Slayt 1 - Dersimiz Sosyal

I. ÜNİTE
İLETİŞİM VE İNSAN
İLİŞKİLERİ
KONU ANLATIMI
Hazırlayan
Fatih KARACAN
www.ogretmenweb.com
İLETİŞİM
İnsanların duygu ve düşüncelerini çeşitli
yollarla birbirlerine aktarması, mesaj
alışverişidir.
Kaynak
Mesaj
Nasılsın?
İyiyim, ya sen?
Geri bildirim
Alıcı
Kaynak
Mesaj
Benim araba hazır mı?
Evet, alabilirsiniz
Geri bildirim
Alıcı
İLETİŞİM TÜRLERİ
SÖZLÜ İLETİŞİM
 Dil ile iletişim;
insanların duygu ve düşüncelerini kelimeler/
sözcükler ya da semboller yolu ile aktarma ve
anlamlandırma biçimine denir.
 Dil ötesi iletişim,
sesin niteliğiyle ilgilidir; ses tonu, sesin hızı,
şiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı,
duraklamalar vb. özellikler dil ötesi iletişim sayılır.
 Dil ile iletişimde kişilerin “ne söyledikleri”,
 Dil-ötesi iletişimde ise “nasıl söyledikleri”
 Araştırmalar, insanların günlük yaşamda bir birlerinin ne
söylediklerinden çok nasıl söylediklerini dikkat ettiklerini
göstermektedir.
 1981 yılında Los Angeles’te California üniversitesinde Albert Mehrabian
tarafından yapılan bir araştırmada normal iletişimin:
%55 beden dili
%28 ses tonu
%7 ‘ si kullanılan kelimeler
DİNLEME VE İLETİŞİM
NASIL DİNLİYORUZ ?
1. Görünüşte dinleme: Beden orada, kafa başka yerde
2. Seçerek dinleme; işine geleni dinleme
3. Sartlanmış dinleme : Ön yargılı, Aynı duygu, kavram
arayışı.
4. Savunucu dinleme: Alıngan, suçlayıcı.
5. Tuzak kurucu dinleme: (Açık yakalama, zora sokma)
ETKİN DİNLEME
İletişim içinde bulunulan kişiyi yargılamadan, sözünü
kesmeden, bedene uygun biçim vererek, göz teması
kurularak yapılan dinlemeye denir.
ETKİN DİNLEMENİN YARARLARI
* Açık ve dürüst iletişime yardımcı olur.
* Kişiyi herhangi bir konuda tartışmaya yüreklendirir.
* Olumsuz duyguları tartışma fırsatı verir.
* Kişi temel sorununu kendi fark eder
*Anlaşıldım duygusunu yaşar, karşıdaki kişiye olumlu duygular
besler
*Karşıdaki kişileri anlamaya ve dinlemeye hazır duruma getirir
GÖZ VE İLETİŞİM
Birilerine bakıyor olmak onlarla
ilgileniyorsunuz anlamına gelir.
İnsanlar aynı zamanda gözlerini ilgisizlik
mesajları vermek içinde kullanabilirler.
 Göz teması otoriteyi de sergiler.
EMPATİ VE İLETİŞİM
Kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koymak
Kişinin bakış açısını, dünyasını anlamak
 Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini doğru
anlamak
 Ne hissettiğini, nasıl hissettiğini anlamak
 Ne anladığımızı karşıdaki kişiye aktarmak.
 Yüz ve beden ifadelerini kullanarak onu anladığımızı
ifadeetmek
“SEN DİLİ”
Sen mesajlarında hedef karşımızdaki kişidir.
Genellikle kızgınlık,suçlama, aşağılama gibi olumsuz
anlamlar içerir.
- Yeter, kes Konuşmayı!










Suçlayıcıdır.
Kusur bulur, yargılayıcı, aşağılayıcı mesajlar taşır.
İşbirliğinden uzaklaştırır.
Savunucu ve düşmanca tavırlara neden olur.
olumsuzlukları pekiştirir. (inandırır.)
İnsanlar kendilerini kızgın, incinmiş ve değersiz görür
Değişmeye direnç olur.
Kişi önemsenmediğini düşünür.
Kızgınlığı kışkırtır.
Öç almaya hakkım var düşüncesini doğurur.
“BEN DİLİ”
Ben mesajlarında ise kendi duygularımız söz konusudur.
Ben dilinde direnç ve başkaldırma daha az ortaya çıkar.
- Bugün kendimi iyi hissetmiyorum yarın konuşalım mı!












