spor yaralanmaları rehabilitasyonu

advertisement
VASKÜLİTİK SENDROMLAR
Prof. Dr. Hüseyin DEMİR
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
Tanım
• Vaskülit: Kan damar duvarında enflamasyon,
nekroz ve bazen de granülom oluşumu ile
damarlarda tıkanma, anevrizma veya rüptür
gelişmesine yol açan klinikopatolojik bir olaydır.
• Sonuçta ilgili damarların beslediği dokularda
iskemi gelişir.
Özellikleri
•
•
•
•
Nadir görülürler.
Organ yetmezliklerine yol açar.
Bazen sakat bırakır ya da öldürücü olabilirler.
Multidisipliner yaklaşım gerektirir.
Sınıflandırma
• Primer vaskülitler
– (büyük-orta-küçük çaplı damar vaskülitleri)
• Sekonder vaskülitler
– (Bağ dokusu hastalıkları, enflamatuar barsak
hastalıkları, enfeksiyonlar, paraneoplastik
olanlar, ilaçlara bağlı)
Sınıflandırma
• Büyük damar vasküliti (Aorta ve büyük dalları)
(DHA, Temporal arterit)
• Orta büyüklükte damar vasküliti (visseral arterler:
renal, hepatik, mezanterik, koroner arterler)
(PAN, Kawasaki Hastalığı)
• Küçük damar vasküliti (arteriol, venül, kapillerler)
(WG, Churg-Strauss Sendromu, mikroskobik
polianjiit, HSP, esansiyel kriyoglobulinemi,
kütanöz lökositoklastik anjiit)
BEHÇET HASTALIĞI
Prof. Dr. Hüseyin DEMİR
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
Tanım
• BH, ilk kez 1937 yılında Ord. Prof. Dr. Hulusi
BEHÇET tarafından, tekrarlayan oral aft, genital
ülser ve hipopiyonlu iridosiklit üçlü kompleksi
olarak tanımlanmıştır.
• Ancak zamanla her boydan arter ve venleri tutan
ve özellikle de venöz tromboz yapan sistemik bir
vaskülit olduğu anlaşıldı.
Etyoloji-Patogenez
• Etyolojisi ve patogenezi tam olarak
bilinmemekle beraber;
• Genetik olarak duyarlı kişilerin çevresel
faktörlerle (genellikle enfeksiyöz) karşılaşması
sonrası immün –aracılı enflamatuar cevap
gelişir.
Tutulum
•
•
•
•
•
•
•
Vasküler
Deri
Lokomotor sistem
Nörolojik
İntestinal
Ürogenital
Kardio-pulmoner
gibi sistemler en çok tutulur.
Özellikleri
• Daha çok 20-30 yaşlarda başlar.
• Erkeklerde daha sık görülür.
• Belli coğrafi dağılım göstermesi ilginçtir
(İpek Yolu: Türkiye, İran, Çin, Kore, Japonya
gibi).
• Genç erkeklerde daha şiddetli seyreder.
• Tedavisi genellikle ampiriktir ve kliniğe ve
organ tutulumuna göre yapılır.
Tanı
BH Uluslararası Tanı Kriterleri (1991)
• Rekürren oral ülser
• Rekürren genital ülser
• Göz lezyonları
• Deri lezyonları
• Paterji testi (+)’liği
Download