Rektum

BOŞALTIM VE SU
DENGESİ


Collembola ve Aphidoidea’da bulunmamakla
beraber böceklerdeki esas boşaltım organı
MALPİGİ TÜPLERİ.
Hemosöl içinde uzanan malpigi tüpleri,orta
bağırsak ile son barsağın birleştiği bölgeye
açılırlar.Serbest uçları genellikle kapalıdır.Malpigi
tüplerinin sayısı2(Coccidae)ile 250 arasında
degişir.Sadece birkaç tüp içeren türlerde tüpler
ince,uzun ve helezon şeklinde kıvrık olurlar.Tüp
sayısı fazla olanlar ise kısa ve demetler halinde
bulunurlar.Tüplerin çeperlerinin histolojik yapısı
orta barsağınkine benzerlik gösterir


İç yüzleri kübik epitelyum hücreleriyle
astarlanmıştır.
Hemosölle temas halinde olan dış yüzey
ise elastik konnektif doku ve kas
fibrillerinden meydana gelmiştir.Tüpler
peritaltik hareketleri yapabilme
özelliğindedirler.

Dokularda oluşan hemolenf içinde iletilen ürik
asitle birlikte vücut için gerekli olan amino
asitleri,su ve çözünmemiş tuzlar da malpigi
tüpleri aracılığı ile son barsağa boşaltılır. Bir
miktar su ile bazı inorganik iyonların hemolenfe
geri dönüşü tüplerin kaide kısmında
gerçekleşmekle beraber,böceklerin büyük
çoğunlunda bazı tuzlar ile su diğer besin
maddeleri Rektum epiteli tarafından emilerek
tekrar hemolenf içine iletilirler.Dolayısıyla
böceklerde su ve tuz dengesinin sağlanmasında
rektumun rolü büyüktür.

Böceklerde artık maddelerin tümü malpigi tüpleriyle
atılmaz.Bunlardan bir kısmının boşaltımı veya zararsız
hale sokulması aşağıdaki şekillerde gerçekleşir.





Hücreler aralarındaki artık madde partikülleri kalbin üzerinde yer
alan nefsit hücreleri veya perikardial hücreler tarafından
indirgenirler.
Tuzlar ve bazı maddeleri kutikula içine biriktirilir ve deri
değiştirilirken atılır.
Bir miktar kalsiyum ve ürik asit bağırsak çeperinden emilerek
atılır.
Bir miktar ürik asit yağ dokusu içinde depo edilir.
Collembola gibi malpiği tüpleri bulunmayan bazı ilkel
böceklerdeki boşaltım, labrumun üzerinden dışarı açılan ,tüp
şeklindeki sefalik bezlerle sağlanır.

Karada yaşayan Eklembacaklılar içerisinde
su kaybını önleme mekanizması
bakımından böcekler en mükemmel
adaptasyona sahiptirler.Bu adaptasyonun
üç ana unsuru vardır.



Böceklerde epikutükula mumlu bileşikler
içerdiginde yüzeyden buharlaşma yoluyla
su kaybı önlenmiştir.
Protein metabolizmaları nedeniyle üre
yerine ürik asit halinde boşaltım yapmaları
yine su kaybını azaltmaktadır.
Boşaltım ve dışkıyla kaybedilecek olan
suyun rektum tarafından geri
emilmesinde yine su kaybını önlemektedir.

Rektum (arka barsak): En önemli
görevi suyun rektal papillerce emilimini ve
dışkının kuvvetli kaslarla sıkıştırılmasını
sağlamaktır. Burası doğrudan anüsle
birleşir. Çok defa kaslı bir kese şeklinde
büyümüştür. Sineklerde peritrofik zarın
parçalanmasına da katkıları olur.