XIV. ULUSAL SU ÜRÜNLERİ SEMPOZYUMU SÖZLÜ SUNUMLAR KÜLTÜR ÇİPURA BALIKLARINDAN (Sparus aurata L.) İZOLE EDİLEN VİBRİO SUŞLARININ PATOJENİK ÖZELLİKLERİNİN TESPİTİ Tülay AKAYLI, Gülşen TİMUR, Eda TEPECİK İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Ordu cad. No:200 Laleli-İstanbul takayli@istanbul.edu.tr ÖZET Bu çalışmada yurdumuzdaki kültür çipura balıklarından (Sparus aurata L.) izole edilen Vibrio damsela, V. alginolyticus ve V.ordalii suşları ve yurt dışından getirtilen V.anguillarum 01 ve O2 referans suşları ile deneysel olarak çipura balıklarında enfeksiyon oluşturulmaya çalışılmış ve bu izolatların patojenik özellikleri araştırılmıştır. Bu amaçla deney tanklarına (kontrol grubu dahil altı tank) yaklaşık 30’ar adet balık konulmuştur. Deneme balıklarına beş farklı Vibrio türüne ait canlı bakteriler immersiyon ve intraperitonal enjeksiyon yöntemleri ile verilmiştir. İmmersiyon yönteminde sudaki bakteri yoğunluğu 107 hücre/ml olup intraperitonal enjeksiyonda ise ml’de 107 bakteri inokülatı 0,1 ml dozunda balıklara intraperitonal olarak enjekte edilmiştir. Sağlıklı çipura balıklarına immersiyon ve enjeksiyon yöntemi ile bakteri verilerek gerçekleştirilen patojenite testi sonuçlarına göre çalışmada kullanılan Vibrio türleri ile immersiyon yöntemi ile hastalık oluşturulamazken intraperitonal enjeksiyon yöntemi ile V.alginolyticus ve V.anguillarum 01 suşlarının enfeksiyon oluşturduğu tespit edilmiştir. V.alginolyticus ile enfekte balıkların bir hafta içinde tamamının öldüğü gözlenmiştir. Ölen balıklarda dış bakıda sadece renkte koyulaşma ve abdomende asidik sıvı toplanması dikkati çekmiştir. V.anguillarum 01’in oluşturduğu enfeksiyonda ise 2-3 haftalık süre içinde her gün 1-2 adet balığın öldüğü ve hastalığın daha kronik seyretiği tespit edilmiştir. V.anguillarum 01 ile enfekte balıklarda pullarda dökülme ve dorsal yüzgeç tabanında hemoraji dikkat çekmiştir. Ancak V.damsela, V.ordalii ve V.anguillarum 02 suşlarının deneme balıklarında intraperitonal enjeksiyonlada hastalık oluşturmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma V.alginolyticus’un çipura balıklarında deneysel olarak hastalık oluşturan başlıca Vibrio türü olduğunu gösterdiği gibi enfekte edilen balıkların tamamının kısa sürede ölmeside bu patojen bakterinin patojenitesinin V.anguillarum 01 suşuna göre daha yüksek olduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Çipura, Vibrio spp., Patojenite 137