uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Temmuz 2010
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2010 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
1
-2010 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
5
-2010 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010 Mayıs )
3
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Mayıs)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2009-2010
Mayıs)
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Mayıs)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Mayıs )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Mayıs)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Mayıs)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20092010 Mayıs)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı (1954-2010 Mayıs)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009 – 2010 Mayıs)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2005 2010 Mayıs)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1
2010 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Mayıs ayında 303 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
442
508
541
768
303
272
336
317
566
118
263
309
295
434
127
Giriş
264
310
296
436
131
Çıkış
-1
-1
-1
-2
-4
Diğer Sermaye*
9
27
22
132
-9
Gayrimenkul (Net)
170
172
224
202
185
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 Mayıs
ayında 131 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 36 milyon doları
imalat sanayinden gelmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2010 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Şubat
1
0
55
18
1
1
1
1
0
1
13
17
40
28
0
4
52
32
1
17
264
Mart
0
0
2
156
4
2
11
0
4
1
134
18
61
28
0
7
30
6
0
2
310
6
0
1
93
3
5
13
4
0
6
62
19
69
24
0
48
17
9
0
10
296
Nisan
3
0
17
33
8
1
1
1
0
1
21
311
16
12
1
5
18
12
0
8
436
Mayıs
4
0
2
36
12
2
3
1
3
1
14
18
11
17
0
1
31
9
0
2
131
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
131 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 86 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım G irişlerinin Ülkelere Göre Dağılım ı -20 10 Aylık
(M ilyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şu bat
169
7
17
72
8
4
61
3
0
4
54
0
34
33
32
1
1
0
264
258
12
135
17
36
2
56
12
0
21
0
0
19
12
7
2
7
1
310
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Mart
248
18
49
17
69
2
93
8
0
8
0
0
32
22
13
4
10
0
296
Nisan
396
16
19
12
6
2
341
21
0
6
0
0
13
12
11
1
1
0
436
Mayıs
86
13
16
14
12
3
28
4
0
16
0
0
25
19
19
0
6
0
131
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 2.562
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılının ilk beş
ayında toplam 1.437 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Mayıs)
(Milyon $)
Ocak-Mayıs
2009
%Değişim
2010
3.861
2.562
-33,6
3.245
1.609
-50,4
2.916
1.428
-51,0
Giriş
2.917
1.437
-50,7
Çıkış
-1
-9
--
329
181
-45,0
616
953
54,7
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde 1.437 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 383 milyon doları elektrik, gaz ve su sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım G irişle rinin Sektörlere Göre Dağılımı (2009-2010/Mayıs)
(M ilyon $)
Ocak-Mayıs
Sektörler
2009
21
1
41
661
88
32
29
132
31
50
299
1.358
57
199
5
66
232
249
4
23
2.917
T arım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
M adencilik ve T aşocakçılığı
İmalat S anayii
G ıda Ürünleri ve İçecek İm alatı
T ekstil Ü rünleri İm alatı
Kim yas al Madde ve Ür ünlerin İm alatı
B .Y.S. Makine ve T eçhizat İm alatı
E lektrikli Optik Aletler İm alatı
M otorlu Kara Taşıtı , Röm ork ve Y ar ı-Römork İm alatı
D iğer İmalat
Elektrik, G az ve Su
İnşaat
T optan ve Perakende T icaret,
O teller ve Lokantalar
U laş tırma, H aberleşme ve D epolama Hizmetleri
M ali Aracı Kuruluş ların F aaliyetleri
G ayrim enkul K iralama ve İş F aaliyetleri
S ağlık İşleri ve S os yal H izm etler
D iğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel H izmet F aaliyetleri
Toplam
2010
14
0
77
336
28
11
29
7
7
10
244
383
197
109
1
65
148
68
1
38
1.437
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde nakit sermaye girişinin %80,5’i AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
T ab lo 6- U lu s lararas ı D oğru d an Y atırım G irişle rin in Ülk elere G öre D ağılım ı -( 2009-2010/M ayıs)
( M ily o n $ )
O ca k-M ay ıs
Ül kel er
20 09
A B Ü lk eleri
A lm an ya
F r an sa
H o lla nd a
İ ng iltere
İ ta lya
D iğer A B Ülkeler i
D iğer Av r up a Ü lkeleri ( AB Har iç)
A frik a Ü lk eleri
A .B .D .
