GEBELİKTE AŞILANMA • Aşılama annenin, fetusun ve yenidoğanın önlenebilir morbidite ve mortalitesinin azaltılmasında önemli bir etkendir • Aşılama ile annenin ve dolayısıyla fetusun sağlığı korunurken geçen pasif antikorlar sayesinde yenidoğanın ilk altı ayında enfeksiyonlardan korunması sağlanır • Gebelikte inaktif (ölü) virüs ya da bakteri ve toksoid kullanılarak yapılan aşılamalarda herhangi bir risk izlenmemiştir • Emzirme döneminde aşılama yapılmasının herhangi bir sakıncası yoktur • Aşılamaya genellikle 2. trimesterde başlanır • Canlı virüs aşıları gebelikte yapılmaz AŞILAMADA AMAÇ • Gebelik esnasında fetusta konjenital malformasyon • Büyüme geriliği, ölü doğum ve nörolojik arazlara sebep olan enfeksiyonlardan korumak • Erken doğum eylemini azaltmak • Gebelik esnasında daha şiddetli seyreden hastalıklardan anneyi korumak (influenza, hepatit B v.b) • Yenidoğan enfeksiyonlarını azaltmak şeklinde sıralanabilir HEPATİT B • Hamilelikte Hepatit B aşısı yapılır mı? Hepatit B aşısı canlı virüs içeren bir aşı değildir, virüse ait canlı olmayan bazı antijenleri içeren bir aşıdır • Bu nedenle hamilelerde uygulanmasının anne veya bebek açısından bir sakıncası yoktur • Hepatit B aşısı "HBsAg antijeni" içerir, bu antijen non-enfeksiyöz özelliktedir yani anne ve bebekte hepatit hastalığı oluşumuna neden olamaz HEPATİT B • Taşıyıcı annelerin bebeklerine doğum sırasında hastalık bulaşabilir bu yüzden hepatit B taşıyıcı annelerin bebeklerine doğar doğmaz ilk 12 saatte hepatit B aşısı ve immunglobulini uygulanmalıdır • Eşi hepatit B taşıyıcı olan gebeler o zamana kadar aşı yaptırmamışsa gebelikte muhakkak aşılanmalıdır HEPATİT B • Eşinde hepatit B olanlar. Bu kadınların eşlerinden hastalığı alma riskleri yüksek olduğu için aşı ile korunma planlanmalıdır • Yakın zamanda uyuşturucu kullanımı olan anne adaylarında da hepatit B alma ihtimali yüksek olduğu için aşılama planlanmalıdır. • Gebelikten önceki 6 ay içerisinde birden fazla cinsel partneri olan kadınlar HEPATİT B • Bu gibi durumlarda ilgili hamilelere Hepatit B aşısı uygulanmalıdır İNFLUENZA (GRİP) AŞISI • İnfluenza aşısı her yıl oluşan antijene göre hazırlanan ölü virus aşısıdır • Gebelikte kullanımında herhangi bir olumsuz etki bildirilmemiştir • Emzirme döneminde de güvenle yapılabilir • Gebeliğin 2. ve 3. trimesterini influenza mevsiminde geçirecek olan tüm gebelere influenza aşısı yapılmalıdır TETANOZ AŞISI • Tetanoz aşısı canlı mikroorganizma içermediğinden dolayı gebelikte güvenle yapılabilecek bir aşıdır • Difteri tetanoz aşısı inaktif tetanoz ve difteri toksinlerinden pürifiye edilerek hazırlanmış bir toksoid aşıdır • Daha önce tetanoz aşısı hiç yapılmamış veya aşı yapılmasının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmiş olan gebelere tetanoz aşısı yapılması önerilir TETANOZ AŞISI • Hamilelikte yapılmasının nedeni bebeği yenidoğan tetanozundan korumaktır • Tetanoz aşısı gebelikte her dönemde yapılabilir fakat sıklıkla 3. ayın bitiminden sonra yapılması tercih edilir • Eğer daha önce tetanoz aşıları tam olarak yapılmışsa ve son aşılamanın üzerinden 