ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM ATEMEL TANI YNTEMLER KANSER TANIMI Normal yap s de i mi hcrelerin kontrolsz bir ekilde evre dokulardan daha h zl o almas yla ortaya kan bir hastal kt r. doku/organda yap sal ve fonksiyonel bozukluk Selim benign tmrler gt Ur i lik Habis malign tmrler gt Kanser Malign a evre dokulara invazyon b Uzak organlara metastaz .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM Kanserin tedavisinde ERKEN TANI nemlidir. Hastan n yks Fizik muayene lk de erlendirme leri tetkik gtgtgtLaboratuar Grntleme yntemleri Endoskopiler Sitoloji Biyopsi Histopatoloji .. KANSERL ONKOLOJ DE HASTAYA YAKLA IM KANSERDE ERKEN TANI Uzun sre kapanmayan yaralar Uzun gn/ ay sren ksrk veya ses k s kl Si il veya benlerin h zl bymesi, de i iklik gstermesi Devaml haz ms zl k veya yutma zorlu u Meme veya di er organlarda hissedilen i likler Beklenmeyen kanamalar D k lama al kanl nda de i me Nedeni a klanamayan ate ve zay flama .. KANSERL ONKOLOJ DE HASTAYA YAKLA IM ERKEN TANI YNTEMLER Erken tan iin kitle taramas yap l r Erken tan yntemleri iin saha al malar yap l r Etken ajan belirlemek iin Kohort al mas yap l r Erken tan ya ula mak iin risk gruplar taran r Kitleler bas nyay n yoluyla bilgilendirilir Kendi kendini muayene medya arac l ile retilir Okul konferanslar ile yeni nesil e itilir Sigorta kurulu lar riskli ki ileri peryodik muayeneye tabi tutarlar Zararl evresel faktrler elimine edilir Kimyasal ajanlara maruziyet nlenir .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM GRNTLEM YNTEMLER Direkt grafiler Tomografiler Kontrastl grafiler Bilgisayarl tomografiler BT Magnetik rezonans grntlemeMR Sintigrafiler Ultrasonografiler Dopler sonografi Ekokardiyografi Bronkografi Kateterli kontrastl grafiler Termografiler PETPozitron emisyon Tomografisi .. KANSERL HASTAYA YAKLA IM ENDOSKOP LER st G S endoskopisi Rektoskopi Kolonoskopi Rektosigmoidoskopi ERCP Bronkoskopi Artroskopi Sistoskopi Laparoskopi Torakoskopi .. KANSERL HASTAYA YAKLA IM EVRELEME In situ kanser nvazyon yok, metastaz yok S n rl lokal kanserErken lokal invazyon var, met yok leri lokal kanser S n rl lokal invazyon var, LN, met yok lerlemi kanser Geni lokal invazyon var, LN, met yok Sistemik kanser Geni lokal invazyon var, LN , met var .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM TMR SINIFLANDIRMASI Epitelyal tmrler KANSER Mezenkimal tmrler SARKOM Hemopoietik malignensiler LSEM , LENFOMA Germinal tmrler TERATOM ve D ERLER S n fland r lamayan gt malign tmr tan mland .. KANSERL HASTAYA YAKLA IM TNM S STEM T Primer tmr N Blgesel lenf nodu M Uzak metastaz pTNM gt cTNM rTNM TX, T, T Nx, N, N Mx, M, M .. KANSERL HASTAYA YAKLA IM GRADELEME G yi farkl la m tmr G Orta farkl la m tmr G Az farkl la m tmr Kt diferansiye G Farkl la mam tmr Anaplastik .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM B YOLOJ K BEL RLEY C LER TMR MARKIRLARI Tedavi sonular n de erlendirmede Nksleri saptamada Prognozu belirlemede Hastal n yayg nl n belirlemede kullan l r. gtgtgtKesinlikle tan amac yla kullan lmaz gtgtgtKesinlikle tarama testi olarak kullan lmaz gtHastal n takibinde nemlidirlt .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM BAZI TMR BEL RLEY C LER CEA Kolorektal ca, mide ca, NSCLC AlfaFetoprotein HCC, testis nonseminomatz tm BetaHCG Koriyokarsinom, testis embriyojenik tm NSE Kk hcreli akci er ca, nroendokrin tm CA Over ca. CA Meme ca. CA G S tmrleri. CA Pankreas tmrleri CA G S tmrleri. Alkalen fosfataz Kemik metastazlar , karaci er h. PSA Prostat karsinomu. Calsitonin Tiroid medller ca. .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM BTEDAV PRENS PLER Kanser tan ve tedavisi multidisipliner ekip al ma gerektirir. Cerrahi bran lar tan iin biyopsi yapar. Cerrahi bran lar tedavi amac yla operasyon yaparlar. Cerrahi bran lar palyasyon amac yla operatif yakla rlar. Tan amac yla gastroenterologlar, g s hastal klar uzman , kardiyologlar devreye girerler. Tedavi amac yla medikal onkologlar ve radyasyon onkologlar hastalarla s k i birli i iinde olurlar. Hasta takipleri o unlukla medikal onkolojide yap l r. .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM HASTANIN PERFORMANS STATS ECOGKriterleri Kornofsky skalas quot. Normal aktivite. Semptomlu fakat ayakta, hafif i yapar. Vaktinin yatakta / oturarak geer, yard m gerekir. Vaktinin quot yatakta / oturarak geer, t bbi destek gerekir. Yata a ba ml , t bbi tedavi ile ya ar, pre ex. .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM TEDAV CEVABININ DE ERLEND R LMES Tam cevap CR Bulgular yok olmu , met. yok, laboratuvar N K smi cevap PR Bulgular quot gerilemi , yeni bulgu yok. Sabit hastal k SDPR d nda kalan klme veya minimal byme lerleyici hastal k PD bilinen lezyonlar quot byr veya yeni lezyonlar ortaya kar. .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM TEDAV T PLER CerrahiTedavi Radyoizotoplar Kratif Palyatif Tan sal Primer Radyoterapi Neoadjuvant Adjuvant palyatif Primer Adjuvant Neoadjuvant palyatif Hormonal tedavi Brakiterapi Kemoterapi Biyolojik ajanlar DESTEK TEDAV S .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM BAZI TEDAV EK LLER nleyici cerrahi Ara t r c eksploratif cerrahi Redktif cerrahi Reoperasyon Second look Kozmetik cerrahi Alternatif radyoterapi Tm vucut nlamas Tutulmu alan nlamas Mantl tipi nlama Ters Y tipi nlama .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM KANSER TEDAV S Tedavi ncesi plan yap lmal d r Tedavi multidisipliner yakla mla planlanmal ve srdrlmelidir Kesin histopatolojik tan olmas na zen gsterilmelidir Tedavinin kratif mi, yoksa palyatif mi olmas gerekti ine karar verilmelidir Genel durumu d k hastalara sadece destek tedavisi verilmelidir nceki tedavi protokollerinden yaralanmal d r nceden kazan lm tecrbelerden istifade edilmelidir Hasta takipleri iyi yap lmal d r Tedavilerin yarar ve yan etkileri mutlaka de erlendirilmelidir .