
َ
َ َ
ِ ‫أَس‬
ِ ‫ان َش ِهي َد‬
ِ ‫اطير م َخالِِفين فَ ِري َق‬
‫ان‬
ُ ُ َ
َ
‫ِديـ ـ ُـن‬
ِ ُ‫ن‬
‫يب‬
‫ص‬
ُ
‫فِـ ـيـ ـ َـهـا‬
34
Sukun
‫ﹿ‬
‫ﹿ‬
Sukun
işarəsi hərfin üzərində yazılır və hərfin hərəkəsiz
oxunmasını bildirir. Bu zaman həmin hərfin yalnız samiti oxunur.
Sukunlu hərfi özündən əvvəlki heca ilə birlikdə oxumaq lazımdır.
ۡ
‫ﹿ‬
Qeyd: Ərəb dilində sukun işarəsi bu
formadadır, QuraniKərimin bəzi nüsxələrində isə bu cür
yazılır.
‫ُك َـن‬
kunə
‫أَنْـ ــتُـ ْـم‬
‫ُكـ ْـن‬
kun
ən-tum
‫ف‬
ْ َ‫ن‬
ْ ‫ث َس ْـع َس ْو َح ْج َك‬
ِ‫ِحس ِم ْد بِ ْه ك‬
ِ
‫ش‬
‫ت‬
‫ذ‬
ْ
ْ
ْ
‫ب‬
ْ َ‫بَـأْ ت‬
ِ
‫ك فِ ْر‬
ْ‫ت‬
‫ض‬
ْ ‫ص ْط بُ ْغ ُح‬
ْ ُ‫ُخ ْظ تُ ْق ط‬
ُ ‫ص تُ ْخ‬
‫ـح ُن‬
ْ َ‫ن‬
‫ِع ْن َد‬
‫اِ ْس ُم‬
‫ت‬
ُ ‫ُزْر‬
‫ـب‬
‫ـي‬
‫ـ‬
‫غ‬
َ
ْ
ُ
‫بـَْع َد‬
35
ِ ْ‫أَن‬
‫ت‬
‫ف‬
َ ‫َس ْو‬
‫‪Sukuna aid tapşırıqlar‬‬
‫َمطْ َع ُم‬
‫يَ ْـعلَ ُم‬
‫ـس ُج ُد‬
‫يَـ ْ‬
‫أَجلِ‬
‫س‬
‫ْ ُ‬
‫اِ ْرَك ْع‬
‫َمطْ َع ُم‬
‫ِ‬
‫ت إِ ْذ يَ ْـرفَ ُع‬
‫ام‬
‫ق‬
‫د‬
‫ق‬
‫د‬
‫َ‬
‫َ‬
‫لَ ْـم يَـل ْ ْ َ ْ‬
‫يَ ْـعلَ ُم‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫س‬
‫ر‬
‫د‬
‫ت‬
‫ن‬
‫ل‬
‫م‬
‫ه‬
‫ـ‬
‫ب‬
‫ص‬
‫ت‬
‫ن‬
‫لَ ْـم أَفْ َـع ْل إ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫ُْ ْ ْ ُ ْ‬
‫اُنْظُْر‬
‫َم ْن يَ ْـر َح ْم إِ ْن نُ ْـر ِس ْل َه ْل َج َزيْـتُ ْم‬
‫اُنْظُْر‬
‫ب‬
‫تَـ ْل َع ُ‬
‫نَـ ْق َرأُ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫ر‬
‫ض‬
‫اْ ْ‬
‫َزْو َج ْي ِن‬
‫ت‬
‫يُ ْد َع ْو َن أَنـَْع ْم َ‬
‫َصب ْح ِ‬
‫ت أَ ْك َرْمتُ ْم‬
‫أَ ْعطَْيـنَـا أ ْ َ‬
‫‪36‬‬
‫ص َر‬
‫أَبْ َ‬
‫ب‬
‫تَ ْكتُ ُ‬
‫ِ‬
‫ب‬
‫ـ‬
‫ه‬
‫ذ‬
‫اْ َ ْ‬
‫تَـ ْخ َ‬
‫ش ْوهُ‬
‫ت‬
‫َسلَ ْم ُ‬
‫أْ‬
Şəddə
‫ﹽ‬
Hərfin üzərində
şəkildə yazılır. Üzərində yazıldığı hərfi
qoşalaşdırır. Qoşa hərflərdən birincisi sukun ikincisi isə şəddə
işarəsinin hərəkəsi ilə oxunur.
‫ َد = َر َّد‬+ ‫َر ْد‬
rad + də = raddə
‫ب‬
َّ ‫ب = َر‬
ْ ‫َر‬
َ +‫ب‬
‫ـس‬
َّ ‫س = َم‬
َ + ‫ـس‬
ْ ‫َم‬
‫ َم = َع ـ َّـم‬+ ‫َع ْـم‬
‫ـل‬
َّ ‫ َل = ُكـ ـ‬+ ‫ـل‬
ْ ‫ُك‬
‫ َق = َد َّق‬+ ‫َد ْق‬
َّ ‫أ‬
‫َظ‬
‫َل‬
ِّ ‫أ‬
‫ َج = َح َّج‬+ ‫ـج‬
ْ ‫َح‬
َّ ‫َب أ‬
َّ ‫َخ أ‬
‫َد‬
َّ ‫أ‬
ِّ ‫أ‬
ِّ ‫َت أ‬
ّ‫َج أَ ِذ‬
ُّ ‫َض أ‬
ُّ ‫أ‬
ُّ ‫َج أ‬
‫َي‬
ُّ ‫َس أ‬
ُّ ‫َث أ‬
ُّ ‫َظ أ‬
ُّ ‫َد أ‬
‫َص‬
َّ ‫أ‬
ِّ َ‫أ‬
‫ط‬
‫َش‬
َّ ‫أ‬
ِّ ‫أ‬
‫َك‬
‫أ ََّز‬
ِّ ‫أ‬
‫َف‬
37
‫َكلَّ َـم‬
‫ـل‬
‫ك‬
‫َ ْ‬
‫ـل ‪َ -‬ك َّل‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫ْ‬
‫َ َ‬
‫ش‬
‫بَ ْ‬
‫ش‬
‫ش‪ -‬بَ َّ‬
‫بَ ْش َ‬
‫بَ َّ‬
‫ش َر‬
‫َه ْم‬
‫َه ْم ُم ‪َ -‬ه ُّم‬
‫َه ُّم ُه ْم‬
‫نُـ َق ِّ‬
‫س‬
‫د‬
‫ُ‬
‫يـع ِّ‬
‫ذ‬
‫ب‬
‫َُ ُ‬
‫نُـ َق ْد‬
‫يُ َـع ْذ‬
‫يُـنَ ْـز‬
‫يَظُ ْن‬
‫يُـ َف ْر‬
‫أ ُْم ِم ‪ -‬أُِّم‬
‫نُـ َق ْد ِد ‪ -‬نُـ َق ِّد‬
‫يُ َـع ْذ ِذ ‪ -‬يُ َـع ِّذ‬
‫يُـنَ ْـزِز‪ -‬يُـنَ ِّـز‬
‫يُـنَ ِّـز ُل‬
‫يَظُْن ُن‪ -‬يَظُنُّو‬
‫يَظُنُّو َن‬
‫يُـ َف ْرِر‪ -‬يُـ َف ِّر‬
‫أ ُِّم ْي ُي ‪ -‬أ ُِّم ُّي‬
‫‪38‬‬
‫يُـ َف ِّرقُو َن‬
‫أ ُِّميُّو ُن‬
‫‪Şəddəyə aid tapşırıqlar‬‬
‫َّب‬
‫أَد َ‬
‫يـب ِّ‬
‫ش ُـر‬
‫َُ‬
‫َع ُّز‬
‫أَ‬
‫ت‬
‫ُح َّق ْ‬
‫فُ ِّ‬
‫ض َل‬
‫َم َّرتَ ْـي ِن‬
‫يُ َدعُّو ُن‬
‫ِعلِّـيُّـو َن‬
‫يَـتَـ َفطَّْر َن‬
‫َع ـلَّـ َـم‬
‫َش َّوَه‬
‫يُ َك ِّف ُر‬
‫تَـأَذَّ َن‬
‫ِ‬
‫ت‬
‫ل‬
‫ط‬
‫عُ َّ ْ‬
‫َخ َّر َج‬
‫نُـ َف ِّ‬
‫ص ُل‬
‫َّل‬
‫ث‬
‫ـم‬
‫ت‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ت‬
‫ُك ِّوَر ْ‬
‫بح‬
‫س ُ‬
‫يُ َ‬
‫أَ َش ُّد‬
‫ت‬
‫ُم َّد ْ‬
‫ر ِّ‬
‫عُ ِّ‬
‫أِ‬
‫س‬
‫ُس‬
‫م‬
‫ظ‬
‫ب‬
‫غ‬
‫ُ َ‬
‫َ‬
‫ّ َ‬
‫نُ َـع ِّم ْرُك ْم َك َّذبْـتُ ْم ُمطَ ِّه َرةُ‬
‫يـَغُ ُّ‬
‫ضو َن َح ُّق ُه َّن ذُ ِّريَّـتُ ُك َّن‬
‫ص َّدعُ يَ َّذ َّك ُر‬
‫أ ُِّميـُّـو ُن يَ َّ‬
‫ح َّجتـهم كَِ‬
‫ص ِّدقُو َن‬
‫ي‬
‫ن‬
‫ـه‬
‫اب‬
‫ت‬
‫َّ‬
‫ُُ ُ َ‬
‫ُ َُ ْ‬
‫‪39‬‬
Tənvinlər
Tənvin bəzi sözlərin sonunda qoşa yazılan hərəkədir. Hərəkə
qoşa yazıldıqda, onun ifadə etdiyi səsə [n] səsi əlavə edilir.
