ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİNDE SONA EREN DOKUZ AYLIK HESAP DÖNEMİNE AİT ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 31 Ekim 2017 Bu rapor 50 sayfa ara dönem özet konsolide finansal tablolar ve tamamlayıcı dipnotlarından oluşmaktadır. İÇİNDEKİLER SAYFA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU ..................................................................................... 1-3 ÖZET KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU ............................................ 4-5 ÖZET KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU ............................................................................ 6 ÖZET KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU ................................................................................................ 7 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR ............................................................... 8-50 NOT 1. GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ........................................................................ 8 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR ...................................... 9 3. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ......................................................................................................... 17 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI ....................................................................................................... 18 5. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR ................................................................................................... 23 6. ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR .................................................................... 25 7. STOKLAR ........................................................................................................................................ 27 8. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER .................................................................. 28 9. MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR......................................................................... 29 10. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR ................................................................................ 30 11. VERGİ ............................................................................................................................................. 31 12. TAAHHÜTLER ................................................................................................................................. 31 13. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR ............................................................................................ 35 14. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ ................................................................ 37 15. HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ ................................................................................................. 39 16. İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ .................................................................................................................. 39 17. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER .................................................................. 40 18. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER ......................................................................................... 40 19. FİNANSMAN GELİRLERİ .................................................................................................................. 41 20. FİNANSMAN GİDERLERİ ................................................................................................................. 41 21. PAY BAŞINA KAZANÇ...................................................................................................................... 41 22. FİNANSAL BORÇLAR ....................................................................................................................... 42 23. YABANCI PARA POZİSYONU ........................................................................................................... 43 24. FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR ................................................................................................... 49 25. RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR........................................................................... 50 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (”TL”) ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Dipnot Referansları Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 30 Eylül 2017 Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 31 Aralık 2016 4.697.523 332.173 1.554.123 179.596 1.374.527 95.249 12 95.237 1.704.187 756.077 109.974 646.103 255.714 5.069.528 1.168.776 2.039.695 311.655 1.728.040 84.712 -84.712 1.187.398 387.240 59.063 328.177 201.707 4.775.289 516.180 1.167.799 113.185 1.054.614 664 664 72.060 1.017.255 843.882 441.555 151.444 290.111 503.213 212.681 3.535.423 516.179 385.592 36.187 349.405 295 295 57.387 967.522 697.131 393.699 199.841 193.858 384.573 133.045 9.472.812 8.604.951 VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar İlişkili Taraflardan İlişkili Olmayan Taraflardan Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler İlişkili Taraflara İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler İlişkili Taraflara İlişkili Olmayan Taraflara Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar 3 5 4 4 7 8 4 5 4 6 9 9 8 4 11 TOPLAM VARLIKLAR Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Dipnot Referansları Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 30 Eylül 2017 Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 31 Aralık 2016 2.887.026 313.072 63.690 1.583.928 255.783 1.328.145 45.205 26.416 21.400 5.016 36.303 387.071 142.730 244.341 1.282 422.200 41.721 380.479 7.859 2.242.768 306.243 65.665 1.052.907 79.170 973.737 36.836 6.248 69 6.179 28.268 370.581 17.456 353.125 427 353.818 43.362 310.456 21.775 2.142.576 66.120 386.370 10.456 375.914 96 96 1.468.790 296.425 1.172.365 221.200 160.052 61.148 2.670.716 122.415 253.144 21.721 231.423 45 45 2.091.979 314.324 1.777.655 203.133 150.997 52.136 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar İlişkili Taraflara İlişkili Olmayan Taraflara Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar İlişkili Taraflara İlişkili Olmayan Taraflara Devlet Teşvik ve Yardımları Ertelenmiş Gelirler İlişkili Taraflardan İlişkili Olmayan Taraflardan Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Diğer Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Ticari Borçlar İlişkili Taraflara İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Ertelenmiş Gelirler İlişkili Taraflardan İlişkili Olmayan Taraflardan Uzun Vadeli Karşılıklar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Diğer 22 22 5 4 13 4 8 4 13 10 22 5 4 8 4 13 10 Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Dipnot Referansları ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/ Giderler Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/ Kayıpları Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/ Giderler Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme ve/veya Sınıflandırma Kazançları Yabancı Para Çevirim Farkları Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Kârları Net Dönem Kârı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 14 14 14 TOPLAM KAYNAKLAR Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 30 Eylül 2017 4.443.210 4.442.683 1.000.000 98.621 Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 31 Aralık 2016 3.691.467 3.691.004 1.000.000 98.621 218.530 219.355 216.072 216.072 2.458 3.283 485.936 486.030 485.346 590 124.062 1.687.436 828.098 527 485.346 684 94.159 997.648 795.191 463 9.472.812 8.604.951 Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİNDE SONA EREN 9 AYLIK DÖNEME AİT ÖZET KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) KÂR VEYA ZARAR KISMI Hasılat Satışların Maliyeti (-) Dipnot Referansları Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Ocak30 Eylül 2017 Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Temmuz30 Eylül 2017 Önceki Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Ocak30 Eylül 2016 Önceki Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Temmuz30 Eylül 2016 15 15 3.448.381 (2.620.255) 1.290.889 (978.701) 2.149.754 (1.608.188) 734.935 (556.759) 828.126 312.188 541.566 178.176 (127.686) (82.709) (50.491) 1.035.564 (902.573) (45.162) (28.959) (23.552) 390.853 (326.426) (105.420) (49.841) (54.040) 208.624 (176.523) (25.681) (19.873) (20.558) 95.994 (49.395) 700.231 278.942 364.366 158.663 9.267 141 8.415 71 2.230 (3.491) 1.407 1.634 711.728 275.592 374.188 160.368 77.584 (78.301) 15.301 (23.177) 60.860 (79.051) 14.734 (30.061) 711.011 267.716 355.997 145.041 117.151 (1.282) 118.433 (4.176) (185) (3.991) 33.138 (1.110) 34.248 8.133 (574) 8.707 828.162 263.540 389.135 153.174 BRÜT KÂR Genel Yönetim Giderleri (-) Pazarlama Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 17 17 ESAS FAALİYET KÂRI Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kârlarından/ (Zararlarından) Paylar 18 FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KÂRI Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) 19 20 SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KÂRI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Geliri - Dönem Vergi Gideri (-) - Ertelenmiş Vergi Geliri 11 SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KÂRI Dönem Kârının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları 21 64 828.098 828.162 17 263.523 263.540 (123) 389.258 389.135 (70) 153.244 153.174 100 Adet Pay Başına Kazanç (tam kuruş) 21 82,81 26,35 38,93 15,32 Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİNDE SONA EREN 9 AYLIK DÖNEME AİT ÖZET KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR VE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Ocak30 Eylül 2017 Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Temmuz30 Eylül 2017 Önceki Dönem Sınırlı Denetimden Geçmiş 1 Ocak30 Eylül 2016 Önceki Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Temmuz30 Eylül 2016 (825) 2.022 2.873 570 (1.032) 207 2.527 (505) 3.591 (718) 712 (142) (94) (94) (1.236) (1.236) 168 168 65 65 (919) 786 3.041 635 TOPLAM KAPSAMLI GELİR 827.243 264.326 392.176 153.809 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları 64 827.179 17 264.309 (123) 392.299 (70) 153.879 827.243 264.326 392.176 153.809 Dipnot Referansları DİĞER KAPSAMLI GELİR KISMI Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları Ertelenmiş Vergi Geliri / (Gideri) 13 Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevrim Farkları DİĞER KAPSAMLI GELİR Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİNDE SONA EREN 9 AYLIK DÖNEME AİT ÖZET KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Satılmaya Hazır Finansal Kârdan Varlıkların Yabancı Para Ayrılan Yeniden Çevrim Kısıtlanmış Değerleme Farkları Yedekler Kazançları Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları 500.000 100.321 216.072 (14.925) 406.802 (95) -- -- -- -- -- 500.000 (1.700) -- -- Toplam Kapsamlı Gelir -- -- -- Temettüler 1 Ocak 2016 İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Başı) Transferler Sermaye Arttırımı Birikmiş Kârlar Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları Net Dönem Kârı/(Zararı) Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 86.943 1.332.235 