Uluslararası İktisat

Uluslararası İktisat
Dr. Nevzat ŞİMŞEK
1
2. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar’ın ders notu ve kitaplarından
yararlanılmıştır)
z
Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası İktisat
–
Uluslararası İktisadın Konusu ve Kapsamı
z
z
–
–
z
Uluslararası İktisadın Temel İnceleme Konusu Olarak Uluslararası Ekonomik İşlemler
Uluslararası Ekonomik İşlemlerin İncelenme Yöntemi ve Uluslararası İktisadın
Kapsamı
Uluslararası İktisadın İktisat Bilimi İçindeki Yeri ve Önemi
Uluslararası İktisadın Ayrı Bir Bilim Dalı Olmasının Nedenleri
Dış Ticaret Teorisi
–
–
Dış Ticaret Teorisinin Genel Gelişimi
Arz Koşullarına Ağırlık Veren Yaklaşımlar
z
z
Mutlak Üstünlükler Teorisi
Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi
2
1
3. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran, Sadık Acar ve Halil Seyidoğlu’nun ders notu ve
kitaplarından yararlanılmıştır)
z
z
Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisinin Gelişimi: Alternatif Maliyetler Yaklaşımı
– Alternatif Maliyet Kavramı ve Dönüşüm (Üretim Olanakları) Eğrisi
z Sabit Maliyetler Durumu
z Artan Maliyetler Durumu
z Azalan Maliyetler Durumu
– Sabit Maliyetler Durumunda Dış Ticaret
– Artan Maliyetler Durumunda Dış Ticaret
– Azalan Maliyetler Durumunda Dış Ticaret
– Değişik Maliyet Özellikleri ve Dönüşüm Eğrisi
– Alternatif Maliyet Yaklaşımının Genel Değerlendirmesi
Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisinin Genelleştirilmesi: İkiden Çok Mal ve İkiden Çok Ülke
Durumu
– İki Ülke-Çok Mal Durumunda Dış Ticaret
– Çok Ülke-İki Mal Durumunda Dış Ticaret
3
4. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunumunun hazırlanmasında Güran, Acar, Seyidoğlu, Ünsal ve Şimşek’in ders notu, tez ve kitaplarından
yararlanılmıştır)
z
Faktör Zenginlikleri ve Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi: HeckscherOhlin Teorisi
–
–
–
–
–
z
z
Temel Varsayımlar
Teorinin Açıklanması
Uluslararası Faktör Fiyatları Eşitliği Teoremi
Stolper-Samuelson Teoremi
Rybczynski Teoremi
Heckscher-Ohlin Teorisinin Testi: Leontief Paradoksu
Heckscher-Ohlin Teorisinin Eleştirileri
4
2
5. Hafta Dersinin Planı
(Bu
ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Seyidoğlu, Güran ve Acar’ın ders notu ve kitaplarından
yararlanılmıştır)
z
z
z
Karşılıklı Talep Yaklaşımı
Teklif Eğrileri Yaklaşımı
Kayıtsızlık Eğrileri Yaklaşımı
–
–
–
–
Tüketici Kayıtsızlık Eğrileri ve Özellikleri
Toplumsal Kayıtsızlık Eğrileri
Kapalı Ekonomide Genel Denge
Açık Ekonomide Genel Denge
(Üretim Koşulları Farklı, Tüketim Koşulları Benzer Olması Varsayımı Altında)
–
Dış Ticaret Kazançları
5
6. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Seyidoğlu, Güran ve Acar’ın ders notu ve kitaplarından
yararlanılmıştır)
z
Dış Ticaret ve Büyüme
–
–
z
Nötr, Ticarete Yönelik ve Ticarete Karşıt Büyüme
Yoksullaştıran Büyüme (Bhagwati)
Kısmi Denge Yaklaşımı
6
3
7. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Şimşek’in tez çalışmasından yararlanılmıştır)
z
Endüstri-içi Dış Ticaret
–
–
z
Endüstri-içi Dış Ticaretin Ölçümü
Yatay ve Dikey Endüstri-içi Dış Ticaret
Yeni Dış Ticaret Teorileri
–
–
–
–
Teknolojik Açık (Posner) Modeli
Mal yaşam Devresi (Vernon) Modeli
Talepte Benzerlik (Linder) Modeli
Nitelikli Emek (Keesing) Modeli
7
8. Hafta Dersinin Planı
z
z
Giriş
Döviz Piyasası ve Döviz Kuru
–
–
–
Giriş
Farklı Sistemlerde Döviz Kurları
Döviz Piyasasının Niteliği ve Fonksiyonları
8
4
9. Hafta Dersinin Planı
z
Döviz Kuru Sistemleri
– Esnek Kur Sistemi
– Sabit Kur Sistemi
z
z
z
Altın Standardı Sistemi
Ayarlanabilir Sabit Kur Sistemi
Kambiyo Denetimi Sistemi
Karma Sistemler
– IMF Döviz Kuru Sınıflandırmaları
– Türkiye’de Uygulanan Kur Politikaları
Uluslararası Kısa Süreli Sermaye Akımları
– Arbitraj
– Spekülasyon
–
z
9
10. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunusunun hazırlanmasında büyük ölçüde Seyidoğlu’nun Uluslararası Finans ve kısmen Karluk’un
Uluslararası Ekonomi ve Ünsalı’ın Uluslararası İktisat kitaplarından yararlanılmıştır).
z
z
z
z
z
z
Giriş
Ödemeler Bilançosunun Tanımı
Ödemeler Bilançosunun Yapısı
Dış Ödeme Açık ve Fazlaları
Türkiye’nin Ödemeler Bilançosu
Ödemeler Bilançosunun Denkleşmesi
–
–
–
–
Döviz Kuru Ayarlamaları (Esneklikler Yaklaşımı)
Milli Gelir ve Fiyat Değişmeleri Mekanizması
Dış Ticaret Dengesi ve Toplam Harcama Yaklaşımı
Parasal Dış Denge Yaklaşımı
10
5
11. Hafta Dersinin Planı
(Bu ders sunusunun hazırlanmasında büyük ölçüde Güran, Acar ve Ünsal’ın ders notu ve kitaplarından
yararlanılmıştır).
z
Dış Ticaret Politikası
–
–
Giriş
Dış Ticaret Politikasının Araçları
z
z
Gümrük Tarifeleri
Tarife Dışı Engeller
–
–
z
Miktar Kısıtlamaları
Diğer Müdahale Araçları
Tercihli Ticaret
–
–
–
Giriş
İktisadi Bütünleşmenin Türleri
Gümrük Birliğinin Statik Etkileri
z
z
–
–
Ticaret Yaratıcı Etki
Ticaret Saptırıcı Etki
Gümrük Birliğinin Dinamik Etkileri
Avrupa Birliğinin ve Avrupa Birliği-Türkiye İlişkilerinin Gelişimi
11
6