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM KANSER HASTASININ TAK B Hastalar belli aral klarla kontrole a r lmal d r. Hastay deneyimli bir ekibin takip etmesi artt r. Hastalar n sosyal sorunlar na e ilmek gerekir. Hastan n psikolojik sorunlar zlmelidir. Tedavinim yan etkileri anlat lmal d r. Tedavi sonular ve yan etkileri kaydedilmelidir. Tedavisi ba ar s z olanlarda yeni rejimlere geilmelidir. Tedavi sonular de erlendirilmeli ve istatistiksel analizler yap lmal d r. Hasta tecrbeleri yeni hastalara uyarlanmal d r. Dnya onkoloji literatr ve yenilikler izlenmelidir. Hizmet ii e itime nem verilmelidir. .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM KL N K ALI MA FAZ I lac n maksimal tolere edilen dozunun saptanmas farmakokineti i FAZ II lac n antitmr etkinli i ve yan etkileri FAZ III Yeni ilac n klasik standart tedavilerle kar la t r lmas FAZ IV lac n primer tedavilere entegrasyonu ve uzun dnem yan etkiler .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM BAZI KL N K ALI MALAR Retrospektif al ma Geriye dnk olarak vakalar n bilimsel de erlendirilmesi Prospektif randomize al ma leriye ynelik olarak hastalar n rast gele seilerek incelenmesi Vaka takdimi lgin ve nadir grlen vakalar n sunulmas , t bbi kamuoyunun bilgilendirilmesi .. ONKOLOJ DE KANSERL HASTAYA YAKLA IM KANSERDEN KORUNMA Biricil korunma Kansere neden olan maddenin bertaraf gtrnek Akci er ca. Sigara kincil korunma Kanserin erken te hisi gtrnek Meme ca n n evre I ve II de te hisi ile kratif tedavi edilir, evre IV de prognoz ktdr, palyatif tedavi edilebilir ncl korunma Tmrn en etkili yntemle tedavisi gtrnek Over ca. Debulking cerrahisi M. Melanom cm emniyet s n r n gzeten cerrahi rezeksiyon Meme ca.Aksilla LN diseksiyonu .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR A AKUT NEFES DARLI I Adult Respiratory Distress SyndromARDS Nonspesifik pulmoner reaksiyon ok faktrl bir proes Larinks ca. SEPS S Pnmosistis carinii Plevral s v Bron spazm Kemik metastazlar Kalp tamponad Yayg n asit Diafragma elavasyonu Akci er elevasyonu .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR B TMR L Z S SENDROMU TLS Kemoterapiye hassas byk tmrlerde Bulky disease grlr. Burkitt lenfoma ALL KMLBlastik kriz KLL Lenfomalar SCLC Di er tmrler KT, IFN, Tamoksifen, Steroid, intratekal Metotreksat .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR TLS KL N K HiPERR SEM H PERKALEM H PERFOSFATEM H POKALSEM rat nefropatisi lmcl aritmiler Tetani , aritmi Genel durumu bozuk uur bulan k Dehidrate .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR TLS TEDAV Hidratasyon, min. cc mayi/ saat Allopurinol, mg/gn oral, proflaksi mg /gn oral, tedavide Dextroz, inslin infzyonu Kalsiyum glukonat i.v., acilaritmi Bbrek fonksiyonlar n n takibi, normal tutulmas LDHgt U/L .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR CNTROPEN K ATE En s k grlen KT yan etkisi Kemik ili inin bask lanmas Ntropenigt nfeksiyonlar nfeksiyon oda ara t r l r Kltrler al n r Emprik antibiyotikler kullan l r SefalosporinAminoglikozid gt gn ate srerse kinolon grubu ajan eklenir gt gn ate srerse Antifungal ajan eklenir reyen etkene, antibiyograma uygun antibiyotik verilir. .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR NTROPEN K ATE KL N K ATE gt.C ise kan kltr Atipik seyredebilir Ate dahi olmayabilir nflamasyon bulgular grlmeyebilir Ate dahi olmayabilir nfeksiyonlar dkmante edilir GENEL TEDB RLER Hasta izolasyonu Pi mi g da al m Soyulabilen meyve Hijyenik artlar gzetilir Oda dezenfekte edilir Ziyareti yasaklan r .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR D H PERKALSEM En s k grlen endokrin acil sorundur kemik metastaz paraneoplastik sendrom Multipl myelom Meme c a Akci er ca Renal cell ca Sarkomlar Di erleri .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR H PERKALSEM KL N K Poliri Polidipsi Bulant Kab zl k Kilo kayb Yorgunluk Adale zay fl Hiporefleksi Psi ik bozukluklar Koma Bbrek yetmezli i .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR H PERKALSEM KL N K EKG Bradikardi T geni lemesi VES, SVES PR uzamas QT k salmas LABORATUVAR Serum Cagt mg/dl .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR E VENA KAVA SPER OR SENDROMU VCSS Akci er ca Lenfoma Extragonadal testis tmrleri nadiren di er nedenler selim olu umlar da neden olabilir Akci er grafisi p.a. Toraks BT Histolojik tan .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR VCSSKL N K Yz demi Siyanoz Boyun demi Kol demi Boyun venlerinde staz Nefes darl , ksrk Ba a r s ,ba dnmesi uur bulan kl Koma .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR VCSSKL N K Acil nlem ANT DEM TEDAV S Deksametazon mg i.v. Pu e, ba lang x mg i.v./i.m., idame H Blokrleri, antiasit Loop diretikleri Acil radyoterapi RT Primer hastal n tedavisi Tromboz tedavisi .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR F H PERV SKOZ TE Paraprotein gamopati ile kan yo unlu unun de i mesi, Hcresel elemanlar n art ile kan ak kanl n n de i mesi, M. Myelom Waldenstrm hastal Polisitemia Vera di er nedenler IgG, IgA, IgM nkomplet a r zincirler Hafif zincirler .