Date: January, 06 2021 PLAGIARISM SCAN REPORT 0% 100% 783 6653 Plagiarised Unique Words Characters Excluded Url : None Content Checked For Plagiarism Piezoelektrik özelli?i ta??yan elemanlar?n tepki h?zlar?n?n yüksek olmas?ndan dolay? ani bas?nç de?i?ikli?i için ideal bas?nç sensörlerinden biridir. Balistik ölçümler, patlama, ?ok dalgalar?, yüksek ?iddetli ses ve di?er akustik hidrolik i?lemler gibi 0,0001 - 100 PSI aral???nda dinamik bas?nç ölçümleri yap?labilir. Ayr?ca yüksek statik bas?nç alanlar?ndaki hafif bas?nç titre?imlerinin ve çok alçak veya çok yüksek s?cakl?klara duyarl? s?cakl?k sensörlerinin kullan?ld??? yar? statik bas?nç ölçümlerinde de akla gelebilecek ilk seçim piezoelektrik bas?nç sensörüdür. [5, 41, 42, 44] 2.3.1.1.2.2 Kapasitif Bas?nç Sensörleri Kapasitif bas?nç sensörleri, kapasitif özellikli diyafram hareketinin (esnemesinin) sebep oldu?u kapasitanstaki de?i?imi saptayarak bas?nç ölçümü sa?lar. Diyafram hareketi, üzerine uygulanan bas?nç ile gerçekle?ir. Kapasitans a?a??daki formül ile ifade edilir: Formüldeki ?r materyal aras?ndaki plakalar?n dielektrik sabitini, ?0 elektrik sabitini, A plaka alan?n?, d ise plakalar aras?ndaki aral??? gösterir. Kapasitanstaki de?i?imi hesaplaman?n en kolay yolu, kapasitans? kapasitif sensör ve indüktörden olu?an akortlu bir devrenin parças? haline getirmektir. [5, 43 ,44] 2.3.1.1.2.3 Dirençsel (Dirençli) Bas?nç Sensörleri Dirençsel bas?nç sensörleri, bas?nç ortam?ndaki bir diyaframa ba?l? bir gerinim göstergesinin elektrik direncindeki de?i?iklikten faydalan?r. Gerinim göstergeleri diyaframa ba?l? esnek bir aral?kta metal bir direnç eleman?ndan olu?ur. Metal diyafram a??r? bas?nç ve patlama bas?nc? imkan? verir. Gerinim göstergeleri seramik bir diyafram üzerine yerle?tirildi?inde a??r? bas?nç ve patlama bas?nc? tolerans? metal diyaframl? cihazlardan daha dü?ük olur. [44, 45] 2.3.1.2 S?cakl?k Sensörü Bas?nç sensörü bulundu?u ortam?n s?cakl??? ölçebilen ve girdi verisini kaydetmek veya izlemek için elektronik veriye dönü?türebilen elektronik bir cihazd?r. Birçok çe?it s?cakl?k sensörü bulunur. Baz? s?cakl?k sensörleri s?cakl??? ölçülen fiziksel nesneyle direkt ba?lant? gerektirirken baz?lar? herhangi bir ba?lant? gerekmeksizin nesnenin s?cakl???n? ölçebilir. Ba?lant? gerektirmeyen sensörler genellikle IR sensörlerdir. Bir nesnenin yayd??? IR enerjiyi uzaktan alg?lay?p nesnenin s?cakl???n? belirleyen bir elektronik devreye sinyal yollarlar. Ba?lant? gerektiren ve ba?lant? gerektirmeyen s?cakl?k sensörleri 3 alt gruba ayr?labilirler: Elektromekanik s?cakl?k sensörleri, dirençsel s?cakl?k sensörleri ve elektronik s?cakl?k sensörleri… [15, 16, 17] 2.3.1.2.1 Termostatlar Termostatlar, nikel, bak?r, tungsten ya da alüminyum gibi iki farkl? metalden olu?an kontak tipi elektromekanik, bimetalik ?erit ?eklinde s?cakl?k sensörü veya anahtard?rlar. ?ki farkl? metalin genle?me h?zlar? farkl? oldu?undan dolay?, ?erit ?s?ya maruz kald???nda bükülürler. Bimetalik ?erit elektrik anahtar? ya da termostatik kontrollerde elektrik anahtar?n? kontrol etmek için mekanik bir yol olarak kullan?labilir. Yayg?n olarak kazan, f?r?n, s?cak su depolama tanklar? ve radyatör so?utma sistemlerinde kullan?l?rlar. [16] 2.3.1.2.2 Bimetalik termostatlar Bimetalik termostatlar birbirine yap??m?? olan arka arkaya, iki farkl? metalden olu?urlar. Ortam so?udu?unda kontak kapan?p ak?m?n termostattan geçmesini sa?lar. S?cak