2 Bu yıl ilk dört ay içinde yapılan ihracat, geçen yıl aynı

M. Meclisi
B : 84
Bu yıl ilk dört ay içinde yapılan ihracat,
geçen yıl aynı dönemde yapılan ihracattan % 54
civarında bir fazlalık göstermektedir. 1973 yılı­
nın ilk dört ayındaki artış oranı ise ancak % 33
idi. Bizleri asıl sevindiren ve güven veren husus
ise, sanayi mamulleri ihracatındaki artışın yük­
sek"" düzeyde devam etmekte oluşudur. Meselâ,
ilk üç ay içinde sanayi mamulleri ihracatında­
ki artış, % 8*1'i aşmış bulunmaktadır.
İhracatımızın geliştirilmesi ve döviz gelir­
lerimizin artırılması için gerekli bütün tedbir­
ler alınmaktadır. Bu cümleden olmak üzere,
olumlu ve geliştirici etkisi olan teşvik tedbirle­
rinin uygulanmasına devam, edilecektir.
Uluslararası ilişkilerdeki gelişmeler ve pet­
rol meselesinin ortaya çıkardığı gerçekler, Tür­
kiye'nin dış iktisadî münasebetler politikasının
ve dış ödemeler dengesine ilişkin kararların cid­
dî ve köklü bir şekilde gözden geçirilmesini ge­
rektirmektedir.
Bu sebeple, ihracatımızın değişik pazarlara
yöneltilmesini sağlamak için, başta komşu ülke­
ler olmak üzere Orta Doğu, Afrika ve Asya ül­
keleri ile ticarî ve iktisadî ilişkilerin geliştiril­
mesinin, ülkemiz çıkarları yönünden olumlu ne­
ticeler vereceği görüşündeyiz.
İthalâtımızın da, ülke ihtiyaçlarını zamanın­
da ve yeterince karşılayıcı şekilde yürütüldü­
ğünü belirtmek isterim. İthalât programlarının
hazırlanmasında yerli üretimin korunmasına
özel bir dikkat sarfedilmekte; fakat ekonomi­
nin ve sanayinin gerek duyduğu yatırım ve ham­
maddelerin tamamen karşılanması gözönünde
bulundurulmaktadır.
Dış ticaret açığının gittikçe artması, bir endi­
şe olarak müteaddit defalar belirtilmiştir. Dış
ticaret açığını, ithalâtı kısmak suretiyle der­
hal kapatmak mümkün görülmekte ise de; böy­
le bir yola gitmek, yatırım hamlemizi yavaş­
latıcı ve durdurucu olacağı için mümkün de­
ğildir. Bu nedenle, döviz rezervlerimiz kuvvetli
olduğu ölçüde, ithalâtın artmasında bir zarar de­
ğil, bilâkis büyük yararlar bulunmaktadır.
Dikkat edilmesi gereken husus, 1973 yılında
açığın, dış ticaret hacmine olan oranının azal­
mış olmasıdır. Biraz önce de belirttiğim gibi,
açığm oranı 1972 yılında % 28 iken, bu oran
1973 yılında % 23'e düşmüş bulunmaktadır.
24 . 5 . 1974
O : 2
Halkımızın zarurî ihtiyaç maddelerinde fi­
yat istikrarının sağlanması, korunması ve mal
bulamama tehlikesine karşı iç piyasalarımıza
düzgün bir şekilde mal arzının devam ettirile­
bilmesi için, bir stok rejiminin gerçekleştiril­
mesi ve bu amaçla da, depolama imkânlarının
önceden hazırlanması gereğine inanmaktayız.
-Bununla ilgili olarak, fiyat hareketlerinin çok
yakından izlenmekte olduğunu ve dargelirli va­
tandaşlarımızı ferahlatıcı tedbirler üzerinde has­
sasiyetle çalışmakta olduğumuzu belirtmek iste­
rim.
Taban fiyatları ve destekleme alımları poli­
tikası, bu açıdan ve ülkenin genel fiyat seviye­
si bozulmadan, üreticinin emeğinin karşılığını
alması gözönünde tutularak tespit edilmekte­
dir.
Ayrıca, üretim maliyetini düşürücü tedbirler
de süratle alınacaktır. Üretim maliyetini artı­
rıcı bir faktör olan yatırım ve işletme kredileri
faizleri yüksek bir seviyede bulunmaktadır. Bu
oranların düşürülmesi için gerekli çalışmalar
yapılmaktadır.
Diğer taraftan, içpiyaJsanm •düzenlenmesi vıe
•geliştirilmesi için üretici ve tüketicinin korun­
ması, istikrarlı bir fiyat sistemini kuralbikneık
Igayelsiyle arz ve talep dengesinin sağlanması, ticarelt konusu malların üretiminden iç ve dış piya­
salarda pazarlanimaısıina kadanki akışının ahenk­
li bir şekilde koordinasyonun temini, tüketicinin
eğitilmesi, aydınlatıılimaısı ve örgütlenmesi, bun­
lara ilişldn teşvik teidib'irlerinin geliştirilmesi
nıakîsaitlarryla, Bakanlığımız bünyeisinde «Tica­
retin planlanması ve Koordinasyonu» birimi
kurulmuştur.
IMemlekej'jte âdil olmayan servet
dağılımı
varsa, aşırı kazanç varsa, millet fertlerinin şah­
sî menfaatlerini umuimî menfaatin üstünde ter­
cih eden Ibir kitle 'dıoğuıyor ve 'büyüyiors.a, bunun
selbelbi elbette ahlâkî sükuttur. Kanaatimizce, bu
tcidjbirlerin ahlâkî tedlbirlierle berabıer yürütülmeisi zarurîdir. Biz Ibu balkımdan, ahlâk ve ma­
neviyata hüküımidt olarak da değer veren bir ku­
ruluş içindeyiz,,
Bakanlığımızın 1974 yılı 'bütçesinin Millet
Meclilsliinde giöıiüşülımeısi sırasında vermiş bulun­
duğum izalhaitı dinlemiş olmanızdan dolayı hepi­
nize teşekkür ederim.
— 805 —