Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı AKIMA BAĞLI YARALANMALAR 2017-2018 Güz Dönemi Hatırlatma • Elektrik ile yaralanma şiddetini etkileyen faktörler ▫ Elektrik devresinin tamamlanıp tamamlanmadığı (Akım yolunun vücut üzerinden tamamlanması ▫ Temas gerilimi (50V) ▫ Akımın şiddeti (30mA) ▫ Akımın geçtiği yol (Vücut direncini değişimi ve kalp üzerindeki etki) ▫ Akımın dokulardan geçtiği süre (0,3 sn üzerindeki temaslar tehlikeli) ▫ Vücut dokularının direnci ▫ Temas biçimi Elektrik Akımı ile Meydana Gelen Kazalar Elektrik akımı ile meydana gelen kazalar, tesir bakımından (yaralanma/ölüm mekanizmaları) üç ana gruba ayrılabilirler. 1) Elektrik akımının doğrudan doğruya sinirler, kaslar ve kalbin çalışması üzerine tesiri, 2) Elektrik akımının sebep olduğu ısınmanın yaptığı zararlar, mesela arkın sebep olduğu yanmalar. 3) İnsan için zararlı olmayan çok küçük akımlarda, korku sebebi ile mesela düşme, çarpma vb. gibi mekanik zararlar. Yaralanma/ Ölüm Mekanizmaları 1. Akımın Kaslar üzerine Etkileri Ventriküler Fibrilasyon Solunum kasları spazmı Solunum ve kardiyak merkezlerin felci 2. Termal yanıklar Kontak Yanıkları Ark Yanıkları Yıldırım Yanıkları 3. Travmalar 1. Akımın kaslar üzerine etkisi • Kas spazmı ▫ Tetanik kasılmalar ▫ İskelet kaslarında 50 Hz- 10-40 mAmp ▫ Fleksör kaslar daha güçlü 1.1. Ventriküler fibrilasyon • En sık ölüm nedeni ( 110- 220 V AC) • Öncelikle ileti sistemi bozulur ▫ Ventriküler fibrilasyon ▫ Kardiyak arest 80 mA – 0,3 sn • Tıbbi aletler! ( 100 mikroamper) • Kardiyak Siklus T 1.2.Solunum kasları spazmı • Akımın gögüs ve batından geçtiği olgular • Diafram- İnterkostal kaslar • Konjestif –hipoksik görünüm • Asfiksi bulguları ▫ Özellikle peteşiyal kanamalar 1.3. Solunum ve kardiyak merkezlerin felci • Beyin sapı etkilendiğinde • Kalp çalışmaya devam edebilir Suni solunuma devam • EKT de dikkat 2. Termal Yanıklar • Gerilim seviyesi ile doğrudan ilgili • Isı artışı gerilim değerinin karesi ile orantılı, • >1000 V ▫ yaygın termal yanıklar Akımın geçtiği bölgenin kesit yüzeyi • Termal yanıkların oluşumunda önemli • Kesit alanı azaldıkça ısı üretimi artmakta KESİT ALANI ISI • El bileği- Dirsek gibi bölgelerde 2.1 Kontak Yanıkları • Komplikasyonlar ▫ Hipovolemik şok ▫ Septik şok ▫ Böbrek yetmezliği 2.2 Ark Yanıkları • Sıklıkla Yüksek voltaj • Kıvılcım şeklinde • Hem giriş – Hem çıkış • Çok sayıda ark lezyonları ( Yüksek Voltaj) 2.3 Dendritik yanıklar • Yıldırımlar – 250.000 V ve üzeri • Ağaç dalları şeklinde deri lezyonları • Zaman geçtikçe kaybolur • Oluşum ▫ Parçalanmış eritrositlerden çıkan hemoglobinin dokuları boyaması ▫ Vazodilatasyon 3. TRAVMA • Sekonder travmalar ▫ Savrulma • Genel beden travması ▫ Yüksekten düşme Kaza Sınıfına Girmeyen Elektriksel Ölüm/Yaralanma Olayları • İDAM • CİNAYET OTOPSİ • İNTİHAR Müdahale ve İlk Yardım