www.iktisatsozlugu.com 25.6.2017 15:45:10 MILL (John Stuart

www.iktisatsozlugu.com
18.7.2017 15:20:30
MILL (John Stuart)
İngiliz iktisatçısı ve felsefecisidir.
James Mill'in oğludur.
1806- 1873 yıllarında yaşamıştır.
On Dokuzuncu Yüzyılın harika çocuklarındandır. Üç yaşında Yunanca, dört yaşında matematik ve sekiz yaşında Latince
öğrenmeye başlamıştır. On dört yaşında, klasik öğrenimini tamamlamıştır. Ancak hukuku yarım bırakarak, memurluğa
girmiştir.
Memurluk hayatında hızla ilerlemiştir. Dergilere makaleler yazmıştır. Aralarında Macauleyin bulunduğu tartışma
gruplarına devam etmiştir. 1843 de Mantık, 1948 de İktisat, 1859 daHürriyet, 1863 de Utiiitarianizm ve 1865
de Auguste Comte ve Pozitivizm adlı kitaplarını çıkarmıştır. Parlamento üyeliğine seçilmiş ve İrlandalıların haklarını
savunmuştur. Ölümünden sonra yayımlanan otobiyografisi, olay yaratmıştır.
Hayatı boyunca entelektüel sürmenajm verdiği sürekli telaş ve huzursuzluk iklimindenkurtulmamıştır. 1851 de Harriyet
Taylor ile evlenmiştir. Harriyet Taylor Mill'in fikirlerini ve teorilerini etkilemiştir.
Felsefede babasının ve Jeremy Bentham'ın paralelini az çok korumuştur. Ancak onların teorilerini Hümanizm hamuru
içinde tekrar yoğurmuş, katı ve dogmatik noktalarını yumuşatarak işlemiş ve Utilifarianizmi berrak üslûbu ile aydınlığa
kavuşturmuştur. Bu fikir sistemini yepyeni kantitatif kavramlarla geliştirmiştir.
Sosyal sorunlarda, yaşadığı çağa hakim olan kanaatlerin ötesine geçerek geniş bir anlayışgöstermiştir.
Siyasette demokrasi prensiplerini ve nisbi temsil sistemini savunmuştur.
Mantık sisteminde, tümevarım metodu üzerinde durmuş ve ampirik araştırmaann önemini belirtmiştir.
Ahlak Teorisinde, birlik ve dayanışma kavramlarını derin tahlillere tabi tutmuştur.
John Stuart Mili hayatının ilk yarısında, fikir sistemini mutlak bir Fediyetçilik anlayışı üzerine bina
etmiştir. Ferdiyetçiliğin toplum düzenine hakim olması gerektiğini savunmuştur. Hayatının ikinci yarısında ise sosyal
düşüncelerin ağırlığı artmıştır. Sosyal reform tezi üzerinde önemle durmuştur. Sosyalistlerin bazı fikirlerile
Ferdiyetçiliği bağdaştırmaya çalışmıştır. Fertlere hayat mücadelesinde eşit imkanlar sağlayabilmek için mirası kaldırmak
lüzumunu ileri sürmüştür.
Dış ticarette Liberalizm doktrinini ve serbest değişim tezini desteklemiştir. Klasik Dış Ticaret Teorisini geliştirmiş ve bu
teoriye büyük değer taşıyan katkıda bulunmuştur. Ricardo'nunvardığı merhaleden teknik tahlil bakımından çok daha
ilerilere ulaşmıştır. Yalnız bir noktada,serbest değişim prensipine istisna kabul etmiştir. Yeni doğan
sanayiin gelişebilmesi için, bir müddet devlet himayesine ihtiyaç duyulacağını belirtmiştir.
Ticaret hadleri kavramı hakkındaki analizi de. iktisat ilmine önemli bir katkı niteliğindedir.
Malthus'ün ve Ricardo'nun kötümser teorilerinden ayrılmıştır. Nüfusun sürekli olarak üretimden daha hızlı artış
kaydetmek ihtimalinden endişelenmemek gerektiğini yazmıştır. Teknik ilerlemelerin tarımı ve sanayii zamanla yüksek
üretim seviyelerine eriştireceğine inanmıştır. Gelişmenin refah getireceğine işaret etmiştir. İlerleme hamlelerinin,
yalnız zengini daha zengin yapmaıda kalmayacağını, fakiri de zenginleştireceğini ileri sürmüştür. İktisadi gelişmeye
paralel olarak ciro hacminin büyüyeceğini, fakat kar hadlerinin azalacağını tahmin etmiştir.
Ücret Fonu Teorisine katkıları olmuştur.
Gelir dağılımını ve Rant Teorisini en güzel anlatmış olan yazardır.
Principles of Politicai Economy adlı eseri, altmış yıl boyunca, kültürlü çevrelerde ve üniversitelerde en çok aranan
kitaplar arasında yer almıştır.
John Stuart Mili, Klasik Ekolün en yüksek popülarite ve itibar düzeyine eriştiği yıllarda yaşamıştır. Fakat Principles of
Politicai Economy yayımlandıktan sonra, her taraftan Klasik Ekole hücumlar başlamıştır. John Stuart Mili, bu hücumları
Klasik Ekolün son büyük temsilcisiolarak cevaplandırmış ve Klasiklerin teorilerine kesin şeklini vermeğe gayret etmiştir.
Çağdaşları, John Stuart Mill'e Klasiklerin en büyük siması olarak bakmışlardır. Hayatının son günlerinde, prestiji Adam
Smith'in ve Ricardo'nun şöhretlerinden de üstündü.
(Bk; James Mili, Klasikler, Klasik Dış Ticaret Teorisi, Mill'in Dış Ticaret Teorisi, Ücret Fonu Teorisi, Utiiitarianizm,
Ferdiyetçilik).