Ek-1 TARİFLER VE GENEL ŞARTLAR A. TANIMLAR Bu Yönetmeliğin amacı bakımından aşağıdaki tarifler uygulanır. 1 - “Araç Tipi”, aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi konusunda aşağıda belirtilen temel hususlar bakımından farklılık göstermeyen araçlardır. 1.1 - Aracın boyutu ve dış şekli. 1.2 - Tertibatların sayısı ve konumu. 1.3 - Aşağıdaki araçlar, “farklı tipli araçlar” olarak kabul edilmez. 1.3.1 - Bu Ekin madde 1.1’inde ve madde 1.2’sinde belirtilen özellikler yönünden farklılık gösteren, fakat söz konusu olan araç tipi için belirtilen lambaların tipi, sayısı, konumu ve geometrik görülebilirlikte değişiklik gerektirmeyen araçlar, 1.3.2 - Bir Yönetmeliğin şartlarına göre tip onayı verilmiş, isteğe bağlı olan lambaların takıldığı veya takılmadığı araçlar. 2 - “Enlemesine Düzlem”, aracın boylamasına orta düzlemine dik olan düşey düzlemdir. 3 - “Yüksüz Araç”; sürücü, yolcu ve yük olmadan, fakat yakıtı tamamen dolu, normal olarak taşınan tamir takımları dahil olan araçtır. 4 - “Tertibat”, bir veya birden fazla fonksiyonları yerine getirmek için kullanılan bir aksam veya aksamların bileşimidir. 5 - “Lamba”, yolu aydınlatmak veya diğer yol kullanıcılarına ışıklı sinyal vermek maksadıyla tasarlanmış bir tertibattır. Arka plaka lambaları ve geri yansıtıcılarda, lamba olarak kabul edilir. 5.1 - “Tek Bir Lamba”; bir fonksiyona, bir aydınlatma yüzeyine ve bir veya birden fazla ışık kaynağına sahip olan bir tertibat veya tertibatın bir parçasıdır. Bir araç üzerine takılması amacıyla, aynı olsun veya olmasın, aynı fonksiyona sahip, referans eksenin yönündeki lambaların görünen yüzeylerinin izdüşümü, referans eksen yönündeki görünen yüzeylerin izdüşümlerini çevreleyen en küçük dikdörtgenin % 60’ından daha az yer işgal etmeyecek şekilde yerleştirilirse, “tek bir lamba”, gruplandırılmış veya bağımsız iki lambanın herhangi bir birleşimini de ifade eder. Böyle bir durumda, onay istendiği yerde, lambaların her biri, tip “D” lambası olarak onaylanmalıdır. 5.2 - “Eşdeğer Lambalar”, aynı fonksiyona sahip ve aracın tescil edildiği ülkede ruhsatlandırılmış lambalardır. Bu tür lambalar, bu Ekin şartlarını sağlaması kaydıyla, onaylanan araç üzerine takılanlardan farklı karakteristiklere sahip olabilirler. 5.3 - “Bağımsız Lambalar”, ayrı aydınlatma yüzeyine, ışık kaynağına ve lamba gövdesine sahip olan lambalardır. 5.4 - “Gruplandırılmış Lambalar”, ayrı aydınlatma yüzeyine ve ışık kaynağına sahip fakat lamba gövdeleri ortak olan lambalardır. 5.5 - “Birleştirilmiş Lambalar”, aydınlatma yüzeyleri ayrı, fakat ışık kaynağı ve lamba gövdesi ortak olan lambalardır. 5.6 - “Karşılıklı Olarak Birleştirilmiş Lambalar”, ayrı ışık kaynaklarına veya farklı şartlar altında çalışan tek ışık kaynağına (örneğin: optik, mekanik, elektriksel farklılıklar) tamamen veya kısmen ortak aydınlatma yüzeylerine ve ortak bir lamba gövdesine sahip olan lambalardır. 5.7 - “Ana (Uzun) Huzme Farı”; aracın önünde, yolu uzun bir mesafede aydınlatmak için kullanılan lambadır. 5.8 - “Kısa Huzme Farı”; gelen sürücüleri veya diğer kullanıcıları, rahatsız etmeden veya gözlerini kamaştırmadan aracın önündeki yolu aydınlatmak için kullanılan lambadır. 5.9 - “Yön Belirtme Lambası”; diğer kullanıcılara, sürücünün sağa doğru veya sola doğru yön değiştirme niyetinde olduğunu göstermek için kullanılan lambadır. 5.10 - “Fren (Stop) Lambası”; aracın arkasındaki diğer kullanıcılara, sürücünün servis frenini kullandığını gösteren lambadır. 5.11 - “Ön Konum Lambası”; önden bakıldığında, aracın varlığını göstermek için kullanılan lambadır. 5.12 - “Arka Konum Lambası”, arkadan bakıldığında aracın varlığını göstermek için kullanılan lambadır. 5.13 - “Ön Sis Lambası”; sis, yağmur fırtınası, kar yağışı veya toz bulutu durumlarında yolun aydınlatılmasını artırmak için kullanılan lambadır. 5.14 - “Arka Sis Lambası”, yoğun siste aracın arka taraftan daha kolayca görünebilmesi için kullanılan lambadır. 5.15 - “Geri Vites Lambası”, aracın gerisindeki yolu aydınlatmak ve aracın geriye doğru gittiğini veya gideceğini, yolu kullanan başkalarını ikaz etmek için kullanılan lambadır. 5.16 - “Tehlike İkaz İşareti”, aracın yolu kullanan diğer araçlar için geçici olarak özel bir tehlike oluşturduğunu göstermek amacıyla, bir aracın yön belirten lambaların tamamınca aynı anda yapılan bir işlemdir. 5.17 - “Arka Plaka Aydınlatma Tertibatı”, arka plaka için ayrılmış olan bölgeyi aydınlatmak için kullanılan tertibattır; böyle bir tertibat, bir kaç optik parçadan oluşabilir. 5.18 - “Geri Yansıtıcı”; araca bağlı olmayan bir ışık kaynağından yayılan ışığı yansıtarak, kaynağın yanında bulunan bir gözlemciye aracın var olduğunu göstermek için kullanılan bir tertibattır. Bu Yönetmeliğin amacı doğrultusunda geri yansıtıcı numara levhaları geri yansıtıcı olarak kabul edilmezler. 6 - “Aydınlatma Yüzeyi” (bu Ekin İlave 1'ine bakınız). 6.1 - “Aydınlatma Tertibatının veya Geri Yansıtıcının Aydınlatma Yüzeyi”, çizim üzerinde gösterilen tertibatın imalatçısı tarafından onay isteğinde beyan edilen saydam malzemenin dış yüzeyinin tamamı veya bir kısmıdır (bu Ekin İlave 1'ine bakınız). 6.2 - “Aydınlatma Tertibatının Aydınlatma Yüzeyi”, (bu Ekin madde 5.7, madde 5.8, madde 5.13 ve madde 5.15’inde) yansıtıcının tüm alanının veya iz düşüm merceğinin elips şeklindeki yansıtıcılı far için yöneltici merceğin yerine, enine düzlem üzerindeki dik izdüşümüdür. Aydınlatma tertibatı, yansıtıcılı değilse, bu Ekin madde 6.3’ünde yer alan tarif uygulanır. Lambanın ışık yayma yüzeyi, geri yansıtıcının tam ağzının sadece bir kısmı üzerinde uzanıyorsa, sadece o kısmın izdüşümü dikkate alınır. Kısa huzme durumunda, aydınlatma yüzeyi, mercekler üzerindeki kesim hattının görünen izi ile sınırlandırılır. Yansıtıcı ve mercekler, bir başkasına göre ayarlanabilir. Ortalama ayar kullanılmalıdır. 6.3 - “Geri Yansıtıcı Haricindeki Işıklı Bir Sinyal Tertibatının Aydınlatma Yüzeyi”; (bu Ekin madde 5.9 ile madde 5.12 arası, madde 5.14, madde 5.16 ve madde 5.17’sinde), referans eksenine dik ve lambanın ışık yayan dış yüzeyi ile irtibatlı dik bir düzlemdeki lambanın düşey izdüşümüdür. Bu iz düşüm, bu düzleme yerleştirilen ve her birinin referans ekseni doğrultusundaki ışığın toplam şiddetinin sadece % 98’inin geçişine müsaade eden ekranların kenarları ile sınırlanan alandaki izdüşümüdür. Aydınlatma yüzeyinin alt, üst ve yan sınırlarını belirlemek için yalnızca yatay ve düşey kenarları olan ekranlar kullanılır. 6.4 - “Geri Yansıtıcının Aydınlatma Yüzeyi” (bu Ekin madde 5.18’inde), referans eksenine dik ve geri yansıtıcılı optik sisteminin en dış parçalarına yakın ve o eksene paralel düzlemler tarafından sınırlanan düzlemdeki bir geri yansıtıcı düşey izdüşümüdür. Aydınlatma yüzeyinin alt, üst ve yan sınırlarını belirlemek için yalnızca yatay ve düşey düzlemler kullanılmalıdır. 7- “Görünen Yüzey”; belirtilmiş bir bakış istikametindeki, imalatçının veya yetkili temsilcisinin isteği doğrultusunda, aşağıdakilerin düşey izdüşümüdür. Bakış doğrultusuna dik ve merceklerin en dış noktasına teğet bir düzlemde, merceklerin dış yüzeyi üzerinde izdüşümü yapılan aydınlatma yüzey sınırı (a-b) veya ışık yayma yüzeyi (c-d) (bu Ekin İlave 1’indeki çizimlere bakınız). 8 - “Referans Ekseni”, referans doğrultusu olarak kullanım için (H=0°, V=0°), fotometrik ölçümlerde alan açıları ve lambanın araç üzerine montajı için lamba imalatçısı tarafından belirlenen lambanın karakteristik eksenidir. 9 - “Referans Merkezi”, referans ekseninin ışık yayma yüzeyi ile kesişme noktasıdır. Bu merkez lambanın imalatçısı tarafından belirlenir. 10 - “Geometrik Görülebilirlik Açıları”, lambanın görünen yüzeyinin görülmesini gerektiren en küçük uzaysal açı alanını belirleyen açılardır. Uzaysal açının bu alanı, merkezi lambanın referans merkezi ile çakışan ve iki eşit kısma ayıran yere paralel küre parçaları ile belirlenir. Bu parçalar, referans eksenine göre tayin edilir. Yatay açılar, boylama; düşey açılar ise enleme karşılık gelir. Geometrik görülebilirlik açılarının iç tarafında, çok uzaktan bakıldığında lambanın görünen (zahirî) yüzeyinin herhangi bir kısmından yayılan ışığın dağılmasına yol açacak hiçbir engel bulunmamalıdır. Ölçümler, lambaya daha yakın alınmışsa, bakış doğrultusunda, aynı doğruluğu elde etmek için paralel olarak kaydırılmalıdır. Lambanın tip onayı verildiğinde mevcut olan geometrik görülebilirlik açıları içindeki engeller dikkate alınmaz. Lamba takıldığında, lambanın görünen yüzeyinin herhangi bir parçası, aracın bir başka parçası ile kapatılmışsa, lambanın engellerle gizlenmeyen parçasının, optik bir birim olarak tertibatın onayı için belirtilen fotometrim değerlere uyuyorsa, onay verilmelidir (bu Ekin İlave 1'ine bakınız). 11 - “En Dış Kenar”, aracın her iki tarafında, aracın boylamasına orta düzlemine paralel olan ve aracın en dış kenar çıkıntısına temas eden düzlemdir, aşağıdaki iz düşüm veya iz düşümler dikkate alınmaz. 11.1 - Geri görüş aynaları. 11.2 - Yön belirtme lambaları. 12 - “Toplam Genişlik”, bu Ekin madde 11’inde belirtilen iki düşey düzlem arasındaki mesafedir. 13 - “Aynı Yöne Bakan İki Lamba Arasındaki Mesafe”, bu Ekin madde 6’sında belirtilen iki aydınlatma yüzeyinin kenarlarının referans eksenine dik bir düzlemdeki dik izdüşümleri arasındaki mesafedir. 14 - “İşlevsel İkaz Göstergesi”, bir tertibatın doğru olarak çalışıp çalışmadığını gösteren göstergedir. 15 - “Devre Kapalı, İkaz Göstergesi”, bir tertibatın çalıştırma kumandasının açıldığını gösteren fakat tertibatın doğru olarak çalışıp çalışmadığını göstermeyen göstergedir. B. GENEL ÖZELLİKLER 1 - Aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları, aracın normal kullanım şartlarında ve maruz kaldığı titreşimle birlikteki şartlara uygun olacak şekilde araç üzerine yerleştirilmeli, bu yönetmelikte belirtilen karakteristikleri aynen korumalı ve bu Yönetmeliğin şartlarına uygunluğa imkân vermelidir. Özellikle, lambaların ayarını istemeden bozmak mümkün olmamalıdır. 2 - Aydınlatma lambaları, yerleşimlerinin düzgün olarak kolayca hizalandırma yapılabilecek şekilde takılmalıdır. 3 - Işıklı sinyal tertibatlarının tamamı, araca takıldığında lambaların referans ekseni, yan geri yansıtıcılarda aracın boylamasına orta düzlemine dik ve diğer sinyal tertibatlarının tamamında ise bu düzleme paralel olmalıdır. Her yönde 3°’lik toleransa müsaade edilir. Ayrıca imalatçı tarafından belirtilen takılma konusundaki her özel talimatlara uyulmalıdır. 4 - Özel talimatların olmaması durumunda, lambaların yükseklikleri ve yönlendirilmeleri, boylamasına orta düzlemi düşey ve direksiyon veya yönelteç düz ileri konumda olacak şekilde düz yatay yüzeye yerleştirilmiş, yüksüz bir araç ile kontrol edilir. Lastik basınçları özel yükleme şartları için imalatçı tarafından belirtilen değerde olmalıdır. 5 - Özel talimatın bulunmayışı durumunda lambalar aşağıdaki gibi bir çift oluşturmalıdır. 5.1 - Aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olarak yerleştirilmelidir. 5.2 - Aracın boylamasına orta düzlemine göre birbirine simetrik olmalıdır. 5.3 - Aynı kolorimetrik özellikleri sağlamalıdır. 5.4 - Aynı fotometrik karakteristiklere sahip olmalıdır. 6 - Özel talimat olmaması durumunda, her lamba kendisi ile ilgili şartı sağlıyorsa, lambalar bağımsız olabilir veya bir tertibat içinde gruplandırılabilir, birleştirilebilir veya karşılıklı olarak birleştirilebilir. 7 - Yerin üzerindeki maksimum yükseklik, aydınlatma yüzeyinin en üst noktasından, minimum yükseklik aydınlatma yüzeyinin en alt noktasından ölçülür. Kısa huzmeli farların zemin üzerindeki minimum yüksekliği, merceklerin veya daha yüksekse reflektörün alt kenarından ölçülür. 8 - Özel talimatların olmaması durumunda, yön gösteren lambalar ve araç tehlike ikaz işaretinin haricinde hiç bir lamba yanıp sönmeyebilir. 9 - Ön tarafa doğru, hiçbir kırmızı ışık görünür olmamalı ve arka tarafa doğru, geri vites lambası hariç, hiçbir beyaz ışık görünür olmamalıdır. Bu özellik aşağıdaki şekilde kontrol edilmelidir (Ek-2’den Ek-6’ya kadar bulunan eklerin İlave 1’inde yer alan iki veya üç tekerlekli araç tipine göre çizimlere bakınız). 9.1 - Kırmızı ışığın, ön tarafa doğru görülebilirliği için: Aracın ön kısmının önünde 25 m mesafede yerleştirilmiş enine düzlemde Bölge 1 içinde hareket eden bir gözlemci tarafından bakıldığında kırmızı lamba doğrudan görülebilir olmamalıdır. 9.2 - Beyaz ışığın arka tarafa doğru görülebilirliği için: Aracın arka kısmının arkasında 25 m mesafede yerleştirilmiş enine düzlemde Bölge 2 içinde hareket eden bir gözlemci tarafından bakıldığında beyaz lamba doğrudan görülebilir olmamalıdır. 9.3 - Gözlemci tarafından bakıldığında Bölge 1 ve Bölge 2 aşağıda belirtilen şekilde kendi düzlemlerinde sınırlıdır. 9.3.1 - Yükseklikle ilgili olarak, zeminden itibaren sırasıyla 1 m ve 2,2 m yükseklikte iki yatay düzlem. 9.3.2 - Genişlikle ilgili olarak, aracın orta boylamasına referans düzlemi referans alınarak sırasıyla öne ve arkaya doğru ve aracın dışına doğru 15 derecelik açı yapan iki düşey. Bu düzlemlerde, aracın boylamasına orta düzlemine paralel ve toplam genişliği temsil eden düşey düzlemlerle aracın toplam uzunluğunu temsil eden enine düzlemlere kesişimi olan düşey doğruları kapsar. 10 - Elektrik bağlantıları, ön konum lambası veya ön konum lambası yoksa kısa huzmeli far, arka konum lambası ve arka tescil plaka lambası sadece aynı anda yanıp sönecek şekilde yapılmalıdır. 11 - Özel şart yoksa elektrik bağlantıları, bu Ekin madde 10’unda belirtilen lambalar yakılmadıkça, uzun huzmeli ve kısa huzmeli farlar, ön sis lambaları, yanmayacak şekilde yapılmalıdır. Bu özellik, ışıklı ikazların, uzun huzmeli farın veya kısa huzmeli farın veya kısa huzme ve uzun huzmeli farların birlikte dönüşümlü olarak kısa aralıklarla fasılalı yanmasıyla oluştuğunda, uzun huzme veya kısa huzmeli farlarına uygulanmamalıdır. 12 - İkaz Düzenleri 12.1 - Bütün ikaz düzenleri normal sürüş konumunda sürücü tarafından açık olarak görülebilir olmalıdır. 12.2 - Devre kapalı ikaz düzeni için bir hüküm belirtildiğinde, ikaz düzeni çalışma ikaz düzeni ile değiştirilebilir. 13 - Lambaların yaydığı ışık renkleri aşağıdaki gibi olmalıdır: Uzun huzmeli farı Üçgen olmayan ön geri yansıtıcı Kısa huzmeli farı Yön belirtme lambası Fren lambası Ön konum lambası Arka konum lambası Ön sis lambası Arka sis lambası Geri vites lambası Tehlike ikaz işareti Arka tescil plaka lambası Üçgen olmayan yan geri yansıtıcı Üçgen olmayan arka geri yansıtıcı Pedal geri yansıtıcı : beyaz : beyaz : beyaz : amber : kırmızı : beyaz : kırmızı : beyaz/sarı : kırmızı : beyaz : amber : beyaz : amber : kırmızı : amber Lamba renklerinin tarifi bu Ekin İlave 2’sinde yer aldığı şekilde olmalıdır. 14 - Bütün aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının aksam tip onayı bulunmalıdır. Bununla birlikte, 0,5 kW’dan büyük olmayan motora sahip ve maksimum hızı 25 km/saat’i geçmeyen mopedlerde aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları ile ilgili uyumlaştırılmış hükümlerin yürürlüğe girişine kadar, bu mopedlere onaylanmamış kısa huzmeli far ve/veya arka konum lambası takılabilir. Bu durumda imalatçı söz konusu tertibatların ISO standart 6742/1’e uyduğunu belirtmelidir. İlave özel şartlar 2002/24/AT yönetmeliğinin 18 inci maddesinin (b) fıkrasında yer alan işlemlere göre belirtilecektir. Ek-1 İlave 1 LAMBA YÜZEYLERİ, EKSENLERİ VE REFERANS MERKEZİ VE GEOMETRİK GÖRÜLEBİLİRLİK AÇILARI Açıklamalar: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Aydınlatma yüzeyi Referans ekseni Referans merkezi Geometrik görülebilirlik açısı Işık yayan yüzey Aydınlatma yüzeyi üzerindeki görünen yüzey Işık yayan yüzey üzerindeki görünen yüzey Bakış yönü Not - Görünür yüzeyin çizimi ile birlikte ışık yayan yüzeyin teğeti olarak kabul edilir. Ek-1 İlave 2 LAMBA RENKLERİNİN TARİFİ TRİKROMATİK KOORDİNATLAR Kırmızı Sarıya doğru sınır: Mora doğru sınır: y < 0,335 z < 0,008 Beyaz Maviye doğru sınır: Sarıya doğru sınır: Yeşile doğru sınır: Yeşile doğru sınır: Mora doğru sınır: Kırmızıya doğru sınır: Kırmızıya doğru sınır: Yeşile doğru sınır: Beyaza doğru sınır: x 0,310 x < 0,500 y < 0,150 + 0,640x y < 0,440 y 0,050 + 0,750x y 0,382 y 0,138 + 0,580x y < 1,29 - 0,100 y - x + 0,940 y 0,440 y < - x + 0,992 y < 0,429 y 0,398 z < 0,007 Sarı Amber Spektral değere doğru sınır: Sarıya doğru sınır: Kırmızıya doğru sınır: Beyaza doğru sınır: 2856 K’ lik renk sıcaklığa sahip olan bir kaynak yukarıdaki sınırları kontrol etmek için kullanılır (Aydınlatma konusunda Uluslararası Komisyon (ICI) Standart A). Ek-2 İKİ TEKERLEKLİ MOPEDLERLE İLGİLİ ŞARTLAR 1 - Ek-1’de yer alan Bölüm B’nin 14 üncü maddesi hükümlerini etkilemeden, bütün iki tekerlekli mopedlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılmalıdır. 