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR H PERV SKOZ TE KL N K Kan viskositesi normalin kat na karsa semptomlar ba lar. Grme bozuklu u Kanamalar Kramplar Nefes darl Ba a r s uur bulan kl , koma Kalp yetmezli i Bbrek yetmezli i .. TEDAV Plazmaferez Esas hastal n tedavisi ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR G BEYIN METASTAZI K BAS BULGULARI A. Tan Primer beyin tm SCLC NSCLC Meme ca. M.Melanom Renal cell ca. NHL Sarkomlar Di er ANT DEM TEDAV S Acil palyatif nlama Primer hastal n tedavisi .. Tek lezyonun kar lmas ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR H SP NAL KORD BASISI KOMPRESYON KIRI I Vertebra metastazlar Akci er ca. Meme ca. Prostat ca. M. Myelom Renal cell ca. Sarkomlar Lenfoma ve lsemiler Di erleri .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR KL N K Feller A r drar inkontinans D k inkontinans TEDAV Antidem tedavisi Radyoterapi Laminektomi RT Stabilizasyon Esas hastal n tedavisi .. ONKOLOJ DE AC L SORUNLAR I D ER AC L SORUNLAR Kanama diyatezi Tromboembolik proes Fil bacak Uygunsuz ADH sendromu Asit, plevral mayi Kalp tamponad Paraneoplastik sendromlar Patolojik k r klar Kemik a r s G SObstrksiyonu G SKanamas G SMukozit Hiperglisemi Hipoglisemi T kanma sar l .. KEMOTERAP PRENS PLER Tmr tedavisinin temel unsurundan birisi Baz tmrler iin primer tedavi o u eri kin tmrleri iin Adjuvan tedavi Neoadjuvan tedavi Palyatif tedavi Konkomitan tedavi Simltane e zamanl tedavi o unlukla sekuensiyel ard k tedavi olarak uygulan r .. KEMOTERAP PRENS PLER A KRAT F ETK yile megt Koriyokarsinom Burkitt lenfoma, afrika tipi ocuklar n testis tmrleri ocuklar n hodgkin hastal ocuklar n kemik sarkomlar yile megt ocukluk a ALL ocukluk a yumu ak doku sarkomlar Hodgkin hastal Nonhodgkin lenfoma, high grade Testis tmrleri .. KEMOTERAP PRENS PLER B PALYAT F ETK yile melt Eri kin tip ALL Over ca. Kk hcreli akci er ca. Osteosarkom Yumu ak doku sarkomu iyile me beklenmez, geici cevap al n r, semptom kontrol o u eri kin tmrleri bu zelliktedir .. KEMOTERAP PRENS PLER KTYE D REN GSTEREN TMRLER Pankreas ca. Safra kesesi ca. Hepatoseller ca. Renal hcreli ca. Malign mezotelyoma .. KEMOTERAP PRENS PLER SPONTAN REGRESYON GSTEREN TMRLER Malign melanom Renal hcreli karsinom Histiositozis X Koriyokarsinom Baz lenfomalar .. KEMOTERAP PRENS PLER PREMED KASYON Hidratasyon Antiemetik uygulama Deksametazon mg ve i.v. Metoklopramid veya Seratonin reseptr antagonistleri ondonsetron, granisetron gibi H reseptr blokrleri Antihistaminikler .. KEMOTERAP PRENS PLER KT UYGULAMA EK LLER oral i.v pu e, k sa infuzyon, uzun inf. i.m. s.c. i.tekal i.plevral i.peritoneal i.vezikal rejiyonel arterden intratmral topikal .. KEMOTERAP PRENS PLER KEMOTERAP UYGULANI I Medikal onkoloji uzman order eder Deneyimli hem ireler uygular KT, kapal kabinlerde haz rlan r Yan etkiler izlenir ve nlem al n r Ortaya kan yan etkiler i lenir Uzun yan etkiler takip edilir Hastan n beslenmesi sa lan r Semptomlar kontrol alt nda tutulur .. KEMOTERAP PRENS PLER S TOSTAT K AJANLARIN ETK MEKAN ZMALARII aS KLUS SPES F K RNLER Nitrozre grubu ajanlar CCNU,BCNU Mekloretamin Gfaz etkilenmez G,S, G ve M faz etkilenir b S KLUS NONSPES F K RNLER Alkilleyici ajanlar Antrasiklin grubu ajanlar Aktinomisin D aktif blnen hcreler etkilenir Gfaz nda istirahat eden hcreler etkilenir .. KEMOTERAP PRENS PLER S TOSTAT K AJANLARIN ETK MEKAN ZMALARIII c FAZ SPES F K RNLER Her bir faz ayr ayr etkilenir S faz na spesifik ajanlar Antimetabolitler G faz na spesifik ajanlar Antibiyotikler M faz na spesifik ajanlar Vinka alkaloidleri Taksoidler Podofilin deriveleri Topoizomeraz inhibitrleri .. KEMOTERAP PRENS PLER S TOSTAT AJANLARIN SINIFLAMASI AALK LLEY C LER Busulfan Carmustin Klorombusil Siklofosfamid fosfamid Lomustin Melfelan Thiotepa Dakarbazin Streptozosin .. Prokarbazin Sisplatin Karboplatin KEMOTERAP PRENS PLER BANT B YOT KLER Bleomisin Daktinomisin Mitramisin Mitomisin C Adriamisin Epirubisin Daunorubisin Mitoksantron Antrasiklinler .. KEMOTERAP PRENS PLER CANT METABOL TLER Sitozin Arabinozid Ara C Fluorourasil Merkaptoprin Metotreksat Thioguanin Hidroksirea Gemsitabin .. KEMOTERAP PRENS PLER DB TK ALKALO DLER Vinka alkaloidleri Taksoidler Vinkristin Dosetaksel Taksotere Vinblastin Paklitaksel Taxol Podofilin deriveleri Di erleri Etoposid Vepesid, VP Vindesin Tenoposid VM Vinorelbin rinotekan Topotekan Topoizomeraz inhibitrleri .. KEMOTERAP PRENS PLER EENZ MLER LAsparaginaz FD Sisplatin Karboplatin Prokarbazin ERLER .. KEMOTERAP PRENS PLER KEMOTERAP NCES HAZIRLIK Hastan n ruhsal haz rl Tedavi ncesi premedikasyon Tedavi ortam n n haz rlanmas Ekibin haz r olmas .. KEMOTERAP PRENS PLER TEDAV NCES D KKAT ED LMES GEREKEN HUSUSLARI Beyaz kre gt /mm Trombosit gt /mm Karaci er fonksiyon testi N Bbrek fonksiyon testi N Ate N nfeksiyon Bulunmamal Cerrahi sorunlar olmamal Radyoterapi sorunu olmamal .. KEMOTERAP PRENS PLER TEDAV NCES D KKAT ED LMES GEREKEN HUSUSLARII Bir evvelki tedavinin zerinden gt gn gemeli Tek ajan nadiren kullan l r FU Kombine KT protokolleri tercih edilir KT, hormonal tedavi ile kombine edilebilir KT, radyoterapi ile kombine edilebilir Genellikle bu tedaviler ard k olarak uygulan r KT protokolleri baz durumlarda alterne olarak verilir .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER Hibir tedavi risksiz ve yan etkisiz de ildir KT nin yan etkisi yksektir Uzman doktor indikasdyonu kor. Uzman doktor order eder. Uzman taraf ndan tarifesi verilir. Yan etkiler hasta ve yak n na izah edilir Yan etkiler gzlenir ve dkmante edilir. Komplikasyonlara kar tedbir al n r. Ortaya kan sorunlar giderilir .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER a Genel yan etkiler b Organlara olan yan etkiler c kincil malignensi riski mutasyon d Teratotoksisite e nfertilite f Ekstravazasyon g A r h Kanama i Tromboz k Anjina pektorisin agreve olmas k Di er yan etkiler .