Bilimsel Araştırma Yöntemleri © Amy Brown Science Çeviri: Dilek ACARPage 1 Bilim Nedir? Bilimin amacı, evreni araştırmak ve anlamak, evrendeki olayları açıklamak ve bu açıklamaları faydalı tahminler yapmak için kullanmaktır. 1.Bilim evren ile ilgilenir. 2. Bilim insanları: Olaylar arasında kalıplar ve bağlantılar ararken, bilgileri dikkatli ve düzenli bir şekilde toplar ve düzenler. 3. Bilim insanları kanıtları inceleyerek test edilebilecek açıklamalar sunar. 4. Bilim, evren hakkında bilgi edinmek için kanıt elde etmenin organize bir yoludur. Page 2 Bilim Ne Yapar? Bilim gözlemle başlar. Veriler yapılan gözlemler sonucu toplanan bilgilerdir. Page 3 İki tür data vardır: Nicel Veriler: Sayılar ve sayılarak veya ölçülerek elde edilen verilerdir. Nitel Veriler: Tanımlanamaz ve sayılamayan özellikleri içerir. Page 4 Hipotez,bir dizi gözlem sonucunda yapılan bilimsel bir açıklamadır. Bir hipotez, onu “test edilebilir” kılacak şekilde belirtilmelidir. Hipotez, bir sorunun sadece olası bir cevabıdır ve tamamen test edilmesi gerekir. Page 5 Bilimsel Yöntemler Bilimsel Yöntem: Bilim insanları tarafından bir sorunu çözmek veya bir soruyu cevaplamak için kullanılan bir dizi adım. Bilimsel Yöntem Adımları: 1. Gözlem/Araştırma Sorusu 2. Hipotez Kurma 3. Kontrollü Deney Tasarlama 4. Verilerin Analizi 5. Sonuç Çıkarma Page 6 Step 1: Soru Sorma Bir problem veya soru önce tanımlanmalıdır. Step 2: Hipotez Oluşturma Hipotez: Soru veya problemin olası açıklaması Bu sadece bir tahmindir ve kanıtlanmamıştır veya kanıtlanamamıştır Bir bitki kökü ne kadar su emebilir? Bir bitki sapı neden ışığa doğru eğilir? Sıcaklığın kalp atış hızı üzerindeki etkisi nedir? Test edilebilir bir şekilde belirtilmelidir. Hipotezi destekleyen veya desteklemeyen kanıtlar toplanabiliyorsa “test edilebilir” olarak kabul edilir. Page 7 Step 3: Kontrollü Deney Tasarlama 1. Bir deneyde değiştirilebilecek faktörlere değişken denir. Bazı değişken örnekleri şöyle olabilir: Sıcaklığın değiştirilmesi, mevcut ışığın miktarı, zaman, kullanılan çözelti konsantrasyonları. 2. Kontrollü bir deney, bir defada bir değişkenle çalışır. Birkaç değişken aynı anda değiştirildiyse, bilim insanı gözlemlenen sonuçlardan hangi değişkenin sorumlu olduğunu bilemez. 3. “Kontrollü bir deneyde” bir seferde sadece bir değişken değiştirilir. Diğer tüm değişkenler değişmemeli veya “kontrol edilmeli”. 4. Bir deney, esasen kontrol grubu ile deney grubunun karşılaştırmasıdır. a) Bu iki grup bir faktör dışında aynıdır. b) Kontrol grubu karşılaştırma görevi görür. Test grubundakilerle aynıdır, ancak test edilmekte olan değişken değişmez. c) Deney grubu, test edilen değişkenin etkisini göstermektedir. Page 8 Bir Deneyde İki Değişken Vardır: a) Bağımsız değişken, bilim insanı tarafından kasıtlı olarak değiştirilen değişkendir. b) Bağımlı değişken, deney sırasında gözlemlenen değişkendir. Bağımlı değişken, deney sırasında topladığımız verilerdir. Bu veriler bağımsız değişkenin değişmesi sonucu toplanır. Page 9 Step 4:Sonuçların Kaydedilmesi ve Analiz Edilmesi 1. Toplanan veriler güvenilir olup olmadığını belirlemek için organize edilmeli ve analiz edilmelidir. 2. Veri hipotezi destekliyor mu veya desteklemiy or mu? Page 10 Step 5: Sonuç Çıkarma Deneyden elde edilen kanıtlar, hipotezin desteklenip desteklenmediğini belirlemek için kullanılır. Deneyler tekrar tekrar yapılmalıdır. Tekrarlandığında, geçerli bir sonuca varılmadan önce sonuçların daima aynı olması gerekir. Page 11 Teori Oluşturma Bir teori, hipotez birçok kez test edildikten ve birçok kanıtla desteklendikten sonra oluşturulabilir Teori: Doğru olduğu düşünülen yargıların geniş ve kapsamlı bir ifadesi. Teori önemli kanıtlarla desteklenir. Page 12 Deney Zamanı!! Araştırma Sorusu: Naneli şekerler gerçekten serinletir mi? Page 13