1.1 - Kısa huzmeli farı. 1.2 - Arka konum lambası. 1.3 - Fren lambası. Ek-1’de yer alan Bölüm B’nin 14 üncü maddesinde sağlanan muafiyet kapsamındaki mopedlere bu şart uygulanmaz. 1.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar. 1.5 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar. 1.6 - Pedal geri yansıtıcılar, sadece iki tekerlekli mopede geriye katlanamaz pedal takılı ise. 2 - İlave olarak bütün iki tekerlekli mopedlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılabilir. 2.1 -Uzun huzmeli farı. 2.2 - Yön belirtme lambaları. 2.3 - Arka tescil plaka lambası. 2.4 - Ön konum lambası. 2.5 - Üçgen olmayan ön geri yansıtıcılar. 3 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının her biri bu Ekin 6 ncı maddesinin uygun hükümlerini sağlayacak şekilde takılmalıdır. 4 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının dışında herhangi bir tertibat takılmayabilir. 5 - 97/24/AT Yönetmeliğine göre motosikletler için tip onaylı veya M1 ve N1 sınıflarındaki araçlar için 76/757/AT, 76/758/AT, 76/759/AT, 76/760/AT, 76/761/AT, 76/762/AT, 77/538/AT veya 77/539/AT ilgili yönetmeliklerine göre tip onaylı olan bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarına, mopedlerde de müsaade edilir. 6 - ÖZEL TAKMA ŞARTLARI 6.1 - UZUN HUZMELİ FARLAR 6.1.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.1.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.1.3 - Konumu 6.1.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız uzun huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir: bu lambaların biri diğerinin üstünde ise uzun huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş uzun huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta uzun huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki uzun huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.1.3.2 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.1.3.3 - Her durumda, herhangi bir bağımsız uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi kenarı ile kısa huzmeli farın kenarı arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.3.4 - İki uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.4 - Geometrik Görülebilirlik Aydınlatma yüzeyinin görülebilirliği, kabul edilen bakış yönünde, aydınlatılmayan alanlardaki görülebilirlik dahil olmak üzere, aydınlatma yüzeyinin çevresine bağlı olarak oluşan hatları ve farın referans ekseni ile 5°’den az olmayan bir açı ile oluşan ıraksak bir bölge içerisinde sağlanmalıdır. Geometrik görülebilirlik açılarının başladığı yer, uzun huzmeli far merceklerinin ön kısmına teğet olan enine bir düzlem üzerindeki aydınlatma yüzeyinin izdüşümünün çevresidir. 6.1.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.1.6 - Kısa huzmeli far ve ön konum lambası ile gruplandırılabilir. 6.1.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.1.8. Aşağıdakilerle karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.1.8.1 - Kısa huzmeli farla. 6.1.8.2 - Ön konum lambası ile. 6.1.9 - Elektrik Bağlantıları Uzun huzmeli farlar aynı anda yanmalıdır. Kısa huzmeden uzun huzmeli farlara geçişte, bütün uzun huzmeli farlar yanmalıdır. Uzun huzmeden kısa huzmeye geçişte bütün uzun huzmeli farlar aynı anda sönmelidir. Uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.1.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Mavi yanıp söner olmayan ikaz ışığı. 6.2 - KISA HUZMELİ FARLAR 6.2.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.2.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.2.3 - Konumu 6.2.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız kısa huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir: bu lambaların biri diğerinin üstünde ise kısa huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş kısa huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta kısa huzmeli farın yanında bağımsız uzun huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki kısa huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.2.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 500 mm ve maksimum 1200 mm’dir. 6.2.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.2.3.4 - İki kısa huzmeli farlarda aydınlatma yüzeyleri arasındaki mesafe, 200 mm’yi geçmemelidir. 6.2.4 - Geometrik Görülebilirlik Ek-1’de yer alan Bölüm A madde 10’da belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 10. = Sadece bir kısa huzmeli far varsa sola ve sağa doğru 45°, İki kısa huzmeli far varsa dışarıya doğru 45 ve içeriye doğru 10. Farın yanındaki bölmelerin veya başka tür teçhizatların bulunması, yolu kullanan başkalarının rahatsızlığına neden olacak ikincil etkenlere sebep olmamalıdır. 6.2.5 - Öne doğru yönlendirme Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.2.6 - Uzun huzmeli far ve ön konum lambası ile gruplandırılabilir. 6.2.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.2.8. Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.2.9 - Elektrik Bağlantıları Kısa huzmeli farlara geçiş kumandası bütün uzun huzmeli farları aynı anda söndürmelidir. Bununla birlikte uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.2.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yeşil yanıp söner olmayan gösterge ışığı. 6.2.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.3 - YÖN BELİRTME LAMBALARI 6.3.1 – Sayısı: Her yanda iki. 6.3.2 - Düzenleme çizimi: İki ön ve iki arka belirtme lambası. 6.3.3 - Konumu 6.3.3.1 - Genişlik: 6.3.3.1.1 - Aşağıdakiler ön belirtme lambalarına aynı anda uygulanır. 6.3.3.1.1.1 - Aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe 240 mm olmalıdır. 6.3.3.1.1.2 – Farın/farların aydınlatma yüzeylerinin dış kenarlarına teğet olan boylamasına düşey düzlemlerin dışında yer almalıdır. 6.3.3.1.1.3 - Belirtme lambaları ile en yakınındaki kısa huzmeli farların aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe aşağıdaki gibi olmalıdır: - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 90 cd olduğunda 75 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 175 cd olduğunda 40 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 250 cd olduğunda 20 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 400 cd olduğunda ≤ 20 mm. 6.3.3.1.2 - Arka belirtme lambalarının aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe en az 180 mm olmalıdır. 6.3.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.3.3.3 - Uzunluk: Aracın boylamasına en arkasına karşılık gelen enine düzlem ile arka belirtme lambalarının referans merkezi arasındaki öne doğru mesafe 300 mm’yi geçmemelidir. 6.3.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Bu Ekin İlave 2’sine bakınız. Düşey açılar: yatayın üstünde ve altında 15° . Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den daha az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.3.5 - Yönlendirme: Yön belirtme lambaları yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.3.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.3.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.3.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.3.9 - Elektrik Bağlantıları Yön belirtme lambaları, diğer lambalardan bağımsız olarak yanmalıdır. Aracın bir yanındaki bütün yön belirtme lambaları, bir kumanda ile aynı anda yanıp sönebilmelidir. 6.3.10 - Çalışma ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Görsel (optik) veya sesli veya her ikisi birden olabilir. Düzen görülebilir bir işaret veriyorsa, yanıp sönen yeşil bir ışık olmalı ve bütün çalışma şartlarında görülebilir olmalıdır. Yön belirtme lambalarının herhangi birinde bir arıza halinde dahi, ya sönmeli ya da yanık kalmalı veya frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. Düzen tamamen sesli ise, açıkça duyulabilmeli ve görsel ikaz düzeni ile aynı çalışma şartlarında olmalıdır. 6.3.11 - Diğer şartlar Aşağıda listelenen şartlar, motorun ve aydınlatma tertibatlarının çalışması için temel devrelere elektrik sağlayan elektrik üreticisi (şarj dinamosu) ile ölçülmelidir. 6.3.11.1 - Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. 6.3.11.2 - Doğru akım ile beslenmiş bütün araçlarda yön belirtme lambaları aşağıdakileri sağlamalıdır: 6.3.11.2.1 - Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.2.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı frekans ve fazda yanıp sönmelidir. 6.3.11.3 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si ile % 100’ü arasında iken; 6.3.11.3.1 – Işıklar, dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.3.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları, aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.4 Alternatif akım ile beslenen yön belirtme lambaları takılı araçta motor devri, imalatçı tarafından belirtilen rölanti devri ile aracın maksimum hızına karşılık gelen devrin % 50’si arasında iken; 6.3.11.4.1 – Işıklar, dakikada 90 + 30 ve 90 - 45 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.4.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları, aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.5 - Bir yön belirtme lambası, kısa devre hariç, arızalandığında, diğeri yanıp sönmeye veya yanık kalmaya devam etmeli, ancak bu durumda frekans belirtilen frekanstan farklı olabilir. 6.4 - FREN LAMBALARI 6.4.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.4.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.4.3 - Konumu 6.4.3.1 - Genişlik: Sadece bir fren lambası varsa lambanın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır veya iki fren lambası varsa, aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. 6.4.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.4.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.4.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Sola ve sağa doğru 45°. Düşey açılar: yatayın üstünde ve altında 15° . Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.4.5 - Yönlendirme: Aracın arkasına doğru. 6.4.6 - Bir veya daha fazla diğer arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.4.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.4.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.4.9 - Elektrik Bağlantıları: Servis frenlerinden en azından birine basıldığında yanmalıdır. 6.4.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Yasaktır. 6.5 - ÖN KONUM LAMBALARI 6.5.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.5.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.5.3 - Konum 6.5.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız ön konum lambası, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir: bu lambaların biri diğerinin üstünde ise ön konum lambasının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön konum lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön konum lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.5.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.5.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde 6.5.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°'ye kadar azaltılabilir. 6.5.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.5.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.5.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.5.8- Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.5.9 -Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.5.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.6 - ARKA KONUM LAMBALARI 6.6.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.6.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.6.3 - Konumu 6.6.3.1 - Genişlik: Bir arka konum lambası varsa referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; veya iki konum lambası varsa, bu lambaların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. 6.6.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.6.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.6.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5° 'ye kadar azaltılabilir. 6.6.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.6.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.6.7 - Fren lambası ile veya üçgen olmayan arka geri yansıtıcı ile veya her ikisi ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.6.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur 6.6.9 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır İkaz düzeninin işlevi uygun bulunduğu durumda ön konum lambasının ikaz düzeni ile yerine getirilebilir 6.6.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.7 - ÜÇGEN OLMAYAN YAN GERİ YANSITICILAR 6.7.1 - Her yandaki sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. 6.7.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.7.3 - Konumu 6.7.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.7.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 300 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.7.3.3 - Uzunluk: Normal çalışma şartlarında sürücü veya yolcu veya onların elbiseleri ile kapatılmayacak şekilde olmalıdır. 6.7.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Öne ve arkaya doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Ancak, yansıtıcıların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise yatayın altındaki düşey açı 5°’ye azaltılabilir. 6.7.5 - Yönlendirme: Geri yansıtıcıların referans ekseni aracın boylamasına orta düzlemine dik olmalı ve dışarıya doğru konumlandırılmalıdır. Öndeki yansıtıcılar yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.7.6 - Diğer işaret tertibatları ile gruplandırılabilir. 6.8 - ÜÇGEN OLMAYAN ARKA GERİ YANSITICILAR 6.8.1 - Sayısı: Bir adet, Class- 1A(1) sınıfında. 6.8.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.8.3 - Konumu 6.8.3.1 - Genişlik: Referans merkezi aracın boylamasına orta düzleminde olmalıdır. 6.8.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.8.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.8.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: sola ve sağa doğru 30°. Düşey açı: yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5° 'ye kadar azaltılabilir. 6.8.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.8.6 - Diğer herhangi bir lamba ile gruplandırılabilir. (1) Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. 6.8.7 - Diğer şartlar: Yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, arkaya takılmış diğer herhangi bir kırmızı lamba ile ortak parçalara sahip olabilir. 6.9 - PEDAL GERİ YANSITICILAR 6.9.1 - İki tekerlekli mopedin her pedalına iki geri yansıtıcı takılmalıdır. 6.9.