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KONTREND KASYONLAR Gebelik Emzirme Ntropenik ate A r enfeksiyon Sepsis A r trombositopeni A r anemi A r organ yetmezlikleri Gebeli in ., . Trimestirinde kullan labilir .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER GENEL YAN ETK LER Bulant ve kusma Sisplatin Deticene DTIC ve Aktinomisin D Nitrozrea grubu Siklofosfamid ve fosfamid Adriamisin Taksoidler Metotreksad AraC Prokarbazin Etoposid Bleomisin FU .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER BULANTI VE KUSMA KT ncesi premedikasyon gerekir Hidratasyon Dexametazon mg i.v. Antiemetik Metoklopramid Ondansetron ve benzerleri Antihistaminik H blokrleri Yan etki nedeniyle tedavi sonlanmas olabilir. Beslenme sorunu ortaya kabilir. .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER TAH KAYBI Tmr ka eksisi TNF KT yan etkisi RT yan etkisi Tmral obstrksiyon Cerrahi sorunlar Karaci er metastaz Beyin metastaz kter, remi Hiperkalsemi iddetli a r lar .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER HASTANIN BESLENMES Antiemetik verilmesi A r n n kesilmesi tah a c g dalar Sulu g da al m Vitamin preparatlar Nazogastrik sonda Gastroenterestomi Parenteral beslenme z elementler Progestin verilmesi Primer hastal n tedavisi .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER MUKOZ T FU Metotreksat Sisplatin Bleomisin AraC .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER HEMORAJ K S ST T Siklofosfamid fosfamid Mesna verilmesi Bol mayi Mesane tahliyesi .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER AKC Bleomisin Busulfan Nitrozrea Klorambusil Deticene Melfelan ER F BROZ S .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER OTOTOKS S TE Sisplatin Karboplatin .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER H PERP GMENTASYON Bleomisin Busulfan Sisplatin FU .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER A IRI DUYARLILIK Taksoidler Paklitaksel Taxol Dosetaksel Taxotere .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER ANAFLAKS L Asparaginaz Bleomisin Etoposid Sisplatin Karboplatin Adriamisin Daunorubisin h zl inf. Metotreksat lt .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER PER FER K NROPAT V NKA ALKALO DLER Vinkristin Vinblastin TAKSO DLER Paklitaksel Dosetaksel S SPLAT N KARBOPLAT N .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KARD YOMYOPAT ANTRAS KL N GRUBU Adriamisin Doksorubisin Epirubisin Mitoksantron Daunorubisin darubisin FU Anginal a r y provoke eder Koroner arter spazm yapar .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER VEZ KAN ETK L S TOSTAT KLER Adriamisin Daunorubisin darubisin Aktinomisin D Nitrojen mustard Mitomisin C Vinkristin Vinblastin Vindesin Vinorelbin .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER BBREK TOKS S TES Sisplatin Metotreksat Yksek doz fosfamid Mitramisin Streptozotosin Amfoterisin B Antifungal .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER SANTRAL S N R S STEM fosfamid .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KEM K L LAsparaginaz Bleomisin Vinkristin BASKILAMASI YAPMAYAN AJANLAR .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KARAC ER FONKS YON BOZUKLU U YAPAN AJANLAR FU Bil.gt mg/dl verilmez Metotreksat Bil.gt mg/dl Mitoksantron Bil.gt mg/dl Adriamisin vb Bil.gt.mg Adriamisin Bil.gtmg/dl verilmez VinkaAlkaloidleri Bil.gt.mg/dl VinkaAlkaloidleri Bil.gtmg/dl Verilmez .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KT Y SINIRLAYAN HALLER Beyaz kre gt /mm /mm /mm lt/mm Trombosit gt/mm /mm /mm lt/mm A r infeksiyon A r organ fonksiyon bozuklu u .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER BBREK YETMEZL Kreatinin klirensi ml/dk gt lt lt KONRTEND KASYONLARI Sisplatin Streptozosin Yksek doz metotreksat Aminoglikozit grubu antibiyotikler Doz Parasetamol d .. NSanaljezikler KEMOTERAP N N YAN ETK LER KT TOKS S TES I WHO ya gre ,,, ve . Derece Hematolojik G S Renal Pulmoner Kardiyak Deri ve Sa dklmesi Oto toksisite Ate ve nfeksiyon A r Laboratuvar parametreleri .. KEMOTERAP N N YAN ETK LER KT TOKS S TES II Hemoglobin gt g/dl I ,, II ,, III ,, IV lt, g/dl Trombosit gt I bin II bin III bin IV lt bin .. Beyaz kre gt/mm lt Mukozit Normal K zarm a r Hiperemi/kat g da yera r lser/sulu g da yera r Oral alamaza r PARANEOPLAST K SENDROMLAR Hormonlar n tmr ve metastazlar taraf ndan ektopik olarak sentezlenmesi ve endokrin yolla bunlar n neden oldu u klinik tablo KR TERLER . Kanda hormon seviyesinin ykselmesi, sirkadiyen ritmin bozulmas . Tmr dokusunda yksek konsantrasyonda hormon tespiti . Tmr giri ve k ndan al nan rneklerde hormon seviyeleri aras nda anlaml fark bulunmas . Tmrn cerrahi yolla kar lmas veya di er yntemlerle tedavisinden sonra endokrinolojik semptomlar n ortadan kalkmas . Tmr ekstresinin hayvan deneylerinde hormonal aktivite gstermesi .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K SENDROM ETKEN HORMONLAR Cushing sendromu ACTH, CRH, POMC Uygunsuz ADH sendromu ADH Osteoartropati Vazoaktif maddeler Jinekomasti, galaktore, puberte prekoks Prolaktin, LH, hCG Hipertroidi TSH Hiperkalsemi Parathormon, kolekalsiferol, TGFalfa, TGFbeta, PG E, IL Hipoglisemi nslin, inslin benzeri byme faktrleri IF, IF Bir tmr birden fazla hormon retebilir ve klinik tablo kar abilir. Ektopik retilen hormonlar n yap lar farkl olabilece inden klinik tablo tamamlanmam olabilir, belirti ve bulgular silik olabilir. Tmr tan s konmadan, tmrn kendisi belirti vermeden .. paraneoplastik sendrom ortaya kabilir. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K CUSH NG SENDROMU I Ektopik retilen ACTH Adrenokortikotropik hormon POMC Proopiomelanocortin CRF Kortikotropik releasing faktr MSH Melanosit stimle edici hormon BigACTH Bir prohormon bu hormonlar klinik tablonun nedenini olu turur. Aydede yz Gvde ya lanmas ve Ense kal nl Diabetes mellitus ve Hipertansiyon Osteoporoz Stria rubra ve Hirsutizm Vakalar n de semptom bulunmaz .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K CUSH NG SENDROMU IITANI Cushingoid yap Glukoz tolerans bozuk Kan ekeri yksek dem var Hipertansiyon Hiperpigmentasyon Adale zay fl AYIRICI TANI Deksametazon supresyon testi negatif Gnlk sirkadiyen ritmin olmamas .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K CUSH NG SENDROMU III Ektopik hormon reten tmrler Akci er ca.zellikle kk hcreli akci er kanseri Timoma Pankreas ca. Troid ca. Srrenal kkenli tmrler gtgtgtllen ACTH dzeyi ile semptomlar paralellik gstermeyebilir. .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR H PERTROF K OSTEOARTROPAT Kronik iltihabi akci er ve karaci er hastal klar Akci er tmrleri Plevral mezotelyoma gtgtgtVazoaktif doku hormanlar ltltlt erken dnemde dahi kabilir. gttmr rezeke edilirse reversibld r. omak parmak A r l eklem demleri Yumu ak doku demleri Kemik a r lar Tedaviye direnli periferik dem .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR UYGUNSUZ ADH SENDROMU I A r ADH retilmesine ba l su tutulmas SU NTOKS KASYONU Hipervolemi Akci er kanseri Pankreas kanseri M. Melanom Beyin tmrleri Ba a r s ba dnmesi Bulant kusma Oryantasyon bozuklu u Epileptik nbetler, koma .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR UYGUNSUZ ADH SENDROMU II Serum Hiponatremi Hipokloremi Hipoosmolarite lt mosmol/l Aldosteron sekresyonu azal r ADH seviyesi yksek Hipervolemi drar Hipernatriri Hiperosmolarite gt mosmol/l Sodyum filtrasyonu artar Bbrek ve adrenal fonksiyonlar N gtTmrn metastatik dneminde kar Prognoz kt .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR UYGUNSUZ ADH SENDROMU III Ay r c Tan Tbc Santral sinir sistemi bas s Akut intermittan porfiria TEDAV Tmr rezeksiyonu Kemoterapi/Radyoterapi Su k s tlamas a r susuzluk hissi Lithium tuzu verilmesi Demeclocyclin verilmesi NOT Vinkristin, Siklofosfamid, Morfin ile Clofibrat, Slfonilre grubu ilalar ve Barbiturat bu sendroma yol aabilir. .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K H PERKALSEM I TMRLER Multipl myelom Akci er ca. Bbrek tm. Over ca. Pankreas ca. Di er kemik metastaz yapan tmrler .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K H PERKALSEM II KL N K Poliri Polidipsi Dehidratasyon Kusma leus EKG QT k salmas Adinami, hiporefleksi Haf za kayb , koma .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K H PERKALSEM III AYIRICI TANI Primer/tersiyer hiperparatroidizm Hipertroidi Sarkoidoz Vitamin D intoksikasyonu Stalkali sendromu Addison hastal Tmrn kemik metastazlar Multipl myelom .. PARANEOPLAST K SENDROMLAR PARANEOPLAST K H PERKALSEM IV NEDEN VE TEDAV Ektopik retilen Parathormon Parathormon benzeri maddeler TGFalfa, TGFbeta PGE Kolekalsiferol IL Osteoklastik aktiviteyi art r r TEDAV Tmr rezeksiyonu Medikal tedavi .. AKC ER KANSER NDE GRLEN PARANEOPLAST K SENDROMLAR Sistemik Anoreksi, ka eksi Dermatomyozit, polimyozit omak parmak Hipertrofik pulmoner osteoartropati Dermatolojik Akantozis nigrikans Diffz hiperpigmentasyon Eritema multiforme Prirutus, rtiker .. AKC ER KANSER NDE GRLEN PARANEOPLAST K SENDROMLAR Renal Glomerulonefrit Nefrotik sendrom Hematolojik Anemi ve Polisitemi Eozinofili Lkoeritroblastik kan tablosu Trombositopenik purpura Koaglopati ve Tromboemboli .. AKC ER KANSER NDE GRLEN PARANEOPLAST K SENDROMLAR Nrolojik LambertEaton sendromu Periferik nropati Visseral nropati Serebral ensefalopati Grme kayb Nekrozitan myelopati Polinropati .. AKC ER KANSER NDE GRLEN PARANEOPLAST K SENDROMLAR Endokrinolojik Cushing sendromu Jinekomasti Galaktore Hipertansiyon Akromegali Hipertroidi Karsinoid sendrom .. AKC ER KANSER NDE GRLEN PARANEOPLAST K SENDROMLAR devam Hiperkalsemi Hiponatremi Hiperglisemi Hipoglisemi Hipofosfatemi Hiporisemi Uygunsuz ADH sendromu .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S A ONKOLOJ K A RI B GENEL DESTEK TEDAV S .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A r nemli bir semptomdur. A r , hastan n ya am kalitesini bozar. A r , ba ka sorunlara yol aan bir faktrdr i tah kayb , beslenme sorunu ve kilo kayb , uyku bozuklu u, kendi ahsi i ini yapamama ve ba kas na ba ml olma, .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI bulant n n artmas , hastan n kendini iyi hissetmemesi, hastan n dzelemeyece ini d nmesi, intihar d nce ve giri imleri gibi. A r , metastatik olmayan dnemde , metastatik evrede , terminal dnemde oran nda grlr. Kanser hastalar n n inde hastal n her hangi bir dneminde kronik a r vard r. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A r hastay etkileyen ve ya am kalitesini k s tlayan bir komplikasyondur. A r nedeniyle analjezik kullan m had safhaya kar. Hastalar n i a r s hafifletilemeden kaybedilir. Tmrl hasta a r ile ya amamal d r. A r mmkn olan en k sa srede ortadan kald r lmal d r. Bunun iin ncelikle a r n n nedeni ara t r lmal d r. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RININ ZELL KLER A r n n yeri ve muhtemel nedeni kar n, barsak obstrksiyonu gibi, A r n n sresi k sa sreli, biriki saat sren, devaml , gn boyu, gece, gnlerce sren gibi, A r ile birlikte bulunan di er semptomlar bulant , kusma, daire, ate , arp nt , terleme, i tahs zl k, uykusuzluk gibi, A r y art ran faktrler hareket, duru , s , yemek yeme gibi, .