ÇEVRE DOSTU BT YAKLAŞIMLARI THK ÜNİVERSİTESİ İŞLETME DOKTORA HAZIRLAYAN:ALİ TAŞOĞLU 1 Bilişimle iç içe olan çevre teknolojileri, “Ekonomik ve sosyal faaliyetlerle ortaya çıkan, çevre ve insan sağlığını tehdit eden etkileri en aza indiren ve doğal kaynakları en verimli şekilde kullanarak bunları sürdürülebilir hale getiren teknolojiler” olarak tanımlanmaktadır 2 Çevreci bilişime önem verilmesinin nedenleri: Enerji maliyetlerinde ortaya çıkan artışlar Küresel ısınma ve etkileri Enerji verimliliği, Toksik maddeler ve sera gazı emisyonlarındaki artışlar, BT organizasyonları, Üretici şirketler, Kurumsal politikalar ve devlet politikaları, Çevreci bilişime ilginin artması . 3 Çevre dostu teknolojiler dört başlıkta sıralanmaktadır; 1. Oluşan olumsuz etkileri ortadan kaldırmaya yönelik teknolojiler: Üretim sonucunda ortaya çıkan atıklara ve etkilere müdahale etmeye yöneliktir. 2. Süreç değişikliği ile hammadde, enerji girdilerini ve atık çıktılarını en aza indirgeyen teknolojiler: Üretimde daha az hammadde, kimyasal madde ve enerji kullanarak daha az ve daha zararsız atık üreten süreçleri kapsar. 3. Geri dönüşüm, geri kazanım ve yeniden kullanım teknolojileri: Son zamanlarda sıkça görülen, yan ürün sinerjisi gibi yeni yaklaşımlarla zenginleşen teknolojilerdir 4. Eski ve geleneksel çevre dostu teknolojiler: Yapıları gereği çevreye zarar vermeyen teknolojilerdir. 4 Gartner’ın 2008 yılı başında hazırladığı, bilişimin çevre kirliliğini azaltmaya yönelik raporda, BT yapılanmalarında çevresel faaliyetler için kurumların atması gereken 10 adım şöyle sıralanmaktadır. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Çevre politikası ve stratejilerini belirleyin Süreci ölçümleyin ve analiz edin Çevreci kültürü oturtun Gerekli değilse lütfen kapatın Veri merkezinde enerji tasarrufu için bütünsel hareket edin Veri merkezlerinde ‘her zaman açık’tan ‘her zaman ulaşılabilir’ mantığına geçin 7. Enerji faktörünü her karar aşamasında hesaba katın 8. Çevreci yazıcıları ve çıkışları garantileyin 9. Teknoloji üreticilerini zorlayın 10. Teknoloji üreticilerinin kendi çevresel programlarını inceleyin 5 Çevre dostu ürün; Çevre Dostu Tasarım (ekolojik tasarım) , Çevre Dostu Üretim, Çevre Dostu Ürün Dağıtım, Tüketim ve Sonrası Ürün Sorumluluğu. 6 Yeşil yaşam döngüsü; TASARIM:Daha az enerji (girdi) ile daha çok geri dönüştürülmüş metal kullanılarak üretim yapılıyor. HAMMADDE: Hammaddenin işlendiği madencilik işlemleri çevre dostu olarak yapılıyor. ÜRETİM: Daha az tehlikeli madde kullanılarak üretiliyor. KULLANIM:Ürünler daha uzun ömürlü, kullanıldıktan sonra atık yerine geliştiriliyor. E-ATIK:Geri dönüşümü daha rahat, atıklar Gelişmekte olan ülkelere bırakılmıyor. 7 Çevre dostu üretim için öncelikle; Çevreye verilen etkilerin farkında olunması, Bu etkilerin sorumluluğunu kabul edilmesi, Zararlı etkilerin azaltılması ya da bertaraf edilmesi için gerekli AR-GE çalışmalarının yapılması, gerekmektedir 8 Çevreye duyarlı malzeme; Doğal, Çevreye zararsız, Doğada kolay bozunabilen, Yeniden kullanılabilen, Geri dönüşümü olan, Kolay bulunabilen, Toksik olmayanlara dikkat edilmelidir. 9 Çevre Dostu Dağıtım, Pazarlama ve Tedarik; Defalarca kullanılabilir araçlar (konteynır, palet-sandık vb.) Geri dönüşlü kaplar Minimum araç kullanımı 10 Tüketim ve Sonrası Ürün Sorumluluğu; İşletmelerin çevreye duyarlı ürün geliştirme üretim ve tüketim sonrasında, Yeniden kullanım, Geri dönüşüm, Doğada parçalanabilirlik. 11 Enerji kullanımının neden olduğu karbon ayak izini oluşturan BT alanları: Yarı iletken ve diğer bileşenlerin üretimi, İletişim araçlarının, iletişim hatlarının üretimi, Bilgisayarların ve çevre birimlerinin montaj/üretim tesisleri, Veri merkezlerinin işletimi (enerji, soğutma, aydınlatma vb.), Santrallar ve telekomünikasyon sistemlerinin işletimi, Teknolojik atıklar, Elektrik kesilmelerinde devreye giren jeneratörler 12 Yeşil Sistem Odaları; Soğutma, Veri depolama, Birleştirme ve sanallaştırma, Hesaplama ve optimize etme, Veri çiftlerini yok etme, İndirim ve teşvikleri gözetme. 13 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI KAYNAK VEYA YAKIT; 1. Güneş Enerjisi - Güneş 2. Rüzgar Enerjisi -Rüzgar 3. Dalga Enerjisi - Okyanus ve Denizler 4. Biokütle Enerjisi -Biyolojik Artıklar 5. Jeotermal Enerjisi - Yer Altı Suları 6. Hidrolik Enerjisi - Nehirler 7. Hidrojen Enerjisi - Su ve Hidroksitler 14 Enerji Verimliliği; Enerji verimliliği, tüketilen enerji miktarının, üretimdeki miktar ve kaliteyi düşürmeden, ekonomik kalkınmayı ve sosyal refahı engellemeden en aza indirilmesidir. Daha geniş bir biçimde enerji verimliliği; gaz, buhar, ısı, hava ve elektrikteki enerji kayıplarını önlemek, çeşitli atıkların geri kazanımı ve değerlendirilmesi veya ileri teknoloji ile üretimi düşürmeden enerji talebini azaltması, daha verimli enerji kaynakları, gelişmiş endüstriyel süreçler, enerji geri kazanımları gibi etkinliği artırıcı önlemlerin bütünüdür .Ancak tasarruf önemlidir. 15 16 17 18 19 20 21