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.9.3 - Diğer şartlar: Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, çerçevesi içinde kalmalıdır. Yansıtıcılar, aracın hem önünden hem de arkasından açıkça görülebilecek şekilde pedal gövdesi içine yerleştirilmelidir. Yansıtıcıların referans ekseni, bunların şekli pedalın gövdesine uyarlanmalı ve pedal eksenine doğru açıda konmalıdır. Pedal yansıtıcıları sadece, krank veya benzeri tertibatlarla, motorun yerine itme vasıtası olarak görev yapabilen araç pedallarına yerleştirilmelidir. Aracın kumandası olarak görev yapan veya sadece sürücü veya yolcunun ayaklarını koyduğu pedallara yerleştirmek gerekli değildir. 6.10 - ÜÇGEN OLMAYAN ÖN GERİ YANSITICILAR 6.10.1 - Sayısı: Bir tane Class-1A(1) sınıfında. 6.10.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.10.3 - Konumu 6.10.3.1 - Genişlik: Referans merkezi aracın boylamasına orta düzleminde olmalıdır. 6.10.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 400 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.10.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. 6.10.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Sola ve sağa doğru 30°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, yansıtıcının zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5° 'ye kadar azaltılabilir. 6.10.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.10.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.10.7 - Diğer şartlar: Yok 6.11 - ARKA TESCİL PLAKA LAMBASI 6.11.1 - Sayısı: Bir Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) Lamba, plakanın konumunu aydınlatmayı amaçlayan birden çok optik aksamdan oluşabilir. 6.11.2 - Düzenleme çizimi: 6.11.3 – Konumu: 6.11.3.1 - Genişlik: 6.11.3.2 - Yükseklik: 6.11.3.3 - Uzunluk: 6.11.4 - Geometrik görülebilirlik: 6.11.5 - Konumu: Lamba, tescil plakası için ayrılmış yeri aydınlatacak şekilde olmalıdır. 6.11.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.11.7 - Arka konum lambası ile birleştirilebilir. 6.11.8 - Diğer herhangi bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.11.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yok. 6.11.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin çalışması, konum lambalarında olduğu gibi aynı ikaz düzeni ile sağlanmalıdır. 6.11.11 - Diğer şartlar: Yok. Ek-2 İlave 1 KIRMIZI IŞIĞIN ÖNE DOĞRU VE BEYAZ IŞIĞIN ARKAYA DOĞRU GÖRÜLEBİLİRLİĞİ (Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 9’a ve bu Ekte yer alan madde 6.3.11.4.2’ye bakınız.) Şekil 1- Kırmızı ışığın öne doğru görülebilirliği Şekil 2 - Beyaz ışığın arkaya doğru görülebilirliği Ek-2 İlave 2 DÜZENLEME ÇİZİMİ Önde ve arkada iki yön belirtme lambası Ek-2 İlave 3 İKİ TEKERLEKLİ MOPEDİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) (Aracın tip onay başvurusundan ayrı olarak sunulduğunda aksam tip onay başvurusuna eklenmelidir.) Başvuru No (Başvuru sahibi tarafından verilecektir): ……………………………… İki tekerlekli mopedin bir tipi üzerine aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi ile ilgili aksam tip onayının başvuru MOTOY’un Ek-2’sinde yer alan A bölümündeki aşağıdaki maddelerdeki bilgileri kapsamalıdır: Madde 0.1. Madde 0.2. Madde 0.4’den madde 0.6’ya kadar. Madde 8’den madde 8.4’e kadar. Ek-2 İlave 4 Onay Kuruluşunun Adı TEKERLEKLİ MOPEDİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ AKSAM TİP ONAY BELGESİ ÖRNEK …………Teknik servis tarafından ……………. tarihinde verilen rapor no…………… Aksam tip onay no…………………. Kapsam genişletme no. ……………… 1- Aracın (ticari ismi) markası ………………………………………………………… 2 - Araç tipi …………………………………………………………………………………… 3 - İmalatçının ismi ve adresi…………………………………………………………………… 4 - İmalatçı temsilcisinin ismi ve adresi (varsa) …………………………………… 5 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki zorunlu aydınlatma tertibatları:(1)………………… 5.1 - Kısa huzmeli farlar 5.2 - Arka konum lambaları 5.3 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar 5.4 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar 5.5 - Pedal geri yansıtıcılar(2) 5.6 - Fren lambası (lambaları)(3) 6 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki isteğe bağlı aydınlatma tertibatları:(1) 6.1 - Uzun huzmeli farlar: Evet/Hayır(*) 6.2 - Yön belirtme lambaları: Evet/Hayır(*) 6.3 - Arka tescil plaka lambası: Evet/Hayır(*) 6.4 - Ön konum lambaları: Evet/Hayır(*) 6.5 - Üçgen olmayan ön geri yansıtıcılar : Evet/Hayır (*) 7 - Değişiklikler. ……………………………………………………………………… 8 - Aksam tip onayı için aracın sunulduğu tarihi: ……………………………………… 9 - Aksam tip onayı verildi / reddedildi (*) 10 - Yer……………………………………………………………………………… 11 - Tarih…………………………………………………………………………………… 12 - İmza…………………………………………………………………………………… Bu Ekin takma şartlarını karşılayan tertibatların tam olarak tanımlanmış tipleri her bir tertibat için ayrı sayfalar üzerinde belirtiniz. (2) Sadece pedal takılmış üç tekerlekli mopedler için. (3) Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 14’ de belirtilen gibi bir muafiyet kapsamındaki mopedler hariçtir. (*) Uygulanmayanı çiziniz. (1) Ek-3 ÜÇ TEKERLEKLİ MOPEDLERE VE KÜÇÜK DÖRT TEKERLEKLİ MOTOSİKLETLERE UYGULANAN ŞARTLAR 1 - Bütün üç tekerlekli mopedlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılmalıdır. 1.1 - Kısa huzmeli far. 1.2 - Ön konum lambası. 1.3 - Arka konum lambası. 1.4 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcı. 1.5 - Pedal geri yansıtıcı, sadece iki tekerlekli mopede pedal takılı ise. 1.6 - Fren lambası. 1.7 - Kapalı gövdeli üç tekerlekli mopedler için yön belirtme lambası. 2 - İlave olarak bütün üç tekerlekli mopedlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılabilir. 2.1 - Uzun huzmeli far. 2.2 - Kapalı gövdesi olmayan üç tekerlekli mopedler için yön belirtme lambası. 2.3 - Arka tescil plaka lambası. 2.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar. 2.5 - Ön sis lambası. 2.6 - Arka sis lambası. 2.7 - Geri vites lambası. 2.8 - Tehlike ikaz cihazı. 3 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının her biri bu Ekin 6 ncı maddesinin uygun hükümlerine göre takılmalıdır. 4 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının dışında herhangi bir tertibat takılmaz. 5 - 97/24/AT Yönetmeliğine göre motosikletler için tip onaylı veya M1 ve N1 sınıflarındaki araçlar için 76/757/AT, 76/758/AT, 76/759/AT, 76/760/AT, 76/761/AT, 77/538/AT veya 77/539/AT ilgili yönetmeliklerine göre tip onaylı olan bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarına, üç tekerlekli mopedlerde ve hafif dört tekerlekli motosikletlerde de müsaade edilir. 6 - ÖZEL TAKMA ŞARTLARI 6.1 - UZUN HUZMELİ FARLAR 6.1.1 - Sayısı: Bir veya iki. Ancak maksimum genişliği 1300 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde iki uzun huzmeli far gereklidir. 6.1.2 – Düzenleme biçimi: Özel şart yoktur. 6.1.3 - Konumu 6.1.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız uzun huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir kenarına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise uzun huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde bulunmalıdır, bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş uzun huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta uzun huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki uzun huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.1.3.2 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.1.3.3 - Her durumda, herhangi bir bağımsız uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi kenarı ile kısa huzmeli farın kenarı arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.4 - Geometrik Görülebilirlik Aydınlatma yüzeyinin görülebilirliği, dikkate alınan bakış yönünde, aydınlatılmayan alanlardaki görülebilirlik dahil olmak üzere, aydınlatma yüzeyinin çevresine bağlı olarak oluşan hatları ve farın referans ekseni ile 5°’den az olmayan bir açı ile oluşan ıraksak bir bölge içerisinde sağlanmalıdır. Geometrik görülebilirlik açılarının başladığı yer, far merceğinin ön kısmına teğet olan enine bir düzlem üzerindeki aydınlatma yüzeyinin izdüşümünün çevresidir. 6.1.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.1.6 - Kısa huzmeli far ve ön konum lambası ile gruplandırılabilir. 6.1.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.1.8 - Aşağıdakilerle karşılıklı olarak birleştirilebilir: 6.1.8.1 - Kısa huzmeli farla. 6.1.8.2 - Ön konum lambası ile. 6.1.9 - Elektrik Bağlantıları Uzun huzmeli farlar aynı anda yanmalıdır. Kısa huzmeden uzun huzmeli farlara geçişte bütün uzun huzmeli farlar yanmalıdır. Uzun huzmeden kısa huzmeye geçişte bütün uzun huzmeli farlar aynı anda sönmelidir. Uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.1.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Mavi, yanıp söner olmayan ikaz ışığı. 6.2 - KISA HUZMELİ FARLAR 6.2.1 - Sayısı: Bir veya iki. Ancak, maksimum genişliği 1300 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde iki kısa huzmeli far gereklidir. 6.2.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.2.3 - Konumu 6.2.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir kısa huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise kısa huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş kısa huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. Ancak araçta kısa huzmeli farın yanında bağımsız uzun huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki kısa huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. İki uzun huzmeli farı bulunan araçlarda: - Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç taraftaki kenarları arasındaki mesafe minimum 500 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.2.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 500 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.2.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.2.4 - Geometrik Görülebilirlik Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile belirlenir: = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 10. = Sadece bir kısa huzmeli far varsa sola ve sağa doğru 45°; İki kısa huzmeli far varsa, dışarıya doğru 45 ve içeriye doğru 10. 6.2.5 - Öne doğru yönlendirme Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.2.6 - Uzun huzmeli far ve ön konum lambası ile gruplandırılabilir. 6.2.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.2.8 - Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.2.9 - Elektrik Bağlantıları Kısa huzmeli farlara geçiş kumandası bütün uzun huzmeli farları söndürmelidir. Bununla birlikte uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.2.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yeşil yanıp söner olmayan gösterge ışığı. 6.2.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.3 - YÖN BELİRTME LAMBALARI 6.3.1 - Sayısı: Her yanda iki. 6.3.2 - Düzenleme çizimi: İki ön ve iki arka belirtme lambası. 6.3.3 - Konumu 6.3.3.1 - Genişlik: - Aracın boylamasına orta düzlemine en uzak aydınlatma yüzeyi kenarlarının aracın en dış kenarlarından uzaklığı 400 mm den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe minimum 500 mm olmalıdır. - Belirtme lambaları ile aşağıda özellikleri belirtilen en yakınındaki kısa huzmeli farların aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe aşağıdaki şekilde olmalıdır. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 90 cd ise 75 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 175 cd ise 40 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 250 cd ise 20 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 400 cd ise 20 mm. 6.3.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.3.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Bu Ekin İlave 2’sine bakınız. Düşey açılar: Yatayın üstünde 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.3.5 - Yönlendirme: Yön belirtme lambaları, yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.3.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.3.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.3.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.3.9 - Elektrik Bağlantıları Yön belirtme lambaları, diğer lambalardan bağımsız yanmalıdır. Aracın bir yanındaki bütün yön belirtme lambaları bir kumanda ile aynı anda yanıp sönebilmelidir. 6.3.10 - Çalışma ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Görsel (optik) veya sesli veya her ikisi birden olabilir. Düzen görülebilir bir işaret veriyorsa, yanıp sönen yeşil bir ışık olmalı ve bütün çalışma şartlarında görülebilir olmalıdır. Yön belirtme lambalarının herhangi birinde bir arıza halinde dahi, ya sönmeli ya da yanık kalmalı veya frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. Düzen tamamen sesli ise, açıkça duyulabilmeli ve görsel ikaz düzeni ile aynı çalışma şartlarında olmalıdır. 6.3.11 - Diğer şartlar Aşağıda listelenen şartlar, motorun ve aydınlatma tertibatlarının çalışması için temel devrelere elektrik sağlayan şarj dinamosu ile ölçülmelidir. 6.3.11.1 - Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. 6.3.11.2 - Doğru akım ile beslenen bütün araçlarda yön belirtme lambaları aşağıdakileri sağlamalıdır. 6.3.11.2.1 - Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.2.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı frekans ve fazda yanıp sönmelidir. 6.3.11.3 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları, takılı araçta, motor devri, aracın maksimum hızına karşılık gelen devrin % 50’si ile % 100’ü arasında iken; 6.3.11.3.1 - Işıklar dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.3.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.4 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor devri, imalatçı tarafından belirtilen rolanti devri ile aracın maksimum hızına karşılık gelen devrin %50’si arasında iken aşağıdakileri sağlamalıdır; 6.3.11.4.1 - Işıklar dakikada 90 + 30 ve 90 - 45 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.4.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.5 - Bir yön belirtme lambası, kısa devre hariç, arızalandığında, diğeri yanıp sönmeye veya yanık kalmaya devam etmeli, ancak bu durumda frekans belirtilen frekanstan farklı olabilir. 6.4 - FREN LAMBALARI 6.4.1 - Sayısı: Bir veya iki. Ancak, maksimum genişliği 1300 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde iki fren lambası gereklidir. 6.4.2 - Düzenleme çizim: Özel şart yoktur. 6.4.3 - Konumu 6.4.3.1 - Genişlik: Sadece bir fren lambası varsa lambanın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır veya iki fren lambası varsa, aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka tekerleği bulunan araçlarda, iki lamba arasındaki mesafe minimum 600 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye azaltılabilir. 6.4.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.4.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.4.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Sola ve sağa doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.4.5 - Yönlendirme: Aracın arkasına doğru. 6.4.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.4.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.4.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.4.9 - Elektrik Bağlantısı: Servis frenlerinden en azından birine basıldığında yanmalıdır. 6.4.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Yasaktır. 6.5 - ÖN KONUM LAMBALARI 6.5.1 - Sayısı: Bir veya iki. Ancak, maksimum genişliği 1300 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde iki ön konum lambası gereklidir. 6.5.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.5.3 - Konumu 6.5.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız ön konum lambası, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise ön konum lambasının referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön konum lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön konum lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. İki ön konum lambası bulunan araçlarda; - Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe en az 500 mm olmalıdır. Bu mesafe, aracın azami genişliği 1300 mm’den az ise, 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.5.