212.930 2.840.283 453 2.840.736 -- 7.216 163.714 (170.930) -- -- -- -- -- -- (498.300) -- -- -- -- 2.873 -- 168 -- -- 389.258 392.299 (123) 392.176 (42.000) -- (42.000) 330 3.190.912 -- -- -- -- -- -- -- -- (42.000) 30 Eylül 2016 İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Sonu) 1.000.000 98.621 216.072 (12.052) 406.802 73 94.159 997.649 389.258 1 Ocak 2017 İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Başı) 1.000.000 98.621 216.072 3.283 485.346 684 94.159 997.648 795.191 3.691.004 463 3.691.467 Transferler -- -- -- -- -- -- 29.903 689.788 (719.691) -- -- -- Toplam Kapsamlı Gelir -- -- -- (825) -- (94) -- -- 828.098 827.179 64 827.243 Temettüler -- -- -- -- -- -- -- -- (75.500) (75.500) -- (75.500) 1.000.000 98.621 216.072 2.458 485.346 590 124.062 1.687.436 828.098 4.442.683 527 4.443.210 30 Eylül 2017 İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Sonu) Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 6 3.190.582 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİNDE SONA EREN 9 AYLIK DÖNEME AİT ÖZET KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) Cari Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Ocak30 Eylül 2017 (401.762) 828.162 (85.322) 95.573 2.383 -2.383 162.247 19.528 51.262 92.270 (813) (3.130) (31.401) 28.271 Önceki Dönem Sınırlı Denetimden Geçmemiş 1 Ocak30 Eylül 2016 504.197 389.135 128.276 81.781 2.938 62 2.876 159.695 27.334 77.527 59.312 (4.478) (5.859) (20.428) 14.569 (2.230) (117.151) (1.408) (33.138) 56.256 15.901 (241.178) (81.789) (20.453) (17.639) (1.067.344) 456.419 (10.905) (398.912) (525.140) 144.884 8.369 (1.112) 8.034 (606.699) (142.282) (324.504) (13.146) (63.685) (427) (362.552) 851 (10.696) 71.055 (226.002) (4.221) (240.895) (208.983) 32.334 1.607 3.917 4.283 727.002 (17.987) 588.466 (25.174) (56.462) (2.633) (184.060) 1.228 (117.310) (242.637) 8.938 (12.771) (88.198) 536.599 (578.383) 459 (58.104) (129.477) 8.171 (5.109) (190.635) 427.361 (596.998) -(54.167) (13.263) 21.016 (67) (28.000) (4.642) 11.711 (852.512) 129.502 16.467 10.412 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) (836.045) 139.914 E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 1.167.894 680.153 331.849 820.067 Dipnot Referansları A. İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları Dönem Kârı/Zararı Dönem Net Kârı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler - Amortisman ve İtfa Giderleri ile İlgili Düzeltmeler - Değer Düşüklüğü (İptali) İle İlgili Düzeltmeler Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Stok Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler - Karşılıklar İle İlgili Düzeltmeler Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Dava ve/veya Ceza Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Garanti Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler Diğer Karşılıklar (İptalleri) ile İlgili Düzeltmeler - Faiz (Gelirleri) ve Giderleri İle İlgili Düzeltmeler Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Dağıtılmamış Karları ile ilgili Düzeltmeler - Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler - Duran Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) İle İlgili Düzeltmeler - Devam Eden İnşaat, Taahhüt veya Hizmet Sözleşmelerine İlişkin Tamamlanma Derecesi Yöntemi ile İlgili Düzeltmeler - Yatırım ya da Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışlarına Neden Olan Diğer Kalemlere İlişkin Düzeltmeler - Kâr (Zarar) Mutabakatı İle İlgili Diğer Düzeltmeler İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler - Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler - Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler - Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler - Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış (Artış) - Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler - Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlardaki Artış (Azalış) - Faaliyetler ile İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler - Devlet Teşvik ve Yardımlarındaki Artış (Azalış) - Ertelenmiş Gelirlerdeki Artış (Azalış) - İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler Vergi İadeleri (Ödemeleri) B. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları Alınan Temettüler Diğer Nakit Girişleri (Çıkışları) C. Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları Finansal Kiralama Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları Ödenen Temettüler Ödenen Faiz Alınan Faiz YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) 5 7 13 9 13 13 9 18 14 20 D. YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 3 Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 7 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 1. GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“Şirket”) her türlü kurum, kuruluş ve tüketiciye yönelik olarak kara, hava, deniz ve uzay uygulamaları kapsamında her nevi elektrik, elektronik, mikrodalga, elektro-optik, güdüm, bilgisayar, bilişim, kriptoloji, güvenlik, mekanik kimya ve benzeri konularda çeşitli yazılım, cihaz, sistem, araç, gereç ve platformların araştırma, geliştirme, mühendislik, üretim, test, montaj, entegrasyon ve satışını yapmak, satış sonrası hizmetini vermek, ticaretini yapmak, yaptırmak ve proje, mühendislik, danışmanlık, servis, eğitim, taahhüt, inşaat, yayın, ticaret, işletme ve internet hizmetleri konusunda her türlü girişim ve faaliyetlerde bulunmak amacı ile kurulmuştur. Şirket, 1975 yılı sonunda Kara Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı öncülüğünde Vakıf Kuruluşu bir Anonim Şirket olarak kurulmuştur. Şirket 1979 yılı başlarında Ankara Macunköy tesislerinde üretim faaliyetine geçmiştir. Raporlama tarihi itibarıyla, Şirket yatırım ve üretim yapısı gerektiren proje konularına bağlı olarak Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (“HBT”), Mikroelektronik, Güdüm ve Elektro-Optik Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (“MGEO”), Savunma Sistem Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (“SST”), Radar ve Elektronik Harp Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (“REHİS”) ve Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (“UGES”) olmak üzere beş ayrı Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı bünyesinde örgütlenmiştir. Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılıkları dışında ayrıca Mali Yönetim Genel Müdür Yardımcılığı, Kurumsal Hizmetler Genel Müdür Yardımcılığı, Teknoloji ve Strateji Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı ve İnsan Kaynakları Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı olmak üzere Şirket’te toplam dokuz ayrı Genel Müdür Yardımcılığı bulunmaktadır. Şirket, Ankara'da, ODTÜ Teknokent’te mühendislik faaliyetleri, Macunköy, Akyurt ve Gölbaşı’nda ise üretim ve mühendislik faaliyetlerini sürdürmektedir. Genel Müdürlük teşkilatı Ankara Macunköy'de bulunmaktadır. Ayrıca, İstanbul Teknopark’ta SST ve REHİS Sektör Başkanlıklarının Müdürlüklerine ait ofis ve UGES Sektör Başkanlığı’na ait Ürün Desteği Müdürlüğü bulunmaktadır. Şirket’in ana ortağı yüzde 84,58 oranında sermayesini elinde bulunduran Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (“TSKGV”)’dır. TSKGV, 17 Haziran 1987 tarihinde 3388 Sayılı yasa ile Türk Silahlı Kuvvetleri’ne gerekli olan silah, araç ve gereçleri, yurt içinde üretmek veya yurt dışından temin etmek için kurulmuştur. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”)’na kayıtlıdır ve hisseleri 1990 yılından bu yana Borsa İstanbul Anonim Şirketi (“BİST”)’nde işlem görmektedir. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla, Şirket’in halka açıklık oranı yüzde 15,30’dur (31 Aralık 2016: yüzde 15,30) (Not 14). Şirket’in ticaret siciline kayıtlı adresi Mehmet Akif Ersoy Mahallesi 296. Cadde No:16 06370 Yenimahalle/Ankara’dır. Grup’un 30 Eylül 2017 itibarıyla ortalama çalışan sayısı 5.404’dür (31 Aralık 2016: 5.275). 8 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 1. GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Şirketin, aynı sektörde faaliyet gösteren ve finansal tablolarını konsolide ettiği bağlı ortaklıkları ASELSAN Bakü Şirketi (“ASELSAN Bakü”), Mikroelektronik Ar-Ge Tasarım ve Ticaret Limited Şirketi (“Mikro AR-GE”), ASELSANNET Elektronik ve Haberleşme Sistemleri Sanayi Ticaret İnşaat ve Taahhüt Limited Şirketi (“ASELSANNET”) ve ASELSAN Malaysia Sdn. Bhd. (ASELSAN Malezya)‘dir. İlerleyen dipnotlarda “Grup” olarak anılacaktır. Şirket’in, ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi EP Co. (“ASELSAN Güney Afrika”) adı altında Güney Afrika’da ve ASELSAN Makedonya Koridor-10 Otoyolu Ücret Toplama Sistemi Projesi (“ASELSAN Makedonya”) adı altında Makedonya’da Şubeleri bulunmaktadır. Şubeler de tam konsolidasyona dahil edilmişlerdir. 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar TMS’ye Uygunluk Beyanı İlişikteki konsolide finansal tablolar hazırlanırken SPK’nın 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan ve yürürlüğe girmiş olan Türkiye Muhasebe Standartları (“TMS”) esas alınmıştır. TMS; Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumlardan oluşmaktadır. Ayrıca, özet konsolide finansal tablolar ve dipnotlar SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Özet konsolide finansal tablolar, arsaların ve bazı finansal yatırımların gerçeğe uygun değerlemesi haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Özet Konsolide Finansal Tabloların Onaylanması Özet konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 31 Ekim 2017 tarihinde 958 Sayılı karar ile onaylanmış ve yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul ve yasal merciler dışındakilerin konsolide finansal tabloları değiştirme yetkisi yoktur. Kullanılan Para Birimi Grup’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (“Geçerli Para Birimi”) ile sunulmuştur. Grup’un raporlama para birimi Türk Lirası (“TL”)’dır. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Grup’un geçerli para birimi olan ve özet konsolide finansal tablolar sunum para birimi olan “TL” cinsinden ifade edilmiştir. Aksi belirtilmedikçe TL ve döviz cinsinden tutarlar bine bölünmüş olarak gösterilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 Sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (Uluslararası Muhasebe Standartları (“UMS”)/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UFRS”) uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS/TMS 29”) uygulanmamıştır. 9 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar Bağlı Ortaklıklar: Şirketin tam konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklarının detayları aşağıdaki gibidir: Grup’un sermayedeki pay oranı ve oy kullanma hakkı oranı (%) Kuruluş ve Bağlı Ortaklıklar Faaliyet Yeri ASELSANNET Türkiye ASELSAN Bakü Mikro AR-GE ASELSAN Malezya Azerbaycan Türkiye Malezya Geçerli Para Birimi TL AZN TL MYR 30 Eylül 31 Aralık 2017 2016 100 100 100 85 100 Ana Faaliyeti Haberleşme sistemleri 100 Grup ürünlerinin pazarlama ve satışı 85 Mikroelektronik Ar-Ge projeleri -- Uzaktan komutalı silah sistemleri Konsolide finansal tablolar, Şirket ve bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket’in aşağıdaki şartları sağlaması ile sağlanır: yatırım yapılan işletme üzerinde gücünün olması; yatırım yapılan işletme elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması; ve getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi. Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Grup yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir. Şirket’in yatırım yapılan işletme üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan işletme üzerinde kontrol gücü vardır. Şirket, aşağıdaki unsurlar da dahil olmak üzere, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz önünde bulundurur: Grup’un sahip olduğu oy hakkı ile diğer hissedarların sahip olduğu oy hakkının karşılaştırılması; Grup ve diğer hissedarların sahip olduğu potansiyel oy hakları; Sözleşmeye bağlı diğer anlaşmalardan doğan haklar; ve Grup’un karar verilmesi gereken durumlarda ilgili faaliyetleri yönetmede (geçmiş dönemlerdeki genel kurul toplantılarında yapılan oylamalar da dahil olmak üzere) mevcut gücünün olup olmadığını gösterebilecek diğer olay ve şartlar. 10 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı) Bağlı Ortaklıklar (devamı): Bir bağlı ortaklığın konsolidasyon kapsamına alınması Grup’un bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alım tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelirin her bir kalemi ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aittir. Kontrol gücü olmayan paylar ters bakiye ile sonuçlansa dahi, bağlı ortaklıkların toplam kapsamlı geliri ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aktarılır. Gerekli olması halinde, Grup’un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıklarının finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılır. Tüm Grup içi varlıklar ve yükümlülükler, özkaynaklar, gelir ve giderler, kârlar ve zararlar ve Grup şirketleri arasındaki işlemlere ilişkin nakit akışları konsolidasyonda elimine edilir. İş Ortaklıklarındaki Paylar: 30 Eylül 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Grup’un iş ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir: Grup’un sermayedeki pay oranı ve oy kullanma hakkı oranı (%) İş Ortaklıklarındaki Paylar Hassas Optik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“ASELSAN Optik”) Ana Faaliyeti Kuruluş ve Faaliyet Yeri 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 Hassas optik teknolojisi Türkiye 50 50 Mikro Nano Teknolojileri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“ASELSAN Bilkent”) Yarı-iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu cihazların üretimi Türkiye 50 50 International Golden Group (“IGG”) ASELSAN Integrated Systems LLC (“IGG ASELSAN”) İleri teknoloji ürünlerinin üretimi, entegrasyonu, satışı ve teknik servisi Birleşik Arap Emirlikleri 49 49 Kazakhstan ASELSAN Engineering LLP (“ASELSAN Kazakistan”) Elektronik ve elektro-optik cihaz ve sistemlerin üretimi, satışı ve teknik servisi Kazakistan 49 49 ASELSAN Middle East PSC Elektronik ve elektro-optik (“ASELSAN Ürdün”) cihaz ve sistemlerin üretimi, satışı ve teknik servisi Ürdün 49 49 Saudi Arabian Defense Electronics Corporation (“SADEC LLC”) Radar, elektronik harp ve elektro-optik ürünlerin üretimi ve satışı Suudi Arabistan 50 50 YİTAL Mikroelektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“YİTAL A.Ş.”) Yarı iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu aygıtların üretimi Türkiye 51 -- 11 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı) İş Ortaklıklarındaki Paylar (devamı): İş ortaklığı, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların, ortak düzenlemedeki net varlıklara ilişkin haklarının olduğu ortak bir girişimdir. Müşterek kontrol, bir ekonomik faaliyet üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrolün, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların, kontrolü paylaşan tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul edilir. 2014 yılının Mart ayı içerisinde, yüzde 50'si Şirket’e, yüzde 50'si Sivas Optik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'ne ait olmak üzere ASELSAN Optik firması kurulmuştur. ASELSAN tarafından tasarlanarak yurt dışında üretimi yaptırılan, mor ötesi, görünür ve yakın kızılötesi bantlar için hassas optik teknolojisinin üretimi Sivas’ta kurulan tesislerde gerçekleştirilmektedir. Optik üretim tesisi inşaatı ve makinaların kurulumu 2016 yılı Şubat ayında tamamlanmıştır. Üretim tesisinde seri üretime 2016 yılının Mart ayında başlanmıştır. 2014 yılının Kasım ayı içerisinde, yüzde 50’si Şirket’e, yüzde 50’si İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi'ne ait olmak üzere ASELSAN Bilkent firması kurulmuştur. Firma tesisinin inşaatı 2016 yılı Ocak ayı içerisinde tamamlanmıştır. Her nevi yarı-iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu aygıtların üretimi amacıyla kurulan bir firmadır. Tesis açılışı 2016 yılı dördüncü çeyreğinde gerçekleşmiştir. 27 Aralık 2016 tarihinde, yüzde 50’si Şirket’e, yüzde 50’si TAQNIA DST firmasına ait olmak üzere, radar, elektronik harp ve elektro-optik ürünleri üretim ve satışı yapmak üzere Suudi Arabistan’da SADEC LLC firması kurulmuştur. SADEC LLC firmasının gerekli altyapı ve üretim tesisi yatırımlarının iki yıl içinde tamamlanması planlanmaktadır. 25 Eylül 2017 tarihinde, %51'i ASELSAN'a, %29'u TÜBİTAK'a, %20'si Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na ait olmak üzere, yarı iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu aygıtlar ile ilgili faaliyet gösterme amacıyla "YİTAL Mikroelektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş." ünvanlı şirket kurulmuştur. Şirketin ticaret sicil tescili 4 Ekim 2017 tarihinde yapılmıştır. Grup’un iş ortaklıklarından 2011 yılında kurulmuş olan IGG ASELSAN ve ASELSAN Kazakistan, 2012 yılında kurulan ASELSAN Ürdün, 2014 yılında kurulan ASELSAN Optik ile ASELSAN Bilkent 31 Aralık 2015 tarihinden itibaren, SADEC LLC firması ise 31 Mart 2017 tarihinden itibaren özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmişlerdir. ASELSAN tarafından YİTAL A.Ş.’ye sermaye taahhüdü bulunduğundan dolayı Grup finansal tablolarına konsolidasyon etkisi bulunmamaktadır. 2.2 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Konsolide Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un özet konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem özet konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Bu kapsamda 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda kıdem tazminatı hesaplamasından kaynaklı “Esas Faaliyet Kârı” içinde raporlanan 9.321 TL tutarındaki faiz gideri, “Finansman Giderleri” hesabına sınıflandırılmıştır. 12 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar 2.4 Muhasebe politikalarında ve hatalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmekte, muhasebe tahminlerinde değişiklikler ise cari dönem finansal tablolarında kâr zarar ile ilişkilendirilmek suretiyle finansal tablolara yansıtılmaktadır. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları 30 Haziran 2017 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat KGK tarafından Eylül 2016’da yayımlanan yeni standart, mevcut TFRS’lerde yer alan rehberliği değiştirip müşterilerle yapılan sözleşmeler için kontrol bazlı yeni bir model getirmektedir. Bu yeni standart, hasılatın muhasebeleştirilmesinde, sözleşmede yer alan mal ve hizmetleri ayrıştırma ve zamana yayarak muhasebeleştirme konularında yeni yönlendirmeler getirmekte ve hasılat bedelinin, gerçeğe uygun değerden ziyade, Şirketin hak etmeyi beklediği bedel olarak ölçülmesini öngörmektedir. Bu değişiklik 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup, TFRS 15’in uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir. TFRS 9 Finansal Araçlar – Sınıflandırma ve Ölçümleme KGK tarafından Ocak 2017’de yayımlanan TFRS 9 “Finansal Araçlar” standardı, TMS 39 “Finansal Araçlar Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardındaki mevcut yönlendirmeyi değiştirmektedir. Bu versiyon daha önceki versiyonlarda yayımlanan yönlendirmeleri de içerecek şekilde finansal varlıklardaki değer düşüklüğünün hesaplanması için yeni bir beklenen kredi zarar modeli de dahil olmak üzere finansal araçların sınıflandırılması ve ölçülmesi ve yeni genel riskten korunma muhasebesi gereklilikleri ile ilgili güncellenmiş uygulamaları içermektedir. TFRS 9’un yeni versiyonu aynı zamanda TMS 39’da yer alan finansal araçların muhasebeleştirilmesi ve bilanço dışında bırakılması ile ilgili uygulamaları da yeni standarda taşımaktadır. TFRS 9 standardı 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Grup, TFRS 9’un uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir. 13 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut UFRS standartlarındaki değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış fakat bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz KGK tarafından TFRS’ye uyarlanmamıştır / yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS’nin bir parçasını oluşturmazlar. Buna bağlı olarak UMSK tarafından yayımlanan fakat hali hazırda KGK tarafından yayımlanmayan standartlara UFRS veya UMS şeklinde atıfta bulunulmaktadır. 30 Haziran 2017 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) Grup, konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS’de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır. UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Standardında Değişiklikler – Hisse Bazlı Ödeme İşlemlerinin Sınıflandırılması ve Ölçümü UMSK tarafından hisse bazlı ödemelere ilişkin muhasebe uygulamalarındaki tutarlılığın artırılması ve bazı belirsizlikleri gidermek üzere UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” standardında değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikle; ödemesi nakit olarak yapılan hisse bazlı ödemelerin ölçümü, stopaj netleştirilerek gerçekleştirilen hisse bazlı ödemelerin sınıflandırılması ve nakit olarak ödenenden özkaynağa dayalı araçla ödenen şekline dönüşen hisse bazlı ödemelerdeki değişikliğin muhasebeleştirilmesi konularına açıklık getirilmektedir. Böylelikle, nakit olarak yapılan hisse bazlı ödemelerin ölçümünde özkaynağa dayalı hisse bazlı ödemelerin ölçümünde kullanılan aynı yaklaşım benimsenmiştir. Stopaj netleştirilerek gerçekleştirilen hisse bazlı ödemeler, belirli koşulların karşılanması durumunda, özkaynağa dayalı finansal araçlar verilmek suretiyle yapılan ödemeler olarak muhasebeleştirilecektir. Bu değişiklik, 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Değişikliğin, Grup UFRS 2’de yapılan bu değişikliğin uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir. UFRS’deki iyileştirmeler Uygulamadaki standartlar için yayınlanan “UFRS’de Yıllık İyileştirmeler / 2014-2016 Dönemi” aşağıda sunulmuştur. Değişiklikler 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren geçerlidir. Grup, değişikliğin konsolide finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. Yıllık iyileştirmeler - 2014–2016 Dönemi UFRS 1 “Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın İlk Uygulaması” UFRS’leri ilk kez uygulayacak olanlar için finansal araçlara ilişkin açıklamalar, çalışanlara sağlanan faydalar ve yatırım işletmelerinin konsolidasyonuna ilişkin olarak 2012-2014 dönemi yıllık iyileştirmeleri kapsamında sağlanan kısa vadeli muafiyetlerin kaldırılması. 14 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) UFRS 12 “Diğer İşletmelerdeki Yatırımlara İlişkin Açıklamalar” UFRS 12’nin kapsamının daha açık şekilde ifade edilmesine yönelik olarak bir işletmenin bağlı ortaklığındaki, iş ortaklığındaki veya iştirakindeki yatırımlarını satış amaçlı olarak sınıflandırılması (elden çıkarılacak varlık grubu içerisine dahil edilmesi) durumunda, UFRS 12 uyarınca yapılması gerekli olan özet finansal bilgilerin açıklamasının gerekli olmadığının eklenmesi. UMS 28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar” İştiraklerdeki veya iş ortaklıklarındaki yatırımların doğrudan veya dolaylı olarak risk sermayesi girişimi, yatırım fonu, menkul kıymetler veya yatırım amaçlı sigorta fonları gibi işletmeler tarafından sahip olunması durumunda, iştiraklerdeki veya iş ortaklıklarındaki yatırımların için TFRS 9 uyarınca gerçeğe uygun değer yöntemini uygulamalarına imkan tanınması. 