Tənvinlər üç cür olur: fəthəli tənvin ‫ ــًـ‬, kəsrəli tənvin ‫ ــٍـ‬, damməli
tənvin ‫ ــٌـ‬.
Fəthəli Tənvin ‫ــًـ‬
Fəthəli tənvin ‫ ــًـ‬hərfin üzərində yazılır, qalın hərflərdə [an],
incə hərflərdə isə [ən] kimi oxunur.
‫ – َم‬mə
‫ – ًمـا‬mən
‫ض‬
َ – da
‫ضـا‬
ً – dan
‫ضـا‬
ً ‫ – َم َـر‬məradan
‫ – قَـلَـ ًـمـا‬qaləmən
Qeyd: Bəzi hallar istisna olmaqla fəthəli tənvin olan hərfdən
sonra sözün sonuna hərəkəsiz əlif ( ) hərfi yazılır, lakin oxunmur.
‫ا‬
َِ ‫ك‬
‫ـحـا َم ْس ِجـ ـ ًدا‬
‫ـ‬
‫ـب‬
‫ص‬
‫ـا‬
‫ـع‬
‫ـم‬
‫ج‬
‫ـا‬
‫اب‬
‫ـت‬
ًََ
ً ُْ
ً
ِ‫ضـا َكـب‬
ِ
َ
‫ـيرا َحافِ ـظًـا ُس ُح ًفـا‬
‫ي‬
‫ر‬
‫أ‬
ً
ً
ِ
ِ
‫ضـا َشطَطًـا غَ َدقًـا‬
‫ي‬
‫ر‬
‫ـ‬
‫ع‬
‫ـا‬
‫يج‬
‫ر‬
ً َ ً ‫َم‬
ِ ‫قَـبسـا م ْق‬
‫ـا‬
‫ي‬
‫ض‬
‫ص ُح ًفـا ُمتَ َكبِّ ًرا‬
ًّ
ُ
َ
ًَ
40
‫ــٍـ ‪Kəsrəli tənvin‬‬
‫‪ hərfin altında yazılır və [in] kimi oxunur.‬ــٍـ‬
‫‪ٍ – bin‬‬
‫ب‬
‫‪Kəsrəli tənvin‬‬
‫‪ِ – bi‬‬
‫ب‬
‫‪ – kitəbin‬كِـتَ ٍ‬
‫اب‬
‫إِلَ ـ ٍـه‬
‫َعلَـ ٍـق‬
‫مـلُـومٍ‬
‫َ‬
‫ح ِديـ ٍ‬
‫ـث‬
‫َ‬
‫قِ‬
‫ص ٍ‬
‫اص‬
‫َ‬
‫َخالِ ٍـد‬
‫صر ٍ‬
‫ِ‬
‫اط‬
‫َ‬
‫لَ َـه ٍ‬
‫ـب‬
‫يج‬
‫بَـ ِه ٍ‬
‫م ِق ٍ‬
‫يت‬
‫ُ‬
‫فَ ِ‬
‫يح‬
‫ص ٍ‬
‫يخ‬
‫ص ِر ٍ‬
‫َ‬
‫ج ِد ٍ‬
‫يد‬
‫َ‬
‫لَ ِذ ٍ‬
‫يذ‬
‫نَ ِ‬
‫صي ٍر‬
‫َع ِزي ٍز‬
‫ُس ْن ُد ٍ‬
‫س‬
‫قُ َـريْ ٍ‬
‫ش‬
‫لِـبَ ْـع ٍ‬
‫ض‬
‫ح ِف ٍ‬
‫يظ‬
‫َ‬
‫بَلِي ٍغ‬
‫صٍ‬
‫ف‬
‫َك َع ْ‬
‫ص ْنـو ٍ‬
‫ِ‬
‫ان‬
‫َ‬
‫َولَ ْـه ٍو‬
‫‪41‬‬
Damməli tənvin ‫ــٌـ‬
Damməli tənvin
[un] kimi oxunur.
‫ ــٌـ‬hərfin üzərində yazılır və bütün hərflərdə
ࣱ
Qeyd: Qurani-Kərimin bəzi nüsxələrində damməli tənvin bu
yazılır.
formalarda
‫ – ُر‬ru
‫ – ٌر‬run
‫ – نَ ْـهـ ٌـر‬nəh-run
ِ
‫ـب َش ْـه ـ ٌـر‬
ٌ ‫طَالـ‬
ُّ
ٌ ‫وس َر ُس‬
‫ول‬
‫د‬
ٌ ُ‫ق‬
ِ‫َعجوٌز صل‬
‫يح‬
ٌ َ
ُ
ِ
‫يف‬
‫ط‬
ٌ َ‫ُمبَ َار ٌك ل‬
‫ر‬
‫خ‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ج يَ ْـوٌم‬
ِ
ْ
ٌ ُ
ِ
‫َش ِهي ٌق‬
‫ين‬
ٌ ‫ُمب‬
‫ض‬
ٌ ‫بَـ ْـي ـ‬
ٌ ‫ـت َم َـر‬
‫ط‬
ٌ ‫ُس ُجـو ٌد ُم ِـحي‬
‫ث‬
ٌ ‫ُرُكوعٌ َو َح ْر‬
‫اش‬
ٌ ‫بَ ْـرَز‬
ٌ ‫خ َم َع‬
ِ
‫يص‬
‫ر‬
ٌ ‫ُو ُجوهٌ َح‬
ِ
‫يص‬
‫ر‬
ٌ ‫ُح ْل ٌو َح‬
42
Tə mərbuta
– ‫ة ـة‬
“Tə” mərbuta bağlı “tə” deməkdir. “ Tə” (
kimi [t] səsini verir. “Tə” mərbuta (
‫ ) ت‬hərfində olduğu
‫ ) ة ــة‬yalnız sözlərin sonunda
gəlir və onun iki yazılış forması var:
1. Özündən əvvəl gələn hərfə birləşmiş forması
2. Heç bir hərflə birləşməyən forması
Heç bir hərflə birləşməyən forması
‫ة‬
‫ة‬
‫ــة‬
Özündən əvvəl gələn hərfə
birləşmiş forması
‫ــة‬
ُ‫َمـ َّـكـة‬
ٌ‫ُسنَّـ ـة‬
ُ‫َح ْم َزة‬
‫ِع َّـزُة‬
“Tə” mərbuta ilə bitən sözlərin sonunda dayandıqda “tə”
mərbuta tələffüzdə ( ) “hə” hərfinə çevrilir və [h] səsini verir.
‫ﻩ‬
‫ﻩ‬
Cümlənin sonunda (hə) kimi
oxunduğu zaman
‫لُ َـم َزْه‬
‫( ة‬tə) kimi oxunduğu zaman
‫لُ َـم َزٍة‬
Luməzəh
Luməzətin
‫ْجـنَّ ـ ْه‬
َ ‫اَل‬
ُ‫ْجـنَّ ـة‬
َ ‫اَل‬
43
Ləm-əlif hərf birləşməsi
‫ ال‬Ləm-əlif müstəqil hərf olmayıb, “ləm” ( ‫ ) ل‬və “əlif”( ‫) ا‬
hərflərindən əmələ gələn hərf birləşməsidir. Bəzi kitablarda
bu hərf birləşməsi ərəb əlifbasında müstəqil hərf kimi qeyd
edilmişdir ki, bu da düzgün deyildir. Ərəb əlifbasında belə bir
hərf yoxdur.
‫ ) ل‬hərfidir və hərəkə onun
üzərində yazılmışdır. İkinci hərf isə “Əlif”dir ( ‫) ا‬.