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.5.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. 6.5.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.5.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.5.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.5.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.5.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur 6.5.9 -Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.5.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.6 - ARKA KONUM LAMBALARI 6.6.1 - Sayısı: Bir veya iki. Ancak maksimum genişliği 1300 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde iki arka konum lambası gereklidir. 6.6.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.6.3 - Konumu 6.6.3.1 - Genişlik: Bir arka konum lambası varsa referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; veya iki konum lambası varsa, bu lambaların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka tekerleği bulunan araçlarda: iki lamba arasındaki mesafe en az 600 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.6.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.6.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında 6.6.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.6.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.6.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.6.7 - Fren lambası ile veya üçgen olmayan arka geri yansıtıcı ile veya her ikisi ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.6.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.6.9 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin işlevi uygun bulunduğu durumda ön konum lambasının ikaz düzeni ile yerine getirilebilir. 6.6.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.7 - ÜÇGEN OLMAYAN ARKA GERİ YANSITICILAR 6.7.1 - Sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. Ancak maksimum genişliği 1000 mm’yi geçen üç tekerlekli mopedlerde üçgen olmayan iki arka geri yansıtıcı gereklidir. 6.7.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.7.3 - Konumu 6.7.3.1 - Genişlik: Üçgen olmayan bir arka geri yansıtıcı varsa referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; veya iki geri yansıtıcı varsa, bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka geri yansıtıcı bulunan araçlarda; - Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç taraftaki kenarları arasındaki mesafe en az 500 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.7.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.7.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.7.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Sola ve sağa doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.7.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.7.6 - Diğer herhangi bir lamba ile gruplandırılabilir. 6.7.7 - Diğer şartlar: Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, arkaya takılmış diğer herhangi bir kırmızı lamba ile ortak parçalara sahip olabilir. 6.8 - PEDAL GERİ YANSITICILAR Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) Üç tekerlekli mopedin her pedalına iki geri yansıtıcı takılmalıdır. Çalışma yüzeyleri pedalın dışında, pedalın duruş düzlemine dik, optik ekseni aracın boylamasına orta düzlemine paralel olacak şekilde takılmalıdır. 6.8.1 - Sayısı: Dört geri yansıtıcı veya geri yansıtıcı grupları. 6.8.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.8.3 - Diğer şartlar: Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, çerçevesi içinde kalmalıdır. Yansıtıcılar, aracın hem önünden hem de arkasından açıkça görülebilir olacak şekilde pedal gövdesi içine yerleştirilmelidir. Geri yansıtıcıların referans ekseni, bunların şekli pedalın gövdesine uyarlanmalı ve pedal eksenine doğru açıda konmalıdır. Pedal geri yansıtıcılar sadece, krank veya benzeri tertibatlarla, motorun yerine itme vasıtası olarak görev yapabilen araç pedallarına yerleştirilmelidir. Aracın kumandası olarak görev yapan veya sadece sürücü veya yolcunun ayaklarını koyduğu pedallara yerleştirmek gerekli değildir. 6.9 - ÜÇGEN OLMAYAN YAN GERİ YANSITICILAR 6.9.1 - Her yandaki sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. 6.9.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.9.3 - Konumu 6.9.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.9.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 300 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.9.3.3 - Uzunluk: Normal çalışma şartlarında sürücü veya yolcu veya onların elbiseleri ile gizlenmeyecek (engellenmeyecek) şekilde olmalıdır. 6.9.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Öne ve arkaya doğru 30°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, yansıtıcıların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.9.5 - Yönlendirme: Geri yansıtıcıların referans ekseni aracın boylamasına orta düzlemine dik olmalı ve arkaya doğru yönlendirilmelidir. Ön geri yansıtıcılar, yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.9.6 - Diğer herhangi bir işaret lambası ile gruplandırılabilir. 6.10 - ARKA TESCİL PLAKA LAMBASI 6.10.1 - Sayısı: Bir. (1) Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. Lamba, plakanın konumunu aydınlatmayı amaçlayan birden çok optik aksamdan oluşabilir. 6.10.2 - Düzenleme çizimi: 6.10.3 – Konumu: 6.10.3.1 - Genişlik: 6.10.3.2 - Yükseklik: 6.10.3.3 - Uzunluk: 6.10.4 - Geometrik görülebilirlik: 6.10.5 - Yönlendirme: Lamba, tescil plakası için ayrılmış yeri aydınlatacak şekilde olmalıdır. 6.10.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.10.7 - Arka konum lambası ile birleştirilebilir. 6.10.8 - Diğer herhangi bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.10.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yok. 6.10.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin çalışması, konum lambasının ikaz düzeni ile sağlanmalıdır. 6.10.11 - Diğer şartlar: Yok 6.11- Ön sis lambaları 6.11.1- Ek-6’nın madde 6.7.1'inden madde 6.7.11’ine kadar olan maddelerde belirtilenlere benzer hükümler. 6.12- Arka sis lambaları 6.12.1- Ek-6’nın madde 6.8.1’inden madde 6.8.11’ine kadar olan maddelerde belirtilenlere benzer hükümler. 6.13- Geri vites lambaları 6.13.1- Ek-6’nın madde 6.9.1’inden madde 6.9.10’una kadar olan maddelerde belirtilenlere benzer hükümler. 6.14- Tehlike ikaz cihazı 6.14.1- Ek-6’nın madde 6.10.1'inden madde 6.10.4’üne kadar olan maddelerde belirtilenlere benzer hükümler. Ek-3 İlave 1 KIRMIZI IŞIĞIN ÖNE DOĞRU VE BEYAZ IŞIĞIN ARKAYA DOĞRU GÖRÜLEBİLİRLİĞİ (Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 9’a ve bu Ekte yer alan madde 6.3.11.4.2’ye bakınız.) Şekil 1- Kırmızı ışığın öne doğru görülebilirliği Şekil 2- Beyaz ışığın arkaya doğru görülebilirliği Ek-3 İlave 2 DÜZENLEME ÇİZİMİ Yön belirtme lambası - Geometrik görülebilirlik Ek-3 İlave 3 ÜÇ TEKERLEKLİ MOPEDİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) (Aracın tip onay başvurusundan ayrı olarak sunulduğunda aksam tip onay başvurusuna eklenmelidir) Başvuru No (Başvuran tarafından verilecektir): …………………………………………… Üç tekerlekli mopedin bir tipi üzerine aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi ile ilgili aksam tip onayı için başvuru MOTOY’un Ek-2’sinde yer alan A bölümündeki aşağıdaki maddelerdeki bilgileri kapsamalıdır: Madde 0.1. Madde 0.2. Madde 0.4’den madde 0.6’ya kadar. Madde 8’den madde 8.4’e kadar. Ek-3 İlave 4 Onay Kuruluşunun Adı ÜÇ TEKERLEKLİ MOPEDİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ AKSAM TİP ONAY BELGESİ ÖRNEK …………Teknik servis tarafından …….…… tarihli verilen rapor no……….. Aksam tip onay no…………………. Kapsam genişletme no. ……………… 1- Aracın (ticari ismi) markası ………………………………………………………… 2 - Araç tipi …………………………………………………………………………………… 3 - İmalatçının ismi ve adresi…………………………………………………………………… 4 - İmalatçı temsilcisinin ismi ve adresi, varsa ………………………………………………… 5 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki zorunlu aydınlatma tertibatları(1): ……………… 5.1 - Kısa huzmeli farlar 5.2 - Ön konum lambaları 5.3 - Arka konum lambaları 5.4 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar 5.5 - Pedal geri yansıtıcıları(2) 5.6 - Kapalı gövdeli üç tekerlekli mopedler için yön belirtme lambaları 5.7 - Fren lambası 6 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki isteğe bağlı aydınlatma tertibatları(1) : 6.1 - Uzun huzmeli farlar: Evet/Hayır(3) 6.2 - Kapalı gövdesi bulunmayan üç tekerlekli mopedler için yön belirtme lambaları: Evet/Hayır(3) 6.3 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar : Evet/Hayır(3) 6.4 - Arka tescil plaka lambası: Evet/Hayır(3) 7 - Değişiklikler. ………………………………………………………………………… 8 - Aksam tip onayı için aracın sunulduğu tarihi: ……………………………………… Bu Ekin takma şartlarını karşılayan tertibatların tam olarak tanımlanmış tipleri her bir tertibat için ayrı sayfalar üzerinde belirtiniz. (2) Sadece pedal takılmış üç tekerlekli mopedler için. (3) Uygulanmayanı çiziniz. (1) 9 - Aksam tip onayı verildi / reddedildi (3) 10 - Yer……………………………………………………………………………………… 11 - Tarih…………………………………………………………………………………… 12 - İmza…………………………………………………………………………………… Ek-4 İKİ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETLERLE İLGİLİ ŞARTLAR 1 - İki tekerlekli motosikletlerin tamamına aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılmalıdır. 1.1 - Uzun huzmeli far. 1.2 - Kısa huzmeli far. 1.3 - Yön belirtme lambaları. 1.4 - Fren lambası. 1.5 - Ön konum lambası. 1.6 - Arka konum lambası. 1.7 - Arka tescil plaka lambası. 1.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcı. 2 - İlave olarak iki tekerlekli motosikletlerin tamamına aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılabilir. 2.1 - Ön sis lambası. 2.2 - Arka sis lambası. 2.3 - Tehlike ikaz işareti. 2.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar. 3 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının her biri bu Ekin madde 6’sının uygun hükümlerini sağlayacak şekilde takılmalıdır. 4 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının dışında herhangi bir tertibat takılmaz. 5 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen ve M1 ve N1 sınıflarındaki araçlar için 76/757/AT, 76/758/AT, 76/759/AT, 76/760/AT, 76/761/AT, 77/538/AT veya 77/539/AT ilgili yönetmeliklerine göre tip onaylı olan aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarına motosikletlerde de müsaade edilir. 6 - ÖZEL TAKMA ŞARTLARI 6.1 - UZUN HUZMELİ FARLAR 6.1.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.1.2 – Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.1.3 - Konumu 6.1.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız uzun huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise uzun huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş uzun huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta uzun huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki uzun huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.1.3.2 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.1.3.3 - Her durumda, herhangi bir bağımsız uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi kenarı ile kısa huzmeli farın kenarı arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.3.4 - İki uzun huzmeli farın bulunması durumunda, iki uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.4 - Geometrik Görülebilirlik Aydınlatma yüzeyinin görülebilirliği, kabul edilen bakış yönünde, aydınlatılmayan alanlardaki görülebilirlik dahil olmak üzere, aydınlatma yüzeyinin çevresine bağlı olarak oluşan hatları ve farın referans ekseni ile 5°’den az olmayan bir açı ile oluşan ıraksak bir bölge içerisinde sağlanmalıdır. Geometrik görülebilirlik açılarının başladığı yer, far merceğinin ön kısmına teğet olan enine bir düzlem üzerindeki aydınlatma yüzeyinin izdüşümünün çevresidir. 6.1.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.1.6 - Kısa huzmeli far ve diğer ön konum lambaları ile birlikte gruplandırılabilir. 6.1.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.1.8 - Aşağıdakilerle karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.1.8.1 - Kısa huzmeli farla. 6.1.8.2 - Ön konum lambası ile. 6.1.8.3 - Ön sis lambası ile. 6.1.9 - Elektrik Bağlantıları Uzun huzmeli farlar aynı anda yanmalıdır. Kısa huzmeden uzun huzmeli farlara geçişte bütün uzun huzmeli farlar yanmalıdır. Uzun huzmeden kısa huzmeye geçişte bütün uzun huzmeli farlar aynı anda sönmelidir. Uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.1.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Mavi, yanıp söner olmayan ikaz ışığı. 6.1.11 - Diğer şartlar: Aynı anda yakılabilen uzun huzmeli farların maksimum ışık şiddeti 225000 cd’ yi (aksam tip onay değeri) aşmamalıdır. 6.2 - KISA HUZMELİ FARLAR 6.2.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.2.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.2.3 - Konumu 6.2.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir kısa huzmeli far diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise kısa huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş kısa huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. Ancak araçta kısa huzmeli farın yanında bağımsız uzun huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki kısa huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.2.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 500 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.2.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.2.3.4 - İki kısa huzmeli farın bulunması durumunda aydınlatma yüzeyleri arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.2.4 - Geometrik Görülebilirlik Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 10. = Sadece bir kısa huzmeli far varsa sola ve sağa doğru 45°. İki kısa huzmeli far varsa, dışarıya doğru 45 ve içeriye doğru 10. Farın yanındaki bölmelerin veya başka tür teçhizatların bulunması, yolu kullanan başkalarının rahatsızlığına neden olacak ikincil etkenlere sebep olmamalıdır. 6.2.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. Kısa huzmenin düşey eğimi, harici ayar aygıtı bulunması durumu haricinde, % - 0,5’i ila % 2,5’i arasında kalmalıdır. 6.2.6 - Uzun huzmeli far ve ön konum lambası ile birlikte gruplandırılabilir. 6.2.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.2.8 - Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.2.9 - Elektrik Bağlantıları Kısa huzmeli farlara geçiş kumandası bütün uzun huzmeli farları söndürmelidir. Bununla birlikte uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.2.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.2.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.3 - YÖN BELİRTME LAMBALARI 6.3.1 - Sayısı: Her yanda iki. 6.3.2 - Düzenleme çizimi: İki ön ve iki arka belirtme lambası. 6.3.3 - Konumu 6.3.3.1 - Genişlik: 6.3.3.1.1 - Aşağıdakiler ön belirtme lambalarına aynı anda uygulanır. 6.3.3.1.1.1 - Aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe 240 mm olmalıdır. 6.3.3.1.1.2 - Farların aydınlatma yüzeylerinin dış kenarlarına teğet boylamasına düşey düzlemlerin dışında yer almalıdır. 6.3.3.1.1.3 - Belirtme lambaları ile en yakınındaki kısa huzmeli farların aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe aşağıdaki şekilde olmalıdır. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 90 cd ise 75 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 175 cd ise 40 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 250 cd ise 20 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 400 cd ise 20 mm. 6.3.3.1.2 - Arka belirtme lambalarının aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe minimum 180 mm olmalı, tescil plakası takılı olsa dahi, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen şartlara uymalıdır. 