30 Haziran 2017 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) UMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Transferi UMSK tarafından yatırım amaçlı gayrimenkullerden diğer varlık gruplarına ve diğer varlık gruplarından yatırım amaçlı gayrimenkul grubuna transferlerine ilişkin kanıt sağlayan olaylar hakkında belirsizlikleri gidermek üzere UMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” Standardında değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikle, yönetimin varlığın kullanımına ilişkin değişiklik niyetinin tek başına varlığın kullanım amacının değiştiğine kanıt oluşturmadığına açıklık getirilmiştir. Dolayısıyla, bir işletme yatırım amaçlı gayrimenkulü geliştirilmeden elden çıkarılmasına karar verdiğinde, gayrimenkul finansal tablo dışı bırakılıncaya (finansal tablodan çıkarılıncaya) kadar yatırım amaçlı gayrimenkul olarak değerlendirilmeye devam edilir ve stok olarak yeniden sınıflandırılmaz. Benzer şekilde, işletme mevcut yatırım amaçlı gayrimenkulünü gelecekte aynı şekilde kullanımına devam etmek üzere yeniden yapılandırmaya başladığında, bu gayrimenkul yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırılmaya devam edilir ve yeniden yapılandırma süresince sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul olarak sınıflandırılmaz. Bu değişiklik, 1 Ocak 2018 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup UMS 40’da yapılan bu değişikliğin uygulanmasının, konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRYK 22 - Yabancı Paralı İşlemler ve Avans Tutarları 8 Aralık 2016’da UMSK tarafından verilen veya alınan avanslardan yabancı para cinsinden olanlar için hangi tarihli kurun dikkate alınacağı konusunda yaşanan tereddütleri gidermek üzere UFRYK 22 yayımlanmıştır. Bu Yorum, işletmeler tarafından parasal olmayan kalem niteliğindeki peşin ödenen giderler veya avans olarak alınan gelirler için muhasebeleştirilen ve yabancı para cinsinden olan varlık veya yükümlülükler için geçerlidir. İşlem tarihi, hangi tarihli kurun kullanılacağının belirlenmesi bakımından, peşin ödemeye ilişkin bir varlığın veya ertelenen gelire ilişkin bir yükümlülüğün ilk muhasebeleştirme tarihi olacaktır. Önceden alınan veya peşin olarak verilen birden fazla avans tutarı varsa, her bir avans tutarı için ayrı bir işlem tarihi belirlenmelidir. UFRYK 22’in yürürlük tarihi 1 Ocak 2018’den sonra başlayan raporlama dönemleri olmakla birlikte, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, UFRYK 22’nin uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir. 15 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) UFRS 16 Kiralama İşlemleri Yeni UFRS 16 “Kiralama İşlemleri” standardı 13 Ocak 2016 tarihinde UMSK tarafından yayınlanmıştır. Bu standart kiralama işlemlerini yöneten mevcut UMS 17 “Kiralama İşlemleri”, UFRS Yorum 4 “Bir Anlaşmanın Kiralama İşlemi İçerip İçermediğinin Belirlenmesi” ve UMS Yorum 15 “Faaliyet Kiralamaları – Teşvikler” standartlarının yerini almakta ve UMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” standardında da değişikliklere sebep olmaktadır. UFRS 16, kiracılar açısından mevcut uygulama olan finansal kiralama işlemlerinin bilançoda ve operasyonel kiralama işlemlerinin bilanço dışında gösterilmesi şeklindeki ikili muhasebe modelini ortadan kaldırmaktadır. Bunun yerine, mevcut finansal kiralama muhasebesine benzer olarak bilanço bazlı tekil bir muhasebe modeli ortaya koyulmaktadır. Kiralayanlar için muhasebeleştirme mevcut uygulamalara benzer şekilde devam etmektedir. 30 Haziran 2017 tarihi itibarıyla yayımlanmış ama henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı) TFRS 16 Kiralama İşlemleri (devamı) Bu değişiklik 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır ve UFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmeler standardını uygulayan işletmeler için erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup, UFRS 16’nın uygulanmasının konsolide finansal tablolar üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir. UFRYK 23 Gelir Vergisi İşlemlerine ilişkin belirsizlikler 17 Haziran 2017'de, UMSK tarafından gelir vergilerinin hesaplanmasına ilişkin belirsizliklerin finansal tablolara nasıl yansıtılacağını belirlemek üzere UFRYK 23 “Gelir Vergisi İşlemlerine İlişkin Belirsizlikler” Yorumunu yayımlanmıştır. Belirli bir işlem veya duruma vergi düzenlemelerinin nasıl uygulanacağına veya vergi otoritesinin bir şirketin vergi işlemlerini kabul edip etmeyeceğine yönelik belirsizlikler bulunabilir. UMS 12 "Gelir Vergileri", cari ve ertelenmiş verginin nasıl hesaplanacağına açıklık getirmekle birlikte, ancak bunlara ilişkin belirsizliklerin etkilerinin finansal tablolara nasıl yansıtılacağına yönelik rehberlik sağlamamaktadır. UFRYK 23, gelir vergilerinin muhasebeleştirmesinde gelir vergilerine ilişkin belirsizliğin etkilerinin finansal tablolara nasıl yansıtılacağına açıklık getirmek suretiyle UMS 12'de yer alan hükümlere ilave gereklilikler getirmektedir. Bu Yorumun yürürlük tarihi 1 Ocak 2019 ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri olmakla birlikte, erken uygulanmasına izin verilmektedir. Grup, UFRYK 23’ün uygulanmasının konsolide finansal tabloları üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 17 Sigorta Sözleşmeleri 18 Mayıs 2017'de, UMSK, UFRS 17 “Sigorta Sözleşmeleri” standardını yayımlamıştır. Sigorta sözleşmeleri için yayımlanan uluslararası ilk standart olan bu Standart, yatırımcıların ve ilgili diğer kişilerin sigortacıların maruz kaldığı riskleri, kârlılıklarını ve finansal durumunu daha iyi anlamalarını kolaylaştıracaktır. UFRS 17, 2004 yılında geçici bir standart olarak getirilen TFRS 4'ün yerini almıştır. UFRS 4, şirketlerin yerel muhasebe standartlarını kullanarak sigorta sözleşmelerinin muhasebeleştirmelerine izin verdiğinden çok çeşitli muhasebe yaklaşımlarının kullanılmasına neden olmuştur. Bunun sonucu olarak, yatırımcıların benzer şirketlerin finansal performansını karşılaştırmaları güçleşmiştir. UFRS 17, tüm sigorta 16 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 2. ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) sözleşmelerinin tutarlı bir şekilde muhasebeleştirilmesini ve hem yatırımcıların hem de sigorta şirketlerinin UFRS 4’ün yol açtığı karşılaştırılabilirlik sorununu çözmektedir. Yeni standarda göre, sigorta yükümlülükleri, tarihi maliyet yerine güncel değerler kullanılarak muhasebeleştirilecektir. Bu bilgiler düzenli olarak güncelleneceğinden finansal tablo kullanıcılarına daha yararlı bilgiler sağlayacaktır. Bu değişiklik 1 Ocak 2021 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup, UFRS 17’nin uygulanmasının, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir. 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Grup, ekli konsolide finansal tablolarını TMS 34 “Ara Dönem Finansal Raporlama” Standardı uyarınca özet olarak hazırlamıştır. Ara dönem özet konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan muhasebe politikaları, 1 Ocak - 31 Aralık 2016 hesap döneminde kullanılan muhasebe politikaları ile uyumludur ve ekli özet konsolide finansal tablolar 1 Ocak 31 Aralık 2016 hesap dönemine ait yıllık konsolide finansal tablolar ile birlikte okunmalıdır. 3. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ Kasa Banka -Vadeli mevduat -Vadesiz mevduat Diğer Nakit Akış tablosundaki nakit ve nakit benzerleri Faiz geliri tahakkukları 30 Eylül 2017 125 31 Aralık 2016 141 258.563 73.132 29 1.108.300 59.348 105 331.849 324 332.173 1.167.894 882 1.168.776 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla Grup’un muhtelif bankalarda Ekim 2017 vadeli (31 Aralık 2016: Ocak-Mart 2017), yüzde 1,6 ile yüzde 4,15 faiz aralığında (31 Aralık 2016: yüzde 0,5 ile yüzde 3,8) toplam 216.703 TL tutarında (31 Aralık 2016: 656.603 TL) yabancı para cinsinden vadeli mevduatı bulunmaktadır. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla Grup’un muhtelif bankalarda Ekim 2017 vadeli (31 Aralık 2016 : Ocak-Mart 2017), yüzde 13,6 ile yüzde 14,22 faiz aralığında (31 Aralık 2016: yüzde 10,4 ile yüzde 12,2) toplam 41.860 TL tutarında (31 Aralık 2016: 451.697 TL) TL cinsinden vadeli mevduatı bulunmaktadır. 17 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden, bu notta açıklanmamıştır. İlişkili taraflardan olan ticari alacaklar genellikle satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır ve vadeleri 1-5 ay arasında değişmektedir. İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle alım işlemlerinden doğmaktadır ve vadeleri 1-3 ay arasında değişmektedir. Grup’un 30 Eylül 2017 tarihinde sona eren dönemde üst düzey yöneticilere ödediği ücret ve benzeri menfaatlerin toplamı 7.032 TL’dir (30 Eylül 2016: 6.526 TL). Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları takip eden sayfalarda açıklanmıştır. 18 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) 30 Eylül 2017 Alacaklar İlişkili taraflarla olan bakiyeler Ana ortak TSKGV Diğer ortak Axa Sigorta Anonim Şirketi (“Axa Sigorta”) Ana ortağın ortakları/iştirakleri/bağlı ortaklıkları Hava Elektronik Harp Sistemleri Mühendislik Ticaret Anonim Şirketi (“HAVELSAN EHSİM”) Hava Elektronik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“HAVELSAN”) HAVELSAN Teknoloji Radar Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“HTR”) İşbir Elektrik Sanayii Anonim Şirketi (“İŞBİR”) NETAŞ Telekomünikasyon Anonim Şirketi (“NETAŞ”) Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret Anonim Şirketi (“STM”) Türk Havacılık ve Uzay Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“TUSAŞ”) Finansal yatırımlar Askeri Pil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“ASPİLSAN”) Roket Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (“ROKETSAN”) İş ortaklıkları ve iş ortaklıklarındaki ilişkili taraflar İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi ASELSAN Optik IGG IGG ASELSAN ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün SADEC LLC YİTAL A.Ş. Halka arz edilen paylar 1 Ticari Kısa vadeli Peşin ödenmiş giderler Ticari Olmayan 21 -- -- Borçlar Uzun vadeli Uzun vadeli Kısa vadeli Ticari Ertelenmiş gelirler Ticari Olmayan1 Ticari Ticari Peşin ödenmiş giderler Ertelenmiş gelirler -- -- -- -- -- 18.044 -- -- -- -- -- -- -- -- 91 -- -- -- 827 -- -- -- -- -- -- -- -- 13.372 28.435 -- 1.794 177 926 -- -- -- -- --109 1.360 4.082 15.065 ---- ---- -3.916 895 1.383 2.775 51.011 ---- ---- ---- ---- 24.402 9.493 -- -- 1.552 95.912 119.095 -- 15 61.117 39.823 92 -- 32.243 -- 72.059 4.342 -- 9.839 171.440 -20.954 1.451 36.521 --- -47.841 -143.102 1.201 21.091 -19.141 --- -457 -63.868 -47 1.848 532 52.080 25.814 594 3.890 7.517 -1.241 ---- -------12 --27.649 -3.658 --- 1.286 516 ------ 4.638 2.688 -1.907 192 --- --152 ----- -------- ----145 --- -------- -179.596 -109.974 -12 -113.185 -151.444 -255.783 -142.730 3.265 21.400 -10.456 -296.425 Ticari olmayan kısa vadeli borçların tamamına yakını, 2016 yılı kâr payı ödemesi borcudur. 