10 yıldan az süre geçmişse gebelik sırasında yapılması gerekmez TETANOZ AŞISI • Daha önce aşılamalar tam yapılmamışsa veya son aşının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmişse gebelikte (genellikle 5. ve 6. aylarda) 1 ay arayla toplam iki kere aşı yapılır • İkinci aşıdan 6 ay sonra bir doz daha aşı anneye yapılır • Bazı uygulamalarda bu aşıdan 1 yıl sonra bir doz daha, ve 1 yıl sonra bir doz daha yapılarak toplam 5 doza tamamlanmaktadır HAMİLELİKTE DİFTERİ-TETANOZBOĞMACA (DTB) AŞISI YAPILABİLİR Mİ • Difteri tetanoz boğmaca aşısında bulunan boğmaca aşısı da aynen tetanoz ve difteri gibi toksoid olarak üretilmiştir (pertussis toksini) yani canlı bakteri içermez • Bu nedenle hamilelerde uygulanmasında bir sakınca yoktur ancak rutinde uygulanamaz • Sadece boğmaca enfeksiyonu riskinin arttığı durumlarda yapılması önerilir HAMİLELİKTE DİFTERİ-TETANOZBOĞMACA (DTB) AŞISI YAPILABİLİR Mİ • Primer aşılama 3 doz olarak yapılır • (ilk 2 doz birer ay ara ile, ikinci dozdan 6 ila 12 ay sonra da üçüncü doz olmak üzere ) KUDUZ AŞISI • Gebelikte şüpheli hayvanlarla temas durumunda kuduz aşısı ve immunglobulin yapılmalıdır • Kuduz aşısı canlı aşı değildir, inaktif aşı grubundandır • Araştırmalar çoğunlukla kuduz aşısının gebelik ve bebek üzerinde olumsuz etkilerinin olmadığını göstermiştir MENİNGOKOK AŞISI • Meningokok aşısı gebelerde meningokokal menenjit salgınlarında önerilir (1 doz) • Annede olusan antikorlar plasenta yoluyla geçerek yenidoğanda ilk birkaç ay % 50’ye yakın koruma sağlar • Anne ve fetusta aşının herhangi bir yan etkisi gösterilmemistir GEBELİKTE YAPILABİLECEK AŞILAR • •Tetanos difteri (Td) aşısı •Influenza(grip ) aşısı •Hepatit B(sarılık ) aşısı •Meningokok aşısı •Kuduz aşısı GEBELİKTE YAPILMAMASI GEREKEN AŞILAR • •Kızamık •Kızamıkçık •Kabakulak •Suçiçegi •BCG SADECE GEREKTİĞİNDE YAPILMASI ÖNERİLEN AŞILAR • •Boğmaca •Pnömokok •Kolera •Sarı humma •Hepatit A •Polio EMZİRME VE AŞILAMA • Inaktive veya canlı aşıların hiçbirinin emzirmekte olan anne veya bebegin üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi yoktur ÖZET • • Hamilelik öncesinde bağışıklık yok ise kızamıkçık ve suçiçeği aşısı yapılmalı ve en az bir ay gebe kalınmamalıdır • Aşı hem anne hem de bebek için en önemli koruyucu sağlık hizmeti olduğundan gerektiğinde uygulamaktan kaçınılmamalıdır • Tetanos-difteri aşısı rutin olarak, influenza ve hepatit B aşısı riskli gebelikte uygulanan güvenilir aşılardır. Hepatit B aşısı endikasyonu olan gebelerde mutlaka uygulanmalıdır • Gebeliğin 2. ve 3. trimesterini influenza mevsiminde geçirecek olan tüm gebelere influenza aşısı yapılmalıdır ÖZET • • Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçegi aşıları fetus üzerine potansiyel toksik etkilerinden dolayı gebelerde kullanılmamalıdır • Gebelikte sadece tarama yapılmakla kalınmamalı, antijenleri negatif olan kadınlara bir kez daha gebe kalabilecekleri düşünülerek emzirme döneminde rubella ve varicella aşıları yapılmalıdır • Aşılar zorunlu haller dışında 2. ve 3. trimesterde uygulanmalıdır • Lohusalıkta aşılamanın sakıncası yoktur