Sağdan birinci hərf fəthəli “ləm” (
‫ ا = َل‬+ ‫َل‬
ِ
‫ـام‬
‫ـ‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫س‬
َ
ٌ ْ‫إ‬
‫إِ ْس َل ٌم‬
ِ
‫سا ُن‬
‫ن‬
‫ل‬
‫ا‬
ْ
ْ
َ
َ
‫َلَ َم‬
ِ
‫يما ُن‬
‫ل‬
‫ا‬
ْ
َ
َ
‫َس َل ٌم‬
44
Həmzə
‫ا‬
‫ء‬
“Əlif” ( ) hərfinin hərəkəli halına həmzə “ ” deyilir. Həmzə
daşıdığı hərəkəyə uyğun oxunur. Həmzənin aşağıdakı yazılış
formaları var:
‫ئـ‬
‫ؤ‬
‫ئ‬
‫ء‬
ِ
‫وس َس ــئِـ ـ َـم‬
‫ؤ‬
‫ر‬
‫ئ‬
‫ر‬
‫ا‬
‫ْب‬
‫ل‬
‫ا‬
‫ـن‬
‫ام‬
‫ء‬
َ
ُ
ُ
َ
َ
ٌ ُ
َ َ
Səimə
ruu:sun
ِ
‫ئ‬
‫ـد‬
َ ‫ُك‬
ِْ ‫ب‬
‫س َما‬
‫ئ‬
َ
‫ُم ْؤِمنُو َن‬
ٌ‫َش ْيء‬
əlbə:riu
‫اء‬
‫ج‬
ََ
‫أَفْـئِـ َد ُة‬
‫قَائِـ َـم ٌة‬
‫يَأْ ُخ ُذ‬
45
ə:mənə
‫أ‬
‫َب‬
ٌ‫أ‬
əbun
‫أ َْم ٌر‬
‫اء‬
‫س‬
‫ؤ‬
‫ر‬
َ
َُ ُ
‫اء‬
‫ـم‬
‫َس‬
‫أ‬
ُ َْ
‫ُم َؤثَّ ٌـر‬
Kiçik əlif işarəsi
Qurani-Kərimdə bəzən fəthəli hərflərdən sonra qısa uzatma
işarəsi olan kiçik əlif
işarəsi yazılır. Bu işarədən
əvvəlki
fəthə iki hərəkə miqdarında uzadılır.
kiçik əlifsiz olan forması
kiçik əlif olan forması
َِ ‫اَل‬
‫ـاب‬
‫ـ‬
‫ت‬
‫ْك‬
ُəl-Kitə:bu
ِ
‫ـب‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ت‬
‫ْك‬
ٰ َ ‫اَل‬
ُəl-Kitə:bu
‫و‬
‫ي‬
‫و‬
‫ي‬
Qurani-Kərimdə “kiçik əlif işarəsi” “vav” ( ) və “yə“ ( )
hərflərinin üzərinə yazılarsa, “kiçik əlif işarəsi” məd hərfi əlif
( ) kimi iki hərəkə miqdarında uzadılır, “vav” ( ) və “yə“ ( )
‫ا‬
hərfləri isə oxunmur.
“yə“ (‫ )ي‬hərfinə aid misal
“vav” (‫ )و‬aid misal
‫َكـ َف ٰـى‬
ٌ‫صلَ ٰوة‬
َ
kəfə:
‫ُس َك َار ٰى‬
‫ض ٰى‬
َ ‫يَ ْـر‬
Salə:tun
ٌ‫َحـيَ ٰـوة‬
‫تَـنـَْه ٰى‬
‫س ٰى‬
‫ع‬
ََ
ٌ‫نَ َج ٰوة‬
46
ٌ‫َزَك ٰوة‬
‫وس ٰى‬
‫م‬
َ ُ
Vəsləli həmzə “
‫”ﭐ‬
“Vəslə” sözünün mənası “birləşdirmək” deməkdir. QuraniKərimdə “əlif” hərfi üzərində “vəslə” işarəsi ( ) yazılarsa, bu
zaman “əlif” ( ) hərfi oxunmur, “əlif” hərfindən əvvəlki və
sonrakı sözlər isə birləşdirilərək oxunur.
‫ﭐ‬
bismi
ِ
‫ْح ْسنَ ٰى‬
‫ل‬
‫ـﭑ‬
‫ب‬
ُ
‫ب‬
َ ْ‫فَـﭑن‬
ْ ‫ص‬
‫ِم َـن ْﭐلُولَ ٰى‬
‫ـث‬
ْ ‫َوﭐبْـ َـع‬
‫فِي لَْيـلَ ِة ﭐلْ َق ْد ِر‬
ِ
‫ـﭑس ِـم‬
‫ـ‬
ْ ‫ب‬
‫َوﭐبْ ـ ِن‬
ِ‫أ‬
‫َن ﭐ ْش ُك ْر‬
‫َوﭐلْـبَ ْحـ ِر‬
‫َم َع ﭐلْعُ ْس ِر‬
‫َربِّـ ِـه ْﭐلَ ْعلَ ٰى‬
47
“Əlif-Ləm” hərf birləşməsi və “Qəməri” hərflər
‫ال‬
Əgər (
) “Əlif-Ləm” hərf birləşməsindən sonra “Qəməri”
hərflərdən biri gələrsə, bu zaman həm “əlif“ ( ), həm də “ləm“
( ) hərfləri oxunur.
‫ا‬
‫ل‬
‫ اَلْـ ـ َق َـم ُـر‬- əl-qaməru
“Qəməri” hərflər aşağıdakılardır:
‫غ‬
‫ع‬
‫خ‬
‫ح‬
‫ب ج‬
‫ي‬
‫ه‬
‫و‬
‫م‬
‫ك‬
‫اَلْ ـ ُخ ْب ُذ‬
‫ا‬
‫ف ق‬
‫ـح ْم ُد‬
ُ ‫اَلْ ـب ـَ ْـي‬
َ ‫ـج َم ُل اَلْـ‬
َ ‫ـت اَلْـ‬
ِ
‫ام‬
‫م‬
‫إ‬
ُ َ ‫اَلْ ـ ـ‬
ِ
ِ
‫اب‬
‫ـت‬
‫ْك‬
‫ل‬
‫ا‬
‫ة‬
‫ام‬
‫ي‬
‫ْق‬
ُ
َ
ُ َ
َ َ ‫اَل‬
‫اَلْ َف ُم‬
ُ‫اَلْغَ َداء‬
‫اب‬
ُ ‫اَل َْع َذ‬
ِ ‫اَلْـيـوم اَلْـ‬
‫صا ُن‬
‫ـح‬
َ
ُ َْ
ُ‫اَلْـ ُـه َم َزة‬
‫اَل َْولَ ُد‬
ِ
‫ك‬
ُ ‫اَلْ َـمل‬
48
‫ال‬
‫‪Əgər ( ) “Əlif-Ləm” hərf birləşməsindən əvvəl hərəkəli bir hərf‬‬
‫‪gələrsə, həmin hərf birbaşa “ləm“ ( ) hərfinə birləşərək oxunur.‬‬
‫‪“Əlif” ( ) hərfi vəsləli həmzə olduğu üçün oxunmur.‬‬
‫ل‬
‫ا‬
‫‪َ – vəl-qaməru‬وﭐلْـ ـ َق َـم ُـر‬
‫َع ِن ﭐلْـيَ ِمي ِن‬
‫ـح‬
‫َوﭐلْ ـ َفـ ْت ُ‬
‫ُه َو ْﭐلَبْـتَ ُـر‬
‫ِم َن ﭐلْـ ِـعـ ْل ِـم‬
‫ِ‬
‫هم ﭐلْ َخ ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ْ‬
‫اس ُرو َن‬
‫اس‬
‫و‬
‫س‬
‫ـو‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ر‬
‫ش‬
‫ن‬
‫م‬
‫ْ َّ َ َْ‬
‫ُُ‬
‫طَ َع ِام ﭐل ِْم ْس ِكي ِن َويَ ْمـنَـعُو َن ﭐل َْماعُو َن‬
‫اك ﭐلْ َك ْوثَ َـر‬
‫أَ ْعطَْيـنَ َ‬
‫ْحطَ َمةُ‬
‫َما ﭐل ُ‬
‫ِ‬
‫اش ﭐلْم ْبـثُ ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ْ‬
‫وث‬
‫ر‬
‫ف‬
‫ل‬
‫ٱ‬
‫ك‬
‫يل‬
‫ْف‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫اب‬
‫ح‬
‫ص‬
‫أ‬
‫ب‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َكـﭑل ِْع ْه ِن ﭐل َْم ْنـ ُف ِ‬
‫ُزْرتُ ُم ﭐل َْم َقابَِر‬
‫وش‬
‫‪49‬‬
“Əlif-Ləm” hərf birləşməsi və “Şəmsi” hərflər
‫ال‬
Əgər (
) “Əlif-Ləm” hərf birləşməsindən sonra “Şəmsi”
hərflərdən biri gələrsə, bu zaman yalnız “əlif” ( ) oxunur, “ləm”
( ) isə oxunmur, əvəzində “ləm” ( ) hərfindən sonra gələn hərf
şəddəli oxunur.
‫ل‬
‫ا‬
‫ل‬
َّ
– əş-şəmsu
‫ـس‬
‫ـم‬
‫ـش‬
‫ل‬
‫ا‬
َ
ْ
ُ
“Şəmsi” hərflər aşağıdakılardır:
‫س‬
‫ز‬
‫ر‬
‫ذ‬
‫ن‬
‫ل‬
‫ظ‬
‫ش ص ض ط‬
ِ‫اَلـ َّـر‬
‫يم‬
‫ح‬
ُ
َّ
‫ـب‬
‫ه‬
‫لذ‬
َ
ُ َ‫ا‬
‫د‬
‫ت ث‬
‫ب‬
ُ ‫اَل ـثَّ ْـو‬
َّ
‫اح‬
‫ـف‬
ُ ُّ‫اَل ـت‬
ِ
ِ
َّ
َّ
‫ف‬
‫ي‬
‫لض‬
‫ا‬
‫ب‬
‫ـاح‬
‫م‬
‫لش‬
‫ا‬
‫يل‬
‫ب‬
‫ـ‬
‫ـس‬
‫ل‬
‫ا‬
َّ َ‫س ا‬
َّ
َ
َ
ُ ْ َ ُ ‫لص‬
ْ
ُ
ُ
ُّ
‫وم‬
ُ ‫اَل َّـزق‬
ِ‫اَلطَّال‬
‫ب‬
ُ
ُّ
‫ور‬
ُ ‫اَلط‬
‫ـج ُم‬
ْ َّ‫اَلـن‬
ُ‫اَل ُّـد َعاء‬
‫اَلـلَّـبَ ُن‬
50
‫اَلظَّ ْه ُر‬
‫ال‬
Əgər (
) “Əlif-Ləm” hərf birləşməsindən əvvəl hərəkəli bir
hərf gələrsə, həmin hərf birbaşa “Şəmsi” hərfə birləşərək oxunur.
