Uploaded by denizevliyagil

Astronomi I 01

advertisement
2019-2020 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI
ASTRONOMİ I
https://www.eso.org/public/images/potw1119a/
https://spaceplace.nasa.gov/telescopes/en/
https://public.nrao.edu/gallery/the-milky-way-and-the-vla/
Astronomi I
https://solarsystem.nasa.gov/missions/gaia/in-depth/
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
http://www.tug.tubitak.gov.tr/galeri/teleskop_acilislari/img_altas38.jpg
http://www.tug.tubitak.gov.tr/galeri/teleskop_acilislari/img_altas31.jpg
Değerlendirme
• Bir arasınav, bir final ve bir bütünleme
• Arasınava giremeyenler, mazeret dilekçeleri kabul edilirse (Fakülte
Yönetim Kurulu tarafından) üç kişiden oluşan jüri tarafından sözlü
sınava alınır.
• İki kısa sınav; biri arasınavdan önce, diğeri finalden önce
• Ödevler
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Başarı
• Arasınavın % 40’ı, finalin %60’ı
• Final sınavından en az 50 puan alınmalı
• Dersten başarılı sayılmak için HBN en az 50 olmalı
• Harf notu CC ise ders başarılı
• Harf notu DD veya DC ise koşullu başarılı. İstenirse
tekrarlanabilir.
• Harf notu FF ise ders başarısız.
• Harf notu FD ise devamsızlık nedeniyle başarısız
• AGNO’su birbirini takip eden iki yarıyıl, 1.80’in altında kalan
öğrenciler başarısız duruma düşerler.
• Başarısız öğrenciler yeni zorunlu ders alamaz, ancak bir üst
dönemden seçmeli ders alabilirler.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Amaç
• Evrende boyut kavramı,
• Klasik ve modern astronomi,
• Astronomik koordinat sistemleri,
• Zaman,
• Güneş Sistemi ve diğer gezegen sistemleri
hakkında genel bir bilgi vermektir.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Konu Başlıkları
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yerküre’den Evren’e Bakış
Yerküre Merkezli Sistemden Güneş Merkezli Sisteme
Kütle Çekim Kanunu ve Modern Astronominin Yükselişi
Gök Küresi ve Koordinat Sistemleri
Astronomide Zaman ve Takvimler
Teleskoplar: Evren’e Açılan Pencereler
Yerküre ve Ay
Ay’ın Evreleri, Ay ve Güneş Tutulmaları, Gelgit
Güneş Sistemi ve Diğer Gezegen Sistemleri
Güneş Sistemi’nin Diğer Cisimleri
Görünen Gökyüzü: Yıldızlar, Takım Yıldızlar, Yıldızların
İsimlendirilmesi, Yıldızların Görünen Parlaklıkları
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Kısa Sınav
1) Kaç tane gezegen bilinmektedir?
-8
- 4055
-9
- 1 düzine
2) Güneş Sisteminde en büyük gezegen hangisidir?
- Jüpiter
- Dünya
- Satürn
- Neptün
3) Gökyüzünde çıplak gözle kaç yıldız görebilirsiniz?
- 6000’den fazla
- Yaklaşık 1 milyon
- Sayılamayacak kadar çok
- Yüzbin
4) Güneş
- Evrendeki en parlak yıldızdır.
- Bazı yıldızlardan daha sıcak bazılarından da daha soğuktur.
- Yansıtılan ışıkla parlar.
- Yaklaşık Jüpiter kadardır.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Evrenin Modern Görüntüsü
https://hubblesite.org/contents/news-releases/2019/news-2019-17.html
Görüntü, zaman içinde milyarlarca yıl geriye uzanan 265.000
gökada içeriyor.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://www.youtube.com/watch?v=MX3PIkbTQwQ
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://www.youtube.com/watch?v=8Are9dDbW24
https://hubblesite.org/contents/news-releases/2019/news-2019-17.html
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://sci.esa.int/web/gaia/-/53147-guide-to-our-galaxy
ASTRONOMİ NEDİR?
Evren’in incelenmesidir.
Astronomi
--- Bir Bilim Dalıdır.
• Kozmosu inceler.
- Kozmos, geçmişte olmuş ve gelecekte olacak her şeydir.
- Kozmos, Evrenin Düzeni anlamına gelen Yunanca bir
kelimedir ve Kaosun zıttıdır.
• İlk bilim dallarından biridir.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomi, Evrenin ve içindeki cisimlerin bilimsel
yöntemlerle gözlemsel olarak incelenmesidir.
Astrofizik, Evrenin işleyişini anlamak için astronomik
gözlemlere fiziksel kanunların uygulanmasıdır.
O halde gök kubbeyi inceleyen modern bilim insanları hem
astronom hem de astrofizikçidir denebilir.
Astrobiyoloji, Evrendeki yaşamın kökeninin, evriminin,
dağılımının ve geleceğinin incelenmesidir.
Astrokimya, Gök cisimleri ve yıldızlararası ortamın
kimyasal yapısının incelenmesidir.
Arkeoastronomi, yazılı kaynakların olmadığı bir dönemde
gökyüzüne dair eski zaman inanç ve uygulamalarının insanların
gökyüzünden nasıl yararlandıklarının incelenmesidir.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomi kelimesi, Yunanca iki kelimeden türer:
astron: Gök cismi,
nomos: kanun, gelenek veya tayin etmek anlamına gelir.
Buna göre astronomi, evrende gök cisimlerinin dağılımını idare
eden kanunları inceleyen bir bilim dalıdır.
