Fikret Adaman Ekonomi Bölümü Boğaziçi Üniversitesi Neden Çevre Alanında Kamusal Bir Karar Verme Süreci Olmalıdır? Kişisel tercihlere neden güvenilemez? Eğer insanlar rasyonelse, çevre konusunda gereken özeni göstermek durumunda değiller mi? Çevre Neden Kamusal Bir Alan? Dışsallıklar Kişisel tercihler sorunlu Kamu malı niteliği Verim kayıpları Adaletsizlikler * Paydaşlararası * Kuşaklararası Bir Göl, Bir Fabrika, Bir Kasaba Kar Maliyet Marjinal çevre maliyeti Marjinal kar 0 Q* Qm Üretim miktarı Coase Teoremi Doğal kaynaklardaki mülkiyet haklarının iyi tanımlandığı ve piyasaların iyi çalıştığı varsayımı altında, taraflar biraraya gelerek uzlaşı sağlar ve “optimal” dengeye ulaşılmış olur. Gölün mülkiyeti fabrikada Gölün mülkiyeti kasabada Coase Teoreminin Varsayımları Fabrikanın atık ve emisyonlarının ekolojik sisteme ve kasabaya verdiği zararın kesin olarak bilinmesi Bu zararın parasal olarak ifade edilebilmesi Tarafların pazarlıkta benzer güçte bulunmaları Bu varsayımlar ne denli gerçekçi? Çevre Politikaları Karmaşık Çok-boyutlu Zaman Ölçek Belirsizlikler içeren Çıkar çatışmaları Paydaşlararası Kuşaklararası Acil karar alma gerekliliği Arıtma Yerel Uzak Emisyon Dünya l Atıklar İnsan Hayvan Bitki Bina Su Katı atık Fabrikanın niteliği Kül Gürültü Peace ve Turner’ın Economics of Natural Resources and the Environment çalışmasından yararlanılmıştır Çevre Zararları Yerel zararlar Görüntü İnsan sağlığı Hayvan sağlığı Tarımsal kayıplar Gürültü Malzeme aşınması Su kalitesi Ekolojik kayıplar Doğadan yararlana sektörlerde iş kayıpları Uzak zararlar Asit yağmurları Atmosferik zararlar Ekolojik kayıplar; biyolojik çeşitliliğin azalması Sonuçta, Bütünleştirilmiş Katılımcı Saydam Çok disiplinli yaklaşımların önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Belirsizlikler I Değişim kaynaklı Doğadaki tesadüfler Toplumsal belirsizlikler Teknolojik sıçramalar Davranışsal farklılıklar Bilgi eksikliği kaynaklı Ölçüm hataları Ölçüm yapılamaması Yetersiz ölçüm Açıklanamama Belirsizlikler II Epistemolojik Metodolojik Teknik Sürdürülebilir Kalkınma Bağlamında Alınacak Kararlarda Ekonomik, sosyal ve çevresel boyutların eşanlı düşünülmesi Farklı paydaşların ve ölçeklerin mevcudiyetinin vurgulanması Zaman boyutunun dikkate alınması gerekliliği ortadadır.