Bu zaman nə “əlif” ( ) hərfi, nə də “ləm“ ( ) hərfi oxunmur.
‫ا‬
‫ل‬
َّ
– vəş-şəmsu
‫ـس‬
‫ـم‬
‫ـش‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫و‬
ْ
َ
ُ
‫يَ ْـوِم ﭐل ـ ِّديـ ِن‬
ِ ِ‫مـل‬
ِ َّ‫ـك ﭐل ـن‬
‫ـاس‬
َ
ِ ‫وﭐلـ َّـر‬
‫اس ُخو َن‬
َ
ِ ُ‫وﭐلـ َّـزيـت‬
‫ون‬
ْ َ
ِ ْ‫و َل يـغ‬
ُّ
‫وب‬
‫ن‬
‫ﭐلذ‬
‫ر‬
‫ف‬
ُ
َ
ُ َ َ
َّ ‫َو َل تَـ ْنـ َف ُع‬
ُ‫اعة‬
َ ‫ﭐلش َف‬
‫ال‬
‫اوي‬
Qeyd: Əgər ( ) “Əlif-Ləm” hərf birləşməsidən əvvəl məd
hərflərindən (
) hər hansı biri gələrsə,bu zaman məd (uzatma)
qaydası tədbiq olunmur. Yuxarıda qeyd olunan qaydalara əsasən
birləşdirilir.
ِ ‫ فِــي ﭐلْـ ــب ْـي‬fil-Beyti
‫ـت‬
َ
‫ فِــي ﭐلـ ـتَّ ْـوَر ِاة‬fit-Təvra:ti
51
“Ləfzətullah” ُ‫ اَلـلَّـه‬Allah sözünün oxunuş qaydası.
‫ ﹷ‬fəthə və
ya ‫ ﹹ‬dammə olarsa, bu zaman ُ‫ اَلـلَّـه‬Allah sözündəki “ləm” ( ‫) ل‬
Əgər ُ‫ اَلـلَّـه‬Allah sözündən əvvəlki hərfin hərəkəsi
hərfi qalın oxunar, üzərindəki fəthə də [a] kimi oxunar.
Əgər
ُ‫ اَلـلَّـه‬Allah sözündən əvvəlki hərfin hərəkəsi kəsrə ‫ﹻ‬
olarsa “ləm” (
‫ ) ل‬hərfi incə oxunar. Üzərindəki fəthə də [ə] kimi
oxunar. Bu qayda həmçinin
edilir.
‫“ اَلـلَّ ُـه َّم‬Allahummə” sözünə də tətbiq
Qeyd: ُ‫ اَلـلَّـه‬Allah sözündəki “ləm” (
iki hərəkə uzadılaraq oxunur.
‫بِـﭑلـلَّ ِه‬
Billə:hi
‫ ) ل‬hərfinin üzərindəki fəthə
‫ص ُر ﭐلـلَّ ِه‬
ْ َ‫ن‬
Nəsrulla:hi
‫ك ﭐلـلَّ ُـه َّم‬
َ َ‫ُس ْب َحان‬
‫قَالُوا ﭐلـلَّ ُـه َّم‬
‫ـح ُك َم ﭐلـلَّ ُه‬
ْ َ‫ي‬
َِ‫ك‬
‫اب ﭐلـلَّ ِه‬
‫ت‬
ُ
‫ِع ـ ْنـ ـ َد ﭐلـلَّ ِه‬
İndəlla:hi
‫اَلـلَّ ُـه َّم‬
‫قُ ِل ﭐلـلَّ ُـه َّم‬
‫َسبِيِ ِل ﭐلـلَّ ِه‬
‫أ ََم َر ﭐلـلَّ ُه‬
52
‫اء ﭐلـلَّ ُه‬
َ َ‫ي‬
َ‫ش‬
‫َخ ْل ِق ﭐلـلَّ ِه‬
‫‪Tapşırıq‬‬
‫لِلْمـتَّ ِ‬
‫ين‬
‫ـق‬
‫ُ َ‬
‫ـك‬
‫نَــتَ َـوفَّـيَـنَّ َ‬
‫يَ َّ‬
‫ـش َّـق ُـق‬
‫ذُ ِّريـَّتـَُه ْم‬
‫َولَنُ ْس ِكنَ ـنَّـ ُك ْم‬
‫س َّـن‬
‫لَـيَ َـم َّ‬
‫لَتُـنَـبِّـئَـنَّ ُـه ْم‬
‫َوِم َن ﭐلن ِ‬
‫َّاس‬
‫يُـ َخـٰ ِدعُو َن ﭐللَّ َه‬
‫ـصـ َّـدقَ َّـن‬
‫لَنَ َّ‬
‫َختَ َم ﭐللَّهُ‬
‫َوبِـﭑلْيَ ْـوِم ْﭐل ِخ ِر‬
‫فَ َـز َ‬
‫اد ُه ُم ﭐللَّهُ‬
‫ُه ُم ﭐل ُْم ْف ِس ُدو َن‬
‫لَ ُقوا ﭐلَّ ِ‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ﭐستَ ْـوقَ َد‬
‫َك َمثَ ِل ﭐلَّذي ْ‬
‫نِ ْع َمتِ َي ﭐلَّتِي‬
‫َّار ﭐلَّتِي‬
‫فَـﭑتَّـ ُقوا ﭐلن َ‬
‫َء َام َن ُّ‬
‫ﭐلس َف َهاءُ‬
‫ُد ِ‬
‫ون ﭐللَّ ِه‬
‫ح َذر ﭐلْمو ِ‬
‫ت‬
‫َ َ َْ‬
‫ِمن ﭐلثَّمر ِ‬
‫ات‬
‫َ ََ‬
‫ش ِر ﭐلَّ ِ‬
‫وب ِ‬
‫ذ‬
‫ين‬
‫ّ‬
‫ََ‬
‫َ‬
‫َّاس‬
‫َوقُ ُ‬
‫ود َها ﭐلن ُ‬
‫‪53‬‬
‫ﭐلصـٰلِح ـٰ ِ‬
‫و َع ِ‬
‫ت‬
‫وا‬
‫ل‬
‫م‬
‫ُ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ك ﭐل ِّ‬
‫ِ‬
‫اء‬
‫م‬
‫د‬
‫ف‬
‫َويَ ْس ُ َ َ‬
‫َعلَى ﭐل َْملَـٰـئِ َك ِة‬
‫ﭐلرِ‬
‫يم‬
‫ح‬
‫ُه َو ﭐلت ـَّ َّـو ُ‬
‫اب َّ ُ‬
‫فِ ْر َع ْو ُن ﭐئْـتُـونِي‬
‫ِ‬
‫ْ‬
‫ـح َّـق‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫وا‬
‫س‬
‫َوَل تَـ ْلب ُ َ‬
‫يا بنِي إِ ْسرائِ‬
‫يل ﭐذْ ُك ُروا‬
‫َ َ‬
‫َ َ‬
‫ﭐستَ َـوى‬
‫ثُ َّـم ْ‬
‫ﭐلس َم ِاء‬
‫إِلَى َّ‬
‫ﭐس ُك ْن‬
‫يَا َء َ‬
‫اد ُم ْ‬
‫قُـ ْلنَا ْﭐهبِطُوا‬
‫َو َءاتُوا َّ‬
‫ﭐلزَكا َة‬
‫وأَقِ‬
‫ﭐلص َل َة‬
‫يموا َّ‬
‫َ ُ‬
‫ـسيَ ْك ِفــي َك ُه ُم ﭐللَّ ُه‬
‫فَ َ‬
‫إِ َّن ﭐلَّ ِ‬
‫ين ﭐتَّ َخ ُذوا ﭐل ِْع ْج َل‬
‫ذ‬
‫َ‬
‫َّاس ﭐ ْعبُ ُدوا َربَّ ُك ُم ﭐلَّ ِذي‬
‫يَا أَيُّ َـها ﭐلن ُ‬
‫َوَر ُسولِ ِه ﭐلنَّبِ ِّي ْﭐلُِّم ِّي ﭐلَّ ِذي‬
‫لِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ﭐستِ ْع َجالَ ُه ْم‬
‫ر‬
‫ﭐلش‬
‫َّاس‬
‫ن‬
‫ل‬
‫َّ‬
‫ْ‬
‫‪54‬‬
‫‪Zikrlər‬‬
‫َل إِلَـٰهَ إَِّل ﭐللَّ ُه‬
‫ﭐلش ْيطَ ِ‬
‫أَعُوذُ بِـﭑللَّ ِـه ِم َن َّ‬
‫ﭐلرِج ِيم‬
‫ان َّ‬
‫ﭐلرِح ِيم‬
‫ﭐلر ْح َم ـٰ ِن َّ‬
‫بِ ْس ِم ﭐللَّ ِه َّ‬
‫ِ‬
‫ك‪،‬‬
‫م‬
‫ٱس‬
‫ك‬
‫ار‬
‫ـب‬
‫ت‬
‫و‬
‫‪،‬‬
‫ك‬
‫د‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ك ﭐللَّ ُه َّم َو بِ َح ْم َ َ َ َ ْ ُ َ‬
‫ُس ْب َحانَ َ‬
‫َوتَ َـعالَى َج ُّد َك‪َ ،‬وَل إِلَـٰهَ غَْي ُـر َك‬
‫َس ِم َع ﭐللَّهُ لِ َم ْن َح ِم َد ُه‬
‫ُس ْب َحا َن َربِّ َـي ﭐل َْع ِظ ِيم‬
