TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI T.A.O. ÇEVRE POLİTİKASI Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ‘Sürdürülebilir bir kalkınma ancak sürdürülebilir bir çevre ile mümkün olabilir.’ ilkesi ışığında faaliyet ve işleyişinin çevresel boyutlarını belirleyerek, etkilerini minimum düzeye indirmeyi ve çevre ile ilgili olarak her alanda sürdürülebilir ve yenilikçi bir gelişim sağlamayı amaçlamaktadır. Kuruluşundan günümüze gelen tecrübe ve saygınlık doğrultusunda, çevreyi korumak ve doğal kaynakların sürekliliğinin sağlanmasına yönelik, çevresel performansını sürekli iyileştirmeyi hedefleyen Vakıfbank, ekonomik büyüme-çevre faktörleri arasındaki dengenin sağlanması için, sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında oluşturduğu Çevre Politikasının hayata geçirilmesi için aşağıdaki taahhütleri beyan etmektedir: Dünyadaki kaynakların sonsuz olmadığı bilinciyle, çevreyle ilgili tüm ulusal ve uluslararası yasal düzenleme ve şartlara uyum sağlamak için gerekli aksiyonları almak ve bunu bir zorunluluk olarak değil, geleceğe özenle korunmuş bir çevre bırakma sorumluluğu olarak özümsemek, Şube ve genel müdürlük birimlerinde kullanılan elektrik enerjisi, su, kâğıt ve doğalgaz gibi kaynakların tüketiminde tasarrufa gitmek ve bunun için teknolojik ve sistemsel altyapının oluşturulmasını sağlamak, Faaliyetleri sırasında oluşan kâğıt, plastik gibi zararlı atıkların oluşumunu mümkün olduğu kadar önleyip, geri dönüşümünü sağlamak ve bir geri dönüşüm eylem planı oluşturup uygulamak, Sürdürülebilir kalkınmanın temel taşlarından biri olan düşük karbon ekonomisine katma değer sağlamak için iş seyahatlerinde kullanılan taşıtlardan salınan hava gazı emisyonlarının azaltılması yönünde belirlenecek olan politika ve ulusal kalkınma programlarını desteklemek, Uluslararası finans kuruluşlarından başta enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik sağladığı fonların kullandırılması aşamasında ortaya çıkan dolaylı çevresel etkilerin kontrol altında tutulması amacıyla çevre dostu süreçlerin teşviki için yatırımcıyı bilgilendirici etütler düzenlemek, uzman bir kadro eşliğinde yatırımın başından sonuna kadar olan tüm aşamalarının takibini sağlamak, Vakıfbank bünyesinde, çevresel farkındalığı arttırmak ve çevre politikasının içselleştirilmesini temin etmek için sürdürülebilir çevre konusunda sürekli eğitimlerle ve kaynak ayırarak; tüm çalışanları, müşterileri ve hissedarlarıyla işbirliği içerisinde çevreye duyarlı bir kurum kültürü oluşturmak, İklim değişikliği ile mücadele için ilk önce karbon ayak izinin düşürülmesi ile ilgili çalışmaları tamamlayıp, Karbon Saydamlık Projesi (Carbon Disclosure Project-CDP) raporlamasını sunmak, Sürdürülebilirliği dünyanın yaşama ev sahipliği yapabilmesinin temeli olarak ele alan Vakıfbank, Küresel Raporlama İnisiyatifi (Global Reporting Initiative-GRI)’nin öngördüğü standartlar doğrultusunda sürdürülebilirlik raporunu kamuya açıklamak adına hazırlıklarına başlamak, Sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek ve global çevre duyarlılığını en üst düzeye taşımayı birincil görev olarak benimseyen Vakıfbank’ın oluşturmuş olduğu Çevre Politikasını, değişen dinamiklere göre sistematik bir şekilde düzenli olarak kontrol ve gözetiminin sağlanması için Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu altında izlemek, Vakıfbank, ICC Türkiye üyeliğinin yanı sıra, Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Programları (SEFF ler) Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasının (EBRD) sürdürülebilir enerji girişiminin bir parçasıdır. Çevresel Yönetim Sistemi Her geçen gün daha da küçülen dünya kaynaklarının sonsuz olmadığı, faaliyetlerinin çevresel etkilerinin sadece bölgesel olmayıp, global olduğu bilinciyle bir çevresel yönetim sisteminin hayata geçirilmesi için çalışmalara başlanmıştır. Çevresel Etki Tespiti Vakıfbank, faaliyetlerini gerçekleştirirken ihtiyaç duyduğu enerji, su, kağıt gibi kaynakların tüketim miktarları ve sera gazı emisyon ölçümlerine Karbon Saydamlık Projesi (CDP) raporlaması kapsamında yer verecektir. Faaliyet Planı Bankacılık faaliyetlerinin her kademesinde Çevresel Yönetim Sistemi’ni uygulamayı hedefleyen Vakıfbank, aynı zamanda çevreye yönelik strateji ve politikalarını çalışan, hissedar ve müşterilerinin bilgisine sunar. Hedef ve Amaçlar İklim değişikliği ile mücadele ve doğal kaynakların korunmasına destek vermek amacıyla, uygulanacak strateji ve politikalar, sera gazı emisyon miktarları ve azaltım teknikleri ile koyulan amaç ve hedeflerin Karbon Saydamlık Projesi (CDP) raporlaması ile kamuoyu ve yatırımcılara duyurulması planlanmaktadır. İç Denetleme Çevresel Yönetim Sistemi’nin banka içi uygulanabilirliği ve performansı yeni kurulacak olan Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu sorumluluğunda olacak ve düzenli aralıklarla kontroller sağlanarak gerekli önlemlerin alınması sağlanacaktır. İç Raporlama Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu, iç denetim sonucu elde edilen Çevresel Yönetim Sistemi’nin etkinliği ile ilgili verileri düzenli aralıklarla Kurumsal Yönetim Komitesi’ne bildirecektir. Sertifikalar Çevre Yönetim Sistemi’nin hazırlanmasının sonrasında, EMAS ve ISO 14001 gibi dış denetimlere tabi olmak için gerekli çalışmalara başlanacaktır. Çevresel Etki Değerlendirmesi Vakıfbank, enerji ve enerji verimliliği ile ilgili yatırım projelerinin finansmanında, öncelikle hazırlanması zorunlu olan Çevresel Etki Değerlendirme raporunu talep etmekte ve kredi kullandırımına uygun olup olmadığı hususunda, proje analiz ve proje değerlendirme ekipleri tarafından incelenerek, fizibilite raporları oluşturulmaktadır. Çevresel Sosyal Etkilerin Değerlendirilmesi (ÇSED); Vakıfbank tarafından sağlanan yatırım projelerine finansman sağlamaya yönelik bir projenin etki alanındaki potansiyel çevresel risklerini ve etkilerini değerlendirerek proje alternatiflerini inceleyip; olumsuz çevresel etkileri önleyerek pozitif etkileri arttırmak amacıyla kurulmuş bir mekanizmadır. Proje seçimini, alanını, planlamasını ve uygulaması yöntemlerini tanımlamakta ve proje uygulaması boyunca olumsuz çevresel etkileri yönetme sürecini kapsamaktadır. ÇSED’in genel amaçları ise; projenin çevresel ve sosyal riskleri ile etkilerini değerlendirmek, çalışanlar, etkilenen toplumlar ve çevre açısından riskleri ve etkileri öngörmek ve bunlardan kaçınmak için bir azaltma hiyerarşisi benimsemek olarak sayılabilir. Çevresel sorumluluklar öncelikle proje işletmecilerine ve dolaylı olarak da proje sponsorları ve kredi verenlere yüklenmektedir. İleride çevresel konularda getirilecek olan kısıtlamalar da dâhil olmak üzere projenin çevre koşul ve yasaları ile uyumlu olması ve söz konusu koşul ve yasa hükümlerini yerine getiriyor olması finansman imkânının kullandırıma hazır duruma getirilmesinden önce özel şart olması, kredi borçlusunun bu konular üzerinde odaklandığını ve yürürlükteki bütün yönetmelikler ve tavsiye edilen uygulamalara uyduğu konusunda beyanları, garantileri ve sözleşme taahhütlerini içermesi