Astronomi,
Yıldızları, yıldız sistemlerini ve yıldız kümelerini,
galaksileri ve galaksi kümelerini,
gezegenler ile cüce gezegenleri ve bu cisimlerin uydularını,
asteroidleri, meteroidleri ve kuyruklu yıldızları,
yıldızlararası gaz ve tozu,
kısaca tüm evreni ve evrenin farklı madde ve enerji formlarını
inceler.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomlar
Evrenin bileşenlerini temel tanecik ve moleküller düzeyinden en
büyük galaksi süper kümelerine kadar inceler.
Modern astronomlar teorik ve gözlemsel astronom olarak ikiye
ayrılabilir.
Gözlemsel astronomlar doğrudan yıldızlar, gezegenler,
galaksiler ve diğer cisimleri doğrudan incelemeye odaklanırlar.
Teorik astronomlar sistemlerin nasıl evrimleşebileceğini analiz
eder ve modellerler.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Farklı nesneler kullanılıyor.
M80
M45
Farklı yöntemler
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Farklı dalgaboylarında gözlem yapılıyor.
Ultraviolet
Astronomi I
(J. Bonnell et.al.(GSFC), NASA)
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
2000’li, yıllarda devreye giren yüksek ayırma güçlü, CCD tabanlı
sayısal gökyüzü taramaları kullnılıyor.
HIPPARCOS
DENIS
BATC
RAVE
19/12/2013
UKIDSS/VISTA
WISE
GAIA
SDSS
GLAST
2MASS
VLA FIRST
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
UZAY TELESKOPLARI
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomi, Ay, Güneş, Güneş Sistemindeki cisimler, yıldızlar,
Galaksimiz ve diğer galaksiler, bulutsular, kara delikler gibi pek
çok sayıda cismi inceler.
http://clarkscience8.weebly.com/celestial-objects.html
Astronomi I
http://www.absoluteaxarquia.com/nightsky/deep_sky_objects.html
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://en.wikipedia.org/wiki/Moon
http://www.space.com/58-the-sun-formation-facts-and-characteristics.html
https://dykewriter.files.wordpress.com/2015/07/m8ucibs1.jpg
Astronomi I
http://pics-about.space/all-the-planets?p=1
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
http://www.nasa.gov/jpl/wise/spitzer-coldest-brown-dwarf-20140425
http://science.nationalgeographic.com/science/space/universe/stars-article/
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/astro/galax.html
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
İnsanlık, ortalama bir yıldızın etrafında dönen küçük bir
gezegenle sınırlıdır.
Astronomi ise bizi bu sınırların ötesine götürür ve sadece
evrende nerede olduğumuzu görmemize değil ne olduğumuzu
anlamanıza da yardım eder.
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Astronomi Yerküre’de alışıldık deneyimimizin ötesindeki
büyüklükler, uzaklıklar ve zamanla tanıştırır.
Evrenin büyüklüğünü anlayabilmek için farklı büyüklükteki
cisimlerle karşılaştırma yapalım.
http://astroblog.cosmobc.com/2011/07/02/earths-size-compared-to-other-astronomical-objects-infographic/
Astronomi I
http://www.vox.com/2015/3/9/8144825/space-maps
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://www.nasa.gov/content/goddard/sdo-captures-first-signicant-flare-of-2014/
Yıldız: Güneş
150 milyon km uzaklıkta ve 1.4 milyon km çapında
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Gezegenimiz Dünya
13 000 km çapında
Cüce gezegen: Plüto
2370 km çapında
Uydumuz Ay
380 000 km uzaklıkta ve 3 500 km
çapında
Astronomi I
Asteroid: Eros
33 km uzunluğunda
Kuyruklu Yıldız: Hale-Bopp çekirdeği
10 km çapında, kuyruğu 100 milyon
km uzunluğunda
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://apod.nasa.gov/apod/ap190901.html
Yıldız kümesi: Pleiades
430 ışık yılı uzaklıkta ve 15 ışık yılı çapında
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2018/lagoon-nebula-visible-light-view
Gaz ve toz: Lagoon Bulutsusu
5 000 ışık yılı uzaklıkta ve 50 ışık yılı çapında
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://www.jpl.nasa.gov/spaceimages/details.php?id=PIA15416
Galaksi: Andromeda
2 200 200 ışık yılı uzaklıkta ve 80 000 ışık yılı çapında
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
https://apod.nasa.gov/apod/ap180326.html
Galaksi Kümesi: Coma
320 milyon ışık yılı uzaklıkta ve 10 milyon ışık yılı çapında
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Kozmik Adresimiz
http://cse.ssl.berkeley.edu/bmendez/ay10/2002/notes/lec1.html
Astronomi I
http://cse.ssl.berkeley.edu/bmendez/ay10/2002/notes/bt2lf0101_a.jpg
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Kozmik Takvim
Evrenin yaşını (13,8 milyar yıl) bir yıla sıkıştırdığımızı
varsayalım.
“Kozmik takvim” kavramı Carl Sagan tarafından ortaya
konmuştur.
Bu kozmik takvimde 1 Ocak gece yarısında Büyük Patlama
meydana gelmiş ve şimdi 31 Aralık 23.59 olsun.
31 Aralık 23.58’de modern insan ortaya çıkıyor.
1 ay  1.15 milyar yıl
1 gün  40 milyon yıl
1 saniye  440 yıl
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
http://palaeos.com/time/cosmic_calendar.html
Astronomi I
İ.Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri
Download
Study collections