19 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) 31 Aralık 2016 Alacaklar Kısa vadeli Borçlar Uzun vadeli Ticari Ertelenmiş gelirler Ticari Olmayan Ticari Ticari Ertelenmiş gelirler -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- 69 -- -- Ana ortağın ortakları/iştirakleri/bağlı ortaklıkları HAVELSAN EHSİM HAVELSAN HTR İŞBİR NETAŞ STM TUSAŞ 39 17.524 ---25.116 49.763 745 20.402 1.561 9.146 12.097 9.028 -- -3.004 ----23.118 ---2.350 16.667 --- --2.027 4.072 26.402 16.651 569 -75 ---623 14.755 -------- ------21.721 -----3.028 266.200 Finansal yatırımlar ASPİLSAN ROKETSAN -65.647 762 -- -10.065 -180.824 5.098 17.275 -2.003 --- --- -45.096 İş ortaklıkları ve iş ortaklıklarındaki ilişkili taraflar İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi ASELSAN Optik IGG IGG ASELSAN ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün SADEC LLC -1.178 28.916 845 68.575 53.351 383 2.056 3.266 ------ -------- -------- 3.621 2.419 -851 185 --- -------- -------- -------- -------- 311.655 59.063 36.187 199.841 79.170 17.456 69 21.721 314.324 Diğer ortak Axa Sigorta Ticari 318 Uzun vadeli Peşin ödenmiş giderler İlişkili taraflarla olan bakiyeler Ana ortak TSKGV Peşin ödenmiş giderler Kısa vadeli 20 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) İlişkili taraflarla olan işlemler Ana ortak TSKGV Ana ortağın ortakları/iştirakleri/bağlı ortaklıkları NETAŞ İŞBİR HTR TUSAŞ HAVELSAN EHSİM STM Mercedes Benz Türk Anonim Şirketi HAVELSAN Finansal yatırımlar ROKETSAN ASPİLSAN Müşterek yönetime tabi teşebbüsler ve bu teşebbüslerdeki ilişkili taraflar İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 1 Ocak30 Eylül 2017 Alımlar 1 Temmuz30 Eylül 2017 Alımlar 1 Ocak30 Eylül 2016 Alımlar 1 Temmuz30 Eylül 2016 Alımlar 499 166 490 163 73.222 17.264 9.256 147 41 2.104 -1.235 35.664 3.479 3.678 --2.104 -1.235 12.863 9.186 5.006 621 -15.730 2.335 541 1.691 7.188 2.138 --3.911 --- 24.955 4.432 17.186 1.107 11.401 3.251 -1.417 6.602 139.757 4.009 68.628 7.762 69.186 1.942 18.450 21 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 4. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (devamı) İlişkili taraflarla olan işlemler Ana ortak TSKGV Ana ortağın ortakları/iştirakleri/bağlı ortaklıkları TUSAŞ STM HAVELSAN HTR NETAŞ Finansal yatırımlar ROKETSAN Müşterek yönetime tabi teşebbüsler ve bu teşebbüslerdeki ilişkili taraflar IGG 1 Ocak30 Eylül 2017 Satışlar 1 Temmuz30 Eylül 2017 Satışlar 1 Ocak30 Eylül 2016 Satışlar 1 Temmuz30 Eylül 2016 Satışlar 238 75 239 69 135.237 128.271 1.119 611 335 73.542 122.243 246 -28 111.821 30.816 4.682 -7 36.184 20.679 673 --- 10.717 461 34.086 15.464 -276.528 -196.595 1.441 183.092 1.228 74.297 İlişkili taraflarla olan işlemler genel olarak TMS 11 “İnşaat Sözleşmeleri” kapsamındaki projelere ilişkin mal ve hizmet alım ve satışlarına ilişkindir. 22 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 5. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR a) Ticari alacaklar Grup’un ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari alacaklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 4) Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin fatura edilmemiş alacaklar Alacak senetleri Şüpheli ticari alacaklar Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) 30 Eylül 2017 1.371.806 179.596 31 Aralık 2016 1.706.200 311.655 -2.721 921 (921) 1.554.123 17.640 4.200 921 (921) 2.039.695 Uzun vadeli ticari alacaklar Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin fatura edilmemiş alacaklar Ticari alacaklar Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin fatura edilmemiş alacaklar İlişkili taraf (Not 4) Alacak senetleri İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 4) 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 940.018 113.155 233.168 115.997 112.570 1.441 615 1.167.799 35.577 240 610 385.592 23 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 5. TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (devamı) a) Ticari alacaklar (devamı) Grup’un şüpheli ticari alacaklar karşılığına ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Dönem başı itibarıyla karşılık Dönem içinde ayrılan karşılık Dönem sonu itibarıyla karşılık 30 Eylül 2017 921 -921 30 Eylül 2016 859 62 921 30 Eylül 2017 1.299.224 760.386 662.312 2.721.922 31 Aralık 2016 1.177.776 603.163 644.348 2.425.287 Ticari alacakların sektörel dağılımı aşağıdaki gibidir: Kamu alacakları Yurt dışı alacaklar Özel sektör alacakları Toplam alacaklar Kamu alacakları, Milli Savunma Bakanlığı (“MSB”) ve diğer kamu kuruluşlarından olan alacakları temsil etmektedir. Grup tarafından yapılan işler sözleşmelere dayalı olup bunun dışında müşterilerden ek bir teminat alınmamaktadır. b) Ticari borçlar Grup’un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari borçlar Ticari borçlar Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin hak edilmemiş gelirler Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin hak edilmemiş gelirler – İlişkili taraf (Not 4) İlişkili taraflara borçlar (Not 4) Diğer ticari borçlar 30 Eylül 2017 869.829 31 Aralık 2016 749.756 455.595 221.962 159.144 96.639 2.721 1.583.928 327 78.843 2.019 1.052.907 Uzun vadeli ticari borçlar Ticari borçlar Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin hak edilmemiş gelirler Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin hak edilmemiş gelirler– İlişkili taraf (Not 4) Diğer ticari borçlar 30 Eylül 2017 -- 31 Aralık 2016 95 375.168 231.328 10.456 746 386.370 21.721 -253.144 24 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 6. ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR Grup’un sahiplik oranına göre düzenlenmemiş, özkaynak yöntemi ile konsolide finansal tablolara dahil edilen iştirakleri için finansal bilgiler aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 2017 ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün ASELSAN Optik ASELSAN Bilkent IGG ASELSAN SADEC LLC Sahiplik Oranı (%) 49 49 50 50 49 50 30 Eylül 2017 ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün ASELSAN Optik ASELSAN Bilkent IGG ASELSAN SADEC LLC YİTAL A.Ş. Sahiplik Oranı (%) 49 49 50 50 49 50 51 Dönen Varlıklar 54.282 46.085 17.016 34.692 10.142 18.111 180.328 Duran Varlıklar 87.293 14.449 36.388 61.843 3.335 476 203.784 Gelirler 29.354 30.653 19.421 2.707 306 --82.441 Toplam Varlıklar 141.575 60.534 53.404 96.535 13.477 18.587 384.112 Giderler (23.314) (27.994) (18.405) (4.395) (5.015) (3.392) -(82.515) Kısa Vadeli Yükümlülükler 69.328 34.501 18.865 1.839 1.176 626 126.335 Net Kâr/(Zarar) 6.040 2.659 1.016 (1.688) (4.709) (3.392) -(74) Uzun Vadeli Yükümlülükler 4.694 -20.405 78.838 27.202 -131.139 Grup Net Varlık Payı 33.101 12.756 7.067 7.929 -8.981 2.226 72.060 Toplam Yükümlülükler 74.022 34.501 39.270 80.677 28.378 626 257.474 Grup Kâr/ (Zarar) Payı 2.960 1.303 507 (844) -(1.696) -2.230 YİTAL A.Ş. 25 Eylül 2017 tarihinde Türkiye’de kurulmuştur. ASELSAN tarafından YİTAL A.Ş.’ye sermaye taahhüdü bulunduğundan dolayı Grup finansal tablolarına konsolidasyon etkisi bulunmamaktadır. 25 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 6. ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR (devamı) 31 Aralık 2016 ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün ASELSAN Optik IGG ASELSAN ASELSAN Bilkent Sahiplik Oranı (%) 49 49 50 49 50 31 Aralık 2016 ASELSAN Kazakistan ASELSAN Ürdün ASELSAN Optik IGG ASELSAN ASELSAN Bilkent Sahiplik Oranı (%) 49 49 50 49 50 Dönen Varlıklar 58.752 75.230 12.664 12.526 12.345 171.517 Gelirler 66.881 56.277 8.400 6.090 714 138.362 Duran Varlıklar 87.008 15.235 28.854 3.878 58.619 193.594 Giderler (62.737) (44.377) (8.100) (22.103) (617) (137.934) Toplam Varlıklar 145.760 90.465 41.518 16.404 70.964 365.111 Kısa Vadeli Yükümlülükler 79.578 61.660 9.614 1.200 630 152.682 Net Kâr/(Zarar) 4.144 11.900 300 (16.013) 97 428 Uzun Vadeli Yükümlülükler 3.534 -18.786 24.886 52.788 99.994 Grup Net Varlık Payı 30.697 11.357 6.559 -8.774 57.387 Toplam Yükümlülükler 83.112 61.660 28.400 26.086 53.418 252.676 Grup Kâr/ (Zarar) Payı 2.030 5.831 150 (7.846) 48 213 2016 yılı içerisinde ASELSAN Bilkent iş ortaklığı ve IGG ASELSAN iş ortaklığında nakdi sermaye artırımları yapılmıştır. Şirket ortaklık payına düşen sermaye artırımı tutarı ASELSAN Bilkent için 2.250 TL, ASELSAN Kazakistan için 5.160 TL ve IGG ASELSAN için ise 7.846 TL’dir. SADEC LLC 27 Aralık 2016 tarihinde Suudi Arabistan’da kurulmuştur. ASELSAN tarafından SADEC LLC’ye sermaye taahhüdü bulunduğundan dolayı Grup finansal tablolarına konsolidasyon etkisi bulunmamaktadır. 26 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 7. STOKLAR 30 Eylül 2017 927.974 490.427 131.239 119.218 33.458 24.273 (22.402) 1.704.187 Hammadde Yarı mamüller Yoldaki mallar 1 Mamüller Diğer stoklar Ticari mallar Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) 31 Aralık 2016 587.699 369.145 96.450 91.098 26.954 36.071 (20.019) 1.187.398 Grup, net gerçekleşebilir değerin maliyet değerinden düşük kaldığı veya uzun süredir hareket görmediği durumlar için stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmıştır. Grup, dönem içerisinde mamul, yarı mamul ve hammadde stoklarında net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altında kalan stoklar belirlemiştir. Bu nedenle finansal durum tablosunda 22.402 TL (30 Eylül 2016: 18.546 TL) tutarında stok değer düşüklüğü karşılığı bulunmaktadır. 30 Eylül tarihinde sonra eren döneme ait stok değer düşüklüğü hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 2017 20.019 2.390 (7) 22.402 Dönem başı itibarıyla karşılık Dönem içinde ayrılan karşılık Konusu kalmayan karşılık Dönem sonu itibarıyla karşılık 2016 15.670 2.876 -18.546 1 Yoldaki mallar, ithalat şekillerine bağlı olarak, mülkiyeti ve riski satıcı firmadan çıktığı anda Grup’a geçen stokları içermektedir. 27 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 8. Gel PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler Stok alımı için verilen sipariş avansları İlişkili taraflara stok alımı için verilen kısa vadeli sipariş avansları (Not 4) Gelecek aylara ait giderler 30 Eylül 2017 594.459 31 Aralık 2016 294.636 109.974 51.644 756.077 59.063 33.541 387.240 Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler Stok alımı için verilen sipariş avansları İlişkili taraflara stok alımı için verilen uzun vadeli sipariş avansları (Not 4) Sabit kıymet alımı için verilen sipariş avansları Gelecek yıllara ait giderler 30 Eylül 2017 265.472 31 Aralık 2016 155.029 151.444 23.034 1.605 441.555 199.841 32.686 6.143 393.699 Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Alınan sipariş avansları İlişkili taraflardan alınan sipariş avansları (Not 4) Gelecek aylara ait gelirler 30 Eylül 2017 195.232 142.730 49.109 387.071 31 Aralık 2016 310.676 17.456 42.449 370.581 Kısa vadeli alınan sipariş avansları 33 adet müşteriden oluşmakta olup, (31 Aralık 2016: 35 müşteri) en yüksek bakiyeli ilk 10 müşteriye ait sipariş tutarı toplam avansın yüzde 99,2’sini (31 Aralık 2016: yüzde 95,7) oluşturmaktadır. Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Alınan sipariş avansları İlişkili taraflardan alınan sipariş avansları (Not 4) Gelecek yıllara ait gelirler 30 Eylül 2017 1.172.357 296.425 8 1.468.790 31 Aralık 2016 1.777.653 314.324 2 2.091.979 Uzun vadeli alınan sipariş avansları 13 adet müşteriden oluşmakta olup, (31 Aralık 2016: 24 müşteri) en yüksek bakiyeli ilk 10 müşteriye ait sipariş tutarı toplam avansın yüzde 99,9’unu (31 Aralık 2016: yüzde 99,6) oluşturmaktadır. 28 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 9. MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Maliyet Değeri 1 Ocak 2017 itibarıyla açılış bakiyesi Alımlar Çıkışlar 30 Eylül 2017 itibarıyla kapanış bakiyesi Maddi Duran Varlıklar 1.651.675 118.389 (1.353) 1.768.711 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 961.982 242.637 (56.256) 1.148.363 Birikmiş Amortismanlar ve İtfa Payları 1 Ocak 2017 itibarıyla açılış bakiyesi Dönem gideri Çıkışlar 30 Eylül 2017 itibarıyla kapanış bakiyesi 684.154 67.755 (453) 751.456 264.851 39.630 -304.481 30 Eylül 2017 itibarıyla net defter değeri 1.017.255 843.882 967.522 697.131 Maliyet Değeri 1 Ocak 2016 itibarıyla açılış bakiyesi Alımlar Çıkışlar 30 Eylül 2016 itibarıyla kapanış bakiyesi Maddi Duran Varlıklar 1.529.134 58.559 (1.208) 1.586.485 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 760.007 129.477 (15.901) 873.583 Birikmiş Amortismanlar ve İtfa Payları 1 Ocak 2016 itibarıyla açılış bakiyesi Dönem gideri Çıkışlar 30 Eylül 2016 itibarıyla kapanış bakiyesi 604.292 60.583 (992) 663.883 222.495 31.287 -253.782 30 Eylül 2016 itibarıyla net defter değeri 922.602 619.801 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri 924.842 537.512 31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri Grup’un TFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü” Standardı gereğince gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen arsalarının gerçeğe uygun değerleri, gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme tekniklerini içeren üçüncü seviyede yer almaktadır. 