6.3.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.3.3.3 - Uzunluk: Aracın boylamasına en arkasına karşılık gelen enine düzlem ile arka belirtme lambalarının referans merkezi arasındaki öne doğru mesafe 300 mm’yi geçmemelidir. 6.3.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Bu Ekin İlave 2’sine bakınız. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.3.5 - Yönlendirme: Yön belirtme lambaları yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.3.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.3.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.3.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.3.9 - Elektrik Bağlantıları Yön belirtme lambaları, diğer lambalardan bağımsız yanmalıdır. Aracın bir yanındaki bütün yön belirtme lambaları bir kumanda ile aynı anda yanıp sönmelidir. 6.3.10 Çalışma ikaz düzeni: Zorunludur. Görsel veya sesli veya her ikisi birden olabilir. Düzen görülebilir bir işaret veriyorsa, yanıp sönen yeşil bir ışık olmalı ve bütün çalışma şartlarında görülebilir olmalıdır. Yön belirtme lambalarının herhangi birinde bir arıza halinde dahi, ya sönmeli ya da yanık kalmalı veya frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. Düzen tamamen sesli ise, açıkça duyulabilmeli ve görsel ikaz düzeni ile aynı çalışma şartlarında olmalıdır. 6.3.11 - Diğer şartlar Aşağıda listelenen şartlar, motorun ve aydınlatma tertibatlarının çalışması için temel devrelere elektrik sağlayan şarj dinamosu ile ölçülmelidir. 6.3.11.1 - Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. 6.3.11.2 - Doğru akım ile beslenmiş bütün araçlarda yön belirtme lambaları aşağıdakileri sağlamalıdır. 6.3.11.2.1 - Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.2.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı faz ve frekansta yanıp sönmelidir. 6.3.11.3 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si ile % 100’ü arasında iken; 6.3.11.3.1 - Işıklar dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.3.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar önden görünmemelidir. 6.3.11.4 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, imalatçı tarafından belirtilen rolanti hızı ile aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın %50’si arasında iken, 6.3.11.4.1 - Işıklar dakikada 90 + 30 ve 90 - 45 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.4.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar önden görünmemelidir. 6.3.11.5 - Bir yön belirtme lambası, kısa devre hariç, arızalandığında, diğeri yanıp sönmeye veya yanık kalmaya devam etmeli, ancak bu durumda, frekans belirtilen frekanstan farklı olabilir. 6.4 - FREN LAMBALARI 6.4.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.4.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.4.3 - Konumu 6.4.3.1 - Genişlik: Sadece bir fren lambası varsa lambanın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; veya iki fren lambası varsa, aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. 6.4.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.4.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.4.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Sola ve sağa doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.4.5 - Yönlendirme: Aracın arkasına doğru. 6.4.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.4.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.4.8. Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.4.9 - Elektrik Bağlantıları: Servis frenlerinden en azından birine basıldığında yanmalıdır. 6.4.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Yasaktır. 6.5 - ÖN KONUM LAMBALARI 6.5.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.5.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.5.3 - Konumu 6.5.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir ön konum lambası diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise ön konum lambasının referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön konum lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön konum lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.5.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.5.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. 6.5.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Ancak lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.5.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.5.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.5.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.5.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.5.9 -Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. Gösterge panel aydınlatması sadece konum lambası ile birlikte aynı anda açılabilir ve kapanabilir ise, bu ikaz düzeni gerekli değildir. 6.5.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.6 - ARKA KONUM LAMBALARI 6.6.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.6.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.6.3 - Konumu 6.6.3.1 - Genişlik: Bir arka konum lambası varsa referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; veya iki konum lambası varsa, bu lambaların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. 6.6.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.6.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında 6.6.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.6.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.6.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.6.7 - Arka tescil plaka lambası ile birleştirilebilir. 6.6.8 - Fren lambası ile veya üçgen olmayan arka geri yansıtıcı ile veya her ikisi ile veya arka sis lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.6.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.6.10 -Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin işlevi uygun olduğu durumda ön konum lambasının ikaz düzeni ile yerine getirilebilir. 6.6.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.7 - ÖN SİS LAMBALARI 6.7.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.7.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.7.3 - Konumu 6.7.3.1 - Genişlik: - Ön sis lambası diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise ön sis lambasının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön sis lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön sis lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.7.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm olmalıdır. Aydınlatma yüzeyinin hiçbir noktası, kısa huzmeli farın aydınlatma yüzeyinin en yüksek noktasından daha yukarıda olmamalıdır. 6.7.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.7.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya ve aşağıya doğru 5 . = Merkezde olmayan bir lamba varsa sola ve sağa doğru 45°; bu durumda içeriye doğru açı 10 olmalıdır. 6.7.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.7.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.7.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile birleştirilemez. 6.7.8 - Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.7.9 - Elektrik Bağlantıları Ön sis lambasını, uzun huzmeli farlardan veya kısa huzmeli farlardan bağımsız olarak yakıp söndürmek mümkün olmalıdır. 6.7.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.7.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.8 - ARKA SİS LAMBALARI 6.8.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.8.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.8.3 - Konumu 6.8.3.1 - Genişlik: Bağımsız bir arka sis lambası diğer bir arka lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir: bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise arka sis lambasının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; lambalar diğer bir lambanın yanında ise, bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. Bir başka arka lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş arka sis lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. 6.8.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm maksimum 900 mm olmalıdır. 6.8.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.8.3.4 - Arka sis lambası ile fren lambasının aydınlatma yüzeyleri arasındaki mesafe en az 100 mm olmalıdır. 6.8.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 5 ve aşağıya doğru 5. = Sola ve sağa doğru 25°; 6.8.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.8.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.8.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.8.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.8.9 - Elektrik Bağlantıları Lamba, aşağıdaki lambalardan biri veya daha fazlası yanmadan yanmamalıdır: Uzun huzmeli far, Kısa huzmeli far, veya Ön sis lambası. Ön sis lambası varsa, arka sis lambasını ön sis lambasından bağımsız olarak yakmak mümkün olmalıdır. 6.8.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan amber gösterge ışığı. 6.8.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.9 - TEHLİKE İKAZ SİNYALİ 6.9.1 - Şartlar, bu Ekin madde 6.3’ünden madde 6.8’ine kadar yer alanlarla aynıdır. 6.9.2 - Elektrik Bağlantıları Tehlike ikaz sinyali, bütün yön belirtici lambalara aynı anda akım sağlayan ayrı bir kumanda ile çalıştırılmalıdır. 6.9.3 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Kırmızı yanıp söner ışıklı ikaz veya ayrı bir ikaz düzeni yoksa, bu Ekin madde 6.3.10’unda belirtilen ikazların aynı anda çalışması. 6.9.4 - Diğer şartlar Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. Motoru çalıştırıp durduran aygıt motorun çalışmasının mümkün olmadığı bir konumda olsa dahi tehlike ikaz sinyalini çalıştırmak mümkün olmalıdır. 6.10 - ARKA TESCİL PLAKA LAMBASI 6.10.1 - Sayısı: Bir. Lamba, plakanın konumunu aydınlatmayı amaçlayan birden çok optik aksamdan oluşabilir. 6.10.2 - Düzenleme çizimi: 6.10.3 – Konumu: 6.10.3.1 - Genişlik: 6.10.3.2 - Yükseklik: 6.10.3.3 - Uzunluk: 6.10.4 - Geometrik görülebilirlik: 6.10.5 - Yönlendirme: Lamba, tescil plakası için ayrılmış yeri aydınlatacak şekilde olmalıdır. 6.10.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.10.7 - Arka konum lambası ile birleştirilebilir. 6.10.8 - Diğer herhangi bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.10.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.10.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin çalışması, konum lambası için öngörülen aynı ikaz düzeni ile sağlanmalıdır. 6.10.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.11 - ÜÇGEN OLMAYAN YAN GERİ YANSITICILAR 6.11.1 - Her yandaki sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. 6.11.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.11.3 - Konumu 6.11.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.11.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 300 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.11.3.3 - Uzunluk: Normal çalışma şartlarında sürücü veya yolcu veya onların elbiseleri ile gizlenmeyecek (engellenmeyecek) şekilde olmalıdır. 6.11.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Öne ve arkaya doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, geri yansıtıcının zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.11.5 - Yönlendirme: Geri yansıtıcıların referans ekseni aracın boylamasına orta düzlemine dik olmalı ve arkaya doğru yönlendirilmelidir. Öndeki geri yansıtıcılar yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.11.6 - Diğer bir işaret tertibatı ile gruplandırılabilir. 6.12 - ÜÇGEN OLMAYAN ARKA GERİ YANSITICILAR 6.12.1 - Sayısı: Bir adet Class-1A(1) sınıfında. 6.12.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.12.3 - Konumu Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) 6.12.3.1 - Genişlik: Referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır. 6.12.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.12.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.12.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Sola ve sağa doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte geri yansıtıcının zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.12.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.12.6 - Diğer herhangi bir lamba ile gruplandırılabilir. 6.12.7 - Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, arkaya takılmış diğer herhangi bir kırmızı lamba ile ortak parçalara sahip olabilir. Ek-4 İlave 1 KIRMIZI IŞIĞIN ÖNE DOĞRU VE BEYAZ IŞIĞIN ARKAYA DOĞRU GÖRÜLEBİLİRLİĞİ (Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 9’a ve bu Ekte yer alan madde 6.3.11.4.2’ye bakınız.) Şekil 1- Kırmızı ışığın öne doğru görülebilirliği Şekil 2- Beyaz ışığın arkaya doğru görülebilirliği Ek-4 İlave 2 DÜZENLEME ÇİZİMİ Önde ve arkada iki yön belirtme lambası Ek-4 İlave 3 İKİ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) (Aracın tip onay başvurusundan ayrı olarak sunulduğunda aksam tip onay başvurusuna eklenmelidir.) Başvuru No (Başvuran tarafından verilecektir):…………………………………… İki tekerlekli motosikletin bir tipi üzerine aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi ile ilgili aksam tip onayı için başvuru MOTOY’un Ek-2’sinde yer alan A bölümündeki aşağıdaki maddelerdeki bilgileri kapsamalıdır. Madde 0.1. Madde 0.2. Madde 0.4’den madde 0.6’ya kadar. Madde 8’den madde 8.4’e kadar. Ek-4 İlave 4 Onay Kuruluşunun Adı İKİ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ AKSAM TİP ONAY BELGESİ ÖRNEK …………Teknik servis tarafından …….…. tarihli verilen rapor no……….. Aksam tip onay no…………………. Kapsam genişletme no. ……………… 1- Aracın (ticari ismi) markası …………………………………………………………… 2 - Araç tipi …………………………………………………………………………………… 3 - İmalatçının ismi ve adresi…………………………………………………………………… 4 - İmalatçı temsilcisinin ismi ve adresi (varsa) …………………………………………… 5 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki zorunlu aydınlatma tertibatları(1): ……………… 5.1 - Uzun huzmeli farlar……………………………………………………………… 5.2 - Kısa huzmeli farlar……………………………………………………………… 5.3 - Yön belirtme lambaları ……………………………………………………………… 5.4 - Fren lambaları ……………………………………………………………… 5.5 - Ön konum lambaları……………………………………………………………… 5.6 - Arka konum lambaları……………………………………………………………… 5.7 - Arka tescil plaka lambası……………………………………………………………… 5.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar………………………………………………….. 6 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki isteğe bağlı aydınlatma tertibatları(1): 6.1 - Ön sis lambaları : Evet/Hayır(2): …………………………………………… 6.2 - Arka sis lambaları : Evet/Hayır(2):…………………………………………… 6.3 - Tehlike ikaz işareti: Evet/Hayır(2):…………………………………………… 6.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar: Evet/Hayır(2):…………………………………… 7 - Değişiklikler. ……………………………………………………………………… 8 - Aksam tip onayı için aracın sunulduğu tarihi: ……………………………………………… 9 - Aksam tip onayı verildi / reddedildi (2) 10 - Yer…………………………………………………………………………………… 11 - Tarih…………………………………………………………………………………… 12 - İmza…………………………………………………………………………………… Bu Ekin takma şartlarını karşılayan tertibatların tam olarak tanımlanmış tipleri her bir tertibat için ayrı sayfalar üzerinde belirtiniz (2) Uygulanmayanı çiziniz. (1) Ek-5 SEPETLİ MOTOSİKLETLERLE İLGİLİ ŞARTLAR 1 - Bütün sepetli motosikletlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılmalıdır. 1.1 - Uzun huzmeli far. 1.2 - Kısa huzmeli far. 1.3 - Yön belirtme lambaları. 1.4 - Fren lambası. 1.5 - Ön konum lambası. 1.6 - Arka konum lambası. 1.7 - Arka tescil plaka lambası. 1.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcı. 2 - İlave olarak bütün sepetli motosikletlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılabilir. 2.1 - Ön sis lambası. 2.2 - Arka sis lambası. 2.3 - Tehlike ikaz işareti. 2.