önem taşımaktadır. Değerlendirme süreci, durum itibari ile çevresel ve sosyal etki ve boyutlarını, proje içeriğine (sektörüne, ürün çeşitliliğine, kullanılacak teknolojiye), yatırımın alanının bulunduğu bölgenin ekosistem yapısına, doğal kaynaklara etkisine, yerleşim alanlarına mesafesine, hassas ve koruma altına alınmış alanlara yakınlığına; yatırım sahibinin bu konuları yönetme konusunda sahip olduğu bilgi ve ilgiye bağlı olarak değişebilmektedir. Proje analiz ekibinde yer alan sorumlu personel Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından verilen Enerji Yöneticisi Belgesi ve Enerji Verimliliği Projeleri için İş Planı ve Finansman Planı Eğitimi sertifikası ile yetkilendirilmiştir. Ayrıca, proje ekibine mensup her çalışanın bu donanıma sahip olabilmesi için gereken hassasiyet gösterilmekte banka içi ve dışı eğitim ve sertifika programları ile çalışanlara destek olmaya devam edilecektir. Tedarikçi Denetimi Müşterilerine hizmet ve ürünlerin temininde, çevresel risklerin bilincinde olan ve çevreye daha duyarlı tedarikçilerde çalışmaya özen gösterecektir. Sürdürülebilir Ürün ve Hizmetler Kuruluşundan bu yana çevre bankacılığında öncü konumda bulunan VakıfBank, işletmelerin her türlü faaliyetlerinde çevresel performansının kontrol edilmesi ve geliştirilmesi oluşumuna yönelik sistematik bir bilince sahiptir. Buna yönelik olarak, kendi bünyesinde özel olarak geliştirdiği çevre bankacılığı faaliyetleri adı altında çevrenin korunmasına yönelik olarak inovatif ürünler sunmaktadır. Bu ürünler; enerji tasarruflu teknoloji ürünlerine yatırım yaparak işletme giderlerinden tasarruf edilmesine yönelik Çevreci Teknoloji Paketi ve doğaya daha az karbondioksit salınımı yapan, düşük yakıt tüketimli araçları kredilendirme imkânı veren Çevreci Araç Kredileridir. Enerji ve su tasarrufu sağlamaya yönelik uygun vade ve koşullarda finansman imkânı sağlayan diğer bir paket Çevreci Yalıtım ve Tasarruf Paketi ile Çevreci KOBİ Kredileri ve Çevreci Turizm Kredileri ürünlerini geliştirerek işletmeleri çevre bilincini arttırıcı yatırımlara yönlendirmektedir. Çevre Bankacılığı kapsamında, yenilenebilir enerji teknolojilerine yapılacak yatırım projelerine, uygun vade ve koşullarda proje finansman desteği sağlayarak; güneş, hidroelektrik, jeotermal, ve biyolojik prosesler gibi sürekli kendini yenileyen çevre dostu alternatif enerji kaynaklarına yapılacak yatırımları, firmanın ihtiyaçları doğrultusunda finanse etme imkanı sunulmaktadır. Ayrıca, sera gazı emisyonunun önlenmesi, fosil yakıtların kullanımının azaltılması ve enerji maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla uluslararası kuruluşlardan uygun maliyetli fonlar elde edilmektedir. 2010 yılında, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) temin edilen TurSEFF I (Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansmanı) Kredisi ile Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji yatırımları toplam tutarının %100’üne kadar finanse edilmiştir. TurSEFF Kredisi ile enerji verimliliği kapsamındaki projelerde göstermiş olduğu başarılarının devamı niteliğinde 2013 yılında Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın finanse ettiği ve Avrupa Yatırım Bankası (EIB)’nın eş finansman mekanizmasıyla dâhil olduğu TurSEFF II Kredisi hizmete sunulmuştur. TurSEFF Kredilerinde Banka; EBRD tarafından verilen “Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Mükemmellik ödülü” 2010 Yılında TurSEFF projesinde programın devam ettiği 14 ülke içinde en kısa sürede ilk krediyi kullandıran banka, EBRD'nin fotovoltaik sektörüne ilk kredisini kullandıran banka, Enerji performans garantili kontrat sistemi (EPC) finansmanı örneğini gerçekleştiren ve Enerji Bakanlığı tarafından ödüllendirilen LED aydınlatma projesi finansmanını sağlayan banka, 2013 TurSEFF II projesinde ilk krediyi kullandıran banka unvanlarını almıştır. 