29 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 10. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR a) Karşılıklar Diğer kısa vadeli karşılıklar Garanti gider karşılığı 1 Beklenen zarar karşılığı Gecikme cezası gider karşılığı 2 Dava gider karşılığı Maliyet gider karşılığı Sigorta gider karşılığı Diğer 30 Eylül 2017 217.644 131.172 15.516 6.651 5.397 2.653 1.446 380.479 31 Aralık 2016 183.555 91.555 19.705 5.332 2.955 7.089 265 310.456 Diğer uzun vadeli karşılıklar 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 Beklenen zarar karşılığı Gecikme cezası gider karşılığı 42.937 18.211 61.148 36.022 16.114 52.136 b) Hukuki davalar 30 Eylül 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Grup hukuk müşavirliğinin beyan yazılarına göre, Grup tarafından ve/veya Grup aleyhine açılmış olan dava ve icra takipleri aşağıda özetlenmiştir: a) b) c) d) e) Açıklama Grup tarafından açılmış olan ve halen devam eden davalar Grup tarafından yürütülen icra takipleri Grup aleyhine açılmış ve halen devam eden her türlü davalar Dönem içinde aleyhe sonuçlanan ve kesinleşen davalar Dönem içinde lehe sonuçlanan ve kesinleşen davalar 2017 2016 854 8.533 1.395 5.210 6.651 5.332 140 139 1.331 4.076 1 Garanti gider karşılığı, Grup’un garanti kapsamındaki satışları için tarihi veriler ve tahminler kullanılarak hesaplanmaktadır. 2 Gecikme cezası gider karşılığı, sözleşme şartlarına göre belirlenen teslimat koşullarına uyulamaması sonucu gerçekleşen gecikmeler dolayısıyla sözleşmede belirlenen gecikme faizi oranına göre hesaplanır. 30 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 11. VERGİ Grup’un 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla “Ertelenmiş 503.213 TL’dir. Bu tutar aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır. Devreden Ar-Ge İndiriminden Kaynaklanan TFRS Düzeltme Farklarından Kaynaklanan Ertelenmiş Vergi Varlığı-Net Vergi 30 Eylül 2017 641.672 (138.459) 503.213 Varlığı” net 31 Aralık 2016 513.261 (128.688) 384.573 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uygulaması kapsamında elde edilen kazançlar 31 Aralık 2023 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Ertelenmiş vergi varlığının ayrılmasında ileriye dönük kâr/zarar projeksiyonu tahminleri ve Ar-Ge indiriminden faydalanılması beklenen süre göz önünde bulundurulmaktadır. Grup, 1 Ocak - 30 Eylül 2017 dönemine ait 5746 sayılı kanun kapsamında Ar-Ge harcamaları nedeniyle oluşan “Devreden Ar-Ge İndirimi” üzerinden aktifleştirilecek “Ertelenmiş Vergi Varlığı”nı 128.411 TL olarak hesaplamıştır. Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârı Kâr veya zarar tablosundaki vergi geliri Etkin vergi oranı 30 Eylül 2017 711.011 117.151 %16 30 Eylül 2016 355.997 (33.138) (%9) 31 Aralık 2016 734.024 61.178 %8 Etkin vergi oranı, sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârın, kâr veya zarar tablosundaki vergi gelirine oranlanması ile bulunur. Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârda oluşan artışın temel sebebi, Şirket’in cari dönemde gerçekleştirdiği satışlardan kaynaklanmaktadır. Şirket’in geçmiş yıllarda gerçekleştirdiği Ar-Ge harcamalarından doğan vergi avantajından dolayı Şirket’in cari dönem kurumlar vergisi yükümlüğü bulunmamaktadır. Şirket’in kâr veya zarar tablosunda oluşan vergi gelirinin temel sebebi cari dönemde gerçekleştirilen Ar-Ge harcamalarının ertelenmiş vergi geliri etkisidir. Artışın temel nedenleri ise cari dönemde oluşan Ar-Ge harcamalarının geçmiş dönemlere göre daha yüksek olması ve devreden Ar-Ge indiriminin yeniden değerleme oranı ile artırılmasıdır. 12. TAAHHÜTLER a) Alınan teminatlar Satıcılardan alınan teminat mektupları Müşterilerden alınan teminat senetleri Müşterilerden alınan teminat mektupları Müşterilerden alınan ipotekler Müşterilerden alınan teminat çekleri Satıcılardan alınan teminat senetleri 31 30 Eylül 2017 1.233.217 12.577 3.106 265 6 -1.249.171 31 Aralık 2016 1.040.467 11.130 2.780 265 6 2.430 1.057.078 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 12. TAAHHÜTLER (devamı) b) Verilen teminatlar 30 Eylül 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Grup’un teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları takip eden sayfalardaki gibidir. Grup, sözleşme bedeli 263.864 ABD Doları olan Denizaltı Savunma Harbi ve Keşif Karakol Gemisi Projeleri (MİLGEM) kapsamında HAVELSAN ile birlikte iş ortaklığı çerçevesinde yürütülen faaliyetlerde HAVELSAN’ın yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda kalan yükümlülüklerin tamamlanmasından sorumludur. 32 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 12. TAAHHÜTLER (devamı) b) Verilen teminatlar (devamı) 30 Eylül 2017 TL karşılığı TL ABD Doları Avro BAE Dirhemi Hindistan Rupisi İngiliz Sterlini 11.917.738 --- 1.725.063 --- 1.770.229 --- 929.348 --- 50 --- 10.000 --- 1.654 --- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- 15.826 --- 907 --- 4.200 --- ---- ---- ---- ---- ---11.933.564 ---1.725.970 ---1.774.429 ---929.348 ---50 ---10.000 ---1.654 A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek C. Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek D. Diğer Verilen TRİ'lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı 1 -Teminat -Rehin -İpotek iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek Toplam Grup, iş ortaklığı olan ASELSAN Optik’in kullanacağı 5 Milyon Avro tutarındaki yatırım kredisinin, iş ortaklığındaki yüzde 50’lik sermaye payı oranına uygun olarak, 2,5 Milyon Avro tutarındaki kısmına müteselsil kefil sıfatıyla sorumludur. 1 Grup'un vermiş olduğu diğer TRİ'lerin özkaynaklara oranı 30 Eylül 2017 itibarıyla yüzde 0,36’dır. Söz konusu tutar, konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklık Mikro AR-GE ile iş ortaklığı ASELSAN Bilkent lehine vermiş olduğu teminat mektubu toplam tutarı olan 15.826 TL'dir. 33 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 12. TAAHHÜTLER (devamı) b) Verilen teminatlar (devamı) 31 Aralık 2016 TL karşılığı TL ABD Doları Avro BAE Dirhemi Hindistan Rupisi İngiliz Sterlini 11.268.113 --- 1.473.279 --- 1.835.161 --- 890.377 --- 26.760 --- 10.000 --- 1.654 --- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- ---- 15.688 --- 907 --- 4.200 --- ---- ---- ---- ---- ---11.283.801 ---1.474.186 ---1.839.361 ---890.377 ---26.760 ---10.000 ---1.654 A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek C. Olağan Ticari Faaliyetlerinin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek D. Diğer Verilen TRİ'lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı 1 -Teminat -Rehin -İpotek iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı -Teminat -Rehin -İpotek Toplam Grup, iş ortaklığı olan ASELSAN Optik’in kullanacağı 5 Milyon Avro tutarındaki yatırım kredisinin, iş ortaklığındaki yüzde 50’lik sermaye payı oranına uygun olarak, 2,5 Milyon Avro tutarındaki kısmına müteselsil kefil sıfatıyla sorumludur. 1 Grup'un vermiş olduğu diğer TRİ'lerin özkaynaklara oranı 31 Aralık 2016 itibarıyla yüzde 0,42 ’dir. Söz konusu tutar, konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklık Mikro AR-GE ile iş ortaklığı ASELSAN Bilkent lehine vermiş olduğu teminat mektubu toplam tutarı olan 15.688 TL'dir. 34 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 13. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR a) Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 30 Eylül 2017 35.944 8.463 798 45.205 Ödenecek SGK primleri Ödenecek vergi, harç ve fonlar Personele borçlar 31 Aralık 2016 28.380 7.838 618 36.836 b) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 41.721 43.362 Yıllık izin karşılığı 30 Eylül itibarıyla yıllık izin karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 2017 43.362 3.907 (3.481) (2.067) 41.721 Dönem başı itibarıyla karşılık Dönem içinde ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen karşılık Dönem içinde kullanılan karşılık Dönem sonu itibarıyla karşılık 2016 38.115 16.969 (7.405) (8.785) 38.894 c) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 146.417 138.248 13.635 12.749 160.052 150.997 Kıdem tazminatı karşılığı Emeklilik ikramiyesi karşılığı 30 Eylül itibarıyla kıdem tazminatı ve emeklilik ikramiyesi karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 2017 150.997 9.321 7.821 1.032 546 (9.665) 160.052 Dönem başı itibarıyla karşılık Faiz maliyeti Hizmet maliyeti Aktüeryal kazanç/ (kayıp) İşten çıkartma maliyeti Ödenen tazminatlar Dönem sonu itibarıyla karşılık 2016 163.412 10.266 8.550 (3.591) 334 (17.769) 161.202 Kıdem tazminatı karşılığı: Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60’ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. 35 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 13. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (devamı) Kıdem tazminatı karşılığı (devamı) Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı, aylık 4.732 TL 1 (31 Aralık 2016: 4.297 TL1) tavanına tabidir. 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren geçerli olan kıdem tazminatı tavanı 4.732 TL’dir. 1 Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket’in, çalışanların emekli olmasından kaynaklanan gelecekteki muhtemel yükümlülük tutarının bugünkü değerinin tahmin edilmesi yoluyla hesaplanmaktadır. TMS 19 (“Çalışanlara Sağlanan Faydalar”), şirketin yükümlülüklerinin, tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Emeklilik ikramiyesi karşılığı: Grup’un bünyesinde en az 20 yıllık hizmeti tamamlayan ve emekliliğini hak etmiş/edecek her çalışan için emeklilik ikramiyesi karşılığı ayrılmaktadır. Bu doğrultuda, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Faiz oranı Enflasyon oranı İskonto oranı Emeklilik olasılığının tahmini için kullanılan oran 1 Tutar TL olarak belirtilmiştir. 36 30 Eylül 2017 (%) 10,06 6 3,36 98 aktüeryal 31 Aralık 2016 (%) 10,59 7 3,36 98 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 14. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ Sermaye Ortaklar TSKGV Halka arz edilen paylar Axa Sigorta Anonim Şirketi Nominal sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Pay (%) 84,58 15,30 0,12 100 Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye 30 Eylül 2017 845.826 153.019 1.155 1.000.000 98.621 1.098.621 Pay (%) 84,58 15,30 0,12 100 31 Aralık 2016 845.826 153.019 1.155 1.000.000 98.621 1.098.621 Şirket’in nominal sermayesi 1.000.000 TL olup, her biri 1 kuruş itibari değerde 100.000.000.000 adet paya bölünmüştür. Payların 60.545.454.546 adedi “A Grubu”, 39.454.545.454 adedi “B Grubu” paylardan oluşmaktadır. Payların tamamı nama yazılıdır. “A Grubu” paylar nama yazılı imtiyazlı paylar olup, Yönetim Kurulu Üyeleri’nin 6’sı “A Grubu” imtiyazlı pay sahiplerinden veya onların gösterdiği adaylar arasından seçilmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulu, imtiyazlı veya itibari değerinin üzerinde pay çıkarılması konularında yetkilidir. Yeni pay alma hakları kısıtlanarak yapılacak sermaye artırımlarında ihraç edilecek paylar “B Grubu” olarak çıkarılır. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine göre seçilen Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri dışındaki diğer Yönetim Kurulu üyeleri “A Grubu” imtiyazlı pay sahiplerinden veya onların gösterdiği adaylar arasından seçilmektedir. Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler Halka açık şirketler SPK’nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no’lu Kâr Payı Tebliği’nin ilgili bölümü uyarınca, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre genel kanuni yedek akçe, Şirket’in ödenmiş sermayesinin yüzde 20’sine ulaşıncaya kadar, yıllık kârın yüzde 5’i olarak ayrılır. Diğer kanuni yedek akçe, pay sahiplerine yüzde beş oranında kâr payı ödendikten sonra, kârdan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın yüzde 10’u oranında ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, genel kanuni yedek akçe sermayenin veya çıkarılmış sermayenin yarısını aşmadığı takdirde, sadece zararların kapatılmasına, işlerin iyi gitmediği zamanlarda işletmeyi devam ettirmeye veya işsizliğin önüne geçmeye ve sonuçlarını hafifletmeye elverişli önlemler alınması için kullanılabilir. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla, Grup’un kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekleri, yasal yedeklerden oluşmaktadır. Grup’un yasal yedekler toplamı 124.062 TL’dir (31 Aralık 2016: 94.159 TL). Geçmiş yıl kâr/zararları Net dönem kârı dışındaki birikmiş kârlar ve özleri itibarıyla birikmiş kâr niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kârları hesabında gösterilmiştir. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla Şirket’in Vergi Usul Kanunu’na (VUK) göre düzenlenmiş geçmiş yıl kârları hesabında gösterilen olağanüstü yedekler bakiyesi 677.863 TL’dir (31 Aralık 2016: 248.547 TL). Şirket’in bilanço tarihi itibarıyla VUK kayıtlarında bulunan dönem kârı 579.470 TL (31 Aralık 2016: 534.070 TL) ve kâr dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların toplam tutarı 700.301 TL (31 Aralık 2016: 259.858 TL) olup detayları aşağıdaki gibidir. 37 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 14. SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ (devamı) Geçmiş yıl kâr/zararları (devamı) Sermaye yedekleri ve olağanüstü yedekler 30 Eylül 2017 700.301 31 Aralık 2016 259.858 Kâr dağıtımı Halka açık şirketler, kâr payı dağıtımlarını SPK’nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no’lu Kâr Payı Tebliği’ne göre yaparlar. Ortaklıklar, kârlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kâr dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kâr dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kâr payı öderler. 15 Mart 2017 tarihinde yapılan Şirket Genel Kurul Toplantısı’nda konsolide finansal tablolara göre kâr dağıtımına esas olan 795.191 TL’den toplam 29.903 TL tutarında yedek akçe ayrılmasına, ortaklara brüt temettü tutarı olarak 75.500 TL nakit dağıtılmasına ve kalan 689.788 TL’nin Grup bünyesinde bırakılmasına karar verilmiştir. Bu suretle 1 TL nominal değerinde beher hisse senedi için nakit brüt temettü tutarı 7,55 Kuruş olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2016: 4,2 Kuruş). 2017 yılı içerisinde ortaklara brüt 75.500 TL’lik 1 TL’lik pay başına 7,55 Kuruş temettü (net 64.175 TL’lik 1 TL’lik pay başına 6,42 Kuruş) ödenecektir. (31 Aralık 2016: brüt 42.000 TL’lik 1 TL’lik pay başına 4,2 Kuruş, (net 35.700 TL’lik 1 TL’lik pay başına 3,57 Kuruş) ödenmiştir). 1 Mart 2017 tarihinde yapılan ASELSANNET Genel Kurul Toplantısı’nda ASELSANNET’in 2016 yılı net dönem kârı üzerinden 4.000 TL tutarında kâr payı dağıtılmasına ve 650 TL tutarında kârın yedek akçe olarak ayrılmasına karar verilmiştir. Geri kalan 11.886 TL’lik kısmın olağanüstü yedek akçe olarak ayrılmasına karar verilmiştir (31 Aralık 2016: 10.000 TL). 27 Şubat 2017 tarihinde yapılan Mikro AR-GE Genel Kurul Toplantısı’nda Mikro AR-GE’nin 2016 yılı net dönem kârı üzerinden 65 TL tutarında kâr payı dağıtılmasına ve 6,2 TL tutarında kârın yedek akçe olarak ayrılmasına karar verilmiştir. Geri kalan 26,2 TL’lik kısmın olağanüstü yedek akçe olarak ayrılmasına karar verilmiştir (31 Aralık 2016: 200 TL). Ortaklara ödenecek temettü tutarının 21.333 TL’lik kısmı 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla ödenmemiştir. (31 Aralık 2016: Yoktur) 38 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 15. HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ a) Hasılat Yurt içi satışlar Yurt dışı satışlar Diğer gelirler Satıştan iadeler (-) Satış iskontoları (-) b) Satışların maliyeti (-) İlk madde ve malzeme giderleri Personel giderleri Genel üretim giderleri Amortisman giderleri Yarı mamullerdeki değişim Mamul stok değişimi Geliştirme giderleri 1 Satılan hizmet maliyeti Satılan ticari mal maliyeti Diğer satışların maliyeti 16. 1 Ocak30 Eylül 2017 2.952.065 498.744 649 (2.125) (952) 3.448.381 1 Temmuz30 Eylül 2017 1.139.015 153.552 237 (1.479) (436) 1.290.889 1 Ocak30 Eylül 2016 1.828.064 324.504 228 (1.934) (1.108) 2.149.754 1 Temmuz30 Eylül 2016 641.175 96.013 -(1.934) (319) 734.935 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 1.038.333 72.639 251.162 71.842 464.749 33.401 112.603 35.895 562.650 60.679 184.756 45.749 209.417 37.598 65.500 15.494 (121.282) (28.119) 902.505 282.697 (86.441) (30.734) 304.574 98.567 (72.293) (10.995) 596.864 141.371 (43.166) 8.063 184.196 38.137 57.658 92.820 2.620.255 25.812 20.275 978.701 35.108 64.299 1.608.188 7.707 33.813 556.759 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ Devam eden işler üzerindeki maliyetler artı kayda alınan kârlar eksi zararlar Eksi: gerçekleşen hakedişler Devam eden sözleşmelere ilişkin varlıklar (Not 5) Devam eden sözleşmelere ilişkin yükümlülükler (Not 5) 30 Eylül 2017 31 Aralık 2016 11.438.421 (11.386.196) 52.225 9.862.184 (10.051.137) (188.953) 1.052.588 (1.000.363) 52.225 286.385 (475.338) (188.953) 1 Geliştirme giderleri; ilk madde malzeme giderleri, tasarım giderleri ve personel giderlerinden oluşmaktadır. Geliştirme giderlerinin 338.439 TL (30 Eylül 2016: 281.123 TL)’lik tutarı personel maliyetlerinden oluşmaktadır. 39 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 17. ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER a) Esas faaliyetlerden diğer gelirler Faaliyetlerden kaynaklanan kur farkları Diğer gelirler Reeskont faiz gelirleri 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 1.017.614 12.288 5.662 1.035.564 386.187 3.620 1.046 390.853 197.091 6.025 5.508 208.624 94.094 2.288 (388) 95.994 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 885.100 13.149 4.324 902.573 321.331 4.400 695 326.426 169.311 4.069 3.143 176.523 47.597 243 1.555 49.395 1 Temmuz30 Eylül 2017 -141 141 1 Ocak30 Eylül 2016 8.171 244 8.415 1 Temmuz30 Eylül 2016 -71 71 b) Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Faaliyetlerden kaynaklanan kur farkları Reeskont faiz giderleri Diğer gider ve zararlar 18. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER Temettü geliri Sabit kıymet satış kârı 1 Ocak30 Eylül 2017 8.939 328 9.267 40 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 19. FİNANSMAN GELİRLERİ Banka kredilerinden kaynaklanan kur farkı gelirleri Faiz gelirleri Diğer finansman gelirleri 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 51.467 25.739 378 77.584 10.414 4.768 119 15.301 45.546 14.920 394 60.860 9.572 5.006 156 14.734 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 53.858 13.263 14.103 6.064 58.285 4.642 23.739 1.955 9.321 2.532 10.266 3.447 1.859 78.301 478 23.177 5.858 79.051 920 30.061 20. FİNANSMAN GİDERLERİ Banka kredilerinden kaynaklanan kur farkı zararları Borçlanma faiz giderleri Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında faiz maliyeti Kredilerden kaynaklanan reeskont giderleri 21. PAY BAŞINA KAZANÇ Pay başına kazanç tutarı, net dönem kârının, Grup hisselerinin cari dönem içerisindeki ağırlıklı ortalama hisse adedine bölünmesiyle hesaplanır. Grup’un sulandırılmış hissesi bulunmamaktadır. Pay başına kazancın, 30 Eylül 2017 ve 30 Eylül 2016 tarihlerinde sona eren hesap dönemine ilişkin hesaplaması aşağıdaki gibidir: Adi hisse senetleri (Bin adet) Net kâr - TL 100 adet pay başına kazanç (tam kuruş) 100 adet pay başına sulandırılmış kazanç (tam kuruş) 1 Ocak30 Eylül 2017 1 Temmuz30 Eylül 2017 1 Ocak30 Eylül 2016 1 Temmuz30 Eylül 2016 100.000.000 828.098 100.000.000 263.523 100.000.000 389.258 100.000.000 153.244 82,81 26,35 38,93 15,32 82,81 26,35 38,93 15,32 41 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 22. FİNANSAL BORÇLAR Finansal Borçlar Kısa vadeli finansal borçlar Kısa vadeli diğer finansal borçlar Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları Toplam kısa vadeli finansal borçlar Teminatsız Kredi Teminatsız Kredi Teminatlı Kredi Uzun vadeli diğer finansal borçlar Uzun vadeli diğer finansal borçlar Toplam uzun vadeli finansal borçlar Teminatlı Kredi Teminatsız Kredi Toplam finansal borçlar 30 Eylül 31 Aralık 2017 2016 311.453 303.928 1.619 2.315 63.690 65.665 376.762 371.908 65.413 707 66.120 120.140 2.275 122.415 442.882 494.323 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla kısa vadeli borçlanmalar içerisindeki finansal borçların 1.271 TL’si SGK ödemeleri için alınmış olup sıfır faizlidir. Kalan 310.182 TL Reeskont Döviz Kredilerinden oluşmakta olup, kredilerin vadeleri Ekim 2017 - Haziran 2018 tarihi arasında faiz oranları ise yüzde 2,1-13 arasında değişmektedir. Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımlarının tamamı Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndan yüzde 2,1 ve yüzde 3,5 oranında faizle alınan 36.345 ABD Doları tutarındaki kredilerin Ekim 2017-Nisan 2018 vadeli 17.930 ABD Dolarındaki ana para ödemesinden oluşmaktadır. 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla kısa ve uzun vadeli borçlanmalar içerisindeki diğer finansal borçların 2.326 TL'si TTGV’den proje finansmanı amacıyla temin edilen, faizsiz kaynaklardan oluşmaktadır. Geri kalan kısa ve uzun vadeli diğer finansal borçların tamamı ise Savunma Sanayi Müsteşarlığı’ndan yüzde 2,1 ve yüzde 3,5 oranında faizle alınan uzun vadede bırakılan 18.415 ABD Doları tutarındaki kredilerden oluşmaktadır. Söz konusu kredi için 36.345 ABD Doları tutarında teminat mektubu verilmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kısa vadeli borçlanmalar içerisindeki finansal borçların 303.928 TL'si Reeskont Döviz Kredilerinden oluşmakta olup, kredilerin vadeleri Ocak-Mayıs 2017 tarihleri arasında faiz oranları ise yüzde 1,6-9,4 arasında değişmektedir. Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımlarının tamamı Savunma Sanayi Müsteşarlığı'ndan yüzde 2,1 ve yüzde 3,5 oranında faizle alınan 52.385 ABD Doları tutarındaki kredilerin Mart-Ekim 2017 vadeli 18.659 ABD Dolarındaki ana para ödemesinden oluşmaktadır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kısa ve uzun vadeli borçlanmalar içerisindeki diğer finansal borçların 4.590 TL'si TTGV’den proje finansmanı amacıyla temin edilen, faizsiz kaynaklardan oluşmaktadır. Geri kalan kısa ve uzun vadeli diğer finansal borçların tamamı ise Savunma Sanayi Müsteşarlığı’ndan yüzde 2,1 ve yüzde 3,5 oranında faizle alınan uzun vadede bırakılan 34.138 ABD Doları tutarındaki kredilerden oluşmaktadır. Söz konusu kredi için 52.385 ABD Doları tutarında teminat mektubu verilmiştir. 