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar. 3 – Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının her biri bu Ekin madde 6’sının uygun hükümlerini sağlayacak şekilde takılmalıdır. 4 – Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının dışında herhangi bir tertibat takılmaz. 5 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen ve M1 ve N1 sınıflarındaki araçlar için 76/757/AT, 76/758/AT, 76/759/AT, 76/760/AT, 76/761/AT, 76/762/AT, 77/538/AT veya 77/539/AT ilgili yönetmeliklerine göre tip onaylı olan aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarına sepetli motosikletlerde de müsaade edilmelidir. 6 - ÖZEL TAKMA ŞARTLARI 6.1 - UZUN HUZMELİ FARLAR 6.1.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.1.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.1.3 - Konumu 6.1.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir uzun huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise uzun huzmeli farın referans merkezi motosikletin boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş uzun huzmeli far, referans merkezi motosikletin boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak motosiklette uzun huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki uzun huzmeli far, referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.1.3.2 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.1.3.3 - Her durumda, herhangi bir bağımsız uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi kenarı ile kısa huzmeli farın kenarı arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.3.4 - İki uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.4 - Geometrik Görülebilirlik Aydınlatma yüzeyinin görülebilirliği, kabul edilen bakış yönünde, aydınlatılmayan alanlardaki görülebilirlik dahil olmak üzere, aydınlatma yüzeyinin çevresine bağlı olarak oluşan hatları ve farın referans ekseni ile 5°’den az olmayan bir açı ile oluşan ıraksak bir bölge içerisinde sağlanmalıdır. Geometrik görülebilirlik açılarının başladığı yer, far merceğinin ön kısmına teğet olan enine bir düzlem üzerindeki aydınlatma yüzeyinin izdüşümünün çevresidir. 6.1.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.1.6 - Kısa huzmeli far ve diğer ön lambalarla birlikte gruplandırılabilir. 6.1.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.1.8. Aşağıdakilerle karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.1.8.1 - Kısa huzmeli farla. 6.1.8.2 - Ön konum lambası ile. 6.1.8.3 - Ön sis lambası ile. 6.1.9 - Elektrik Bağlantıları Uzun huzmeli farlar aynı anda yanmalıdır. Kısa huzmeden uzun huzmeli farlara geçişte bütün uzun huzmeli farlar yanmalıdır. Uzun huzmeden kısa huzmeye geçişte bütün uzun huzmeli farlar aynı anda sönmelidir. Uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.1.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Mavi, yanıp söner olmayan ikaz ışığı. 6.1.11 - Diğer şartlar: Aynı anda yakılabilen uzun huzmeli farların maksimum ışık şiddeti 225000 cd’yi (aksam tip onay değeri) aşmamalıdır. 6.2 - KISA HUZMELİ FARLAR 6.2.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.2.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.2.3 - Konumu 6.2.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir kısa huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise kısa huzmeli farın referans merkezi motosikletin boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş kısa huzmeli far, referans merkezi motosikletin boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. Ancak motosiklette kısa huzmeli farın yanında bağımsız uzun huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki kısa huzmeli far, referans merkezleri motosikletin boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.2.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 500 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.2.3.3 – Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.2.3.4 - İki kısa huzmeli farın bulunması durumunda aydınlatma yüzeyleri arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.2.4 - Geometrik Görülebilirlik Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 10. = Sadece bir kısa huzmeli far varsa sola ve sağa doğru 45°; İki kısa huzmeli far varsa dışarıya doğru 45 ve içeriye doğru 10. Farın yanındaki bölmelerin veya başka tür teçhizatların bulunması, yolu kullanan başkalarının rahatsızlığına neden olacak ikincil etkenlere sebep olmamalıdır. 6.2.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. Kısa huzmenin düşey eğimi, harici ayar aygıtı bulunması durumu haricinde, % - 0,5’i ila % 2,5’i arasında kalmalıdır. 6.2.6 - Uzun huzmeli far ve diğer ön lambalarla birlikte gruplandırılabilir. 6.2.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.2.8 - Uzun huzmeli farla ve diğer ön lambalarla karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.2.9 - Elektrik Bağlantıları Kısa huzmeli farlara geçiş kumandası, bütün uzun huzmeli farları aynı anda söndürmelidir. Bununla birlikte uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.2.10 - Çalışma ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.2.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.3 - YÖN BELİRTME LAMBALARI 6.3.1 - Sayısı: Her yanda iki. 6.3.2 - Düzenleme çizimi: İki ön ve iki arka belirtme lambası. 6.3.3 - Konumu 6.3.3.1 - Genişlik: - Aracın boylamasına orta düzlemine en uzak aydınlatma yüzeyi kenarlarının aracın en dış kenarlarında uzaklığı 400 mm den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç kenarlarının (birbiri) arasındaki mesafe minimum 600 mm olmalıdır. - Belirtme lambaları ile aşağıda özellikleri belirtilen en yakınındaki kısa huzmeli farların aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe aşağıdaki şekilde olmalıdır. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 90 cd ise 75 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 175 cd ise 40 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 250 cd ise 20 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 400 cd ise 20 mm. 6.3.3.2 - Uzunluk: Aracın boylamasına en arkasına karşılık gelen enine düzlem ile arka belirtme lambalarının referans merkezi arasındaki öne doğru mesafe 300 mm’yi geçmemelidir. Sepetteki ön yön belirtme lambası sepetin orta ekseninin önünde, arka yön belirtme lambası sepetin orta ekseninin arkasında olmalıdır. 6.3.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Bu Ekin İlave 2’sine bakınız. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.3.5 - Yönlendirme: Yön belirtme lambaları yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.3.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.3.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.3.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.3.9 - Elektrik Bağlantıları Yön belirtme lambaları diğer lambalardan bağımsız yanmalıdır. Aracın bir yanındaki bütün yön belirtme lambaları bir kumanda ile aynı anda yanıp sönebilmelidir. 6.3.10 - Çalışma ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Görsel veya sesli veya her ikisi birden olabilir. Düzen görülebilir bir işaret veriyorsa, yanıp sönen yeşil bir ışık olmalı ve bütün çalışma şartlarında görülebilir olmalıdır. Yön belirtme lambalarının herhangi birinde bir arıza halinde dahi, ya sönmeli ya da yanık kalmalı veya frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. Düzen tamamen sesli ise, açıkça duyulabilmeli ve görsel ikaz düzeni ile aynı çalışma şartlarında olmalıdır. 6.3.11 - Diğer şartlar Aşağıda listelenen şartlar, motorun ve aydınlatma tertibatlarının çalışması için temel devrelere elektrik sağlayan şarj dinamosu ile ölçülmelidir: 6.3.11.1 - Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. 6.3.11.2 - Doğru akım ile beslenmiş bütün araçlarda yön belirtme lambaları aşağıdakileri sağlamalıdır. 6.3.11.2.1 - Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.2.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı frekans ve fazda yanıp sönmelidir. 6.3.11.3 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si ile % 100’ü arasında iken; 6.3.11.3.1 - Işıklar dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.3.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar önden görünmemelidir. 6.3.11.4 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, imalatçı tarafından belirtilen rolanti hızı ile aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si arasında iken; 6.3.11.4.1 - Işıklar dakikada 90 + 30 ve 90 - 45 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.4.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar önden görünmemelidir. 6.3.11.5 - Bir yön belirtme lambası, kısa devre hariç, arızalandığında, diğeri yanıp sönmeye veya yanık kalmaya devam etmeli, ancak bu durumda, frekans belirtilen frekanstan farklı olabilir. 6.4 – FREN LAMBALARI 6.4.1 - Sayısı: Bir veya üç (sadece bunlardan biri sepet üzerinde). 6.4.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur 6.4.3 - Konumu 6.4.3.1 - Genişlik: En dıştaki fren lambalarının aydınlatma yüzeylerinin en dış kenarları ile toplam genişlik arasındaki mesafe 400 mm’yi aşmamalıdır. Üçüncü bir fren lambası takılmış ise bu lamba, motosikletin boylamasına orta düzlemine göre sepet üzerine takılı olmayan fren lambası ile simetrik olmalıdır. 6.4.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.4.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.4.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Sola ve sağa doğru 45°. Sepet üzerine bir fren lambası takılı ise: dışa doğru 45°, içe doğru 10°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.4.5 - Yönlendirme: Aracın arkasına doğru. 6.4.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.4.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.4.8. Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.4.9 - Elektrik Bağlantıları: Servis frenlerinden en azından birine basıldığında yanmalıdır. 6.4.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Yasaktır. 6.5 - ÖN KONUM LAMBALARI 6.5.1 - Sayısı: İki veya üç (sadece bunlardan biri sepet üzerinde). 6.5.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.5.3 - Konumu 6.5.3.1 - Genişlik: En dıştaki ön konum lambalarının aydınlatma yüzeylerinin en dış kenarları ile aracın en dış kenarları arasındaki mesafe 400 mm’yi aşmamalıdır. Üçüncü bir ön konum lambası takılmış ise, bu lamba, motosikletin boylamasına orta düzlemine göre sepet üzerine takılı olanlar hariç ön konum lambalarına göre simetrik olmalıdır. 6.5.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.5.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. 6.5.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Dışa doğru 80°, içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Ancak, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.5.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.5.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.5.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.5.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.5.9 -Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. Gösterge panel aydınlatması sadece konum lambası ile aynı anda açılabilir ve kapanabilir ise bu ikaz düzeni gerekli değildir. 6.5.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.6 - ARKA KONUM LAMBALARI 6.6.1 - Sayısı: İki veya üç (sadece bunlardan biri sepet üzerinde). 6.6.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.6.3 - Konumu 6.6.3.1 - Genişlik: En dıştaki arka konum lambalarının aydınlatma yüzeylerinin en dış kenarları ile aracın en dış kenarları arasındaki mesafe 400 mm’yi aşmamalıdır. Üçüncü bir arka konum lambası takılmış ise bu lamba, motosikletin boylamasına orta düzlemine göre sepet üzerine takılı olanlar hariç ön konum lambalarına göre simetrik olmalıdır. 6.6.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.6.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.6.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Dışa doğru 80° , içe doğru 45°. Düşey açı: yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.6.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.6.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.6.7 - Arka tescil plaka lambası ile birleştirilebilir. 6.6.8 - Fren lambası ile veya üçgen olmayan arka geri yansıtıcı ile veya her ikisi ile veya arka sis lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.6.9. Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.6.10 -Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin işlevi uygun olduğu durumda ön konum lambasının ikaz düzeni ile yerine getirilebilir. 6.6.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.7 - ÖN SİS LAMBALARI 6.7.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.7.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.7.3 - Konumu 6.7.3.1 - Genişlik: - Bağımsız bir ön sis lambası, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise uzun huzme farının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön konum lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön konum lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.7.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm olmalıdır. Aydınlatma yüzeyinin hiç bir noktası, kısa huzmeli farın aydınlatma yüzeyinin en yüksek noktasından daha yukarıda olmamalıdır. 6.7.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa, bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.7.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = yukarıya ve aşağıya doğru 5. = dışa doğru 45° , içe doğru 10. 6.7.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.7.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.7.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile birleştirilemez. 6.7.8 - Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.7.9 - Elektrik Bağlantıları Ön sis lambasını, uzun huzmeli farlardan veya kısa huzmeli farlardan bağımsız olarak yakıp söndürmek mümkün olmalıdır. 6.7.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.7.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.8 - ARKA SİS LAMBALARI 6.8.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.8.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.8.3 - Konumu 6.8.3.1 - Genişlik: Tek bir sis lambası takılı ise bunun aracın boylamasına orta düzlemine göre konumu, tescil edileceği üye ülkenin karayolu kuralları için gerekli olan yönün ters tarafında olmalıdır. 6.8.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm maksimum 900 mm olmalıdır. 6.8.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.8.3.4 - Arka sis lambasının ve fren lambasının aydınlatma yüzeylerinin arasındaki mesafe en az 100 mm olmalıdır. 6.8.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 5 ve aşağıya doğru 5. = Sola ve sağa doğru 25°. 6.8.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.8.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.8.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.8.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.8.9 - Elektrik Bağlantıları Arka sis lambası, aşağıdaki lambalardan bir veya daha fazla lamba yanmadıkça, yanmamalıdır: Uzun huzmeli far, Kısa huzmeli far, veya Ön sis lambası. Ön sis lambası varsa, arka sis lambasını ön sis lambasından bağımsız olarak kapatmak mümkün olmalıdır. 6.8.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan amber renkli gösterge ışığı. 6.8.11 - Diğer şartlar: Yok 6.9 - TEHLİKE İKAZ İŞARETİ 6.9.1 - Şartlar, bu Ekin madde 6.3’ünden madde 6.3.8’ine kadar yer alanlarla aynıdır. 6.9.2 - Elektrik Bağlantıları Tehlike ikaz sinyali, bütün yön belirtme lambalarına aynı anda akım sağlayan ayrı bir kumanda ile çalıştırılmalıdır. 6.9.3 – Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Kırmızı yanıp söner ışıklı ikaz veya ayrı bir ikaz yoksa, bu Ekin madde 6.3.10’unda belirtilen ikazların aynı anda çalışması. 