‫ُس ْب َحا َن َربِّ َـي ْﭐلَ ْعلَى‬
‫ْح ْم ُد‬
‫َربَّـنَا َولَ َ‬
‫ك ﭐل َ‬
‫ب ٱ ْغ ِف ْر لِي‬
‫اَللَّهُ أَ ْكبَ ُـر‬
‫َر ِّ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫لس َل ُم‬
‫ب‬
‫ي‬
‫ط‬
‫ﭐل‬
‫و‬
‫‪،‬‬
‫ات‬
‫و‬
‫ل‬
‫ﭐلص‬
‫و‬
‫‪،‬‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ل‬
‫ات‬
‫ي‬
‫َّح‬
‫َ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫ات‪ ،‬اَ َّ‬
‫َ َ ُ َ َّ ُ‬
‫اَلت ُ‬
‫لس َل ُم‬
‫ك أَيـَُّها النَّبِ ُّي َو َر ْح َمةُ ﭐلـلَّ ِه َو بَ َـرَكاتُهُ‪ ،‬اَ َّ‬
‫َعلَْي َ‬
‫ﭐلصـالِ ِ‬
‫اد ﭐللَّ ِ‬
‫َعلَي ــنَا و َعلَى ِعب ِ‬
‫ـين‪ .‬أَ ْش َه ُد أَ ْن َل إِلَـٰ َه‬
‫ح‬
‫ه‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ْ َ‬
‫َ‬
‫إَِّل ﭐللَّهُ َوأَ ْش َه ُد أ َّ‬
‫َن ُم َح َّم ًدا َع ْب ُدهُ َو َر ُسولُهُ‬
‫‪55‬‬
‫ص ِل َعلَى ُم َح َّم ٍد و َعلَى ِ‬
‫َّ‬
‫آل ُم َح َّم ٍد َك َما‬
‫م‬
‫ه‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫اَلل ُ َ ّ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ك‬
‫ن‬
‫إ‬
‫‪،‬‬
‫يم‬
‫اه‬
‫ـر‬
‫ب‬
‫إ‬
‫آل‬
‫ى‬
‫ل‬
‫ع‬
‫و‬
‫يم‬
‫اه‬
‫ر‬
‫ـ‬
‫ب‬
‫إ‬
‫ى‬
‫ل‬
‫ع‬
‫ت‬
‫ي‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َْ َ َ‬
‫صل ْ َ َ َْ َ َ َ‬
‫َ‬
‫َح ِمي ٌد َم ِجي ٌد‪ .‬اَللَّ ُه َّم بَا ِر ْك َعلَى ُم َح َّم ٍد َو َعلَى‬
‫ٍ‬
‫ت َعلَى إِبْـر ِاهيم و َعلَى ِ‬
‫ِ‬
‫آل‬
‫ك‬
‫ار‬
‫ب‬
‫ا‬
‫م‬
‫ك‬
‫د‬
‫م‬
‫ح‬
‫م‬
‫آل‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َّ‬
‫َُ َ ََ َ‬
‫َ ََ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ك َح ِمي ٌد َم ِجي ٌد‪.‬‬
‫ن‬
‫إ‬
‫‪،‬‬
‫يم‬
‫اه‬
‫ـر‬
‫ب‬
‫إْ َ َ َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫اب ٱلْ َق ْب ِر‪َ ،‬وِم ْن َع َذ ِ‬
‫ك ِم ْن َع َذ ِ‬
‫اب‬
‫ب‬
‫ذ‬
‫و‬
‫َع‬
‫أ‬
‫ي‬
‫ن‬
‫إ‬
‫م‬
‫ه‬
‫ُ‬
‫َّ‬
‫ّ‬
‫ُ َ‬
‫اَلل ُ‬
‫ج َهنَّم‪ ،‬وِمن فِ ْتـنَ ِة ٱلْم ْحيا وٱلْمم ِ‬
‫ات‪َ ،‬وِم ْن َش ِّر‬
‫َ َ َ ْ‬
‫َ َ َ ََ‬
‫ﭐلد َّج ِ‬
‫يح َّ‬
‫ال‬
‫فِ ْتـنَ ِة ٱل َْم ِس ِ‬
‫لس َل ُم َعلَْي ُك ْم َو َر ْح َمةُ ﭐلـلَّ ِه َو بَ َـرَكاتُ ُه‬
‫اَ َّ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ك‬
‫ن‬
‫م‬
‫و‬
‫‪،‬‬
‫م‬
‫ل‬
‫لس‬
‫ا‬
‫ت‬
‫ن‬
‫أ‬
‫م‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ل‬
‫ا‬
‫ا)‪،‬‬
‫ث‬
‫ل‬
‫ث‬
‫(‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ٱل‬
‫ر‬
‫ف‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ً‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫َ ُ ََ ُ ََْ‬
‫َستَـغْ ُ َ‬
‫أْ‬
‫ْج َل ِل َو ِْ‬
‫ٱل ْك َر ِام‬
‫اَ َّ‬
‫لس َل ُم‪ ،‬تَـبَ َارْك َ‬
‫ت يَا َذا ٱل َ‬
‫‪Ərəb dilində rəqəmlərin yazılış formaları‬‬
‫‪9‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪0‬‬
‫‪٩‬‬
‫‪٨‬‬
‫‪٧‬‬
‫‪٦‬‬
‫‪٥‬‬
‫‪٤‬‬
‫‪٣‬‬
‫‪٢‬‬
‫‪١‬‬
‫‪٠‬‬
‫‪598‬‬
‫‪147‬‬
‫‪36‬‬
‫‪27‬‬
‫‪10‬‬
‫‪٥٩٨‬‬
‫‪١٤٧‬‬
‫‪٣٦‬‬
‫‪٢٧‬‬
‫‪١٠‬‬
‫‪56‬‬
‫‪Qurani-Kərimdən surələr‬‬
‫‪Burada Qurani-Kərimdə olduğu kimi işarələr və təcvid‬‬
‫‪qaydaları qeyd edilməyib, əsas məqsəd təcvid qaydalarını‬‬
‫‪öyrənənə kimi sürətli oxumağı öyrənməkdir.‬‬
‫سورةُ ﭐلْ َفاتِ‬
‫ـح ِة‬
‫َ‬
‫ُ َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ن‬
‫ـ‬
‫ـم‬
‫ح‬
‫ﭐلر‬
‫ه‬
‫ﭐلرِحي ِم ﴿‪﴾١‬‬
‫ٰ‬
‫بِ ْس ِم ﭐللَّ َّ ْ َ َّ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫ﭐلرِحي ِم ﴿‪﴾٣‬‬
‫ن‬
‫ـ‬
‫ـم‬
‫ح‬
‫لر‬
‫ا‬
‫﴿‪﴾٢‬‬
‫ين‬
‫م‬
‫ل‬
‫ـا‬
‫ع‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ب‬
‫ر‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫ٰ‬
‫َ َّ ْ َ َّ‬
‫اَلْ َ‬
‫ـح ْم ُد ل َ ّ َ َ‬
‫اك نَستَعِ‬
‫مـٰلِ ِ‬
‫اك نَ ْـعب ُد وإ َِّ‬
‫ك يـوِم ﭐل ِّدي ِن ﴿‪ ﴾٤‬إ َِّ‬
‫ين ﴿‪﴾٥‬‬
‫ي‬
‫ي‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ َْ‬
‫ُ َ‬
‫ْ ُ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ت‬
‫م‬
‫ـع‬
‫ن‬
‫أ‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ط‬
‫ا‬
‫ر‬
‫ص‬
‫﴿‪﴾٦‬‬
‫يم‬
‫ق‬
‫ت‬
‫س‬
‫م‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ط‬
‫ا‬
