Sorularlarisale.com "Bunun en büyük sebebi, istibdattan sonra, mürşid-i umumî üç büyük şubenin ki,.." Devamıyla izah eder misiniz? "Hem de gördüm ki, medeniyet-i hakikiyeyi teşkil eyleyen İslâmiyet, maddî cihetinde medeniyet-i hâzıradan geri kalmış; güya İslâmiyet sûi ahlâkımızdan darılmış, mâzi tarafına dönüp gidiyor. Zaman-ı Saadete bizi şikâyet edecektir. Bunun en büyük sebebi, istibdattan sonra, mürşid-i umumî üç büyük şubenin ki, “Cümlenin maksudu bir amma rivayet muhtelif,” veyahut َﻙَﺫ ٰﻟﻰِﺍ ٌّﻞُﻛَﻭ ٌﺪِﺍﺣَﻭ َﻚُﻨْﺴُﺣَﻭ ﻰّٰﺘَﺷ َﻨﺎُﺍﺗَﺎﺭَﺒِﻋ olan mâsadakı beytinin ُﺍﻟْﺠَﻤَﺎﻝِ ﻳُﺸِﻴﺮehl-i medrese ve ehl-i mektep ve eh-i tekkenin, tebayün ü efkâr ve tehâlüf-ü meşâribidir."(1) İslam aleminin maddi bakımdan geri kalmasının en büyük sebeplerinden birisi, her türlü istibdadın içimizde gelişip büyümesidir. Bu paragrafta vurgulanan ikinci bir büyük sebep de, din ilimlerinin okutulduğu medrese, fen ilimlerinin talim edildiği mektep, manevi ve kalbi duyguların terbiye edildiği tekkelerin birbirlerine muhalif olup, birbirlerini düşman gibi telakki etmeleridir. Müslümanları maddi ve manevi eğitip geliştirecek bu üç kurum, birbirisini inkar edip bir çekişme ve çatışma içine girerse, bu Müslüman aleminin büyük bir gerileme ve düşüşüne sebeptir deniliyor. Halbuki bu üç kurum arasında bir zıtlık bir tenakuz bulunmuyor; zıtlık ve tenakuz cehalet ve taassuptan çıkıyor. (1) bk. Divan-ı Harb-i Örfi, Hürriyete Hitap. page 1 / 1 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)