ŞAŞILIK VE SINIFLANDIRILMASI Alper HORASAN Tuğçe SÖZDUYAR *Strabismus, bir gözün görme ekseninin normal konumundan sapması halidir. *Göz hareketleri: -Dış rektus, -İç rektus, -Üst rektus, -Alt rektus, -Üst oblik ve -Alt oblik olmak üzere 6 ekstraoküler kas mevcuttur. -Üst oblik 4. kafa çifti(troklear), dış rektus 6. kafa çifti(abdusen), diğer kaslar 3. kafa çifti(okulomotor) tarafından inerve edilirler. *Bu ekstraoküler kaslar ve bazı anatomik yapıların(Tenon kapsülü,Lockwood ligamanı) ortak inervasyonu ile göz hareketlerindeki denge sağlanır. Göz kaslarındaki felç hali gibi bu dengeyi bozan değişimlerde strabismus ortaya çıkar. Kas PRİMER ETKİ Dış rektus Abduksiyon İç rektus Adduksiyon Üst rektus Elevasyon İntorsiyon, adduksiyon Alt rektus Depresyon Ekstorsiyon, adduksiyon Üst oblik İntorsiyon Depresyon, abduksiyon Alt oblik Ekstorsiyon Elevasyon, abduksiyon SEKONDER ETKİ Şaşılık Sınıflandırması Konkomitan strabismus (nonparalitik): -Kayan göz her bakış pozisyonunda fikse eden göze eşlik eder. -Kayma açısı bütün bakış pozisyonlarında aynıdır. -Monoküler strabismus ve her iki gözün dönüşümlü olarak kaydığı alternan strabismus şeklinde görülebilir -Hemen hemen daima çocuklarda görülür. -Olguların %60-70’inde hayatın ilk 2 yılı içinde başlar -Doğum sonrası görme gelişiminde ortaya çıkabilecek duysal ve motor sistemdeki yetersizlikler veya görsel bilginin merkezi işlemindeki kusurlar gözler arasındaki eşgüdümü bozarak strabismusa neden olabilirler -Ancak konkomitan strabismusun nedenleri yine de çok açık değildir.Bugüne dek şu nedenler tanımlanmıştır: Genetik faktörler Düzeltilmemiş kırılma kusurları Yetersiz füzyon Tek taraflı görme eksikliği Diğer olası nedenler; erken doğum, asfiksi, beyin travması, ensefalit. Konkomitan Strabismus’un Türleri: Ekzotropia: Görme ekseninin dışa kayması Esotropia: Görme ekseninin içe kayması Hipertropia ve hipotropia: Bir gözün yukarıda diğerinin aşağıda olması Siklotropia: Bir gözün kendi görme ekseni etrafında dönmüş olmasıdır. İnkomitan strabismus (paralitik): -bir veya birden fazla göz kasının felci sonucunda oluşur. -Konkomitan str.’dan farkı; kayma açısının her bakış pozisyonunda aynı olmamasıdır. *Konjenital göz hareket bozuklukları: prenatal ensefalit,göz kaslarının aplazisi, doğum travması *Edinsel göz hareket bozuklukları: DM,MS, intrakranyal tümörler, ateroskleroz, santral iskemi(apopleksi), AIDS, travma… Heteroforya: -Gözlerden biri kapatıldığında ortaya çıkan şaşılık. Füzyon mekanizması şaşılığın ortaya çıkmasını engeller. -Gizli şaşılık -Ekzoforya, eseforya, hiperforya, hipoforya, sikloforya Psödostrabismus: -Çocuklarda epikantal pililer ve geniş bir burun kökü, kapak aralığının nazal yanının kısalmasına yol açtığından sıklıkla bir strabismus görünümünü taklit eder. Teşekkürler