K anad a
O rta - Gü n ey A m erik a v e K arayip ler
A sya
Y akın v e O rta D o ğu Ü lkeleri
K ö rfez Ü lkeleri
D iğ er Ya kın ve O rta d o ğu Ülkeler i
D iğer A sya Ü lkeler i
D iğer Ü lk eler
T o pla m
2 010
2 .4 80
1 36
5 24
1 35
99
2 14
1 .3 72
58
0
1 29
0
3
2 35
1 38
41
57
97
12
2 .9 17
1.157
66
236
132
131
13
579
48
0
55
54
0
123
98
82
8
25
0
1.437
Geçici V eriler, K ay nak : T.C. Merk ez Bank ası
4
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Mayıs ayında 176 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 24 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010(Ocak-Mayıs)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
184
175
189
168
181
234
206
213
179
207
196
206
2.338
44
46
57
44
49
56
47
46
45
49
39
63
585
Şube
Toplam
8
3
2
1
7
9
5
4
4
1
12
8
64
Yeni
İştirak
201
199
251
204
171
-------1.026
236
224
248
213
237
299
258
263
228
257
247
275
2.985
46
46
42
35
24
-------193
Şube
Toplam
6
7
9
6
5
-------33
253
252
302
245
200
-------1.252
7,2
12,5
21,8
15,0
-15,6
---------
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2010 yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Mayıs ayı sonu itibariyle 1.059 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 193 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009 - 2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mayıs
2009
% Değişim
2010
Yeni
897
1.026
14,4
İştirak
240
193
-19,6
Şube
21
33
57,1
1.158
1.252
8,1
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
5
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde; 1.252 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri ve içecek imalatı birinci sırada yer alırken, bunu
kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile makine ve teçhizat imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 95 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
19 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 18 adedi imalat sanayinde, 16 adedi elektrik, gaz
ve su sektörü ile sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Mayıs)
( Şirket Sa yısı)
2009
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Mayıs)
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
>500.000$
Toplam
30
33
174
24
6
19
9
9
107
76
124
473
82
139
9
292
110
21
26
129
15
6
13
7
5
83
29
125
323
60
92
2
130
42
3
8
40
3
1
3
4
3
26
4
23
82
15
21
3
18
7
6
4
41
7
5
4
4
1
20
23
30
55
17
16
4
36
10
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
9
17
70
15
3
8
6
0
38
17
45
215
43
77
1
120
47
4
7
55
14
2
9
3
0
27
13
48
157
23
42
1
48
15
3
0
21
0
1
4
0
0
16
2
4
23
5
6
0
11
8
2
4
18
2
0
6
0
2
8
16
12
19
3
9
0
8
4
18
28
164
31
6
27
9
2
89
48
109
414
74
134
2
187
74
1.542
979
224
242
2.987
661
413
83
95
1.252
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Mayıs döneminde kurulan 1.252 adet uluslararası sermayeli şirketin, 517
adedi AB ülkeleri, 311 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 206 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri
ortaklı şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
792
283
81
115
313
215
16
14
93
79
14
10
281
66
39
80
96
104
17
1.542
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Mayıs)
200.000$>500.000$
500.000$
424
161
36
60
167
143
16
13
31
22
9
5
258
65
48
78
67
83
6
979
82
32
10
12
28
41
5
0
14
8
6
0
52
23
9
8
12
29
1
224
125
37
19
18
51
32
2
0
10
7
3
2
48
14
10
7
17
23
0
242
Toplam
<50.000$
1.423
513
146
205
559
431
39
27
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
24
2.987
285
92
36
38
119
109
17
6
35
31
4
3
144
26
13
59
46
53
9
661
50.000$ 200.000$
152
55
20
25
52
76
14
4
12
9
3
1
115
24
24
40
27
38
1
413
200.000$500.000$
>500.000$
33
10
4
3
16
9
1
47
15
4
7
21
12
1
2
2
6
5
1
0
22
1
3
8
10
6
1
95
1
30
5
3
10
12
6
1
83
Toplam
517
172
64
73
208
206
33
10
55
47
8
5
311
56
43
117
95
103
12
1.252