‫ر‬
‫ﭐلص‬
‫ا‬
‫ن‬
‫د‬
‫ه‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ َْ ْ َ‬
‫َ‬
‫ا ْ َ َّ ُ ْ َ َ‬
‫ﭐلضآلِّ‬
‫ض ِ‬
‫وب َعلَْي ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ين ﴿‪﴾٧‬‬
‫ل‬
‫و‬
‫م‬
‫ه‬
‫غ‬
‫م‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ر‬
‫ي‬
‫غ‬
‫م‬
‫ه‬
‫َّ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫َعلَْي ْ ْ َ ُ‬
‫َْ‬
‫َ‬
‫‪57‬‬
‫ورةُ ﭐلْبَـ َق َرِة‬
‫ُس َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ﭐلرِحي ِم‬
‫ن‬
‫ـ‬
‫ـم‬
‫ح‬
‫ﭐلر‬
‫ه‬
‫ٰ‬
‫بِ ْس ِم اللَّ َّ ْ َ َّ‬
‫الـم ﴿‪َ ﴾١‬ذلِك ﭐلْ ِكتـٰب َل ريب فِ ِيه ه ًدى لِْلمت ِ‬
‫ين ﴿‪﴾٢‬‬
‫َّق‬
‫َ َ ُ َْ َ ُ‬
‫ُ َ‬
‫ب وي ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ﭐلصلَ ٰوَة َوِم َّـما َرَزقْـنَـٰ ُه ْم‬
‫ق‬
‫ي‬
‫غ‬
‫ل‬
‫ـﭑ‬
‫ب‬
‫ن‬
‫و‬
‫ن‬
‫م‬
‫ـؤ‬
‫ي‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫ْ‬
‫يمو َن َّ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫اَل َ ُ ْ‬
‫ْ َُ ُ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫ُ‬
‫ك َوَما أُنْ ِزَل‬
‫ي‬
‫ل‬
‫إ‬
‫ل‬
‫ز‬
‫ن‬
‫أ‬
‫ا‬
‫ـم‬
‫ب‬
‫ن‬
‫و‬
‫ن‬
‫م‬
‫ـؤ‬
‫ي‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫و‬
‫﴿‪﴾٣‬‬
‫ن‬
‫و‬
‫ق‬
‫ف‬
‫َ‬
‫َ‬
‫يـُْن ُ َ‬
‫َ َ ُْ ُ َ َ ْ ْ َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ُ‬
‫ك َعلَ ٰى ُه ًدى‬
‫ئ‬
‫ـ‬
‫ل‬
‫و‬
‫أ‬
‫﴿‪﴾٤‬‬
‫ن‬
‫و‬
‫ن‬
‫وق‬
‫ي‬
‫م‬
‫ه‬
‫ة‬
‫ر‬
‫خ‬
‫ـﭑل‬
‫ب‬
‫و‬
‫ك‬
‫ل‬
‫ـب‬
‫ق‬
‫ن‬
‫م‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫ٰ‬
‫ْ َْ َ َ َ ُ ْ ُ ُ َ‬
‫َ‬
‫ِمن ربِـ ِهم وأُولَـٰئِك هم ﭐلْم ْفلِحو َن ﴿‪ ﴾٥‬إِ َّن ﭐلَّ ِ‬
‫ين َك َف ُروا‬
‫ذ‬
‫ْ َّ ْ َ َ ُ ُ ُ ُ‬
‫َ‬
‫َس َواءٌ َعلَْي ِه ْم ءَأَنْ َذ ْرتَ ُـه ْم أ َْم لَ ْـم تـُْن ِذ ْرُه ْم َل يُ ْـؤِمنُو َن ﴿‪َ ﴾٦‬ختَ َم‬
‫ﭐللَّه علَى قُـلُوبِـ ِهم وعلَى سـمعِ‬
‫ِ‬
‫صٰـ ِرِه ْم ِغ َشـَٰوٌة‬
‫َب‬
‫أ‬
‫ى‬
‫ل‬
‫ع‬
‫و‬
‫م‬
‫ه‬
‫َ‬
‫َُ ٰ‬
‫ْ ََ ٰ َْ ْ ََ ٰ ْ َ‬
‫ولَـهم ع َذاب ع ِ‬
‫يم ﴿‪َ ﴾٧‬وِم َن ﭐلن ِ‬
‫ول ءَ َامنَّا‬
‫ظ‬
‫َّاس َم ْن يَـ ُق ُ‬
‫َ ُْ َ ٌ َ ٌ‬
‫بِـﭑللَّ ِه وبِـﭑلْيـوِم ْﭐل ِخ ِر وما هم بِـم ْؤِمنِ‬
‫ـخـٰ ِدعُو َن‬
‫ي‬
‫﴿‪﴾٨‬‬
‫ين‬
‫َُ‬
‫َ َْ‬
‫ََ ُ ْ ُ َ‬
‫ﭐللَّه وﭐلَّ ِ‬
‫ـخ َدعُو َن إَِّل أَنْـ ُف َس ُه ْم َوَما يَ ْشعُُرو َن‬
‫ي‬
‫ا‬
‫م‬
‫و‬
‫ا‬
‫و‬
‫ن‬
‫ام‬
‫ء‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫َ َ َ َ َُ َ َ َ ْ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫اب‬
‫ذ‬
‫ع‬
‫م‬
‫ـه‬
‫ل‬
‫و‬
‫ا‬
‫ض‬
‫ر‬
‫م‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ﭐل‬
‫م‬
‫ه‬
‫اد‬
‫ـز‬
‫ف‬
‫ض‬
‫ر‬
‫م‬
‫م‬
‫ه‬
‫ـ‬
‫ب‬
‫و‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫ق‬
‫ـي‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫﴿‪ ﴾٩‬ف ُ ْ َ َ ٌ َ َ َ ُ ُ ُ َ َ ً َ ُ ْ َ ٌ‬
‫أَلِيم بِـما َكانُوا ي ْك ِذبو َن ﴿‪ ﴾١٠‬وإِ َذا قِ‬
‫يل لَ ُـه ْم َل تُـ ْف ِس ُدوا‬
‫َ ُ‬
‫َ‬
‫ٌ َ‬
‫َ‬
‫‪58‬‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫م‬
‫ن‬
‫ـح‬
‫ن‬
‫ا‬
‫ـم‬
‫ن‬
‫إ‬
‫ا‬
‫و‬
‫ل‬
‫ا‬
‫ق‬
‫ض‬
‫َر‬
‫ﭐل‬
‫ي‬
‫صلِ ُحو َن ﴿‪ ﴾١١‬أََل إِنَّ ُـه ْم‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ ُْ ُ ْ‬
‫فـ ْ‬
‫هم ﭐلْم ْف ِسدو َن ولَ ِكن َل ي ْشعرو َن ﴿‪ ﴾١٢‬وإِ َذا قِ‬
‫يل لَ ُـه ْم‬
‫َ‬
‫ُ ُ ُ ُ َ ْ َ ُُ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َ‬
‫اء‬
‫ه‬
‫ف‬
‫ﭐلس‬
‫ن‬
‫ام‬
‫ء‬
‫ا‬
‫م‬
‫ك‬
‫ن‬
‫م‬
‫ـؤ‬
‫ن‬
‫أ‬
‫ا‬
‫و‬
‫ل‬
‫ا‬
‫ق‬
‫َّاس‬
‫ن‬
‫ﭐل‬
‫ن‬
‫ام‬
‫ء‬
‫ا‬
‫م‬
‫ك‬
‫ا‬
‫و‬
‫ن‬
‫ام‬
‫ء‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُّ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ َ َ َ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ َ َ ُ‬
‫ﭐلس َف َهاءُ َولَـٰ ِك ْن َل يـَْعلَ ُمو َن ﴿‪َ ﴾١٣‬وإِ َذا لَ ُقوا‬
‫أََل إِنَّ ُـه ْم ُه ُم ُّ‬
‫ﭐلَّ ِ‬
‫ين ءَ َامنُوا قَالُوا ءَ َامنَّا َوإِ َذا َخلَ ْوا إِلَى َشيَـٰ ِطينِ ِه ْم قَالُوا إِنَّا‬
‫ذ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ئ بِـ ِه ْم‬
‫ن‬