oldu?unda ise bir metal di?erinden daha fazla genle?ir, birbirine yap???k iki metal yukar? veya a?a?? do?ru k?vr?l?r ve konta?? aç?p ak?m?n durmas?n? sa?lar. S?cakl?k de?i?imlerindeki hareketlerine ba?l? olarak iki bimetalik ?erit çe?idi vard?r. Ayarlanm?? bir s?cakl?k noktas?nda, elektrik kontaklar? üzerinden anl?k AÇ/KAPAT ya da KAPAT/AÇ tipi hareketleri üretebilen ve s?cakl?k de?i?tikçe, ad?m ad?m konumlar?n? de?i?tiren daha yava? olanlar. Evlerimizde daha yayg?n olarak, f?r?nlar?n ve ütülerin s?cakl???n? veya duvarlarda, ev ?s?tma sistemlerini kontrol etmek için anl?k bimetalik termostatlar kullan?l?r. Yava? olanlar genellikle s?cakl?k de?i?ti?inde yava?ça aç?lan veya s?k?la?an bir bi-metalik bobin ve spiralden olu?urlar. Daha uzun ve daha ince ?eritlerden olu?tuklar?ndan dolay?, anl?k bimetalik termostatlardan daha hassast?rlar. Bu da onlar? s?cakl?k göstergeleri ve kadranlarda kullan?mda ideal olan yapar. Çok ucuz ve geni? çapl? kullan?m alanlar?na ra?men anl?k termometrelerin en büyük dezavantaj?, s?cakl?k sensörü olarak kullan?l?rken, elektrik kontaklar? aç?ld???nda tekrar kapatmak için bir süre beklemek gerekmektedir. [16, 17] 2.3.1.2.3 Termistörler ?smi termal ve resistör kelimelerinin kombinasyonuyla olu?an termistörler, s?cakl?k de?i?ikliklerine maruz kald?klar?nda fiziksel dirençlerini de?i?tiren bir direnç türüdür. Termistörler genellikle nikel, manganez, kobalt gibi yar? iletken oksitler ve cam kapl? seramik malzemelerden yap?l?rlar, bu da onlar? kolayca zarar görebilir yapar. Yar? iletken malzemeler genellikle, nispeten s?cakl?k de?i?imlerine daha h?zl? tepki verebilmeleri için hava s?zd?rmalar? önlenmi?, küçük disk veya top ?ekline preslenmi?lerdir. Termistörlerin anl?k bimetalik termostatlara göre en büyük avantajlar?, s?cakl?k de?i?imlerine olan tepki süreleri, isabetlilikleri ve tekrarlanabilirlikleridir. Termistörler pasif dirençli cihazlar oldu?undan dolay? ölçülebilir bir voltaj ç?kt?s? üretmek için içinden bir ak?m geçmesi gerekmektedir. [16, 17] 2.3.1.2.4 Dirençli s?cakl?k dedektörleri Elektrik dirençli sensörlerin bir di?er türü olan “Dirençli S?cakl?k Dedektörleri” ya da DSD, bobine sar?lm?? bir bak?r, nikel veya platin gibi yüksek safl?kta iletken metallerden yap?lm??t?r. Elektrik direnci, termistöre benzer bir s?cakl?k i?levi olarak de?i?en hassas s?cakl?k sensörleridir. Daha yayg?n olarak platinden yap?l?rlar. Platinden yap?lanlar “Platin Direnç Termometreleri” ya da PDT diye adland?r?l?rlar. En yayg?nlar?, 0?’de 100? standart dirence sahip Pt100 sensörüdür. PDT’lerin en büyük dezavantajlar? platinin pahal? olmas?d?r. DSD’ler dirençli cihazlar olduklar? için, içlerinden ak?m geçmesi ve ortaya ç?kan voltaj?n izlenmesi gerekmektedir. Ancak, direnç tellerinin içinden ak?m geçerken ?s?nmas?ndan dolay? dirençteki herhangi bir de?i?iklik, okumalarda hataya sebebiyet verir. Bunun ya?anmamas? için Wheatstone Bridge a?? kullan?l?r. [16, 17] 2.3.1.2.5 Termokupllar Termokupllar küçük boylar? sebebiyle s?cakl?k de?i?imlerine kar?? tepki h?zlar? ve basitliklerinden dolay? en yayg?n kullan?lan s?cakl?k sensörü tipidir. Ayr?ca -200? - 2000? gibi en geni? s?cakl?k aral???na sahiptirler. Termokupllar, temelde birbirine kaynaklanm?? ya da k?vr?lm?? bak?r ve konstant gibi iki farkl? metal birle?iminden olu?an termoelektrik sensörlerdir. Biri referans bölgesi, di?eri ölçüm bölgesi olarak bilinen iki bölgeden olu?ur. [16, 17]