İşitme Duyusu

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D.
İşitme Duyusu
Dr. Sinan Canan
scanan@baskent edu tr
scanan@baskent.edu.tr
Ses Dalgaları
z
Basınç dalgası
z
z
Sıkışmalar/gevşemeler
3 boyutta yayılma
Ses Dalgaları
z
Basınç dalgası
z
z
Sıkışmalar/gevşemeler
3 boyutta yayılma
Ses Dalgaları
z
z
z
z
Frekans – “ton” [Hz]
Genlik
Şiddet
Tını
Ses Dalgaları
z
Girişim (interferens) ve Bileşik Frekanslar
z
z
Artırıcı (constructive) girişim
Yıkıcı (destructive) girişim
Ses Dalgaları
z
Girişim (interferens) ve Bileşik Frekanslar
Ses Dalgaları
z
Vurum frekansı
Ses Dalgaları
z
Doppler Etkisi
Ses Dalgaları
z
Şok dalgası
Ses Dalgaları
z
Ses şiddeti ve desibel (dB)
z
Duyma eşiği = 0 dB = 1.10
1 10-12 W/m2
z
Bel = log
g [[Pi/Pref]
dBel = 10 x log [Pi/Pref]
z
z
z
z
z
z
10 dB = 1.10
1 10-11 W/m2 (eşik şiddet x 10)
20 dB = 1.10-10 W/m2 (eşik şiddet x 100)
30 dB = 1.10-9 W/m2 (eşik şiddet x 1,000)
40 dB = 1.10-8 W/m2 (eşik şiddet x 10,000)
50 dB = 1.10-7 W/m2 (eşik şiddet x 100,000)…
Ses Dalgaları
z
Ses şiddeti ve desibel
Kaynak
Şiddet
dB
X Eşik
Eşik şiddeti
Yaprak hışırtısı
Fısıltı
Normal konuşma
Caddedeki yoğun trafik
Elektrik süpürgesi
Büyük orkestra
W lk
Walkmenin
i en yüksek
ük k sesii
Rock konserinin ön sırası
Jet uçağının kalkışı
Kulak zarı hasarı
1.10-12 W/m2
1 10-11 W/m2
1.10
1.10-10 W/m2
1.10-6 W/m2
1 10-55 W/m2
1.10
1.10-4 W/m2
6,3.10-3 W/m2
1 10-22 W/m
1.10
W/ 2
1.10-1 W/m2
1.102 W/m2
1.104 W/m2
0
10
20
60
70
80
98
100
110
140
160
100
101
102
106
107
108
109.8
1010
1011
1014
1016
Ses Dalgaları
z
Yaşa bağlı işitme kaybı
Kulak
Dış kulak
Orta kulak
İç kulak
Dış Kulak
z
z
z
Sesin toplanması
Ses kaynağının
yerinin belirlenmesi
“Transfer
Transfer
fonksiyonu”
Ses kazzancı (dB)
Dış Kulak – “Transfer Fonksiyonu”
Frekans (kHz)
Kulak Zarı
İç Kulak
Koklea
Koklea
Koklea
Skala vestibuli
Corti
organı
Skala
media
Bazilar zar
Skala timpani
Stria
vaskularis
Koklea
Stria Vaskülaris
Koklea ve Corti Organı
Corti Organı
Baziler Zar
Sesin Frekans Analizi
Bazilar zarın frekans
f
seçiciliği
Sesin Frekans Analizi
Bazilar zarın frekans
f
seçiciliği
Sesin Frekans Analizi
Bazilar zarın frekans
f
seçiciliği
Sesin Frekans Analizi
S f ton:
Saf
t
1270 Hz
3 saff tton:
510, 1270 ve 2700 Hz
Sesin Frekans Analizi
Tüy Hücreleri
z
z
İç tüy hücreleri
Dış tüy hücreleri
Corti Organı
Tüy Hücreleri
Tepe
bağlantısı
Kanal
miyozin
Tüy Hücreleri
İç tüy hücreleri
Dışş tüyy hücreleri
Destek
hücreleri
Deiter hücreleri
Destek hücreleri
Tüy Hücreleri
Tüy Hücreleri
Dışş tüyy hücresi
İç tüy hücresi
Tüy Hücreleri
Dış tüy hücrelerinin işlevi – “koklear amplifikatör”
Tüy Hücreleri
İç tüy hücrelerindeki transmitterler
Tüy Hücreleri
Dış tüy hücrelerindeki transmitterler
Tüy Hücreleri
Dış tüy hücreleri:
Sesin sinir sinyaline dönüştürülmesi
Koklear güçlendirme (amplifikasyon)
Süzme
S sinyalinin
Ses
i
li i odaklanması
d kl
Koklea cevabının düzenlenmesi
İşitme Yolları
Superior
Olivar
çekirdek
İşitme Yolları
z
Superior olivar kompleks: İki kulaktan gelen verilerin
ilk karşılaşma yeri – sesin yerinin belirlenmesi
z
z
Lateral superior olivar çekirdek: Yüksek frekanslarda,
genlik değişimleri
Medial superior olivar çekirdek: Düşük frekanslarda
zaman
a a gec
gecikmeleri
ee
İşitme Yolları
Elektrokokleaogram
Beyin sapı ve
kortikal işitsel
uyarılma
potansiyelleri
İşitme Yolları
Elektrokokleaogram
İşitme Korteksi
İşitme Korteksi
BİTTİ
Lisan ve İşitme
İ