Hissedilenleri İfade Eder.
İyi Niyetle İşbirliği Çağrısıdır.
Çözüm Getirmez, Durumu Açıklar.
Güven Geliştirir.
Suçlamaz, Yargılamaz.
Savunmaya İtmez.
Paylaşmaya Çağrıdır.
Karşıdaki Kişide Düşünme Ve Empati Yaratır.
Hisler Ve Kaygılar Açıkça Dile Getirilir.
Hislerin Sorumluluğu Yüklenilir.
Durum, Davranış Ve Olumsuz Duygu Belirtilir.
Kişilige Saldırı Yoktur
-Şu odaya bak.Kaç kere daha söyleyeceğim
şu kıyafetlerini askıya asman gerektiğini,pis
pasaklı…
Bunun yerine
-Ayşecim bütün gün bu işlerle bende
yoruluyorum bana biraz yardımcı olup da
odanı düzenlersen memnun olurum.
-Baba bana su getir
-O ne biçim su istemek öyle!Kalk
kendin al.
Bunun yerine
-Baba bana su getir
-Bu şekilde konuşman hoşuma
gitmedi.Başka şekilde söyler misin?
BEN MESAJLARI
SEN MESAJLARI
 Kolumun çekiştirilmesinden
hoşlanmıyorum
 Kes şunu, baş belası
Kapının açık kalması beni
rahatsızediyor.
 Konuşmaya başlayıp sonunu
Getiremeyince Sinirleniyorum
Bu akşam kendimi yorgun
hissediyorum, oyunu bir başka
akşama erteleyelim.
 Niçin kapıyı hep açık
 Çok kabasın her zama sözümü
kesiyorsun
 Her zaman aynı şey, bıktım
artık....
 Bu kadar kavgacı olduğun
SÖZSÜZ İLETİŞİM ( BEDEN DİLİ)
 Bedenin duruşu
 Jest ve mimikler
 Yüz ifadesi.
 Göz teması.
 Göz hareketleri.
 Mesafe ( uzak ya da yakın durma) Mekan kullanımı
İLETİŞİM ENGELLERİ
1.EMRETME, YÖNETME:
" yapman gerekir “, "yapacaksın“, " yapmak zorundasın...“
Korku ya da aktif direnç yaratabilir,
-Söylenenin tersini "denemeye" davet edebilir,
- İsyankar davranışa yada misillemeye yol açabilir,
2. YARGILAMA, ELEŞTİRME, SUÇLAMA:
"sen zaten tembelsin..“, "olgunca düşünmüyorsun"
Yetersizlik, aptallık yanlış değerlendirme anlamı taşır.
- Çocuğun olumsuz bir yargıya hedef olma ya da
azarlanma korkusu ile iletişimi kesmesine yol açabilir.
3. TEHDİT ETME
( Göz dağı verme) yapmazsan... Olur, Ya yaparsın yoksa...
- Korku, boyun eğme yaratabilir,
- Gücenme, kızgınlık oluşmasına neden olabilir,.
- Söz konusu sonuçların gerçekten meydana gelip
gelmeyeceğini denemeye yol açar.
4.AHLAK DERSİ VERME, VAAZ VERME :
"şöyle yapman gerekir“, "yapmalıydın"
- Zorunluluk, suçluluk duyguları yaratır,
- çocuğun durumunu daha şiddetle savunmasına yol açar,
- çocuğun sorumluluk duygusuna güvenilmediği izlenimi
verir.
5. ÖGÜT VERME:
"ben olsam”, “neden yapıyorsun bence…..yapmalısın” gibi
-Çocuğun kendi sorunlarını çözmekten aciz olduğu
duygusunu verir.
- Çocuğun sorunu bütünüyle düşünüp, değişik çözümler
getirip seçenekleri denemesine engel olur,
-Bağımlılık ya da direnme yaratabilir.
6. TESKİN, TESELLİ ETME:
"Aldırma.. boşver, düzelir" "hadi biraz neşelen.."
-Çocuğun kendini anlaşılmamış hissetmesine neden olur,
-Kızgınlık duyguları uyandırır. ( Size göre kolay tabii..)
- Çocuk genellikle mesajı kendimi kötü hissetmem doğru değil
biçiminde algılar
7. AD TAKMA, GÜLÜNÇ DURUMA DÜŞÜRME:
" koca bebek " "hadi bakalım süpermen
" hadi sende
sulu göz..." gibi.
- çocuğun kendisini değersiz hissetmesine, sevilmediği
kanısına varmasına yol açabilir
- çocuğun öz-imgesi üzerinde olumsuz etkileri olabilir.
- Genellikle karşılık vermeye iter.
İLETİŞİM ENGELLERİ
Öğüt vermek,
Çözüm getirmek,
yönlendirmek
Teselli etmek,
sakinleştirmek,
Konuyu değiştirmek
Alay etmek,
lakap takmak
Yargılamak,
eleştirmek
Sen temizlikten ne anlarsın ki!Daha
kendi üstünü başını temiz tutamıyorsun.
Sen ne zaman iyi not aldın ki bu
sınavdan da iyi not bekleyesin.
Teşhis koymak,
Tahlil etmek
Aslında senin yapmak istediğin
bu.
Sen öyle demek istemiyorsun.
(tabağındaki yemeğin çoğunu
bitirip doyduğunu söyleyen
çocuğa) Doymamışsındır biraz
daha ye
Alay etmek,
Lakap takmak
Aptalın tekisin.
Gerizekalı ne olacak….
Öğüt vermek,
çözüm
getirmek,
yönlendirmek
Büyükler konuşurken küçükler
susar.
Bu şekilde davranmamalısın.
Teselli etmek,
Sakinleştirmek,
Konuyu değiştirmek
Olur böyle şeyler,boşver
Üzülme,geçer….
Boşver bunları ,otur da yarinki dersini
çalış
Emir verme,
yönetme
Git ,odanı topla!
Çöpü dök!
Soru sorma
Neden,Niçin’li soru cümleleri.
Neden böyle yaptın?
Niçin arkadaşına vurdun?
Uyarma,
Tehdit etme
Yemeğini bitirmeden sofradan
kalkamazsın.
Ödevini yapmazsan babana
söylerim,görürsün gününü.
BİR ÖGRENCİ MESAJI
BENİ
KABA
DAVRANIŞLARIMDAN
SEVMİYORSANIZ
GÖRGÜ KURALLARINI ÖGRENEBİLİRİM.
PİS OLDUGUM İÇİN BENİMLE İLGİLENMİYORSANIZ;
TEMİZLENEBİLİRİM.
BİLGİSİZLİĞİMDEN ÖTÜRÜ BENİ SUÇLUYORSANIZ.
KENDİMİ YETİŞTİREBİLİRİM.
FAKAT BENİ YETENEKLERİMDEN DOLAYI
KÜÇÜMSÜYORSANIZ
DEĞİŞMESİ GEREKEN SİZSİNİZ!..
ÖTÜRÜ
www.ogretmenweb.com