‫ا‬
‫ـم‬
‫ن‬
‫َ‬
‫ـح ُن ُم ْستـَْه ِزءُو َن ﴿‪ ﴾١٤‬اَللَّهُ يَ ْستـَْه ِز ُ‬
‫َم َع ُك ْم إ َ ْ‬
‫ويـمدُّهم فِي طُ ْغيــٰنِـ ِهم يـعمهو َن ﴿‪ ﴾١٥‬أُولَـٰئِك ﭐلَّ ِ‬
‫ين ﭐ ْشتَ َـرُوا‬
‫ذ‬
‫َ ْ َْ َ ُ‬
‫ََ ُ ُ ْ‬
‫َ َ‬
‫ﭐلض َللَةَ بِـﭑلْـه َد ٰى فَما ربِـحت تـِجـٰـرتُـهم وما َكانُوا مهت ِ‬
‫ين‬
‫د‬
‫َّ‬
‫ُ‬
‫َ َ َ ْ َ َ ُ ْ ََ‬
‫ُ َْ َ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫ت َما‬
‫اء‬
‫َض‬
‫أ‬
‫ا‬
‫م‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫ف‬
‫ا‬
‫ار‬
‫ن‬
‫د‬
‫ق‬
‫ـو‬
‫ت‬
‫ﭐس‬
‫ي‬
‫ذ‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫ل‬
‫ث‬
‫م‬
‫ك‬
‫م‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ـ‬
‫ث‬
‫م‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ََْ‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫ْ ً‬
‫﴿‪َ ْ َ ﴾١٦‬‬
‫حولَه َذهب ﭐللَّه بِنُوِرِهم وتَـرَكهم فِي ظُلُمـٰ ٍ‬
‫ت َل يـب ِ‬
‫ص ُرو َن‬
‫ُْ‬
‫َْ ُ َ َ ُ‬
‫ْ َ َ ُْ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫صيِّ ٍ‬
‫ب‬
‫ك‬
‫َو‬
‫أ‬
‫﴿‪﴾١٨‬‬
‫ن‬
‫و‬
‫ع‬
‫ج‬
‫ص ٌّم بُ ْك ٌم عُ ْم ٌي فَ ُـه ْم َل يَ ْـر ُ َ‬
‫َْ َ‬
‫﴿‪ُ ﴾١٧‬‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َصـٰـبِ َع ُه ْم‬
‫أ‬
‫ن‬
‫و‬
‫ل‬
‫ع‬
‫ـج‬
‫ي‬
‫ق‬
‫ـر‬
‫ب‬
‫و‬
‫د‬
‫ع‬
‫ر‬
‫و‬
‫ت‬
‫ـ‬
‫م‬
‫ل‬
‫ظ‬
‫يه‬
‫ف‬
‫اء‬
‫م‬
‫ﭐلس‬
‫ن‬
‫م‬
‫ُ‬
‫ُ‬
‫ُ‬
‫ٰ‬
‫َ ٌ َ َ ْ ٌ َ َْ ٌ َ ْ َ َ َ‬
‫َ َّ َ‬
‫اع ِق ح َذر ﭐلْمو ِ‬
‫ﭐلصو ِ‬
‫فِي ءا َذانِـ ِهم ِ‬
‫ط‬
‫ن‬
‫م‬
‫ت َوﭐللَّهُ ُم ِـحي ٌ‬
‫َّ‬
‫َ ْ َ َ َ َ َْ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫َض َاء‬
‫أ‬
‫ا‬
‫م‬
‫ل‬
‫ك‬
‫م‬
‫ه‬
‫ـر‬
‫ـ‬
‫ص‬
‫َب‬
‫أ‬
‫ف‬
‫ط‬
‫خ‬
‫ي‬
‫ق‬
‫ـر‬
‫ب‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫اد‬
‫ك‬
‫ي‬
‫﴿‪﴾١٩‬‬
‫ين‬
‫ر‬
‫ف‬
‫ـ‬
‫ك‬
‫ل‬
‫ـﭑ‬
‫ب‬
‫ْ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ٰ‬
‫ٰ‬
‫ُ‬
‫ُ‬
‫َ ُ َْ َ ْ ُ ْ َ َُ ْ َ َ‬
‫َ‬
‫‪59‬‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ب‬
‫ه‬
‫ذ‬
‫ل‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ﭐل‬
‫اء‬
‫ش‬
‫و‬
‫ل‬
‫و‬
‫ا‬
‫و‬
‫ام‬
‫ق‬
‫م‬
‫ه‬
‫ي‬
‫ل‬
‫ع‬
‫م‬
‫ل‬
‫ظ‬
‫أ‬
‫ا‬
‫ذ‬
‫إ‬
‫و‬
‫يه‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫لَ ُه ْم َم َش ْوا ف َ َ َ َ ْ ْ َ ُ َ ْ َ َ ُ َ َ‬
‫بِسمعِ ِهم وأَبصـٰـ ـ ِرِهم إِ َّن ﭐللَّه علَى ُك ِل شي ٍء قَ ِ‬
‫ير ﴿‪﴾٢٠‬‬
‫د‬
‫َْ ْ َْ َ ْ‬
‫َ َ ٰ ّ َْ ٌ‬
‫يا أَيـُّها ﭐلنَّاس ﭐعب ُدوا ربَّ ُكم ﭐلَّ ِذي خلَ َق ُكم وﭐلَّ ِ‬
‫ين ِم ْن‬
‫ذ‬
‫َ َ‬
‫َ َْ َ‬
‫ُ ُْ َ ُ‬
‫قَـبلِ ُكم لَعلَّ ُكم تَـتَّـ ُقو َن ﴿‪ ﴾٢١‬اَلَّ ِذي جعل لَ ُكم ْﭐلَرض فِ‬
‫اشا‬
‫ر‬
‫ََ َ ُ ْ َ َ ً‬
‫ْ ْ َ ْ‬
‫ﭐلسم ِاء ماء فَأَخرج بِِه ِمن ﭐلثَّمر ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َ‬
‫ات‬
‫ن‬
‫م‬
‫ل‬
‫ـز‬
‫ن‬
‫أ‬
‫و‬
‫اء‬
‫ن‬
‫ب‬
‫اء‬
‫م‬
‫ﭐلس‬
‫و‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ َ َ ًَ‬
‫َ َ ً َ َ َ ََ‬
‫ِرْزقًا لَ ُك ْم فَ َل تَ ْج َعلُوا لِلَّ ِه أَنْ َد ًادا َوأَنْـتُ ْم تَ ْـعلَ ُمو َن ﴿‪َ ﴾٢٢‬وإِ ْن‬
‫ُكْنـتُم فِي ريْ ٍ‬
‫ب ِم َّما نََّـزلْنَا َعلَ ٰى َعْب ِدنَا فَأْتُوا بِ ُس َورٍة ِم ْن ِمثْلِ ِه‬
‫ْ َ‬
‫ون ﭐللَّ ِه إِ ْن ُكْنـتم ص ِادقِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ين ﴿‪﴾٢٣‬‬
‫د‬
‫ن‬
‫م‬
‫َو ْﭐدعُوا ُش َه َداءَ ُك ْم ْ ُ‬
‫ُْ َ َ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫َّاس‬
‫ن‬
‫ﭐل‬
‫ا‬
‫ه‬
‫ود‬
‫ق‬
‫و‬
‫ي‬
‫ت‬
‫ل‬
‫ﭐ‬
‫َّار‬
‫ن‬
‫ﭐل‬
‫ا‬
‫و‬
‫ق‬
‫ـ‬
‫ت‬
‫ـﭑ‬
‫ف‬
‫ا‬
‫و‬
‫ل‬
‫ع‬
‫ف‬
‫ـ‬
‫ت‬
‫ن‬
‫ل‬
‫و‬
‫ا‬
‫و‬
‫ل‬
‫ع‬
‫ف‬
‫ـ‬
‫ت‬
‫م‬
‫ل‬
‫ن‬
‫إ‬
‫ف‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫ُ‬
‫ْ‬
‫ْ‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ُ‬
‫وﭐلْ ِحجارةُ أ ُِعدَّت لِْل َكـِٰف ِرين ﴿‪ ﴾٢٤‬وب ِّش ِر ﭐلَّ ِ‬
‫ين ءَ َامنُوا‬
‫ذ‬
‫ْ‬
‫ََ‬
‫َ ََ‬
‫َ‬
‫َ‬
‫ت أ ََّن لَهم جنَّـٰ ٍ‬
‫ﭐلصـٰلِحـٰ ِ‬
‫وع ِ‬
‫ت تَ ْج ِري ِم ْن تَ ْحتِ َها ْﭐلَنْ َـهـٰ ُـر‬
‫ا‬
‫و‬
‫ل‬
‫م‬
‫ُ‬
‫َّ‬
‫ََ‬
‫َ‬
‫ُْ َ‬