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Mayıs ayı sonu itibariyle 20.280 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 4.644 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 24.924 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T ab lo 1 1 - Y ıl la r İ tib a riy l e K u ru l u ş T ü rleri n e G ö re U lu sla ra ra sı S erm ay el i Ş i rk etl erin S a y ı sı
( Ş ir ke t S ay ısı)
Yıl
Y en i
İş tira k
Şube
T opl am
1 9 54 -20 0 4 ( B iriki m l i )
6.40 8
1 49 1
29 3
8 .1 92
2 0 05
2 0 06
2 0 07
2.04 0
2.38 7
2.82 3
459
625
644
52
63
63
2 .5 51
3 .0 75
3 .5 30
2 0 08
2 0 09
2.62 3
647
67
3 .3 37
2.33 8
58 5
64
2 .987
1.02 6
19 3
33
1 .252
1 9.64 5
4 .6 4 4
63 5
2 4 .9 24
2 0 10 /M a yı s
G en el To p l a m
Ge ç ic i V e riler , K ay na k : Ha z ine Mü ste şarlığ ı
7
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
24.924 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri içecek imalatı ile tekstil
ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mayıs
Sektörler
2009
24
29
161
22
3
16
12
9
99
42
105
351
78
111
9
191
57
1.158
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2010/Mayıs)
2010
18
28
164
31
6
27
9
1
90
48
109
414
74
134
2
187
74
1.252
Genel Toplam
387
508
4.294
456
452
480
351
242
2.313
512
2.314
7.454
1.741
2.157
297
3.971
1.289
24.924
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
24.924 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.358 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.233 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.251 adet) ve Hollanda (1.833 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Mayıs
(1954-2010/Mayıs)
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
565
203
48
90
224
168
27
46
37
9
8
243
63
44
63
73
90
16
7
67
11
1.158
517
172
63
73
209
206
43
55
47
8
5
311
56
43
117
95
103
16
5
82
12
1.252
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
13.358
4.233
1.833
2.251
5.041
3.284
447
1.237
1.068
169
133
4.434
786
717
1.295
1.636
1.738
389
165
1.184
293
24.924
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
24.924 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 13.578 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.077 adet),
Ankara (1.678 adet) ve İzmir (1.473 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
T ablo 14- U lus lararas ı Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre D ağılımı (İ lk 10 İl)
Şirket Sa yısı
(1954-2010/M ay ıs)
İl
İSTA NB U L
13 .578
A N TA LY A
3 .077
A N KA R A
1 .678
İZMİR
1 .473
M UĞ LA
1 .373
B U RSA
494
A Y DIN
427
M ERSİN
418
K O CA ELİ
A D AN A
295
182
D iğe r İller
1 .929
T oplam
24.924
Geçici Veriler, Kay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 13.578 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.822 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.453 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.020 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
100
183
2.453
220
294
319
204
97
1.319
285
820
4.822
570
1.280
253
2.020
792
75
22
191
27
6
16
3
-139
20
597
438
564
299
8
721
142
23
106
241
19
9
13
33
11
156
118
196
460
72
76
8
259
99
54
49
370
58
25
33
35
15
204
33
103
464
75
95
9
156
65
18
8
54
5
5
1
1
-42
1
201
105
280
164
7
488
47
13.578
3.077
1.678
1.473
1.373
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri 2
2010 Mayıs ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 11 adet
proje kapsamında yaklaşık 947 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2010 yılının ilk beş aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 77 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 2 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz konusu
yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (2 milyar ABD Doları) %11,3’ü
uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
16
16
13
21
11
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
538,7
110,4
251,1