42 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU TL Karşılığı (Fonksiyonel ABD Doları para birimi) 30 Eylül 2017 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan diğer varlıklar 3. Diğer 4. Dönen varlıklar (1+2+3) 5. Ticari alacaklar 6a. Parasal finansal varlıklar 6b. Parasal olmayan diğer varlıklar 7. Diğer 8. Duran varlıklar (5+6+7) 9. Toplam varlıklar (4+8) 10. Ticari borçlar 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 13. Kısa vadeli yükümlükler (10+11+12) 14. Ticari borçlar 15. Finansal yükümlülükler 16 a. Parasal olan diğer yükümlülükler 16 b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 1 Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Avro Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Diğer1 (TL Karşılığı) 1.258.861 227.585 808.404 99.748 418.184 32.273 221.831 281.987 6.338 1.769.017 849.068 -264.782 4.959 1.118.809 2.887.826 53.385 43.340 10 324.320 143.519 -12.959 601 157.079 481.399 189.630 7.239 28.773 1.484 137.244 80.926 -82.803 660 164.389 301.633 30.347 120.627 6.226 575.384 339.274 -347.143 2.766 689.183 1.264.567 1.854 33.493 78 67.698 --4.189 54 4.243 71.941 329.016 218.021 374 137.384 684.795 380.952 65.413 45 827.757 1.274.167 45.344 61.378 102 40.416 147.240 67.045 18.415 9 302.156 387.625 37.307 -3 24.496 61.806 34.062 -3 164.123 198.188 156.405 -11 102.701 259.117 142.803 -13 688.067 830.883 11.545 ---11.545 ------ CAD, CHF, GBP, JPY, AUD, DKK, ZAR, AED, PHP, SAR para birimlerinden oluşmaktadır. 43 153.948 34 1.152.015 509.794 -46.030 2.139 557.963 1.709.979 161.066 218.021 363 143.563 523.013 238.149 65.413 32 1.073.289 1.376.883 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU TL Karşılığı (Fonksiyonel para birimi) 30 Eylül 2017 18. Toplam yükümlülükler (13+17) 19. Finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif karakterli finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b. Pasif karakterli finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık /(yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a14-15-16a) 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı 25. İhracat 26. İthalat Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı ABD Doları Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Avro Diğer (TL Karşılığı) 1.958.960 534.865 1.899.895 259.994 1.090.000 11.545 -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- 928.866 (53.466) (189.916) 41.639 174.567 60.396 1.335.939 232.196 824.784 116.538 488.573 22.582 --- --- -- --- --- --- -498.744 1.165.943 -110.999 209.260 -- -11.825 77.521 -46.701 325.000 -59.803 97.630 -- 392.240 743.313 TMS’ye uygun olarak hazırlanan ek'teki konsolide finansal tablolardaki döviz pozisyonu ağırlıklı olarak TMS 11 “İnşaat Sözleşmeleri” kapsamındaki düzeltmeler ve sınıflamalar nedeniyle, MSUGT’ye uygun olarak hazırlanan finansal tablolardaki döviz pozisyonundan farklılık göstermektedir. Döviz pozisyonu tablosunda “Parasal olmayan diğer varlıklar” ve “Parasal olmayan diğer yükümlülükler”in “Fonksiyonel para birimi TL karşılığı” hesaplanırken, verilen ve alınan avanslar tarihi değerleri ile ele alınmakta, bu nedenle “Bilanço tarihi itibarıyla kurlarla TL karşılığı” kolonundan farklılaşma göstermektedir. 44 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU TL Karşılığı (Fonksiyonel para birimi) ABD Doları 1.778.821 327.010 1.150.814 164.265 609.408 18.599 715.511 133.242 6.634 2.634.208 336.000 -241.674 1.993 579.667 3.213.875 121.399 20.978 128 469.515 61.815 -17.483 85 79.383 548.898 427.227 73.825 452 1.652.318 217.538 -61.526 298 279.362 1.931.680 77.692 17.033 1.102 260.092 31.931 -76.108 419 108.458 368.550 288.231 63.190 4.087 964.916 118.462 -282.354 1.555 402.371 1.367.287 53 24.287 2.095 45.034 --693 140 833 45.867 328.888 313.711 99 107.078 749.776 -122.415 43 1.299.166 1.421.624 43.343 89.143 26 60.337 192.849 -34.785 9 381.435 416.229 152.532 313.711 92 212.337 678.672 -122.415 32 1.342.347 1.464.794 45.473 --6.167 51.640 --3 230.229 230.232 168.701 --22.878 191.579 --11 854.126 854.137 7.655 -7 -7.662 ------ 31 Aralık 2016 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan diğer varlıklar 3. Diğer 4. Dönen varlıklar (1+2+3) 5. Ticari alacaklar 6a. Parasal finansal varlıklar 6b. Parasal olmayan diğer varlıklar 7. Diğer 8. Duran varlıklar (5+6+7) 9. Toplam varlıklar (4+8) 10. Ticari borçlar 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 13. Kısa vadeli yükümlükler (10+11+12) 14. Ticari borçlar 15. Finansal yükümlülükler 16 a. Parasal olan diğer yükümlülükler 16 b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 1 CAD, CHF, GBP, JPY, AUD, DKK, ZAR, AED, PHP, SAR para birimlerinden oluşmaktadır. 45 Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Avro Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Diğer1 (TL Karşılığı) ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) 31 Aralık 2016 18. Toplam yükümlülükler (13+17) 19. Finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a19b) 19a. Aktif karakterli finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b. Pasif karakterli finansal durum tablosu dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık /(yükümlülük) pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a14-15-16a) 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı 25. İhracat 26. İthalat DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU Bilanço Tarihi TL Karşılığı İtibarıyla (Fonksiyonel ABD Doları Kurlarla TL para birimi) Karşılığı Bilanço Tarihi İtibarıyla Kurlarla TL Karşılığı Avro Diğer (TL Karşılığı) 2.171.400 609.078 2.143.466 281.872 1.045.716 7.662 -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- 1.042.475 (60.180) (211.786) 86.678 321.571 38.205 2.065.176 342.918 1.206.797 228.412 847.389 10.990 --- --- --- --- --- --- -485.404 1.206.547 -138.617 227.080 -487.819 799.141 -19.667 88.573 -72.961 328.596 --78.810 TMS’ye uygun olarak hazırlanan ek'teki konsolide finansal tablolardaki döviz pozisyonu ağırlıklı olarak TMS 11 “İnşaat Sözleşmeleri” kapsamındaki düzeltmeler ve sınıflamalar nedeniyle, MSUGT’ye uygun olarak hazırlanan finansal tablolardaki döviz pozisyonundan farklılık göstermektedir. Döviz pozisyonu tablosunda “Parasal olmayan diğer varlıklar” ve “Parasal olmayan diğer yükümlülükler”in “Fonksiyonel para birimi TL karşılığı” hesaplanırken, verilen ve alınan avanslar tarihi değerleri ile ele alınmakta, bu nedenle “Bilanço tarihi itibarıyla kurlarla TL karşılığı” kolonundan farklılaşma göstermektedir. 46 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) Kur riskine duyarlılık Grup, başlıca ABD Doları ve Avro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. 30 Eylül 2017 itibarıyla 1 ABD Doları 3,5521 TL (31 Aralık 2016: 3,5192 TL), 1 Avro 4,1924 TL (31 Aralık 2016: 3,7099 TL) dir. Aşağıdaki tablo Grup’un kurlardaki yüzde 10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. Yüzde 10’luk oran, üst düzey yöneticilere Grup içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin ilgili döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece yıl sonundaki parasal olan yabancı para cinsinden kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yıl sonundaki yüzde 10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, fonksiyonel para birimi TL olmayan Grup şirketlerinin finansal durum tablosunda yer alan kalemleri kapsamamaktadır. Yüzde 10’luk kur değişiminin finansal tablolara etkisi aşağıdaki gibidir; Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 30 Eylül 2017 Kâr/Zarar Özkaynaklar 1 Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı paranın paranın paranın paranın değer değer değer değer kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde: 1- ABD Doları net varlık/(yükümlülüğü) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 82.478 (82.478) 82.478 (82.478) -- -- -- -- 3- ABD Doları Net Etki (1+2) 82.478 (82.478) 82.478 Avro’nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: 4- Avro net varlık/(yükümlülüğü) 48.857 (48.857) 48.857 5- Avro riskinden korunan kısım (-) ---- (82.478) 6- Avro Net Etki (4+5) (48.857) Diğer2’in 7- Diğer net varlık/(yükümlülüğü) 8- Diğer riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Net Etki (7+8) 48.857 (48.857) 48.857 TL karşısında %10 değişmesi halinde (48.857) -- 2.258 (2.258) 2.258 (2.258) -- -- -- -- 2.258 (2.258) 2.258 (2.258) 1 Kâr/zarar etkisini içermektedir. 2 CAD, CHF, GBP, JPY, AUD, DKK, ZAR, AED, PHP, SAR para birimlerinden oluşmaktadır. 47 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 23. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) Kur riskine duyarlılık Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 31 Aralık 2016 Kâr/Zarar Özkaynaklar1 Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı paranın paranın paranın paranın değer değer değer değer kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde: 1- ABD Doları net varlık/(yükümlülüğü) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 120.680 (120.680) 120.680 (120.680) -- -- -- -- 120.680 (120.680) 120.680 Avro’nun TL karşısında % 10 değişmesi halinde: (120.680) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) 4- Avro net varlık/(yükümlülüğü) 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) 84.739 (84.739) 84.739 (84.739) -- -- -- -- 84.739 (84.739) 84.739 Diğer2’in TL karşısında %10 değişmesi halinde (84.739) 7- Diğer net varlık/(yükümlülüğü) 8- Diğer riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Net Etki (7+8) 1.099 (1.099) 1.099 (1.099) -- -- -- -- 1.099 (1.099) 1.099 (1.099) 1 Kâr/zarar etkisini içermektedir. 2 CAD, CHF, GBP, JPY, AUD, DKK, ZAR, AED, PHP, SAR para birimlerinden oluşmaktadır. 48 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 24. FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR 30 Eylül 2017 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Bloke mevduatlar Finansal yatırımlar Ticari alacaklar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar 31 Aralık 2016 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Bloke mevduatlar Finansal yatırımlar Ticari alacaklar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar Gerçeğe uygun değer üzerinden gösterilen finansal varlıklar Krediler ve alacaklar (nakit ve nakit Satılmaya hazır benzerleri dahil) finansal varlıklar İtfa edilmiş değerlerinden gösterilen diğer finansal yükümlülükler Defter değeri Not ----- 332.173 59.461 -2.721.922 --516.032 -- ----- 332.173 59.461 516.032 2.721.922 3 ---- ---- ---- 442.882 1.970.298 26.512 22 5 Satılmaya hazır finansal varlıklar 442.882 1.970.298 26.512 İtfa edilmiş değerlerinden gösterilen diğer finansal yükümlülükler Defter değeri Not Gerçeğe uygun değer üzerinden Krediler ve alacaklar gösterilen (nakit ve nakit finansal varlıklar benzerleri dahil) 5 ----- 1.168.776 63.062 -2.425.287 --516.032 -- ----- 1.168.776 63.062 516.032 2.425.287 3 ---- ---- ---- 494.323 1.306.051 6.293 494.323 1.306.051 6.293 22 5 5 Grup yönetimi, satılmaya hazır finansal varlıklar dışındaki finansal araçların, kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir. İlgili finansal varlıklar maliyet değerleri üzerinden, varsa, değer düşüklüğü karşılığı düşülerek gösterilmektedir. 49 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 30 EYLÜL 2017 TARİHİ İTİBARIYLA ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin TL ve ilgili döviz cinsinden bin ”Para Birimi” olarak gösterilmiştir.) 24. FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR (devamı) 30 Eylül 2017 ROKETSAN 31 Aralık 2016 ROKETSAN Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye TL TL TL --516.032 --516.032 Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye TL TL TL --516.032 --516.032 30 Eylül 2017 itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 2017 Girişler 30 Eylül 2017 25. Raporlama tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer seviyesi 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye TL TL TL --516.032 -----516.032 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR Grup tarafından bilanço tarihinden sonra imzalanan sözleşmelerin tutarı yaklaşık olarak 214 Milyon ABD Doları’dır. 50