‫ُكلَّ َما ُرِزقُوا ِمْن َـها ِم ْن ثَ َمَرٍة ِرْزقًا قَالُوا َهـٰ َذا ﭐلَّ ِذي ُرِزقْـنَا ِم ْن‬
‫قَـبل وأُتُوا بِِه متشٰـبـِها ولَهم فِ‬
‫اج ُمطَ َّهَرةٌ َوُه ْم فِ َيها‬
‫و‬
‫َز‬
‫أ‬
‫ا‬
‫يه‬
‫َُ َ ً َ ُ ْ َ ْ َ ٌ‬
‫َُْ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫ب َمثَ ًل َما‬
‫ر‬
‫ض‬
‫ي‬
‫ن‬
‫أ‬
‫ي‬
‫ي‬
‫ح‬
‫ت‬
‫س‬
‫ي‬
‫ل‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ﭐل‬
‫ن‬
‫إ‬
‫﴿‪﴾٢٥‬‬
‫ن‬
‫و‬
‫د‬
‫َ‬
‫َخـٰل ُ َ‬
‫َ َ َْ ْ ْ َ ْ َ‬
‫‪60‬‬
‫بـعوضةً فَما فَـوقَـها فَأ ََّما ﭐلَّ ِ‬
‫ين ءَ َامنُوا فَـيـَْعلَ ُمو َن أَنَّهُ ﭐلْ َح ُّق ِم ْن‬
‫ذ‬
‫َُ َ َ ْ َ‬
‫َ‬
‫ربـَّ ِهم وأ ََّما ﭐلَّ ِ‬
‫ين َك َفُروا فَـيَـ ُقولُو َن َما َذا أ ََر َاد ﭐللَّهُ بِ َـهـٰ َذا َمثَ ًل‬
‫ذ‬
‫َ َْ‬
‫َ‬
‫ض ُّل بِِه إَِّل ﭐلْ َفـٰ ِس ِ‬
‫ض ُّل بِِه َكثِيرا ويـه ِدي بِِه َكثِيرا وما ي ِ‬
‫يِ‬
‫ين‬
‫ق‬
‫ً ََ ْ‬
‫ً ََ ُ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫ضو َن َع ْه َد ﭐللَّ ِه ِم ْن بـَْع ِد ِميثَـِٰق ِه َويَـ ْقطَعُو َن‬
‫ق‬
‫ـ‬
‫ن‬
‫ـ‬
‫ي‬
‫ين‬
‫ذ‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫﴿‪ ﴾٢٦‬اَل َ َ ُ‬
‫ما أَمر ﭐللَّه بِِه أَ ْن يوصل ويـ ْف ِس ُدو َن فِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ُ‬
‫ك ُه ُم‬
‫ئ‬
‫ـ‬
‫ل‬
‫و‬
‫أ‬
‫ض‬
‫َر‬
‫ﭐل‬
‫ي‬
‫ْ‬
‫َ‬
‫ٰ‬
‫َ‬
‫َ ََ ُ‬
‫ْ‬
‫ُ َ َ َُ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َّ‬
‫َحيَـٰ ُك ْم‬
‫أ‬
‫ف‬
‫ا‬
‫ت‬
‫ا‬
‫و‬
‫َم‬
‫أ‬
‫م‬
‫ـت‬
‫ن‬
‫ك‬
‫و‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ـﭑل‬
‫ب‬
‫ن‬
‫و‬
‫ر‬
‫ف‬
‫ك‬
‫ت‬
‫ف‬
‫ي‬
‫ك‬
‫﴿‪﴾٢٧‬‬
‫ن‬
‫و‬
‫ر‬
‫س‬
‫ْ‬
‫ﭐلْ َخـٰ ُ َ‬
‫َ ْ َ َ ُ ُ َ َُ ْ ُ ْ ْ َ ً َ ْ‬
‫ثَُّم يُ ِميتُ ُك ْم ثَُّم يُ ْحيِي ُك ْم ثَُّم إِلَْي ِه تُ ْـر َجعُو َن ﴿‪ُ ﴾٢٨‬ه َو ﭐلَّ ِذي‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫ﭐلس َم ِاء‬
‫ى‬
‫ل‬
‫إ‬
‫ى‬
‫ـو‬
‫ت‬
‫ﭐس‬
‫م‬
‫ث‬
‫ا‬
‫يع‬
‫م‬
‫ج‬
‫ض‬
‫َر‬
‫ﭐل‬
‫ي‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫َ‬
‫َّ‬
‫َخلَ َق لَ ُك ْم َما ف ْ َ ً َّ ْ ََ‬
‫فَس َّواه َّن سبع سمـٰو ٍ‬
‫ات َوُه َو بِ ُك ِّل َش ْي ٍء َعلِ ٌيم ﴿‪َ ﴾٢٩‬وإِ ْذ‬
‫َ ُ َْ َ َ َ َ‬
‫ك لِْلملَـٰـئِ َك ِة إِنِّي ج ِ‬
‫اع ٌل فِي ْﭐل َْر ِ‬
‫ض َخلِي َفةً قَالُوا‬
‫َ‬
‫قَ َال َربُّ َ َ‬
‫أَتَجعل فِيها من يـ ْف ِس ُد فِيها ويس ِ‬
‫ك ﭐل ِّد َماءَ َونَ ْح ُن نُ َسبِّ ُح‬
‫ف‬
‫َ ََ ْ ُ‬
‫َْ ُ َ َ ْ ُ‬
‫بِحم ِد َك ونـُ َق ِّ‬
‫َعلَ ُم َما َل تَ ْـعلَ ُمو َن ﴿‪﴾٣٠‬‬
‫ك قَ َال إِنِّي ْأ‬
‫ل‬
‫س‬
‫د‬
‫َ‬
‫َْ َ ُ َ‬
‫َّ‬
‫َّ‬
‫ض ُه ْم َعلَى ﭐلْ َملَـٰـئِ َك ِة فَـ َق َال‬
‫ر‬
‫ع‬
‫م‬
‫ث‬
‫ا‬
‫ه‬
‫ل‬
‫ك‬
‫اء‬
‫م‬
‫َس‬
‫ﭐل‬
‫م‬
‫اد‬
‫ء‬
‫م‬
‫ْ‬
‫ُ‬
‫ُ‬
‫َّ‬
‫َو َعل َ َ َ َ ْ َ َ َ ََ َ‬
‫أَنْبِئونِي بِأَسم ِاء هـٰؤَل ِء إِ ْن ُكْنـتم صـٰ ِدقِ‬
‫ين ﴿‪﴾٣١‬‬
‫ُ‬
‫َْ َُ‬
‫ُْ َ َ‬
‫‪61‬‬
‫‪Bəzi hərf birləşmələri‬‬
‫خ‪+‬م=ﲬ‬
‫ه‪+‬م=ﳘ‬
‫ن‪+‬م=ﱎ‬
‫ل‪+‬م=ﱂ‬
‫ب‪+‬م=ﰈ‬
‫ت‪+‬م=ﰎ‬
‫ث‪+‬م=ﰒ‬
‫م‪+‬م=ﳑ‬
‫ل‪+‬م=ﳌ‬
‫ل ‪+‬ج = ﰿ‬
‫ل ‪+‬خ = ﳋـ‬
‫ي‪+‬ح=ﳛ‬
‫ن‪+‬خ=ﳔ‬
‫م‪+‬خ=ﳐ‬
‫ت ‪+‬ج = ﲡ‬
‫ب‪+‬ج=ﲜ‬
‫ي‪+‬ج=ﳚ‬
‫س‪+‬م=ﲰ‬
‫‪62‬‬
‫ث‪+‬م=ﲦ‬
‫ل‪+‬ه=ﳍ‬
‫ب‪+‬م=ﲟ‬
‫ب‪+‬ن=ﱭ‬
‫ي‪+‬م=ﳝ‬
‫ي‪+‬ن=ﲔ‬
‫ي‪+‬م=ﱘ‬
‫ي‪+‬ر=ﲑ‬
‫ل‪+‬ي=ﱄ‬
‫ب‪+‬ي=ﱯ‬
‫ن‪+‬ي=ﱐﱏ‬
‫ت‪+‬ر=ﱰ‬
‫ف ‪ +‬ي = ﰲ ﰱ ﮎ ﮏ = كـ ك‬
‫ت ‪ +‬ي = ﰐ ﱴ ل ‪ +‬ا = ال ﻼ‬
‫ب‪+‬ي=ﰉﰊ ل‪+‬م‪+‬ح=ﶈ‬
‫‪63‬‬
‫‪Hərf birləşmələrinə misallar‬‬
‫ﲊ‬
‫ﱒ‬
‫َرّبِِ ْم‬
‫َسْعِ ِه ْم‬
‫ﱲ‬
‫ﳃ‬
‫ﲢ‬
‫ﲟ‬
‫ﱓ‬
‫ﱮ‬
‫ﭐﲈ‬
‫ﱶ‬
‫ﱭ‬
‫ـح ُـن‬
‫نَـ ْ‬
‫فَـأَنَّــى‬
‫َربِّـ ِه ْم‬
‫َس ْـم ِع ـ ِه ْم‬
‫إَِّنَا‬
‫َوِمَّا‬
‫ﱭ‬
‫ﭐﱌﱍ‬
‫ـول‬
‫ـج ً‬
‫َع ُ‬
‫ِ‬
‫ـح ْـم ِد ِه‬
‫ـ‬
‫ب َ‬
‫ـجـ ِرى‬
‫تَ ْ‬
‫ِ‬
‫ك‬
‫بَِر ْحـ َـمـت َ‬
‫يك‬
‫ـجـتَبِ َ‬
‫يَـ ْ‬
‫ﱁ‬
‫ﲞ‬
‫ﱛ‬
‫ﲅ‬
‫ﱬ‬
‫ت‬
‫فَـﭑتَّـ َخـ َذ ْ‬
‫ِ‬
‫ـيعا‬
‫ـم‬
‫َجـ ً‬
‫اَلْــح ـٰ ِ‬
‫ِ‬
‫ني‬
‫م‬
‫ك‬
‫َ َ‬
‫ﲐ‬
‫ﲛ‬
‫‪64‬‬
‫ـح‬
‫ِري ٌ‬
‫إِنَّ َـما‬
‫َوِم َّـمـا‬
‫ـاب‬
‫ـج ٌ‬
‫عُ َ‬
‫أَ ْعـ َـمـى‬
‫ـحـلِ ُفو َن‬
‫يَـ ْ‬
‫ونَـ ِ‬
‫ـجـنَا‬
‫َ ّ‬
‫يُـ ـ ْخـ ِز ِيه‬
‫ب‬
‫ـس َ َّ‬
‫تَـ ْ‬
‫ـح َ‬
‫ط‬
‫ُمـ ِـحـي ٌ‬
‫ْق‬
‫اَلْـ َخـل َ‬
‫ِ‬
‫ك‬
‫ـجت َ‬
‫نَ ْـع َ‬
Download