6.9.4 - Diğer şartlar Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. Motoru çalıştırıp durduran aygıt, motorun çalışmasının mümkün olmadığı bir konumda olsa dahi tehlike ikaz sinyalini çalıştırmak mümkün olmalıdır. 6.10 - ARKA TESCİL PLAKA LAMBASI 6.10.1 - Sayısı: Bir. Lamba, plakanın konumunu aydınlatmayı amaçlayan birden çok optik aksamdan oluşabilir. 6.10.2 - Düzenleme çizimi: 6.10.3 – Konumu: 6.10.3.1 - Genişlik: 6.10.3.2 - Yükseklik: 6.10.3.3 - Uzunluk: 6.10.4 - Geometrik görülebilirlik: 6.10.5 - Yönlendirme: Lamba, tescil plakası için ayrılmış yeri aydınlatacak şekilde olmalıdır. 6.10.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.10.7 - Arka konum lambası ile birleştirilebilir. 6.10.8 - Diğer herhangi bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.10.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yok. 6.10.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin çalışması, konum lambası için öngörülen ikaz düzeni ile sağlanmalıdır. 6.10.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.11 - ÜÇGEN OLMAYAN YAN GERİ YANSITICILAR 6.11.1 - Her yandaki sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1)3sınıfında. 6.11.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.11.3 - Konumu 6.11.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.11.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 300 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.11.3.3 - Uzunluk: Normal çalışma şartlarında sürücü veya yolcu veya onların elbiseleri ile gizlenmeyecek (engellenmeyecek) şekilde olmalıdır. 6.11.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: öne ve arkaya doğru 30°. Düşey açılar: yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, geri yansıtıcıların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.11.5 - Yönlendirme: Geri yansıtıcının referans ekseni aracın boylamasına orta düzlemine dik olmalı ve arkaya doğru yönlendirilmelidir. Öndeki geri yansıtıcılar yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.11.6 - Diğer herhangi bir işaret tertibatı ile gruplandırılabilir. 6.12 - ÜÇGEN OLMAYAN ARKA GERİ YANSITICILAR 6.12.1 - Sayısı: İki adet Class-1A(1) sınıfında. 6.12.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.12.3 - Konumu 6.12.3.1 - Genişlik: - Aracın boylamasına orta düzlemine en uzak aydınlatma yüzeyi kenarlarının, aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. - Geri yansıtıcıların iç kenarları arasındaki mesafe en az 500 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.12.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) 6.12.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.12.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Dışa doğru 30° ve içe doğru 10° . Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, geri yansıtıcının zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.12.5 - Yeri: Arkaya doğru. 6.12.6 - Diğer herhangi bir lamba ile gruplandırılabilir. 6.12.7 - Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, arkaya takılmış diğer herhangi bir kırmızı lamba ile ortak parçalara sahip olabilir. Ek-5 İlave 1 KIRMIZI IŞIĞIN ÖNE DOĞRU VE BEYAZ IŞIĞIN SEPETE DOĞRU GÖRÜLEBİLİRLİĞİ (Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 9’a ve bu Ekte yer alan madde 6.3.11.4.2’ye bakınız.) Şekil 1- Kırmızı ışığın öne doğru görülebilirliği Şekil 2- Beyaz ışığın arkaya doğru görülebilirliği Ek-5 İlave 2 DÜZENLEME ÇİZİMİ Önde ve arkada iki yön belirtme lambası Ek-5 İlave 3 SEPETLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) (Taşıtın tip onay başvurusundan ayrı olarak sunulduğunda aksam tip onay başvurusuna eklenmelidir.) Başvuru No (Başvuran tarafından verilecektir): ………………………………………… Motosiklet kombinasyonunun (sepetle birlikte) bir tipi üzerine aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi ile ilgili aksam tip onay için başvuru MOTOY’un Ek-2’sinde yer alan A bölümündeki aşağıdaki maddelerdeki bilgileri kapsamalıdır: Madde 0.1. Madde 0.2. Madde 0.4’den madde 0.6’ya kadar. Madde 8’den madde 8.4’e kadar. Ek-5 İlave 4 Onay Kuruluşunun Adı SEPETLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ AKSAM TİP ONAY BELGESİ ÖRNEK …………Teknik servis tarafından …….…. tarihli verilen rapor no……….. Aksam tip onay no…………………. Kapsam genişletme no. ……………… 1- Aracın (ticari ismi) markası …………………………………………………………… 2 - Araç tipi …………………………………………………………………………………… 3 - İmalatçının ismi ve adresi…………………………………………………………………… 4 - İmalatçı temsilcisinin ismi ve adresi (varsa) ……………………………………………… 5 - Kontroller için sunulan araç üzerine takılan zorunlu aydınlatma tertibatları:(1) ………… 5.1 - Uzun huzmeli farlar 5.2 - Kısa huzmeli farlar 5.3 - Yön belirtme lambaları 5.4 - Fren lambaları Bu Ekin takma şartlarını karşılayan tertibatların tam olarak tanımlanmış tipleri her bir tertibat için ayrı sayfalar üzerinde belirtiniz. (2) Uygulanmayanı çiziniz. (1) 5.5 - Ön konum lambaları 5.6 - Arka konum lambaları 5.7 - Arka tescil plaka lambası 5.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar 6 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki isteğe bağlı aydınlatma tertibatları(1) : 6.1 - Ön sis lambaları: Evet/Hayır(2) 6.2 - Arka sis lambaları: Evet/Hayır(2) 6.3 - Tehlike ikaz işaretleri: Evet/Hayır(2) 6.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar: Evet/Hayır(2) 7 - Değişiklikler. ………………………………………………… 8 - Aksam tip onayı için aracın sunulduğu tarihi:………………………………… 9 - Aksam tip onayı verildi / reddedildi(2). 10 - Yer………………………………………………………………………………… 11 - Tarih…………………………………………………………………………………… 12 - İmza…………………………………………………………………………………… Ek-6 ÜÇ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETLERLE İLGİLİ ŞARTLAR 1 - Bütün üç tekerlekli motosikletlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılmalıdır: 1.1 - Uzun huzmeli far. 1.2 - Kısa huzmeli far. 1.3 - Yön belirtme lambaları. 1.4 - Fren lambası. 1.5 - Ön konum lambası. 1.6 - Arka konum lambası. 1.7 - Arka tescil plaka lambası. 1.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcı. 1.9 - Tehlike ikaz işareti. 2 - İlave olarak bütün üç tekerlekli motosikletlere aşağıdaki aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatları takılabilir. 2.1 - Ön sis lambası. 2.2 - Arka sis lambası. 2.3 - Geri vites lambası. 2.4 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar. 3 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının her biri bu Ekin madde 6’sına uygun hükümlere göre takılmalıdır. 4 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının dışında herhangi bir tertibat takılmayabilir. 5 - Bu Ekin madde 1’inde ve madde 2’sinde belirtilen ve M1 ve N1 sınıflarındaki araçlar için 76/757/AT, 76/758/AT, 76/759/AT, 76/760/AT, 76/761/AT, 76/762/AT, 77/538/AT veya 77/539/AT ilgili yönetmeliklerine göre tip onaylı olan aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarına üç tekerlekli motosikletlerde de müsaade edilmelidir. 6 - ÖZEL TAKMA ŞARTLARI 6.1 - UZUN HUZMELİ FARLAR 6.1.1 - Sayısı: Bir veya iki. Bununla birlikte maksimum genişliği 1300 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki uzun huzmeli far gereklidir. 6.1.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.1.3 – Konumu 6.1.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız uzun huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise uzun huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş uzun huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta uzun huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki uzun huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. 6.1.3.2 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.1.3.3 - Her durumda, herhangi bir bağımsız uzun huzmeli farın aydınlatma yüzeyi kenarı ile kısa huzmeli farın kenarı arasındaki mesafe 200 mm’yi geçmemelidir. 6.1.4 - Geometrik Görülebilirlik Aydınlatma yüzeyi, kabul edilen bakış yönünde, aydınlatılmayan alanlardaki görülebilirlik dahil olmak üzere, aydınlatma yüzeyinin çevresine bağlı olarak oluşan hatları ve farın referans ekseni ile 5°’den az olmayan bir açı ile oluşan ıraksak bir bölge içerisinde görülebilir olmalıdır. Geometrik görülebilirlik açılarının başladığı yer, uzun huzmeli far merceklerinin ön kısmına teğet olan enine bir düzlem üzerindeki aydınlatma yüzeyinin izdüşümünün çevresidir. 6.1.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.1.6 - Kısa huzmeli far ve diğer ön lambalarla birlikte gruplandırılabilir. 6.1.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.1.8. Aşağıdakilerle karşılıklı olarak birleştirilebilir: 6.1.8.1 - Kısa huzmeli farla. 6.1.8.2 - Ön konum lambası ile. 6.1.8.3 - Ön sis lambası ile. 6.1.9 - Elektrik Bağlantıları Uzun huzmeli farlar aynı anda yanmalıdır. Kısa huzmeden uzun huzmeli farlara geçişte bütün uzun huzmeli farlar yanmalıdır. Uzun huzmeden kısa huzmeye geçişte bütün uzun huzmeli farlar aynı anda sönmelidir. Uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.1.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Mavi yanıp söner olmayan ikaz ışığı. 6.1.11 - Diğer şartlar: Aynı anda yakılabilen uzun huzmeli farların maksimum ışık şiddeti 225 000 cd’yi (aksam tip onay değeri) aşmamalıdır. 6.2 - KISA HUZMELİ FARLAR 6.2.1 - Sayısı: Bir veya iki. Bununla birlikte maksimum genişliği 1300 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki kısa huzmeli far gereklidir. 6.2.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.2.3 - Konumu 6.2.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız kısa huzmeli far, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise kısa huzmeli farın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş kısa huzmeli far, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır; ancak araçta kısa huzmeli farın yanında bağımsız kısa huzmeli bir far takılmış ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki kısa huzmeli far, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. İki uzun huzmeli farı bulunan araçlarda; - Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç taraftaki kenarları arasındaki mesafe minimum 500 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.2.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 500 mm ve maksimum 1200 mm. 6.2.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.2.4 - Geometrik Görülebilirlik Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 10. Sadece bir kısa huzmeli far varsa sola ve sağa doğru 45°. İki kısa huzmeli far varsa dışarıya doğru 45 ve içeriye doğru 10. Farın yanındaki bölmelerin veya başka tür teçhizatların bulunması, diğer yol kullanıcılarının rahatsızlığına neden olacak ikincil etkenlere sebep olmamalıdır. 6.2.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. Kısa huzmenin düşey eğimi, harici ayar aygıtı bulunması durumu haricinde, % - 0,5’i ila % 2,5’i arasında kalmalıdır. 6.2.6 - Uzun huzmeli far ve diğer ön lambalarla birlikte gruplandırılabilir. 6.2.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilmez. 6.2.8 - Uzun huzmeli farla ve diğer ön lambalarla karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.2.9 - Elektrik Bağlantıları Kısa huzmeli farlara geçiş kumandası bütün uzun huzmeli farları aynı anda söndürmelidir. Bununla birlikte uzun huzmeli far olarak yandığında, kısa huzmeler aynı zamanda yanmaya devam edebilir. 6.2.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.2.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.3 - YÖN BELİRTME LAMBALARI 6.3.1 - Sayısı: Her yanda iki. Her yan tarafa, bir yön belirtme lambası daha müsaade edilir. 6.3.2 - Düzenleme çizimi: İki ön ve iki arka belirtme lambası. 6.3.3 - Konumu 6.3.3.1 - Genişlik: - Aracın boylamasına orta düzlemine en uzak aydınlatma yüzeyi kenarlarının aracın en dış kenarlarından uzaklığı 400 mm den daha fazla olmamalıdır. - Aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe minimum 500 mm olmalıdır. - Belirtme lambaları ile aşağıda özellikleri belirtilen en yakınındaki kısa huzmeli farların aydınlatma yüzeyleri arasındaki minimum mesafe aşağıdaki şekilde olmalıdır. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 90 cd ise 75 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 175 cd ise 40 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 250 cd ise 20 mm. - Belirtme lambasının minimum ışık şiddeti 400 cd ise 20 mm,. 6.3.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.3.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Bu Ekin İlave 2’sine bakınız. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den daha az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.3.5 - Yönlendirme: Yön belirtme lambaları yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.3.6 - Bir veya daha fazla lamba ile gruplandırılabilir. 6.3.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.3.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.3.9 - Elektrik Bağlantıları Yön belirtme lambaları diğer lambalardan bağımsız olarak yanmalıdır. Aracın bir yanındaki bütün yön belirtme lambaları bir kumanda ile aynı anda yanıp sönmelidir. 6.3.10 - Çalışma ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Görsel veya sesli veya her ikisi birden olabilir. İkaz düzeni görülebilir bir işaret veriyorsa, yanıp sönen yeşil bir ışık olmalı ve bütün çalışma şartlarında görülebilir olmalıdır. Yön belirtme lambalarının herhangi birinde bir arıza halinde dahi, ya sönmeli ya da yanık kalmalı veya frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. Düzen tamamen sesli ise, açıkça duyulabilmeli ve herhangi bir arıza halinde frekansında belirgin bir değişiklik göstermelidir. 6.3.11 - Diğer şartlar Aşağıda listelenen şartlar, motorun ve aydınlatma tertibatlarının çalışması için temel devrelere elektrik sağlayan şarj dinamosu ile ölçülmelidir. 6.3.11.1 - Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. 6.3.11.2 - Doğru akım ile beslenmiş bütün araçlarda yön belirtme lambaları aşağıdakileri sağlamalıdır. 6.3.11.2.1 - Yanıp söner ışık, dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.2.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı frekans ve fazda yanıp sönmelidir. 6.3.11.3 - Alternatif akım ile beslenmiş yön belirtme lambaları takılı araçta, motor hızı, aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si ila % 100’ü arasında iken; 6.3.11.3.1 - Işıklar dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. 6.3.11.3.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.4 - Alternatif akım ile beslenen araca takılı yön belirtme lambaları; motor hızı, imalatçı tarafından belirtilen rolanti hızı ile aracın maksimum hızına karşılık gelen hızın % 50’si arasında olduğunda aşağıdakileri sağlamalıdır. 6.3.11.4.1- Yanıp sönme frekansı dakikada 90 + 30 ve 90 - 45 arasında olmalıdır. 6.3.11.4.2 - Aracın aynı yanındaki yön belirtme lambaları aynı anda veya dönüşümlü olarak yanıp sönebilir. Bu Ekin İlave 1’inde tarif edilen bölgeler içinde ön lambalar arkadan görünmemeli, arkadaki lambalar da önden görünmemelidir. 6.3.11.5 - Bir yön belirtme lambası, kısa devre hariç, arızalandığında, diğeri yanıp sönmeye veya yanık kalmaya devam etmeli, ancak bu durumda frekans belirtilen frekanstan farklı olabilir. 6.4 – FREN LAMBALARI 6.4.1 - Sayısı: Bir veya iki. Bununla birlikte maksimum genişliği 1300 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki fren lambası gereklidir. 6.4.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.4.3 - Konumu 6.4.3.1 - Genişlik: Sadece bir fren lambası varsa lambanın referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır veya iki fren lambası varsa, aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka tekerleği bulunan araçlarda, iki lamba arasındaki mesafe minimum 600 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye azaltılabilir. 