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RININ ZELL KLER A r n n zamanlamas gece, gndz, yemekten sonra, a karna, s rt st yat nca, A r n n karakteri yan c , kesici, vurucu, knt, delici, ku ak tarz , uyutmayan, kola veya s rta yay lan a r gibi, A r n n nonsteroid analjeziklere cevap verip vermemesi gibi zellikleri belirlenmelidir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RI OLU UMU A r n n nas l ortaya kt sorusunu sormak, ba ar l bir tedavi yapabilmek iin artt r. A r , belirli rezeptrlerin rnek Nozizeptr irritasyonu sonucu ortaya kar. A r n n i nozizeptr etkile imi ile olur. Nozizeptrler, o unlukla kemik ve yumu ak dokuda bulunur. Sinir tutulumu, bas s veya irritasyonu a r ya neden olur. Sinir kk, plexus veya periferik sinirler etkilenmi olabilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Bununla ilgili fiziksel bulgular vard r. Aferent sinir tutulumu a r nedeni olabilir. Aferent sinirlerin a r s tipik olarak vcut periferine projekte edilerek alg lan r Dermatomlar. Deaferensiyasyon a r s nda, aferent sinirlerin merkezi sinir sitemine iletti i a r bask lay c faktrlerin ortadan kalkmas belirli sinir iletimleri zaafa u rar ile ortaya kar. Herpes zoster a r s , deaferensiyasyon a r s na tipik bir rnektir. Herpes zoster, hipostezi blgesinde ac veren bir a r ya yol aar. Parankimatz organ ve ii bo organ tutulumlar da a r ya yol aar. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TMR A RI NEDENLER gt tmre ba l , tedaviye ba l , tmr ve tedavisinden ba ms z. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RI T PLER aAkut a r Akut a r da o unlukla objektif fiziksel de i ikler vard r ve otonom sinir sistemi aktive olur. Bu durumda hastan n ikayet etti i subjektif semptomlara kar tedavi eden hekim hastada objektif bulular saptayabilir. Hekimin objektive edebildi i bulgular kar n a r s nda rebaund ve kar n duvar hassasiyeti pozitifli i, kemik a r s nda perkzyon pozitifli i, .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI nab z say s n n artmas , kan bas nc n n artmas , ter bo anmas , kot metastaz nda derin nefes almada a r , a r olan blgede saptanan i lik gibi. Akut a r da, sebep olan mekanizma bilinir ve bu patolojik durum ortadan kald r l nca operasyon, radyoterapi gibi a r iyile ir. Nedene ynelik tedavi seilecek yntemdir ve ba ar getirir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI bKronik a r Kanser hastalar n n kadar nda grlr. Kronik a r haftalar ve aylard r var olan bir patolojik durumdur. Ac ekilmesi, a r n n dinmemesi karakteristiktir. Otonom sinir sistemi bu duruma adapte olmu tur ve bulgu vermez. Subjektif semptomlar objektive eden fiziksel bulgular yoktur. Kronik a r psikoljik ve sosyal de i ikliklere yol am t r. Hayat tarz de i mi tir. Kronik a r da nedene ynelik tedavi yetersiz kal r. De i ik tedavi denemelerinin ba ar s zl anamnezde tipiktir. Kronik a r y ba ar ile tedavi edebilmek iin onun yol at psikolojik ve sosyal etkileri de ortadan kald rmak gerekir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RININ SINIFLAMASI Nozizeptiv a r Kemik a r s , yumu ak doku a r s , Nropatik a r Sinir bas s , sinir zedelenmesine ba l a r , Visseral a r i bo organlar n gerilimi, t kanmas , mukoza ve duvar tutulumuna ba l a r , Deaferensiyasyon a r s Tmrn sinir infiltrasyonu ile ortaya kar. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI A RININ TR A r n n tr mmknse belirlenmeye al lmal d r. NOZ ZEPT F A RI Kemik, yumu ak doku a r lar nozizeptif a r trndendir. Lokalizasyonu iyi, fakat knt ve delici tarzda bir a r d r. V SSERAL A RI organlar n a r s bu trden bir a r d r. Derinde hissedilen, bas nla birlikte olan bir a r d r. Dermatomla seyri mmkndr. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI KOL KLER i bo organlar n a r s d r. Kolik tarz nda a r , kramplarla seyreder. NROPAT K A RI Tmrn sinir invazyonunda veya bas s nda grlr. Kal c zellikte ve vurucu karakterinde bir a r d r. Beraberinde parastezi, disastezi olabilir. Yan c zellikte ve s cak basmas ile birlikte olabilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI PS KOSOMAT K A RI Tm vcut a r s eklinde ifade edilir. A r yer de i tirir ve lokalize edilemez. A lat c ve yok edici olarak vas fland r lan bir a r d r. SEMPAT K A RI Is y yanl alg layan bir a r d r. Yan c tarzda, s cak basmas ile birlikte olabilen bir a r d r. A r vcut hareketlerinden ba ms zd r. Son dnemlerde ciltte trofik bozukluklar ortaya kabilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TANI A r durumunda a a daki parametreler dikkate al n r ntensite Vizel analog skala ile de erlendirilir. Lokalizasyon A r yeri, segmenti ve yay l m emas . Kalite zelli i Yan c , bat c , delici, knt, kolik tarz gibi. Geli im Sresi, ritmi, frekuensi kaydedilir. lgili sistemler Kemik, yumu ak doku, deri, kar n, ba , gvde, s rt gibi. Etiyoloji Harekete ba ml ortaya k , s ile art , istirahatte azalmas , yrme ile gemesi, ne e ilince hafiflemesi gibi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI ZEL A RI T PLER Kemik a r s A r patofizyolojisi Nozizeptre tmrn veya metastaz n bas s Nozizeptiv a r nflamasyon, prostaglandin E, bradikinin, madde P, potasyum, pH de erleri ile ortaya konabilir. A r karakteristi i yi lokalize edilir. Kalitesi, bat c ve delici zelliktedir. Palpasyon ve perkzyon ile a r artar ve lokalize edilir. A r hareketle ve zorlay nca artar, istirahatte azal r. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI ZEL TANI Laboratuar nflamasyon bulgular , alkalen fosfataz art , kalsiyum art Grntleme yntemleri Direkt grafi, kemik sintigrafisi, BT. zel tedavi lokal tedavi ameliyat, radyoterapidir. gibi. WHOya gre medikal tedavi nonsteroidal antiflogistikler etkilidir diklofenak Voltaren mg oral saat ara ile maksimal mg, ibuprofen Profen fort mg saat ara ileoral maksimal mg, metamizol Novalgin mg saat ara ile oral maksimal gr, parasetamol Parol mg saat ara ile oral maksimal gr, asetilsalisilik asit ASS Aspirin mg saat ara ile oral mak. gr, Adjuvan steroidal tedavi dekzametazon Dekort tmr demi zlr. Bifosfonatlar pamidronat Aredia, ve di erleri .