2011 yılında, Seküritizasyon kredisi çerçevesinde orta ölçekli yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanı için EBRD ile MidSEFF - Orta Ölçekli Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Projesi bağlamında kaynak temin edilmiştir. Yine aynı alandaki yatırımları desteklemek amacıyla EIB ile İklim Değişikliği Projesi (Climate Change) kapsamında finansman sağlanması için anlaşmaya varılmıştır. Bu projeler kapsamında fonlanacak projelerin; Yenilenebilir kaynaklardan enerji üretilmesi, Endüstriyel firmaların enerji verimliliğinin arttırılması, Endüstriyel atıklardan enerji üretilmesi konularında katkı sağlaması öngörülmüştür. 2011 yılında temin edilen kaynak kapsamında finanse edilen ve henüz sonuçlanmamış projelerin takibi halen devam etmektedir. 2012 yılında, EBRD kaynaklı diğer bir kredi olan “TurAFF – Türkiye Tarım İşletmeciliği KOBİ Finansman Aracı Programı” kapsamında kalkınmada öncelikli bölgelerde tarım ve tarım ürünleri ile ilgili sektörlerde faaliyet gösteren mikro, küçük ve orta ölçekli firmaların finansmanında kullanılmak üzere yeni bir kredi temin edilmiştir. Hem işletme hem de yatırım kredisi şeklinde kullandırılabilen kaynak ile tarımsal ve hayvansal üretime girdi sağlayan, tarımsal ve hayvansal üretim yapan, birincil ve ikincil gıda ve içecek işleyen, gıda ve içecek sektörü ile ilgili paketleme, dağıtım ve toptan/perakende ticaret işi ile uğraşanların desteklenmesi amaçlanmıştır. 2013 yılında, Dünya Bankası ile KOBİ’lerde Enerji Verimliliği projesi kapsamında her birine eşit olmak üzere üç kamu bankasına kaynak temin edilmiş olup krediye ek olarak Global Environmental Facility (GEF)’den Enerji Verimliliği projesine eğitim ve teknik destek amacıyla Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile üç banka arasında paylaştırılacak olan hibe tahsis edilecektir. Söz konusu hibenin %50’si teknik danışmanlık için geri kalan kısmı ise Enerji Hizmet Şirketlerinin gerçekleştireceği projelerin teminatlandırılması amacıyla kullandırılacaktır. Çevresel Etkinlikler Vakıfbank genelinde enerji verimliliği ve çevrenin korunmasına yönelik yapılan çalışmalar: Doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla geri dönüşüm kapsamında atık kâğıtlar bir yerde toplanarak atık merkezlerine iletilmektedir. E-fatura ile kâğıt tasarrufu sağlanmaktadır. Şubeler üzerindeki operasyonel yüklerin azaltılması ve maliyetlerin düşürülmesi amacıyla “ATM’lerde Elektronik Journal Uygulaması” projesi devreye alınmıştır. Bu uygulama ile ATM’lerin iç sistemlerinde kâğıt kullanımı tamamen kaldırılmış, çok büyük oranda iş gücü ve tasarruf kazanımı sağlanmıştır. Ayrıca pay sahipleri ile ilişkiler kapsamında tüm çalışmalarda elektronik haberleşme olanakları ve Vakıfbank web sitesinin kullanılmasına özen gösterilmektedir. Banka içi ve dışı haberleşmenin sağlandığı dokümantasyon sürecinde kâğıt tüketiminin azaltılması için Elektronik Takip Sistemi (ETS) geliştirilmiş ve ilk iki ay içerisinde kâğıt kullanımını ortadan kaldıran bu sistem üzerinden toplam 476.000 adet yazışma yapılarak 220.000 TL tasarruf edilmiştir. Ayrıca, 34 adet ağacın kesilmesinin önüne geçilerek, 2 ton kâğıt 77,6 ton su tasarrufu sağlanmıştır.