6.4.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.4.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.4.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Sola ve sağa doğru 45°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5° ' ye kadar azaltılabilir. 6.4.5 - Yönlendirme: Aracın arkasına doğru. 6.4.6 - Bir veya daha fazla diğer arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.4.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.4.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.4.9 - Elektrik Bağlantıları: Servis frenlerinden en azından birine basıldığında yanmalıdır. 6.4.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Yasaktır. 6.5 - ÖN KONUM LAMBALARI 6.5.1 - Sayısı: Bir veya iki. Bununla birlikte maksimum genişliği 1300 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki ön konum lambası gereklidir. 6.5.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.5.3 - Konumu 6.5.3.1 - Genişlik: - Bir bağımsız ön konum lambası, diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya bir yanına takılabilir. Bu lambaların biri diğerinin üstünde ise ön konum lambasının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır, - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön konum lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön konum lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. İki ön konum lambası bulunan araçlarda: -Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. -Aydınlatma yüzeylerinin iç kenarları arasındaki mesafe en az 500 mm olmalıdır. Bu mesafe, aracın azami genişliği 1300 mm’den az ise, 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.5.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 350 mm ve maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.5.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde olmalıdır. 6.5.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.5.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.5.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.5.7 - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.5.8 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur. 6.5.9 -Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. Gösterge panel aydınlatması sadece konum lambası ile birlikte aynı anda açılabilir ve kapanabilir ise bu ikaz düzeni gerekli değildir. 6.5.10 - Diğer şartlar: Yok. 6.6 - ARKA KONUM LAMBALARI 6.6.1 - Sayısı: Bir veya iki. Bununla birlikte, maksimum genişliği 1300 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki arka konum lambası gereklidir. 6.6.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.6.3 - Konumu 6.6.3.1 - Genişlik: Bir arka konum lambası varsa referans merkezi, aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; iki konum lambası varsa, bu lambaların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka tekerleği bulunan araçlarda: iki lamba arasındaki mesafe minimum 600 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye azaltılabilir. 6.6.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 1500 mm olmalıdır. 6.6.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.6.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açı: Bir konum lambası varsa sola ve sağa doğru 80°; iki konum lambası varsa dışa doğru 80° ve içe doğru 45°. Düşey açı: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.6.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.6.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.6.7 - Arka tescil plaka lambası ile birleştirilebilir. 6.6.8 - Fren lambası veya üçgen olmayan arka geri yansıtıcı ile veya her ikisi ile veya arka sis lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.6.9 - Elektrik Bağlantıları: Özel şart yoktur 6.6.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin işlevi uygun olduğu durumda ön konum lambasının ikaz düzeni ile yerine getirilebilir. 6.6.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.7 - ÖN SİS LAMBALARI 6.7.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.7.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.7.3 - Konumu 6.7.3.1 - Genişlik: - Ön sis lambası diğer bir ön lambanın üstüne, altına veya yanına takılabilir. Bu lambalardan biri diğerinin üstünde ise ön sis lambasının referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; bu lambalar yan yana ise bunların referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. - Diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş ön sis lambası, referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalacak şekilde takılmalıdır. - Biri veya her ikisi diğer bir ön lamba ile karşılıklı olarak birleştirilmiş iki ön sis lambası, referans merkezleri aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olacak şekilde takılmalıdır. - Aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. 6.7.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm olmalıdır. Aydınlatma yüzeyinin hiçbir noktası, kısa huzmeli farın aydınlatma yüzeyinin en yüksek noktasından daha yukarıda olmamalıdır. 6.7.3.3 - Uzunluk: Aracın önünde. Farlardan yayılan ışık, aracın geri görüş aynalarından ve/veya diğer yansıtıcı yüzeylerden doğrudan veya dolaylı olarak yansıyıp sürücüyü rahatsız etmiyorsa bu şartın sağlandığı kabul edilir. 6.7.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya ve aşağıya doğru 5. = Merkezde olmayan bir lamba varsa, sola ve sağa doğru 45°; bu durumda içeriye doğru açı 10 olmalıdır. 6.7.5 - Yönlendirme: Öne doğru. Yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.7.6 - Diğer bir ön lamba ile gruplandırılabilir. 6.7.7 - Herhangi bir diğer ön lamba ile birleştirilemez. 6.7.8 - Uzun huzmeli farla ve ön konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir: 6.7.9 - Elektrik Bağlantıları Ön sis lambasını, uzun huzmeli farlardan veya kısa huzmeli farlardan bağımsız olarak yakıp söndürmek mümkün olmalıdır. 6.7.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. Yanıp söner olmayan yeşil gösterge ışığı. 6.7.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.8 - ARKA SİS LAMBALARI 6.8.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.8.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.8.3 - Konumu 6.8.3.1 - Genişlik: Bir sis lambası varsa referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır; iki sis lambası varsa lambalar aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka tekerleği bulunan araçlarda: iki lamba arasındaki mesafe minimum 600 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.8.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm maksimum 1000 mm olmalıdır. 6.8.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. Bir sis lambası varsa aracın boylamasına orta düzleminin, normal sürüş yönünün ters tarafında olmalıdır. Referans merkezi, aracın boylamasına simetri düzleminde de yer alabilir. 6.8.3.4 - Arka sis lambasının ve fren lambasının aydınlatma yüzeylerinin arasındaki mesafe en az 100 mm olmalıdır. 6.8.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A2nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 5 ve aşağıya doğru 5. = Sola ve sağa doğru 25°. 6.8.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.8.6 - Diğer bir arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.8.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.8.8 - Arka konum lambası ile karşılıklı olarak birleştirilebilir. 6.8.9 - Elektrik Bağlantıları Arka sis lambası, aşağıdaki lambalardan biri veya daha fazlası yanmadan yanmamalıdır: Uzun huzmeli far, Kısa huzmeli far, veya Ön sis lambası. 6.8.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Yanıp söner olmayan amber renkli gösterge ışığı. 6.8.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.9 - GERİ VİTES LAMBALARI 6.9.1 - Sayısı: Bir veya iki. 6.9.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.9.3 - Konumu 6.9.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.9.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm maksimum 1200 mm olmalıdır. 6.9.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.9.4 - Geometrik Görülebilirlik Geometrik görülebilirlik, Ek-1’de yer alan Bölüm A’nın madde 10’unda belirtilen ve açıları ile tayin edilir. = Yukarıya doğru 15 ve aşağıya doğru 5. = Sadece bir lamba varsa sola ve sağa doğru 45°; iki lamba varsa dışa doğru 45 ve içe doğru 30. 6.9.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.9.6 - Herhangi bir diğer arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.8.7 - Herhangi bir diğer lamba ile birleştirilemez. 6.9.8 - Diğer bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.9.9 - Elektrik Bağlantıları Geri vitese takılması ve motoru durdurma aygıtı motorun çalışmasını mümkün kılacak bir konumda olması haricinde lamba yanmayabilir. Bu şartlardan biri doğrulanmazsa, lamba yanmamalı veya yanık kalmamalıdır. 6.9.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. 6.10 - TEHLİKE İKAZ SİNYALİ 6.10.1 - Şartlar, bu Ekin madde 6.3’ünden madde 6.3.8’ine kadar yer alanlarla aynıdır. 6.10.2 - Elektrik Bağlantıları Tehlike ikaz sinyali, bütün yön belirtme lambalarına aynı anda akım sağlayan ayrı bir kumanda ile çalıştırılmalıdır. 6.10.3 – Devre kapalı ikaz düzeni: Zorunludur. Kırmızı yanıp söner ışıklı ikaz veya ayrı bir ikaz yoksa, bu Ekin madde 6.3.10’unda belirtilen ikazların aynı anda çalışması. 6.10.4 - Diğer şartlar Yanıp söner ışık dakikada 90 30 defa yanıp sönmelidir. Işıklı sinyal tertibatının çalıştırılmasını takiben, maksimum bir saniye içinde ışık yanmalı ve maksimum bir ile bir buçuk saniye içinde ilk lambanın sönmesi gerçekleşmelidir. Motoru çalıştırıp durduran aygıt motorun çalışmasının mümkün olmadığı bir konumda olsa dahi tehlike ikaz sinyalini çalıştırmak mümkün olmalıdır. 6.11 - ARKA TESCİL PLAKA LAMBASI 6.11.1 - Sayısı: Bir. Lamba, plakanın konumunu aydınlatmak için birden çok optik elemanlardan oluşabilir. 6.11.2 - Düzenleme çizimi: 6.11.3 – Konumu: 6.11.3.1 – Genişlik: 6.11.3.2 – Yükseklik: 6.11.3.3 - Uzunluk: 6.11.4 - Geometrik görülebilirlik: 6.11.5 - Konumu: Lamba, tescil plakası için ayrılmış yeri aydınlatacak şekilde olmalıdır. 6.11.6 - Bir veya daha fazla arka lamba ile gruplandırılabilir. 6.11.7 - Arka konum lambası ile birleştirilebilir. 6.11.8 - Diğer herhangi bir lamba ile karşılıklı olarak birleştirilemez. 6.11.9 -Elektrik Bağlantıları: Özel şart yok. 6.11.10 - Devre kapalı ikaz düzeni: İsteğe bağlıdır. İkaz düzeninin çalışması, konum lambası için öngörülen ikaz düzeni ile sağlanmalıdır. 6.11.11 - Diğer şartlar: Yok. 6.12 - ÜÇGEN OLMAYAN ARKA GERİ YANSITICILAR 6.12.1 - Her yandaki sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. Bununla birlikte maksimum genişliği 1000 mm’yi aşan üç tekerlekli motosikletler için iki üçgen olmayan geri yansıtıcı gereklidir. 6.12.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.12.3 - Konumu Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) 6.12.3.1 - Genişlik: Sadece bir geri yansıtıcı varsa referans merkezi aracın boylamasına orta düzlemi içinde kalmalıdır veya iki geri yansıtıcı varsa, aracın boylamasına orta düzlemine göre simetrik olmalıdır. İki arka geri yansıtıcılı araçlarda, aydınlatma yüzeyinin, aracın boylamasına orta düzlemine en uzak kenarının aracın en dış kenarından uzaklığı 400 mm’den daha fazla olmamalıdır. Geri yansıtıcıların iç kenarları arasındaki mesafe en az 500 mm olmalıdır. Aracın maksimum genişliği 1300 mm’den az ise bu mesafe 400 mm’ye kadar azaltılabilir. 6.12.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 250 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.12.3.3 - Uzunluk: Aracın arkasında. 6.12.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Sola ve sağa doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15° . Bununla birlikte, geri yansıtıcıların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise, yatayın altındaki düşey açı 5°’ye kadar azaltılabilir. 6.12.5 - Yönlendirme: Arkaya doğru. 6.12.6 - Diğer herhangi bir lamba ile gruplandırılabilir. 6.12.7 - Diğer şartlar: Geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi, arkaya takılmış diğer herhangi bir kırmızı lamba ile ortak parçalara sahip olabilir. 6.13 - ÜÇGEN OLMAYAN YAN GERİ YANSITICILAR 6.13.1 - Sayısı: Bir veya iki adet Class-1A(1) sınıfında. 6.13.2 - Düzenleme çizimi: Özel şart yoktur. 6.13.3 - Konumu 6.13.3.1 - Genişlik: Özel şart yoktur. 6.13.3.2 - Yükseklik: Zeminden yüksekliği minimum 300 mm ve maksimum 900 mm olmalıdır. 6.13.3.3 - Uzunluk: Normal çalışma şartlarında sürücü veya yolcu veya onların elbiseleri ile gizlenmeyecek (engellenmeyecek) şekilde olmalıdır. 6.13.4 - Geometrik Görülebilirlik Yatay açılar: Öne ve arkaya doğru 30°. Düşey açılar: Yatayın üstünde ve altında 15°. Bununla birlikte, lambaların zeminden yüksekliği 750 mm’den az ise yatayın altındaki düşey açı 5°’ye azaltılabilir. Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (76/757/AT) yer alan sınıflamaya uygun olarak. (1) 6.13.5 - Konumu: Geri yansıtıcıların referans ekseni aracın boylamasına orta düzlemine dik ve arkaya doğru olmalıdır. Öndeki geri yansıtıcılar yönlendirme açısı ile birlikte dönebilir. 6.13.6 - Diğer işaret tertibatları ile gruplandırılabilir. Ek-6 İlave 1 KIRMIZI IŞIĞIN ÖNE DOĞRU VE BEYAZ IŞIĞIN ARKAYA DOĞRU GÖRÜLEBİLİRLİĞİ (Ek-1’de yer alan Bölüm B madde 9’a ve bu Ekte yer alan madde 6.3.11.4.2’ye bakınız.) Şekil 1- Kırmızı ışığın öne doğru görülebilirliği Şekil 2- Beyaz ışığın arkaya doğru görülebilirliği Ek-6 İlave 2 DÜZENLEME ÇİZİMİ Yön belirtme lambası - Geometrik görülebilirlik Ek-6 İlave 3 ÜÇ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ BİLGİ DOKÜMANI (TANITIM BELGESİ) (Aracın tip onay başvurusundan ayrı olarak sunulduğunda aksam tip onay başvurusuna eklenmelidir) Başvuru No (Başvuran tarafından verilecektir):………………………………………… Üç tekerlekli motosikletin bir tipi üzerine aydınlatma ve ışıklı sinyal tertibatlarının yerleştirilmesi ile ilgili aksam tip onay için başvuru MOTOY’un Ek-2’sinde yer alan A bölümündeki aşağıdaki maddelerdeki bilgileri kapsamalıdır. Madde 0.1. Madde 0.2. Madde 0.4’den madde 0.6’ya kadar. Madde 8’den madde 8.4’e kadar. Ek-6 İlave 4 Onay Kuruluşunun Adı ÜÇ TEKERLEKLİ MOTOSİKLETİN BİR TİPİ ÜZERİNE AYDINLATMA VE IŞIKLI SİNYAL TERTİBATLARININ YERLEŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ AKSAM TİP ONAY BELGESİ ÖRNEK …………Teknik servis tarafından ………. tarihli verilen rapor no……….. Aksam tip onay no…………………. Kapsam genişletme no. ……………… 1- Aracın (ticari ismi) markası ……………………………………………………………… 2 - Araç tipi …………………………………………………………………………………… 3 - İmalatçının ismi ve adresi…………………………………………………………………… 4 - İmalatçı temsilcisinin ismi ve adresi (varsa) ………………………………………… 5 - Kontroller için sunulan araç üzerine takılan zorunlu aydınlatma tertibatları(1):…………… Bu Ekin takma şartlarını karşılayan tertibatların tam olarak tanımlanmış tipleri her bir tertibat için ayrı sayfalara üzerinde belirtiniz. (1) 5.1 - Uzun huzmeli farlar 5.2 - Kısa huzmeli farlar 5.3 - Yön belirtme lambaları 5.4 - Fren lambaları 5.5 - Ön konum lambaları 5.6 - Arka konum lambaları 5.7 - Arka tescil plaka lambası 5.8 - Üçgen olmayan arka geri yansıtıcılar 6 - Kontroller için sunulan araç üzerindeki isteğe bağlı aydınlatma(1): 6.1 - Ön sis lambaları: Evet/Hayır(2) 6.2 - Arka sis lambaları: Evet/Hayır(2) 6.3 - Geri vites lambası: Evet/Hayır(2) 6.4 - Tehlike ikaz işareti: Evet/Hayır(2) 6.5 - Üçgen olmayan yan geri yansıtıcılar: Evet/Hayır(2) 7 - Değişiklikler.………………………………………………………………… 8 - Aksam tip onayı için aracın sunulduğu tarihi:……………………………………………… 9 - Aksam tip onayı verildi / reddedildi(2) 10 - Yer:……………………………………………………………………… 11 - Tarih:…………………………………………………………………………………… 12 - İmza:…………………………………………………………………………………… (2) Uygulanmayanı çiziniz.