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Yumu ak doku a r s A r patofizyolojisi Nozizeptre tmrn veya metastaz n bas s Nozizeptiv a r nflamasyon, prostaglandin E, bradikinin, madde P, potasyum, pH de erleri ile ortaya konabilir. A r karakteristi i Kalitesi, bat c ve delici zelliktedir. o unlukla lokal inflamasyon bulgular vard r. Bas ile a r ortaya kar ve iyi lokalize olur. K zarma, i lik vard r. zel tan Laboratuar nflamasyon bulgular vard r. Grntleme yntemleri BT ve zellikle MR tmr gsterir ve lokalize eder. MR ile kom u doku ve organ ili kileri iyi saptan r. zel tedavi Lokal cerrahi ve radyoterapidir. WHOya gre medikal tedavi yap l r. Fiziksel tedavi denenebilir. Kas gev eticiler yararl olur. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Nropatik a r A r patofizyolojisi Aferenslerde a r zel kodlan r. A r e i i spinal iletide d er. A r karakteristi i Kalitesi, yan c , vurucu, bat c ve spontan bir a r d r. Hiperalgezi ve allodiin ile birliktedir. Harekete ba l de ildir. Nrolojik defisitlerle birlikte olabilir. zel tan zel bir laboratuar bulgusu yoktur. BT ve MRda sinir ve plexus bas s /invazyonu gsterilir. zel tedavi Lokal radyoterapidir. Erken invazyonda ganglioner opiat anestezisi yararl d r. Sistemik tedavi Ba ar l de ildir. Adjuvan Karbamazepin Tegrotol, Amitriptilin Laroxyl, Saroten, Dekzametazon Dekort. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Visseral a r A r patofizyolojisi Mekanik veya kimyasal nozizeptrlerin etkilenmesi ile a r ortaya kar. Aferent sinirler ve sempatik sinirler birlikte etkilenir. Spinal konvergenz olup dermatomlardaki somatik aferenzlerin etkilenmesi. A r karakteristi i Knt bir a r d r. Kt lokalize edilir. Hareketle a r azal r. i bo organa ba l a r da krampkolik tarz nda a r olur. Vcut periferine Head Dermatom zonlar erevesinde projeksiyon vard r. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI zel tan Bas n n klinik bulgular , Bozulmu peristaltizm, organ obstrksiyonu, subileus, ileus, Laboratuar nflamasyon bulgular olabilir. Grntleme yntemleri USG, BT ve MRda tmr invazyonu bulgular grlr. zel tedavi leusta cerrahi palyatif giri im yap l r. Ganglium blokaji Pankreas kanserinde ganglion zliakum bloke edilir. Sistemik tedavi WHOya gre yap l r. Adjuvan Amitriptilin Saroten, Kolik a r larda metamizol Novalgin, Butylscopolamin Buscopan mg her saate bir oral verilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TEDAV A r tedavi prensipleri a a ya kar lm t r A r kmas n beklemeden belirlenmi saatlerde ilac n al nmas nemlidir. Ki iye zel doz belirlenmesi artt r. Hasta hi a r hissetmeyecek ekilde yeterli doz verilmelidir. Mmknse oral ila uygulamas tercih edilir . Yan etkiye kar profilaksi ka n lmazd r bulant ve kab zl k profilaksisi gibi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Belli dnemlerde a r iddeti ve karakteri tekrar belirlenir. Tedavi etkinli i belli aral klarla gzden geirilir. Lzumu halinde parenteral uygulama yutma zorlu u, bulant ve kusma hali, ishal gibi Ayr ca transdermal, subktan, epidural, intratekal, intraventrikler, liak ganglion blokaj , tutulan sinirin uyu turulmas , intralezyoner uygulamalar yap labilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI WHOya gre basamak tedavisi Basamak I Nonsteroidal antiinflamatuarlar antiflogistikler Adjuvanlar Basamak II Hafif opiodlar Adjuvanlar Basamak III Kuvvetli opiodlar Adjuvanlar Basamak IV nvaziv yntemler .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Basamak I Nonsteroidal antiinflamatuarlar Etki Prostaglandin sentez inhibisyonu, Spinal ve periferik analjezi, K smen antiflogistik, k smen spasmolitik metamizol ve butylscopolamin gibi etkilidir. Hepatik ve renal elimine olur. Yan etki lserojen, trombosit agregasyon inhibitr ASS gibi, ate d rc infeksiyonu maskeleyebilir, hepatotoksik parasetamol, nefrotoksik diklofenak, ibuprofen sitopenik olabilirler. Mide korunur Hblokrleri ilezellikle adjuvan steroid verilirse lser riski ok yksektir .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TABLO WHO NUN BASAMAK TEDAV S Analjezikler Doz mg Birinci basamak Parasetamol Diklofenak Diklofenak retard Ibuprofen Metamizol Asetilsalisilik asit Doz aral saat Azami doz mg .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI kinci basamak Parasetamol Kodein tablet Diklofenak Kodein fosfat tablet Dihidrokodein retard Tramadol Tramadol retard Dekstropropoksifen Tilidin Nalokson tablet tablet .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI nc basamak Buprenorfin tablet Morfin sulfat retard MST ba lang tablet yok Drdnc basamak Basamak n srekli verilmesi rnek infzyon pompas ile, transdermal uygulama ile Not Bu analjeziklere her basamakta periferik veya santral etkili adjuvan nroleptik gibi tedaviler eklenebilir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Basamak II Hafif opioidler Etki Morfin rezeptr zerinden etkilidirler. agonistleri olarak etkili olur. Etki derecesi Morfin, dihidrokodin., dekstropropoksifen.dir. Hepatik metabolize olur. Yan etki Doza ba l Kab zl k, bulant kusma, rtiker, miozis, kan bas nc nda d me, bradikardi, idrar retensiyonu, sedasyon, tremor, halsinasyon, solunum depresyonu. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TABLO HAF F OP O D TEDAV S ETKEN MADDE LA DOZ ETK SRES UYGULAMA MAKS MAL DOZ Kodein mg saat oral mg Dihidrokodin mg saat oral mg Dekstropropoksifen mg saat mg PentazocinFortral mg saat oral Tilidin Naloxon mg saat mg Tramadol mg saat oral mg .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Basamak III Kuvvetli opioidler Etki Morfin rezeptr zerinden etkilidirler. agonistleri olarak etkili olur. Etki derecesi Morfin, buprenorfin, fentanildr. Hepatik metabolize olur. Yan etki Doza ba l Kab zl k, bulant kusma, rtiker, miozis, kan bas nc nda d me, bradikardi, idrar retensiyonu, sedasyon, tremor, halsinasyon, solunum depresyonu. Antidot Doz a m ve solunum depresyonunda kullan l r. Naloxon . mg iv, dakika ara ile tekrarlan r solunum uzun sre stabil hale gelene kadar. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TABLO KUVVETL OP O DLER ETKEN MADDE LA DOZ ETK SRES UYGULAMAMAKS MAL DOZ /Gn Morfin sulfat retardMST,Vendal gt mg saat oral S n r yok Buprenorfin Temgesic gt. mg saat oral . mg Morfin hidroklorr MSI, Morfin hidroklorid mg/saat saat iv,im A r kesilene kadar Petidin Dolantin, Aldolan mg saat i.m. A r kesilene kadar Fentanil Durogesic mg saat transdermal mg Levometadon LPolamidon . mg saat .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TABLO ADJUVAN ANALJEZ K TEDAV ETKEN MADDE LA DOZ ND KASYON Amitriptilin Saroten mg/gn Nropatik a r Karbamazepin Tegretol mg/gn Nropatik a r Dekzametazon Dekort x mg/gn K BAS, sinir bas s , kemik metastaz Pamidronat Aredia mg iv/ hafta kemik metastaz Adjuvan tedavi olarak psikofarmaka kullan labilir ve bir ok hastada gereklidir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Sedatif etkili nroleptikler Oxazepam Adrumbran, Prometazin Atosil, Levomepromazin Neurocil, Antidepressiv etkili psikofarmaka Amitritilin Laroxyl, Saroten, Klomipramin Anafranil, Imipramin Tofranil. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Basamak IV nvaziv yntemler Operasyon, Anestetik yntemler. Cerrahi yntemler Ameliyat ile sinir bas s ortadan kald r labilir. Genel cerrahlar obstrksiyonu bertaraf ederek a r nedenini ortadan kald r r. Ortopedik yntemlerle kemik k r klar stabilize edilir. Beyin cerrahlar vertebra kmesini ortadan kald r p hastay mobilize edebilir. Kordotomi, uygun indikasyonda ba ar l bir yntemdir. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Anestetik yntemler Sempatik blokaj, liak blokaj , Epidural kateter yolu ile analjezik ve morfin uygulamas , Kateter ile plexus blokaj , Ventrikle kateter yerle tirerek santral a r kontrol. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI ADJUVAN TEDAV Reaktif depresyonun birlikte oldu u a r Antidepressif tedavi Tofranil x mg tbl , gerekti inde x mg veya x mg, Ludiomil x mg tbl Halloperidol Haldol x . mg veya x mg, Laroxil x mg tbl, gerekti inde x mg veya x mg, Di er antidepresanlar Psikiatrinin nerisi do rultusunda. Sinir bas s n n neden oldu u a r Medikal antidem tedavisi Dekzametazon x . mg tbl, veya x mg ampl i.v. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI Beyin demine ba l ba a r s Medikal antidem tedavisi ve kraniyal radyoterapi. Kemik a r s Nonsteroid analjezikler, bifosfanatlar, radyoterapi ve ortopedik giri imler. Aral kl sokucu tarzda a r Antiepileptikler rnek Tegretol x mg, gere inde x mg. Spastik, kramp tarz a r Adale gev etici tbl veya ampul verilmesi rnek Baklofen x mg veya x mg tbl. Visseral a r Spazm zc ajanlar Doladamon P tbl/ampul veya Buscopan tbl gibi. Tek tarafl ekstremite a r s Kordotomi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI D ER TEDAV YNTEMLER aBeyin cerrahisi Radikotomi, rizotomi, a k kordotomi anterolateral ve spinotalamik, perktan kordotomi, komissorotomi ve beyin ventrikllerine analjezik uygulamas iin kateter yerle tirilmesi gibi, bSempatik blokaj Giri imsel Radyoloji, cPleksus liakusun blokaj , dSinir blokajlar , eEvde analjezik uygulamas n n organize edilmesi, fPsikolojik tedavi hasta ve yak nlar n n. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S ONKOLOJ K A RI TEDAV BA ARISIZLI I Yetersiz doz, kinci basamakta opoidlerin gere inden yksek dozda verilmesi, ki kuvvetli opoidin kombinasyonu rnek Morfin ile parsiyel morfin antagonisti bir ajan n kombine edilmesi, A r analizinin yetersiz yap lmas sonucu uygunsuz a r tedavisi giri imi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S BESLENME Parenteral, Nazogastrik sonda, Gastrostomi, Enterostomi, Total parenteral besleme TPN .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S KAN TRANSFZYONU Tam kan, Eritrosit sspansiyonu, Trombosit sspansiyonu, Demir replasman , Eritropoetin tedavisi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S PS KOLOJ K SORUNLAR Uyku bozuklu u, Anksiyete, Depresyon, Deliriyum, ntihar d ncesi. .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S MUKOZ T Profilaksi, Tedavi. A z ve Di bak m Gargara Lokal anastetikler RT ve KT .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S D ARE Kemoterapi Radyoterapi Diet Parenteral besleme Loperamid Antibiyotik .. KANSER HASTASINDA DESTEK TEDAV S GENEL DESTEK TEDAV S OBSTRKS YON Cerrahi tedavi Dekompresyon NGsondas Rektal lavman .. SCOTTISH INTERCOLLEGIATE GUIDELINES NETWORK SIGN taraf ndan yap lan bilimsel kan tlar n kalite s n flamas quality of evidence DZEY B L MSEL KANIT T P Ia Randomize kontroll al malar n metaanalizi Ib En az bir randomize kontroll al ma II a En az bir iyi dizayn edilmi randomize olmayan kontroll al ma II b En az bir eksperimental al ma III yi dizayn edilmi deneysel olmayan deskriptif al ma mukayese al malar , korelasyon al malar , kohort, vaka takdimleri IV IIII dzeyinde bilimsel kan t yoksa uzman komite raporlar , sayg n otrlerin deneyimlerine dayal gr leri ..