947,1
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
237,0
811,2
168,0
376,2
1.448,0
6,4
0,2
44,4
18,3
0,9
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
77 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 60 adedi imalat, 3 adedi madencilik ve taşocakçılığı, 14
adedi ise hizmetler sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
Ocak-Mayıs
2005
2006
2007
2008
10.031
20.185
22.047
18.269
7.955
3.861
2.562
8.190
17.263
19.121
15.332
6.135
3.245
1.609
8.134
16.982
18.394
14.698
5.988
2.916
1.428
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
6.070
2.917
1.437
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
-1
-9
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
147
329
181
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.820
616
953
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
2009
2009
2010
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
2006
2007
2008
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
2009
42
1
213
1.713
214
78
339
223
58
233
568
1.727
332
404
48
382
497
561
101
49
6.070
Ocak-Mayıs
2009
21
1
41
661
88
32
29
132
31
50
299
1.358
57
199
5
66
232
249
4
23
2.917
2010
14
0
77
336
28
11
29
7
7
10
244
383
197
109
1
65
148
68
1
38
1.437
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
2005
2006
2007
2008
2009
Ocak-Mayıs
2009
2010
AB Ülkeleri
5.006
14.489
12.601
11.051
4.805
2.480
1.157
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
485
617
840
346
284
2.233
308
1
254
52
19
619
306
167
78
313
12
6.070
136
524
135
99
214
1.372
58
0
129
0
3
235
138
41
57
97
12
2.917
66
236
132
131
13
579
48
0
55
54
0
123
98
82
8
25
0
1.437
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
15
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010 (Ocak-Mayıs)
Yeni
İştirak
Şube
47
59
288
35
13
27
18
16
179
97
230
757
124
209
13
388
126
2.338
13
10
86
13
5
12
6
1
49
32
67
154
48
49
5
80
41
585
0
2
10
1
0
0
0
1
8
3
5
22
2
10
0
8
2
64
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
2.987
16
21
134
23
6
19
9
0
77
30
86
347
65
103
2
156
66
1.026
2
6
23
6
0
8
0
1
8
18
17
59
9
22
0
29
8
193
0
1
7
2
0
0
0
0
5
0
6
8
0
9
0
2
0
33
Toplam
18
28
164
31
6
27
9
2
89
48
109
414
74
134
2
187
74
1.252
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2004
Ocak-Mayıs
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010
19542010/Mayıs
Toplam
131
138
1.937
218
242
232
145
141
959
89
338
3.048
710
691
121
658
331
34
50
400
39
66
37
27
21
210
9
312
708
162
222
19
487
148
42
48
441
43
50
39
54
17
238
42
404
752
194
266
48
660
178
49
82
497
38
49
58
46
23
283
75
477
808
207
284
43
828
180
53
91
471
38
21
48
46
21
297
117
372
791
220
292
46
675
209
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
24
29
161
22
3
16
12
9
99
42
105
351
78
111
9
191
57
18
28
164
31
6
27
9
1
90
48
109
414
74
134
2
187
74
387
508
4.294
456
452
480
351
242
2.313
512
2.314
7.454
1.741
2.157
297
3.971
1.289
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.987
1.158
1.252
24.924
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.423
513
146
205
559
431
66
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
43
21
175
24
2.987
Ocak-Mayıs
2009
2010
565
203
48
90
224
168
27
46
37
9
8
243
63
44
63
73
90
16
7
67
11
1.158
517
172
63
73
209
206
43
55
47
8
5
311
56
43
117
95
103
16
5
82
12
1.252
19542010/Mayıs
Toplam
13.358
4.233
1.833
2.251
5.041
3.284
447
1.237
1.068
169
133
4.434
786
717
1.295
1.636
1.738
389
165
1.184
293
24.924
Temmuz 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Mayıs)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2010
(Ocak-Mayıs)
2009
199
145
198
211
183
77
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
2.005,4
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.653,2
3.040,4
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
11,3
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19